Norðurslóð - 27.11.1996, Blaðsíða 3

NORÐURSLOÐ - 3
/
Bréf frá Ástralíu
A kameldýrum í sumri
Kæra Norðurslóð!
Héðan hinu megin af hnettinum er
allt gott að frétta. Já, ég er í
Astralíu og hér er aldeilis spenn-
andi að vera og allt öðru vísi en
heima á Islandi. Sumarið er ný-
byrjað, vatnið hverfur öfugt niður
um niðurfallið, vinstri umferð á
götum og m.a.s. tunglið vex í vit-
lausa átt. Ég vinn hjá kameldýra-
bændunum Steve Curnow og Lise
Andreasen en þau búa 7 km fyrir
utan bæinn Mansfield í Victoria-
fylki. Lise vann á Jarðbrú í Svarf-
aðardal veturinn 1982-3 og þegar
hún skrifaði í jólakorti um síðustu
jól að þau vantaði húshjálp ákvað
ég að drífa mig út í heim að prófa
eitthvað nýtt. Það passaði líka vel
því ég útskrifaðist úr MA í júní sl.
Ég lagði svo land undir fót í byrjun
september og eftir viku í Dan-
mörku kom ég hingað. Steve og
Lise eiga tvö börn; Danielle sem er
6 ára og Marcus sem er 3ja ára.
Þau eru bæði fjörugir og duglegir
krakkar. Danielle fer í Rudolf
Steiner skóla 4 daga vikunnar en
Marcus er heima í sveitasælunni.
Kameldýrin eru 18, Lady Melba
og Sir Abdul eru þau elstu, bæði á
þrítugsaldri. Hanna er porchinn,
hraðskreið og þægileg, Odinn er
stærstur og mestur, Parakeelia er
fegurðardrottning með löng augn-
hár, Obí er yndið mitt eina, 4 ára
trítill og svona mætti lengi telja.
Auk þessa eru hér 7 hænur sem
gefa okkur egg þegar andlegt
ástand þeirra leyfir. Þær eru nefni-
lega gæludýr Daniellu og Marcus-
ar og lenda því í hinum ýmsustu
ævintýrum.
Það er mjög fallegt hérna, hæð-
ótt landslag og mikið af trjám.
Grasið er grænt og falleg blóm um
allt núna en upp úr áramótum fer
allt að skrælna Dýralífið er tjöl-
skrúðugt. Um 20 kengúrur halda
til hérna í hlíðinni og koma stund-
unt alveg upp að húsinu. Það er
frekar óvenjulegt því venjulega
sýna þær sig ekki nálægt manna-
byggðum. Þær eru fallegar en ansi
skæðar í umferðinni og það marg-
borgar sig að keyra bara löturhægt
hér í nágrenninu og nota háu Ijósin
óspart eftir myrkur. Það er líka
mikið af fuglum, þar á meðal eru
nokkrar tegundir reglulega fallegra
páfagauka. Þeir eru stórir og há-
værir. Hér eru froskar sem kvaka
hátt og mikið á kvöldin og nótt-
Matthildur, ég og
Parakeelia.
inni, pokadýr, eðlur og eiturslöng-
ur, stórar köngulær og ýmsar leið-
indapöddur eins og moskítóflugur
en þær sýna mér fullmikla athygli.
Sumarið er nú loksins komið en
vorið var bæði blautt og kalt svo
íslenska lopapeysan og leistarnir
komu sér vel. Nú fer hitinn yfir 30
gráður á ceisíus en það er vel þol-
anlegt því loftið er svo þurrt. Sólin
er mjög sterk og lúmsk og ég sól-
brenn áður en ég veit af ef ég
gleymi sólkreminu.
Steve og Lise selja ferðamönn-
um kamel-túra allt frá klukkutíma
ferð hér í hlíðinni upp í 5 daga ferð
um fjöllin. A góðviðrisdögum er
þess vegna oft heilmikill gesta-
gangur hjá okkur.
Við förum líka í ferðir og tök-
um þá nokkur kameldýr með okk-
ur. T.d. fórum við til Melboume á
Greinarhöfundur ásamt áströlskum vini af arabískum uppruna.
