Skírnir - 01.01.1942, Blaðsíða 224
222
Ritfregnir
Skírnir
próf. Níels Dungal um blóðgjafir. Guðm. Hannesson prófessor rit-
ar grein, sem heitir „Sagan um salernin“, og eftir dr. Helga Tómas-
son er útdráttur úr erindi, sem hann nefnir „Þegar karlmenn eld-
ast“. Hannes Guðmundsson húðsjúkdómalæknir ritar um lúsina,
dr. Júlíus Sigurjónsson um varnir gegn barnaveiki og aðra grein,
sem heitir „Síldin, holl og ódýr fæða“. Sigurður Sigurðsson berkla-
yfirlæknir ritar um berklapróf, og Jóhann Sæmundsson yfiríæknir
grein, sem hann nefnir „Bakteríur, vinir og fjendur lífsins11. Dr.
Karl Kroner ritar um dauðadá. Sú grein er vel rituð og hefir marg-
an nytsaman fróðleik að geyma, eins og' aðrar greinar í heftinu, en
ein málsgrein er þar þó, sem ég ætla að geti valdið misskilningi.
Hún er svona: „Að sjálfsögðu þarf að koma sjúklingnum í heitt
herbergi, einkum ef hann hefir orðið úti eða drukknað". Þetta er
rétt yfirleitt, en þó þvi aðeins um þá, sem hafa orðið úti, að þeir
séu ekki freðnir, því að þá mun gamla reglan hollari: að bera þá
fyrst inn í svalt herbergi og þýða þá í snjó, en ekki í annað hlýrra,
fyrr en þeir eru þýðir orðnir. — Síðasta ritgerðin í heftinu er eftir
ritstjórann, dr. Gunnl. Claessen, útvarpserindi, er hann nefnir
„Kvíðbogi fyrir sjúkdómum". Hefir erindi þetta að geyma orð í
tíma töluð, því að sjúkdómskvíðinn bakar ekki allfáum meiri and-
legar þjáningar en sjálfur sjúkdómurinn mundi gera, sá, er fyrir
er kviðið. Og auk þess er kvíðinn ævinlega gagnslaus og oftast
ástæðulaus, því að, eins og höf. kemst að orði (bls. 126) : „Sjúk-
dómarnir og dánarorsakirnar eru svo margvíslegar, að menn hitta
sjaldan á að kvíða því, sem þeir síðar verða fyrir“. — Auk þessara
ritgerða, sem taldar hafa verið, eru í heftinu nokkrar smágreinar
eftir ritstjórann, auk ritstjóraspjallsins, sem er í hverju hefti og
hefir að geyma prýðilega ritaðar athuganir um efni þess o. fl.
Að endingu set ég hér niðurlagsorð áðurnefnds útvarpserindis
eftir ritstjórann, vegna þess að þau lýsa svo vel viðhorfi hans og
annarra, er að þessu tímariti standa. Þau eru á þessa leið:
„Vísindin nema aldrei staðar. Þeir, sem stunda þau fræði, þykj-
ast aldrei vita nóg. Það fylgir þeirri iðju að fá æ næmari skilning
á því, hve lítið vér vitum, og breyta kinnroðalaust um skoðun, þeg-
ar nýr sannleiki kemur upp úr dúrnum. Beztu vísindamennirnir eru
auðmjúkir og fullir lotningar fyrir nýrri þekkingu og forvitni um
að skyggnast inn á ný svið, sem opnast jafnóðum og hver gáta er
ráðin. Læknavisindin eiga sér ótæmandi verkefni til blessunar fyrir
núlifandi og komandi kynslóðir — og þrátt fyrir allt er bjart fram
undan“. Sigurjón Jónsson, læknir.
DavíS Stefánsson frá Fagraskógi: GuIIna hliðið. Utgefandi: Þor-
steinn M. Jónsson. Akureyri 1941.
Þessi sjónleikur Davíðs Stefánssonar hóf göngu sína i leikhúsinu