Dagblaðið Vísir - DV - 10.06.2014, Page 32
32 Menning Vikublað 10.–12. júní 2014
17 fengu styrk
Sautján verkefni fengu styrk úr
hönnunarsjóði Hönnunarmið-
stöðvar Íslands. Upphæðin nam
alls 17,5 milljónum króna og voru
flestir styrkir um ein til tvær millj-
ónir króna. 2,5 milljónir hlaut
fatahönnuðurinn Bóas Kristjáns-
son fyrir kynningu á vörumerki
sínu á alþjóðlegum hátísku-
markaði. Meðal verkefna sem
hlutu styrki eru þróun á nýjum
fata-, vöru- og húsgagnalínum.
Þá hlutu fatahönnunarfyrirtæki,
grafískir hönnuðir, vöru- og hús-
gagnahönnuðir, leirkerahönnuð-
ir og hönnunargallerí styrki til
markaðssetningar erlendis. Styrkt
er til úgáfu á upplýsingariti um
hlutverk arkitekta, sem og sýn-
ingarhalds á landsbyggðinni.
Styrkirnir dreifast jafnt til ungra
hönnuða og þeirra reyndari sem
hyggja á frekari landvinninga.
Óbærileg ást
Dúettinn UniJon sendi frá sér ný-
lega lagið Falling. Lagið samdi,
Uni eða Unnur Lárusdóttir, til
eiginmanns síns, Jóns Tryggva,
sem skipar hinn helming dúetts-
ins. Lagið má nálgast á síð-
unni unijon.com en þar segir:
„Hefurðu einhvern tímann elskað
einhvern svo mikið að tilhugs-
unin um meiri ást verður óbæri-
leg? Svo óbærileg að hjartað þolir
ekki lengur við en svo vaknarðu
degi síðar enn meira ástfangin!
Í andardrætti ástarinnar felst í
senn vegur undrunar, hamingju
og sorgar ... UniJon skorar á þig
til að fljúga á vængjum ástarinn-
ar og opna á alla möguleika og
treysta því að lífið færir þér allar
veigar til að verða hamingusöm
manneskja!“
W
akka Wakka er brúðu-
leikhús sem sérhæfir sig
í leiksýningum fyrir full-
orðna og hefur starfað
síðan 2001 með aðsetur
í New York. Aðstandendur þess
koma úr ýmsum áttum, en ein helsta
sprautan að þessu sinni sem áður er
Norðmaðurinn Kirjan Waage sem
hannar brúðurnar og íslenska leik-
konan Andrea Ösp Karlsdóttir sem
bæði leika í sýningunni. Leikhúsið
hefur unnið til margvíslegra viður-
kenninga og verðlauna fyrir verk sín
enda er hér um einstaklega frumlegt
og hugmyndaríkt leikhús að ræða.
Wakka Wakka sýndi sýningu sína
Sögu á Listahátíð og eins og titillinn
gefur til kynna var á ferðinni saga,
ansi vel þekkt saga, sem ekki aðeins
talaði beint inn í íslenskan samtíma
og jafnvel langt aftur í aldir, heldur
er yrkisefnið beinlínis sprottið upp
úr íslenskri sögu á tímum efnahags-
hruns og bankakreppu.
Barnaleg óskhyggja
Saga er sögð með brúðum og gæti
verið raunsönn saga margra Ís-
lendinga, einkum þeirra sem í bjart-
sýniskasti, meira í ætt við barnalega
óskhyggju en örugga vissu um vel-
gengni, reyndu að hagnast og efnast
á uppgangstímanum sem var undan-
fari hrunsins. Aðalpersónan í Sögu
heitir auðvitað Gunnar, (þó ekki
Hámundarson heldur Oddmunds-
son) og hann ætlar að græða á upp-
gangi túrismans og fjárfestir með
bankalánum í ferðaþjónustubrans-
anum, nánar tiltekið hestabúgarði.
Og hann eins og fleiri er rétt búinn
að skrifa undir lánin þegar áfall-
ið ríður yfir og tekjurnar nægja ekki
lengur fyrir stökkbreyttu lánunum.
Við tekur hrakfallasaga af fjölskyldu
Gunnars, konu hans Helgu og synin-
um Óla, sem verða að sjá á bak öllum
sínum draumum um að lifa eins og
greifar, akandi um á jeppa og búandi
í lítilli höll uppi í sveit með „síns eig-
ins“ palli og potti. Efnahagshrunið
sundrar ekki aðeins draumnum um
að verða ríkur heldur fjölskyldunni
einnig og Helga neyðist til að flytja til
Noregs í leit að lífsviðurværi á meðan
Gunnar reynir að bjarga skuldunum
við illan leik. Auðvitað verður hann
síðan einn af öskrandi aðalmönnun-
um með helvítis fokking fokk skiltin
í búsáhaldabyltingunni.
