Ólafía : rit Fornleifafræðingafélags Íslands. - 01.05.2009, Blaðsíða 57

Ólafía : rit Fornleifafræðingafélags Íslands. - 01.05.2009, Blaðsíða 57
 utanfrá. Hefur þá um kaldreykingu verið að ræða. Samantekt Hægt var að greina óljóst og nokkuð einsleitt lag eldfjallagjósku frá 1362 í svörtum gólflögunum. Kolaleifar í þeim ná að opi múrsteinahringsins en það bendir til þess að miðja bygg- ingarinnar hafi verið hækkuð og að eldur hafi logað á gólfinu. Hæð múr- steinahringsins má einnig greina af kolaríku svæði sem liggur að veggjum hans en þeir hafa takmarkað dreifingu kolanna. Augljóst er þess vegna að naustið hefur ekki verið stærra en ferhyrnda byggingin sem reist var úr torfi og grjóti, þ.e. sú sem múrsteina- hringurinn er byggður inni í, því ekki er hægt að greina stækkun útveggja í sniðunum. Þessi ferhyrnda bygging var 2,5 m að innanmáli og 7 m á lengd. Eldfjallagjóskan frá 1362 og 1477 gera aldursgreiningu á henni auk þess auð- velda en byggingin þjónaði hlutverki þurrkunar- og e.t.v. reykingarýmis (múrsteinahringur) og lagarhúsnæðis (staðbundið ker). Hluta af byggingunni var töluvert seinna breytt í naust. Það hefur ekki verið byggt fyrr en eftir 1755 sam- kvæmt greiningu á yngstu gjósku- lögunum á staðnum. Steinveggur hafði hins vegar verið reistur á torfveggjum byggingarinnar (langhliðum) á 14./15. öld. Efnið kemur líklega úr bygg- ingunni sem fyrir var, vegna þess að steinarnir í henni gátu aðeins legið í ákveðinni stöðu. Steinveggur var loks reistur yfir múrsteinahringinn sem ekki lengur var notaður og myndaði yngra naust sem var í laginu eins og skeifa. Ekki ríkir algjör samstaða um þá túlkun sem hér er lögð fram en hún stangast á við hugmyndir íslensku samverkamannanna um staðinn. Leir- kerafundirnir sem hafa verið greindir staðfesta hins vegar tilgátu um aldur og hlutverk byggingarinnar. Munurinn er lítill en engu að síður er vert að nefna hann. Íslensku samverkamennir- nir telja mögulegt að eldfjallagjósku- lögin, sem eru fyrir ofan trékolaríka gólfið, séu bæði úr sama gosinu frá árinu 1755. Mismunandi hæð væri samkvæmt þeim tilkomin vegna ójafna í landinu á tímum uppbyggingarinnar. Enginn sem gróf á staðnum tók hins vegar eftir slíkum ójöfnum þar. Þar sem mikil jarðvegsþykknun var greinanleg á milli trékolaríks gólfsins og gjóskulagsins eru menn sammála um að múrsteinahringurinn sé miklu eldri en öskufallið. Íslensku samverka- mennirnir telja að byggingin sé frá áratugunum í kringum 1500 eða fljót- lega þar á eftir en þeir byggja þessa túlkun sína á reynslu sinni við rann- sóknir á samhengi jarðlaga innanlands. Austursvæðið eftir Guðmund Ólafsson140 Eystra rústasvæðið er sunnan undir og utan í lágum mel, skammt austan við Búðará sem er í Gautavíkinni miðri (mynd 5). Rannsóknir á austursvæðinu hófust þann 23. júlí og var lokið 24. ágúst 1979. Á þessu tímabili var eitt hús grafið upp sem nefnt er rúst I. Áður en hafist var handa við rannsóknina var fjöldi húsarústa ekki kunnur. Eldri athuganir bentu til þess að á svæðinu væru á milli þrjú og sex hús. Fljótlega 140. Guðmundi Ólafs- syni, Þjóðminjasafninu í Reykjavík, er þakkað á þessum tímapunkti fyrir ómælda hjálp við vett- vangsvinnuna, sem og handleiðslu við upp- gröftinn og óeigingjarnt framlag við ritun heildarskýrslunnar. __________ 57
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97

x

Ólafía : rit Fornleifafræðingafélags Íslands.

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Ólafía : rit Fornleifafræðingafélags Íslands.
https://timarit.is/publication/1111

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.