Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.05.1996, Blaðsíða 10

Fór ekki í
kirkjugarðinn
í mörg ór
Það er ekki auðvelt að fá fólk til að tala um reynslu s(na
af ástvinamissi, jafnvel />ó langt sé um Liðið. Þetta
kom skýrt (Ijós þegar Tímaril hjúkrunarfrœðinga
leitaði eftir viðtali við nokkra sem þetta hafa reynt.
Að lokum fékkst Ingibjörg Aradóttir sjúkraliði til að
miðla okkur af reynslu sinni en svo kvíðin sagðist hún
hafa verið að sér hafi ekki orðið svefnsamt nóttina áður.
s
„Eg missti pabba minn úr kransæðastíTlu þegar ég var 18
ára,“ byrjar hún frásögn sína. „Ég kom að honum í rúminu þar
sem hann gat ekki dregið nema einn og einn andardrátt og var
orðinn helblár í framan. Þetta var hræðilegt áfall og ég gerði
mér strax grein fyrir hvað var að gerast. Ég var mikil pabba-
stelpa og tengd honum mjög sterkum böndum. Ef það var
eitthvað sem ég þuríti að ræða þá fór ég til pabba í vinnuna og
við gátum rætt saman um allt sem mér lá á hjarta. Við vorum
tíu systkini á aldrinum 5-25 ára og áttum einnig þrjú hálf-
systkin, og það var auðvitað mjög mikið að gera á heimilinu.
Við vorum alin upp við það að hjálpa mömmu við lieimilis-
störfin og ég var elsta stelpan. Pabbi sá um öll fjármál og hann
keypti inn lil heimilisins. Ég held líka að hann liafi verið
talsvert á undan sinni samtíð hvað varðaði samvinnu á heimil-
iuu því hann skúraði, þvoði þvott og hengdi út, baðaði krakk-
ana og las fyrir þau sögur fyrir háttinn. Hann sá til þess að
mamma fengi svo tíma fyrir sig og hún fór þá út á kvöldin og
heimsótti vinkonur sínar.
Þegar hann dó þá brotnaði mamma líka algjörlega saman
og varð alveg ósjálfbjarga. Hún kunni ekkert með fjármál að
fara. Við krakkarnir þurftum að taka það á okkur að kenna
henni þessa hluti og við hjálpuðum henni að ala upp yngri
börnin, fata þau og koma til náms. Mamma hafði samt mestar
áhyggjur af því að ég myndi brotna saman þegar pabbi dó en
hennar vegna mátti ég alls ekki brotna -þá hefði allt farið úr
böndunum."
Grét ekki við jarðarförina
-Fenguð þið enga utanaðkomandi hjálp?
„Það var ungur aðstoðarlæknir að vinna í aíleysingum á
sjúkrahúsinu sem hafði miklar áhyggjur af okkur en ég var
ekki tilbúin til hleypa honum nálægt mér og leitaði því ekki til
hans eftir hjálp. Presturinn á staðnum skipti sér aftur á móti
aldrei af okkur. Það var ekki til siðs á þessum árum að tala um
sorgina við aðra og ég reyndi að
láta ekki á neinu bera. Ég fékk meira að segja að heyra það að
ég hefði ekkert grátið við jarðarförina en ég varð að halda aftur
af mér mömmu vegna. En mér leið svo illa að ég var alltaf með
kökk í hálsinum og gat ekkert borðað. Ég var að vinna á
sjúkrahúsinu á Blönduósi á þessum tíma og þegar ég var orðin
máttfarin af hungri þá var mér komið til hjálpar þar. Ég hafði
samt engan lil að tala við. Það kom enginn í stað pabba og
enginn sem ég gat treyst eins og honum -auk þess sem ég
neitaði að trúa að hann væri dáinn. Ég fór t.d. ekki upp í
kirkjugarð í fjölda ára; pabbi var alls ekki þar. Litli bróðir
minn, sem var 10 ára, umturnaðist alveg. Hann hafði verið
duglegur í skóla en hann fór að skrópa í skólanum, hætli að
læra og var alltaf að gera af sér skammarstrik. Ég man að hann
lokaði sig einu sinni inni á klósetti og þegar við spurðum livað
hann væri að gera þá sagðist hann ekkert vera að gráta, strákar
grétu ekki. Það tók hann mörg ár að komast á rétt ról á ný.
Skemmtanalífið var aftur á móti það sem tók við hjá mér. Samt
var ég alls ekki tilbúin. Vinur bróður míns sá mig á skemmti-
stað tveimur árum síðar og þekkti mig þá ekki fyrir sömu
manneskju; ég var svo kát á yfirborðinu og full af gálgahúmor.
Hauu tók mig afsíðis og talaði við mig og það var ekki fyrr en
þá, tveimur árum síðar, sem ég fékk loks útrás fyrir sorgina
vegna pabba.“
Mikilvægt að glata ekki barnstrúnni
Þar með er þó ekki lokið sorgarsögu Ingibjargar. Hún átti
eftir að verða fyrirfleiri stóráföllum:
„Síðan gerist það að á einu og hálfu ári missi ég þrjú
systkini mín. Fyrst varð Þorleifur bróðir minn bráðkvaddur. Ég
var einstæð móðir og hann hafði komið litlu dóttur minni í
föðurstað og það var því mikið áfall fyrir okkur báðar þegar
hann dó. Litla dóttir mín átti afar eifitt með að fyrirgefa guði
fyrir að taka besta frændann sinn frá sér og ég var hrædd um að
þarna myndi hún glata bamstrúnni. Mér fannst mikilvært að
það gerðist ekki því mér finnst trúin hjálpa mikið. Ég
Framhald á bls. 71.
TÍMARIT HJÚKRUNARFRÆÐINGA 2. thl. 72. árg. 1996