Gohí Dúlla og tveir aðrir kálfar.
stóra dýrasýningu. Við tókum 7
dýr með okkur á tveimur bílum og
seldum stutta reiðtúra fyrir börn
við miklar vinsældir. Strax og við
komum heim fylltum við bílana af
hreinum fötum, mat og heyi og
brunuðum aftur af stað með önnur
7 dýr. I þetta skipti í 12 daga ferð
þar sem við tókum þátt í miklu
umhverfisátaki. Við tókum vatn úr
einni af stærstu ám fylkisins þar
sem hún sameinast Murray-fljót-
inu og fluttum svo vatnið á kamel-
dýrunum upp með ánni. Upphaf-
lega var ætlunin að ríða alla leið-
ina sem er um 300 km en þegar
upp var staðið fórum við ekkert á
bak heldur keyrðum mest alla leið
og teymdum dýrin. Tíminn fór í
heimsóknir í grunnskóla á leiðinni.
Við tókum vatnssýni reglulega á
leiðinni og gerðum á því mælingar
og sýndum krökkunum hversu
mengað það var. Það er ekki mikið
vatn hér og á mörgum stöðum er
regnvatnið það eina sem er nógu
gott til drykkjar. Því er safnað í
stóra tanka.
Meðan við vorum á þessu ferða-
lagi komust kameldýrin sem voru
heima inn í vatnstankakerfið okk-
ar, brutu leiðslu og helltu niður
rúmum 10 m3 af dýrmætu regn-
vatni svo nú eigum við næstum
ekkert vatn. Annars eru þau alveg
yndislegar skepnur. Þau eru háfætt
með einn hnúð og mjög klossuð og
fyndin í allri framkomu. Núna eru
þau krulluð eins og lömb en þegar
líður á sumarið missa þau ullina og
hana seljum við. Þau eru sterk og
geta hæglega borið tvo fuliorðna
menn en venjulega hefur hver
maður samt eitt dýr fyrir sig. Þau
eru mismunandi að skapferli en
frekar stillt og prúð og okkar kam-
eldýr bíta hvorki né spýta og
sparka bara stundum, - ég er búin
að fá eitt vel útilátið í bakhlutann
en það var hann Samson og hann
er bæði ungur og vitlaus!
Þau jórtra og baula mikið og
það líkist einna helst ropi hljóðið
sem þau gefa frá sér eða urri. Þeg-
ar farið er í túra eru þau bundin
saman í eina röð svo engin hætta er
á að þau stökkvi burt.
Venjulegur dagur héma byrjar
milli 7 og 8 en þá fá kameldýrin
hey og vatn. Fyrstu túrarnir byrja
svo klukkan 9 eða 10 og ég set
hnakkana á dýrin. Steve og Lise
sjá um túrana og ég eða Lise keyr-
um Danielle í skólann rétt fyrir kl.
9. Ymis stærri og smærri verkefni
Edda Björk
Armannsdóttir
Mansfield, Victoria
fylla svo daginn. Gestirnir fá til
dæmis heimabakað brauð og kök-
ur. Ég vinn mest uppi við og í hús-
inu til að ég heyri í símanum en ég
er líka heilmikið niðri á verkstæð-
inu. Það er allt of langt mál að telja
upp öll smáatriðin en ég get alla-
vega sagt að orðið tilbreytingar-
leysi er ekki til í orðabók þessa
heimilis. Allt frá eldhússtörfum og
saumaskap að skurðgreftri og
garðyrkju. Heimilið er mjög nátt-
úruvænt og við endurnýtum allt
sem við getum. Það sem fer ekki í
safnhauginn hænunnar eða arininn
er ekki mikið. Steve smíðar kamel-
hnakkana sjálfur og við saumum
múla, gjarðir, töskur og fléttum
reipi úr baggaböndum. Reyndar er
varla hægt að tala um venjulegan
dag á kameldýrabænum því hver
dagur er öðrum ólíkur og stundum
líkist þetta einna helst sirkus. Þetta
er erfitt á köflum en mjög gaman
og gefandi og góð reynsla. Það er
ég a.m.k. viss um.
