Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.10.1999, Blaðsíða 45

Vigdís Jónsdóttir, hagfræðingur
kjaramái
klÁíaJoUIaAvUAIM. UuHAMUR.
Skýrsla félagsmálaráðuneytisins þar sem lýst er
tilraunaverkefni um starfsmat.
Félagsmálaráðuneytið gaf út skýrslu í maí sl. sem nefnist
„Starfsmat gegn kynbundnum launamun". í henni er lýst
framkvæmd og niðurstöðum tilraunaverkefnis um starfs-
mat. í skýrslunni eru einnig leiðbeiningar um framkvæmd
starfsmats og helstu kröfur sem starfsmatskerfi þurfa að
uppfylla til að tryggt sé að starfsmatskerfi mismuni ekki
kynjum.
Tilraunaverkefni um starfsmat var framkvæmt á Ríkis-
spítölum, Hitaveitu Reykjavíkur og Félagsmálastofnun
Reykjavíkur. Starfshópur um starfsmat, sem skipaður var
af félagsmálaráðherra á árinu 1995, hafði yfirumsjón með
framkvæmd tilraunaverkefnisins en þessi starfshópur var
leystur frá störfum áður en endanleg niðurstaða um efni
skýrslunnar lá fyrir. í starfshópi um starfsmat áttu sæti full-
trúar BSRB, BHM, ASÍ, Jafnréttisráðs, fjármálaráðuneytis-
ins og Reykjavíkurborgar. Sif Friðleifsdóttir, alþingismaður,
var formaður starfshópsins. Skýrslan er skrifuð af Margréti
Erlendsdóttur, verkefnisstjóra tilraunaverkefnisins. Vigdís
Jónsdóttir, hagfræðingur Félags íslenskra hjúkrunarfræð-
inga, var fulltrúi BHM í starfshópi um starfsmat.
Áður hefur verið fjallað um starfsmat í Tímariti hjúkr-
unarfræðinga. í 2. tbl. Tímarits hjúkrunarfræðinga á árinu
1997 skrifaði Vigdís Jónsdóttir, hagfræðingur félagsins,
grein um starfsmat þar sem m.a. var gerð grein fyrir HAC -
starfsmatskerfinu og sagt frá tilraunaverkefni um starfsmat
sem var þá í vinnslu. í sama tölublaði birtist fyrirlestur sem
dr. Pat Armstrong hélt um starfsmat á ráðstefnu Samtaka
norrænna hjúkrunarfræðinga í september 1996. í Tímariti
hjúkrunarfræðinga 1. tbl. 74. árg. 1998 skrifaði Hildur
Einarsdóttir, hjúkrunarfræðingur, um þetta tilraunaverkefni
á Ríkisspítölum en hún var einn fulltrúi BHM í stýrinefnd
innan Ríkisspítala.
í skýrslu félagsmálaráðuneytisins „Starfsmat gegn kyn-
bundnum launamun" er að finna mikinn fróðleik um starfs-
mat og nákvæma lýsingu á tilraunaverkefninu. í verkefninu
var notað starfsmatskerfi sem kallast HAC og var samið af
sænsku vinnumálastofnuninni. Þetta kerfi var notað til að
meta ákveðin störf innan ofangreindra stofnana og raða
þeim innbyrðis út frá niðurstöðum verkefnisins. Ekki var
gerð tilraun til að tengja niðurstöður tilraunaverkefnisins
launum starfsmanna.
Starfsmat er kerfisbundin aðferð við að meta innihald
og verðmæti starfa. Aðeins starfið sem slíkt er metið en
ekki einstaklingurinn sem sinnir þvl. Starfsmat nýtist því
fyrst og fremst við að ákveða grunnlaun. Sá hluti launa,
sem taka á mið af sérstakri frammistöðu einstaklinga eða
hópa, verður ekki ákveðinn með starfsmati. Til þess þarf
að nota aðrar aðferðir, t.d. frammistöðumat.
Aðferðin felst í því að skrifaðar eru starfslýsingar fyrir
þau störf sem á að meta og starfslýsingarnar eru síðan
skoðaðar og metnar samkvæmt skilgreiningum þess
starfsmatskerfis sem notað er. í starfsmatskerfinu eru fyrir-
Þættir HAC-starfsmatskerfisins:
Kunnátta og færni Ábyrgð Áreynsla Umhverfi og áhætta
• Menntun, • Ábyrgð á verðmætum • Líkamleg áreynsla, • Umhverfi,
• starfsþjálfun, og uþþlýsingum, • andleg áreynsla. • hætta á
• llkamleg færni, • ábyrgð á verkstjórn, meiðslum/
• hugræn færni, • ábyrgð á fólki, sjúkdómi.
• félagsleg færni, • ábyrgð á
• sérstök kunnátta skipulagningu,
og færni. þróun og árangri.
Tímarit hjúkrunarfræðinga • 4. tbl. 75. árg. 1999
257