Lögmannablaðið - 01.12.2013, Blaðsíða 28
28 lögmannaBlaðið tBl 04/13
UMfJÖllUn
áhugaverðast að fást við mál sem
tengjast sögulegum atburðum í evrópu
davíð Þór BJörgvinsson hefur nýlega lokið störfum sem dómari við mannréttindadómstól evrópu
eftir níu ár í strassBorg í frakklandi. á Þessum tíma hefur hann komið að mörgum mannréttindamálum
en einnig lauk hann fyrr í haust doktorsgráðu í ÞJóðarétti við université de strasBourg. ný
heimkynni Bíða davíðs en hann hefur nú ráðið sig í stöðu prófessors við lagadeild
kaupmannahafnarháskóla Þar sem íslendingar lærðu lög forðum. lögmannaBlaðið ræddi við
davíð á Þessum tímamótum.
Hvernig var að búa og starfa í
Strassborg?
Ég er búinn að vera í strassborg frá
árinu 2004 og líkaði vel. Framan af var
fjölskyldan með mér en síðustu fimm
árin bjó ég þar að mestu einn. Það er
margt að gerast í strassborg og þótt hún
sé ekki stórborg þá er menningarlífið
blómlegt og maður naut þess að vera
í félagsskap þeirra sem starfa hjá
Evrópuráðinu og tilheyra því.
Það sem mér hefur þótt áhugaverðast
í starfinu er að fást við mál sem
tengjast mikilvægum atburðum í sögu
Evrópu. til dæmis eru fjöldi mála til
meðferðar sem eru afleiðingar af hruni
kommúnistaríkjanna. með því að fást
við slík mál fæst einstök innsýn í þau
vandamál sem þessi lönd hafa verið
að glíma við. Einnig tók ég þátt í að
dæma fjölda mála frá tyrklandi sem hafa
verið mjög forvitnileg. Einkum fékkst
ég mikið við mál sem spruttu af innrás
tyrkja í kýpur árið 1974, fyrir 40 árum
síðan, en það er ennþá verið að fást við
eftirmál hennar. Þúsundir manna voru
reknir burtu af heimilum sínum og af
þessu risu eignaréttarmál, sem og mál
er varða rétt til friðhelgi einkalífs, þar
sem fólk hefur ekki getað snúið aftur.
Einnig hvarf fjöldi manna sporlaust og
ættingjar leituðu réttar síns. Þá sætti
fólk illri meðferð í fangelsi. svona mætti
lengi telja. Afleiðingarnar sem þessi
innrás hafði fyrir þúsundir manna voru
og eru enn skelfilegar. Eins má geta um
einn málaflokk, sem ég hef sinnt mjög
mikið síðustu árin, en það eru svokölluð
„Rule 39“ mál þar sem kærendur fara
fram á lögbann við því að verða snúið
aftur til heimalands síns vegna hættu á
illri meðferð. mörg þessara mála tóku
mikið á.
í dómarastarfinu hafði ég einnig
tækifæri til að heimsækja mörg þessara
landa til að taka þátt í fundum með
æðstu dómurum þar, kenna á nám
skeiðum og halda fyrirlestra. Það má
til dæmis nefna lönd eins og kýpur,
Azerbaijan, Armeníu, tyrkland, moldóvu
og Balkanríkin, þ.e. svartfjallaland,
serbíu, makedóníu, BosníuHerz
egovínu, og ýmis fleiri. kannski eru
þó eftirminnilegastar ferðir til Bahrain
við Persaflóa (sem auðvitað er þó ekki
aðildarríki) til að kenna á námskeiði
um réttláta málsmeðferð annars vegar
og tjáningarfrelsið hins í samstarfi við
bandarísku lögmannasamtökin fyrr á
þessu ári. mannréttindavernd á þessum
slóðum er víða mjög ábótavant. Þannig
er vissulega margs skemmtilegs og
áhugaverðs að minnast sem vonandi
hefur orðið og á eftir að verða
einhverjum til góðs.
mörg eftirminnileg mál
Má segja að dómarastarf hjá MDE snúist
um að láta gott af sér leiða?
jú, þetta snýst um mannréttindi, snýst
um fólk. markmiðið með sáttmálanum
er að vernda einstaklinga gegn því að
mannréttindi þeirra séu fótum troðin.
Það má auðvitað orða þetta svo að