Húmor og hugmyndaauðgi
Það er gersamlega ótrúlegt og með
ólíkindum að sjá hvernig Wakka
Wakka-hópnum tekst að segja þessa
sögu sem við öll þekkjum svo vel án
þess að lenda í gryfju meðaumkun-
ar með litla manninum í vonlausri
baráttu gegn kerfinu eða túlka sögu
hans með hæðni eða fyrirlitningu á
barnaskapnum sem einkenndi því
miður allt of marga ofur framtaks-
sama lántakendur í aðdraganda
kreppunnar. Sagan af Gunnari og
fjölskyldu hans í meðförum Wakka
Wakka leiftrar fyrst og fremst af dá-
samlegum húmor og hugmynda-
auðgi en er jafnframt flutt af næmum
mannskilningi og hlýju. Handritið
er skemmtilega skrifað á ofurein-
faldri ensku, svipaðri þeirri sem
margir Íslendingar tala í þeirri trú að
þeir kunni tungumálið. Séríslenskur
framburður leikaranna varpar enn
sterkara ljósi á amatörismann eða
skortinn á þekkingu og fagmennsku
sem einkenndi botnlausa trúna á
mátt peninganna sem voru aldrei til.
Strax upp í rúm
Brúðunum er stjórnað af fimm
leikurum (og þar af eru tvær ís-
lenskar leikkonur) sem allir leika
líka hesta sem ríða dansandi um
sviðið. Framvindan er hröð og
gáskafull, oftar en ekki var eins og
áhorfendur yrðu vitni að lítilli kvik-
mynd á sviðinu þegar klippt var
snögglega milli atriða, flogið milli
staða, riðið um sveitir og ekið á
jeppa um hrikalegt landið. Brúður
þeirra Gunnars og Helgu drógu upp
mynd af týpískum íslenskum hjón-
um sem kynnast auðvitað drukk-
in á bar, hálfgubbandi á milli þess
sem þau kyssa hvort annað oní kok.
Og eins og sannir Íslendingar sem
kynnast við slíkar aðstæður er ekkert
verið að tvínóna við ákvarðanir sem
skipta máli, auðvitað skellir maður
sér strax upp í rúm sama kvöld og
maður kynnist. Sem er önnur saga af
Íslendingum, ekki beinlínis róman-
tísk, en afar sönn og lýsandi og alveg
sérstaklega hér í meðförum Wakka
Wakka, eiginlega óborganlega sönn
og fyndin.
Vonsvikin þjóðarsál
Að sjálfsögðu ásækja draugar og
djöflar blessaðan manninn hann
Gunnar, ekki síst þegar lánar-
drottnarnir fara að herja á hann og
selja ofan af honum húsið. Brúð-
urnar sem þar komu við sögu voru
sömuleiðis snilldarlega hugsaðar,
sannfærandi og vel útfærðar í skop-
stælingu sinni eins og allt annað sem
leikhópurinn sýndi af sér í þessari
sýningu. Brúðustjórnun og leikur
sem og viðeigandi músík, sviðs-
hreyfingar og ljósabeiting framköll-
uðu afar trúverðuga og skemmti-
lega sögu af ástandi sem kallaði fram
reiði og neikvæðar tilfinningar hjá ís-
lensku þjóðinni og enn sér ekki fyr-
ir endann á. Enn bullar og kraum-
ar í vonsvikinni þjóðarsál sem þyrfti
fyrst og fremst að leiðrétta sjálfa sig
svo annað hrun drekki henni ekki
að nýju. Wakka Wakka er greinilega
leikhópur sem ekki aðeins kann að
segja sögu, heldur hefur lygilega
næmt auga og eyra fyrir beittri þjóð-
félagsádeilu þar sem engum er hlíft,
hvorki vonda kerfi kapítalismans né
meintum fórnarlömbum þess. Fag-
mennska fram í fingurgóma á öll-
um sviðum, fagmennska sem lýsir
vel litla amatörþjóðfélaginu hér við
heimskautsbaug. n
Leiftrandi,
sönn og fyndin
n Saga Wakka Wakka á Listahátíð n Frumlegt og hugmyndaríkt verk
Saga
Brúðuhönnun: Kirjan Waage
Hönnun búninga og sviðsmyndar:
Gwendolyn Warnock.
Ljósahönnun: Jan Erik Skarby.
Hljóðmynd: Wakka Wakka.
Leikendur: Kirjan Waage, Andrea Ösp
Karlsdóttir, Andrew Manjuck, Fergus J.
Walsh & Conan Magee.
Wakka Wakka Productions á Listahátíð
Hlín Agnarsdóttir
ritstjorn@dv.is
Dómur
„Wakka Wakka er
greinilega leik
hópur sem ekki aðeins
kann að segja sögu,
heldur hefur lygilega
næmt auga og eyra fyrir
beittri þjóðfélagsádeilu.
Saga Wakka Wakka er
brúðuleikhús sem sérhæfir sig
í leiksýningum fyrir fullorðna
og hefur starfað síðan 2001
með aðsetur í New York.
Salóme vann
á Skjaldborg
Kvikmyndin Salóme hlaut
Einarinn, aðalverðlaunin á
kvikmynda hátíðinni Skjald-
borg sem fram fór um helgina.
Myndin er eftir Yrsu Rocu Fann-
berg en Helga Rakel Rafnsdóttir
framleiðir ásamt Mörtu Andreu
og Emelie Carlsson Grass. Stef-
anía Thors klippti ásamt Nuria
Esquerra. Myndin fjallar um
móður Yrsu en á vefsíðu hátíðar-
innar er myndinni lýst sem verki
þar sem kvikmyndagerð og móðir
og dóttir takast á. „Mamma hefur
ekki mikinn áhuga á að vera kvik-
mynduð. Hér takast ekki aðeins á
móðir og dóttir, heldur leikstjóri
og viðfangsefni með sinn eigin
vilja.“