Lögmannablaðið - 01.03.2006, Blaðsíða 12
Hvað réði því að SBV ákváðu að fela
þýskri lögmannsstofu að annast rekstur
málsins?
Þegar ákvörðun hafði verið tekin um
að áfrýja úrskurði ESA, haustið 2004,
hófu SBV leit að lögmannsstofu til að
fylgja málinu eftir fyrir EFTA-dóm-
stólnum. Þar sem um viðamikið ríkis-
styrkjamál var að ræða töldu SBV
brýnt að finna stofu innan EES-svæð-
is sem hefði að baki mikla sérhæfingu
á því sviði. Ríkisstyrkjamál koma
sjaldan fyrir hérlenda dómstóla og því
eðlilega vandfundnar íslenskar lög-
mannsstofur með sérhæfingu í þeim
málaflokki. Jafnframt var af hálfu
SBV lögð áhersla á að sú stofa sem
tæki málið að sér hefði mikla reynslu
af málflutningi fyrir Evrópudómstól-
um. Í ljósi þessa beindu SBV sjónum
að lögmannsstofum utan landsstein-
anna. Eftir nokkra leit á grundvelli
góðra ábendinga systursamtaka SBV
erlendis sem glímt hafa við ríkis-
styrkjamál urðu Hans-Joerg Niemeyer
og kollegar hans hjá Hengeler Muller
lögmannsstofunni fyrir valinu.
Lögmaður SBV, Hans-Joerg Niemey-
er, sem starfar í útibúi Hengeler Mull-
er í Brussel, hefur á síðustu tólf árum
flutt 30 ríkisstyrkjamál fyrir fram-
kvæmdastjórn ESB og 33 ríkisstyrkja-
mál fyrir Evrópudómstólnum. Meðal
þessara mála er hið þekkta prófmál
gegn Westdeustche Landesbank frá
1999. Framkvæmdastjórn ESB úr-
skurðaði í því máli að þýska ríkinu
bæri að fella niður ríkisábyrgð til
handa bönkum í samkeppnisrekstri. Í
kjölfarið fylgdu nokkur minni mál
gegn fleiri en einum slíkum Landes-
banka, þar sem sumir reyndu aðrar
leiðir til að fara framhjá úrskurðinum.
Niemeyer flutti þau mál.
Hvert er meginágreiningsefnið?
Upphafleg kvörtun SBV til ESA, sem
lögð var fram í apríl 2004, snerist um
að starfsemi Íbúðalánasjóðs í núver-
andi mynd fæli í sér ólögmætan ríkis-
styrk á grunni ríkisstyrkjareglna EES-
samningsins. ESA úrskurðaði í ágúst
það sama ár að starfsemi sjóðsins fæli
í sér ríkisstuðning, en að hann væri
undanþeginn ríkisstyrkjareglum á
grundvelli 2. mgr. 59. gr. EES-samn-
ingsins. Sú grein kveður á um að sam-
keppnisreglur EES-samningsins, þar
með talið ríkisstyrkjareglur, gildi ekki
um fyrirtæki sem veita þjónustu sem
talin er hafa almenna efnahagslega
þýðingu ef beiting reglnanna kemur í
veg fyrir að viðkomandi fyrirtæki geti
að lögum eða í raun leyst af hendi þau
verkefni sem þeim eru falin. Ákvæðið
setur þessari undanþágu hins vegar
skýrar skorður. Greinin er sambærileg
2. mgr. 86. gr. stofnsáttmála EB. Þess-
um úrskurði ESA áfrýjuðu SBV, og
því eru málsaðilar formlega séð SBV
gegn ESA, en ekki SBV gegn Íbúða-
lánasjóði. SBV fara fram á að dóm-
stóllinn felli úr gildi úrskurð ESA og
byggja þá kröfu sína á eftirfarandi. Í
fyrsta lagi að ESA hafi ekki sinnt laga-
legri skyldu sinni til að hefja formlega
rannsókn á íslenska húsnæðislána-
markaðnum, heldur kveðið upp úr-
skurð á grundvelli aðsendra gagna
fáum mánuðum eftir að kvörtun var
send inn. Í öðru lagi að ESA hafi van-
rækt að rökstyðja úrskurð sinn sem
skyldi. Í þriðja lagi að beiting ESA á 2.
mgr. 59. gr. EES-samningsins hafi
verið röng.
12 < LÖGMANNABLAÐIÐ – 1 / 2006
Viðtal við Guðjón Rúnarsson:
Völdum stofu með reynslu af málflutningi
fyrir Evrópudómstólnum
Guðjón Rúnarsson, fram-
kvæmdastjóri Samtaka banka
og verðbréfafyrirtækja, tók að
sér að svara tveimur spurning-
um Lögmannablaðsins.