Peningamál - 01.09.2004, Blaðsíða 25
24 PENINGAMÁL 2004/3
Tvær vaxtahækkanir, ...
Vegna aukinnar verðbólgu og horfa um að hún yrði
að óbreyttu yfir markmiði peningastefnunnar ákvað
bankastjórn Seðlabanka Íslands að hækka stýrivexti
bankans hinn 1. júní sl. um 0,25 prósentur. Þótt vax-
andi verðbólgu mætti að hluta rekja til hækkunar liða
sem eru ekki innan áhrifavalds peningastefnunnar
höfðu aðrir liðir þróast þannig að hætta var talin á að
verðbólgan gæti farið út fyrir þolmörk. Jafnframt var
því lýst yfir að búast mætti við frekari vaxtahækkun
fljótlega, gæfu nýjar upplýsingar ekki sterkar vís-
bendingar um betri verðbólguhorfur. Verðlagsþróun í
júní og aðrar hagtölur er þá birtust gáfu fremur til
kynna verri verðbólguhorfur en áður hafði verið búist
við og því ákvað bankastjórn að hækka vexti á ný
1. júlí og þá um 0,5 prósentur. Frá því að vaxtahækk-
unarferlið hófst í maí sl. hefur bankinn því hækkað
vexti um 0,95 prósentur.
... þrengra vaxtaróf
Munur hæstu og lægstu vaxta bankans var minnkaður
samhliða vaxtabreytingum í júní og júlí. Í maí spann-
aði vaxtarófið 4,9 prósentur en var þrengt í 4,5 pró-
sentur í júní og júlí. Daglánavextir voru í júlí 8,25%
og vextir viðskiptareikninga 3,75%. Vextir á bundnu
fé á viðskiptareikningum voru ákveðnir 5% frá 11.
júlí.
Seðlabanki Íslands tilkynnti hækkun stýrivaxta 1. júní 2004 um 0,25 prósentur og aftur 1. júlí um 0,5
prósentur. Áhrifa þessara aðgerða gætti strax á vöxtum á krónumarkaði en breytingar á gengi krón-
unnar urðu fremur litlar og gengu fljótt til baka. Vísitala gengisskráningar sveiflaðist á fremur þröngu
bili í sumar. Lausafjárstaða fjármálastofnana einkenndist öðru fremur af misskiptingu sem ekki tókst að
jafna nema með milligöngu Seðlabankans. Ný skuldabréf Íbúðalánasjóðs voru gefin út í byrjun júlí.
Undir lok ágúst tilkynntu viðskiptabankarnir og stærstu sparisjóðir að þeir byðu viðskiptavinum lang-
tíma fasteignaveðlán á áþekkum kjörum og Íbúðalánasjóður býður en ekki er skilyrt að lán bankanna
tengist fasteignaviðskiptum. KB banki keypti um miðjan júní danskan banka og í kjölfarið seldi bankinn
nýtt hlutafé í stærsta útboði Íslandssögunnar til þessa, rúmlega 39 ma.kr. Seðlabankar víða um heim
hafa hækkað vexti á síðustu þremur mánuðum. Hlutabréfaverð hér á landi hefur haldið áfram að hækka.
Fjármálamarkaðir og aðgerðir Seðlabankans1
Aukið aðhald peningastefnunnar
1998 | 1999 | 2000 | 2001 | 2002 | 2003 | 2004
2
4
6
8
10
12
14
%
Daglán
Endurhverf viðsk.
Innstæðubréf
Bindiskylda
Viðskiptareikn.
Vaxtaróf Seðlabanka Íslands
Vikulegar tölur 3. mars 1998 - 31. ágúst 2004
Mynd 1
Heimild: Seðlabanki Íslands.
1. Í þessari grein eru notaðar upplýsingar sem tiltækar voru þann 31. ágúst
2004.