Skírnir - 01.01.1963, Blaðsíða 219

Skirnir
Ritfregnir
207
hún fór að fást við skáldsagnagerð. Sögunum er ekki raðað eftir efni, og
er af þeim sökum erfiðara að fá heildarmynd af safninu. Hins vegar er
það prýðileg úrbót, að aftast í bókinni er skrá um atriðisorð, hinn þarf-
asti lykill að efni hennar.
Til útgáfunnar hefur verið vandað á ýmsan hátt. Eitt atriði hendir
einkum til flausturs í prófarkalestri. Það er á 176. bls., þar sem saga ein
endar á „hlið-“ aftast í linu, svo að eitthvað virðist hafa fallið þar brott.
Þótt þetta safn Torfhildar láti ekki mikið yfir sér, er það góð viðbót
við þau söfn, sem fyrir eru. 1 framtíðinni mun það koma þjóðsagna-
fræðingum að notum, því að það hefur marga matarholuna að geyma.
Gunnar Sveinsson.
Nokkrar ljóðabækur ársins 1962.
Elzt og þróuðust listgrein með þjóð vorri er ljóðlistin. Skallagrímur og
fleiri landnámsmenn hafa látið eftir sig lausavísur, ortar löngu áður en
nokkur saga var skrásett. Og svipaðs aldurs eða eldri eru sum eddukvæði
talin að vera.
Ljóðlistin hefur þróazt í tveim aðalþáttum, sem hafa verið hvor öðrum
saman slungnir oft og einatt. Annar sá þáttur er tónræns eðlis, bundinn
að formi, rimaður, likt og Höfuðlausn Egils og dróttkvæðin, rimumar og
svo kallaður hefðbundinn kveðskapur siðari tíma; hinn myndrænn, laus-
ari í reipum, órimaður, svo sem eddukvæðin, í enn rikara mæli dansarnir
og loks óljóð nútímans.
Rætt hefur verið og ritað um, að annar þessi þáttur væri nýr og frum-
legur — eða þá fimbulfamb eitt, allt eftir þvi, hvaða augum menn hafa
litið á það mál —, en hinn gamall og hefðbundinn. En þetta er misskiln-
ingur. Báðir em, sem sagt, ævafomir. Á stundum hefur annars gætt
meira en hins, t. d. bundna formsins á tímum dróttkvæða og rimna, en
háttleysurnar, þegar dansarnir flæddu yfir og í verkum yngri skálda nú-
tíðar. Það er allt og sumt.
Sé litið á uppskeruna af ljóðaakri vomm s. 1. ár, er tvennt athygli
verðast: vöxtur og fjölbreytni þeirrar uppskeru. Svo margar og merkar
ljóðabækur komu út á árinu, að langt bar af uppskeru annarra listgreina,
enda mun hún að gæðum fyllilega standast samanburð við það, sem gef-
ið var út annars staðar á Norðurlöndum af því tagi s. 1. ár. Má sjá þetta
af hinni nýju bók: Nordens dikt 62, nordisk poetisk arbok (Den norske
bokklubben), enda þótt sýnishorn íslenzku ljóðanna séu allt of takmörkuð.
Hitt er þó ekki síður íhugunar vert, hve íslenzk ljóðagerð er fjölskrúðug.
Á það jafnt við efni og form.
Samkvæmt eðli sínu má enn sem oft fyrr skipta ljóðum ársins 1962
í tvo flokka: tónræn eða háttbundin, rímuð ljóð og myndræn, laus eða