Skólavarðan - 01.09.2001, Blaðsíða 19
stofa, kennsluráðgjafar, starfsfólk Náms-
gagnastofnunar, fólk úr menntamálaráðu-
neyti, kennaramenntunarfólk og námsefn-
ishöfundar.
Þegar ég kynnti hugmyndina fyrir boðs-
gestum sendi ég þeim þessar forsendur:
Við aldahvörf stendur grunnskólinn á
tímamótum. Nokkur reynsla er fengin af
nýrri skipan hans undir stjórn sveitarfélag-
anna, framundan er að hrinda í framkvæmd
nýrri aðalnámskrá, sérkennslumál eru mjög
í deiglunni, nýjar skólaskrifstofur eru að
festa sig í sessi, unnið er að viðamiklum
breytingum á kennaramenntun, símennt-
unarmál eru í uppstokkun og upplýsinga-
tæknin setur mark sitt á umræðuna um
skólann. Áhugi foreldra á að leggja af
mörkum virðist mjög vera að vaxa.
Þrátt fyrir þessa gerjun bendir fátt til
þess að innra starf skólans og kennsluhættir
séu mikið að breytast. Skapandi starf, tján-
ing, gagnrýnin hugsun, frumkvæði, sam-
vinna, virk vinnubrögð og heildstæð og
áhugaverð viðfangsefni sem eiga erindi við
nemendur virðast eiga jafn erfitt uppdrátt-
ar og áður.
Mikilvægar spurningar sýnast þessar:
• Hver er staða grunnskólans nú við
aldahvörf?
• Veitir hann nemendum það veganesti
sem þeir þurfa inn í 21. öldina?
• Hverjir eru helstu veikleikar grunn-
skólans og hverjar eru sterkar hliðar hans?
• Hvernig bætum við skólann?
• Hvaða viðfangsefni eru mikilvægust?
• Hvaða leiðir eru vænlegastar?
Fundurinn var haldinn í Kennaraháskól-
anum 26. nóvember og var þankahríðin í
þremur umferðum.
Í fyrstu umferð var svarað spurningunni:
Hver er meginstyrkur íslenska grunn-
skólans? Í annarri lotu var sjónum beint að
veikleikum í starfi grunnskólans. Í þriðju
umferð var ráðist í að setja fram (a.m.k. 50)
hugmyndir um leiðir til að bæta skólann.
Svör þátttakenda á fundinum við þessum
þremur spurningum er að finna hér í
greininni.
Ingvar Sigurgeirsson
Höfundur er prófessor og deildarforseti
grunndeildar Kennaraháskóla.
SJÁ NÆSTU SÍÐU
Hugarf lugsfundur
21
• Flutningurinn yfir til sveitarfélaga.
• Lenging skólatímans.
• Mörg sveitarfélög gera vel við skóla
sína.
• Stjórnun skóla er að dreifast á fleiri
aðila.
• Einsetning grunnskólans.
• Tölvutæknin er að halda innreið sína í
skólann.
• Sjálfstæði kennara.
• Aukinn áhugi foreldra á skólastarfi.
• Aukin vitund skólamanna um að bæta
samskipti við foreldra.
• Lífsleikni sem ný og mikilvæg
námsgrein.
• Áhersla á að gera nemendur að
góðu fólki.
• Nemendur verði fróðir og góðir.
• Margar skemmtilegar úrlausnir í
skólamálum (dæmi Korpuskóli).
• Aukin áhersla á stjórnun.
• Mikil fagmennska.
• Aukin áhersla á mat á skólastarfi.
• Danskennsla í skólum.
• Efling endurmenntunar.
• Öflug endurmenntun hjá sveitar-
félögum.
• Aukin reynsla af þróunarstarfi í
skólunum.
• Tungumálakennsla er að flytjast
neðar.
• Efling faggreinakennslu í Kennara-
háskóla Íslands.
• Skólastjórar líta meira á sig sem
leiðtoga en áður.
• Aukin áhersla á nýsköpun.
• Vaxandi skilningur á því að náms-
aðferðir skipti meira máli en
námsefni.
• Gróska í skólastarfi.
• Tækifæri kennara til að mennta sig
hafa margfaldast.
• Fleiri tækifæri til framhaldsnáms.
• Ráðning námsráðgjafa.
• Ný námskrá, skólanámskrár.
• Aukin áhersla á líðan nemenda í
skólum.
• Meiri rannsóknir á skólastarfi.
• Aukin áhersla á gagnrýna hugsun.
• Aukið fjárhagslegt sjálfstæði skóla.
• Aukin áhersla á nám í stað kennslu.
• Aukið samstarf milli skólastiga.
• Fáir nemendur í sérskólum.
• Aukin áhersla á uppeldishlutverk
heimila.
• Mikil auking og fjölbreytni í útgáfu
námsefnis.
• Úttektir og mat á skólastarfi.
• Kennarar bera höfuðið hærra.
• Meiri kennsluráðgjöf.
• Aukin vitund um að koma betur til
móts við ólíkar þarfir nemenda og
mismunandi getu.
• Nýr skilningur á greindarhugtakinu.
• Gróska í leikskólum hefur jákvæð áhrif
á grunnskólann.
Hver er meginstyrkur íslenska grunnskólans - hvað er
helst jákvætt við þróun hans um þessar mundir?