Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.11.1985, Blaðsíða 62

Tímarit Máls og menningar - 01.11.1985, Blaðsíða 62
Þórir Óskarsson „I gegnum list að lj óssins vizkusal“ Um hlutverk listarinnar í heimssýn rómantískra skálda. Frá frumbernsku mannkynsins hefur listin verið snar þáttur í lífi þess, ekki aðeins sem gleðiauki í skammdeginu eða vaki andlegrar nautnar, heldur einnig og ekki síst sem hluti hversdagsstarfsins, nytsamt verkfæri eða tæki í lífsbaráttunni. Þegar víkingurinn og skáldið Egill Skallagrímsson stendur frammi fyrir slíku ofurefli að sverð hans og skjöldur duga hvergi grípur hann jafnan til kveðskaparins. Með kvæði má kaupa sér líf, lækna stingandi hjartasár vegna ástvinamissis, gjalda óvini rauðan belg fyrir gráan. Listin er einhver mikilvægasta aðferð mannsins til að sættast við veruleikann eða ná valdi á honum í gegnum þann galdur sem hún býr yfir. Aðferðir hennar og verksvið hafa vissulega tekið stöðugum breytingum samfara breyttum tímum og samfélagsháttum. Nútíma vísindamenn og tækni hafa til dæmis að mestu leyti tekið að sér störf fornra ákvæða- og kraftaskálda. En þó veraldlegur galdur listarinnar hafi þokað til hliðar er ekki þar með sagt að gildi hennar hafi rénað. I ringulreið nútímalífs ætti listin að minnsta kosti að geta haft mikla þýðingu fyrir þann sem leitast við að skilja umhverfi sitt og aðra menn. Hér á eftir verður örlítið rætt um hlutverk listarinnar í heimssýn og lífsviðhorfi rómantískra skálda og einkum tekið mið af kvæðabálkinum Hugfró eftir Benedikt Gröndal Sveinbjarnarson og skrifum hans um listir og skáldskap. Þegar rómantíkin birtist á sjónarsviði evrópskrar listar og menningar um og eftir aldamótin 1800 er hún að einum þræði öflug uppreisnarhreyfing gegn skynsemistrú og raunhyggju samtímans. I allri listsköpun er lögð sífellt ríkari áhersla á hughrif og tilfinningatjáningu, auk þess sem listamenn hverfa æ meira frá hversdagsraunveruleikanum inn í ókunn og dularfull 460
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132

x

Tímarit Máls og menningar

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.