Félagsbréf - 01.05.1959, Blaðsíða 52
IGNAZIO SILONE
ENN UM PASTERNAK
Hávaðinn í kringum Boris Pasternak er tekinn að réna. Tími
er kominn til að gera upp gang málsins, eins og sakir standa nú.
I öllum löndum jarðarinnar — eða að minnsta kosti alls staðar,
þar sem frjálst almenningsálit er til — hafa risið áköf mótmæli
gegn þeim ofsóknum og ógnunum, sem Pasternak var ofurseldur
í Sovétríkjunum. Þessi mótmæli voru að minni hyggju einu réttu
viðbrögðin við því, að Pasternak var þvingaður til að hafna Nó-
belsverðlaununum. Orðalagið leynir því ekki, að höfnun verðlaun-
anna var knúin fram.
Hin mikla hugaræsing og hneykslun, sem Pasternakmálið vakti
alls staðar, hefur sýnt og sannað á ótvíræðan hátt, að enn eru
til stórir hópar manna, sem ekki láta skoðanir sínar mótast af
neinum þjóðernislegum landamærum, að enn er til félag manna,
sem Pasternak, maðurinn og skáldið heyrir til. Með mótmælum
okkar höfum við ekki framið neina „íhlutun í innanríkismálefni
framandi þjóðar“. Boris Pasternak er starfsbróðir okkar. Hann
er einn af okkur engu síður en einn af rússnesku þjóðinni. Hann
telst engu síður til skálda heimsbókmenntanna heldur en til rit-
höfundabandalags Sovétríkjanna. Ekki aðeins hann, heldur einnig
félag frjálsra manna og listamanna, sem nær út yfir öll landa-
mæri, hefur orðið fyrir freklegri móðgun vegna hins svívirðilega
athæfis skriffinna sovézkra menningarmála. Það var réttur okkar
og skylda að snúast til vamar gegn þessu. Barátta okkar fyrir
andlegu frelsi, sem við heyjum stundum með nokkru hiki, hafði
allt í einu fengið nafn og svipmót: Nafn og svipmót Boris Paster-
naks. Um leið og við játuðum okkur fylgjendur Pasternaks, hóf-
Ignazio Silone er einn af knnnustu rithöfundum ítala, fæddur árið 1900. Hann
var landflótta, lengstaf í Sviss, meðan Mussolini réð ríkjum ú Ítulíu, og háði skclegga
burátlu gegn fasismanum. Frá stríðslokum hefur hann vcrið áhrifamikill í andstöðu
sinni gegn kommúnismarium.