Ég fæ tvo frídaga á viku en eins
og sönnum Islendingi sæmir vinn
ég alla daga og spara frídagana því
ég ætla í 8 daga hjólatúr í byrjun
desember um suðurströndina vest-
ur af Melbourne og stefni svo að
smáfríi til að skoða borgina þar á
eftir. Annars er ég ráðin héma
þangað til um miðjan apríl en þá
fer ég norður til borgarinnar Darw-
in til að vinna sem sjálfboðaliði
við náttúruvemd. Ég get svo von-
andi ferðast í nokkrar vikur en í
júlí er stefnan sett á Bandaríkin
með viðkomu á Nýja-Sjálandi og
einhverjum Kyrrahafseyjum. Is-
land er ekki á dagskránni fyrr en í
september 97.
En þótt ég sé upptekin af nýjum
og spennandi hlutum og stöðum þá
hugsa ég daglega heirn til ykkar.
Ég sendi með þessu bréfi kærar
sólarkveðjur frá hinum helmingi
heimsins. Ég vona að
þið eigið gleðileg og
áhyggjulaus jól og
farsælt komandi ár.
Stútungar og fleira fólk
fti.i frllt
Oli Iit),t0
liabglino
QSli
if tri>
uii roii irtKiiattunt!
gr(i oli litwö uistt pr.
itiii prs iislialjg oii liUitd
liföUnf ssO ol; IjföUiif
prunfpf tn> rtiri o(Ui:
rnri of oti tiU.io ||f
fcthfiafc sgP oíí fo,-
pcsfg 'iji,; ot;
‘tö Uisu prs lig|
utf fifhUnf gQ
Uisti pruttfiíf
Eiríkur Þórðarson og
Sigurb jörn Hjörleifsson
í hlutverkum sínum í
Stútunga sögu.
Áhugaleikfélög sem hafa einu
sinni lent í því að setja upp góða
og vandaða sýningu og skila henni
vel liggja þaðan í frá ævarandi
undir þeirri kröfu að halda áfram
að gera vel. Leikfélag Dalvíkur
hefur fyrir margt löngu axlað
þessa byrði og borið hana og svo
er enn. Sýning félagsins á Stút-
ungasögu afsannar mjög rækilega
kenningu sem undirrituð heyrði
ágætan Reykvíking halda fram ný-
verið; að bænda- og landsbyggðar-
menningin foma hafi tekið sig upp
snemma á þesssari öld og flust bú-
ferlum til höfuðborgarinnar og
hana sé nú einvörðungu að finna
þar. Sæll er hver í sinni trú.
Stútungasaga er að verulegu
leyti fyndin orðræða en þó minnst
á eigin forsendum. Fyndnin felst í
skopstælingu, útúrsnúningum og
kátlegum vísunum í fomsögumar,
uppsprettu þjóðrembings okkar
allra. Yfirleitt tekst þetta vel, ein-
staka sinnum virðist þó skotið yfir
markið og jafnvel að höfundar
brenni sig á því að vilja koma of
mörgu að. Það má t.d. velta því
fyrir sér hvaða tilgangi fremur
langdregin og athafnalaus lýsing á
aðsteðjandi veislugestum þjónar í
sviðsuppfærslu. Sömuleiðis er
álitamál hvort textavísanir í nútím-
ann auki á fyndnina eða séu jafn-
vel stílbrot.
Umgjörðin um sýninguna á
Dalvík er mjög vel leyst. Falleg og
vönduð leikskrá er ávísun á fallega
og stílhreina leikmynd sem blasir
við þegar inn í salinn er komið.
Stútungasaga er samsett úr mörg-
um atriðum sem gerast á mismun-
andi stöðum og krefst þess vegna
mikilla skiptinga. Þetta vandamál
er leyst á einfaldan og bráð-
skemmtilegan hátt og það svo vel
að á stundum er sjálf leikmyndin
fyndin. Lýsing, leikhljóð, tónlist
og búningar falla eðlilega að fram-
vindu og virka vel. Vera kann að
einhverjir búninganna stæðust
ekki sagnfræðilega rýni en það
kemur ekki að sök og er hugsan-
lega viljandi gert.
Leikhópurinn á sviðinu stendur
sig vel. Hátt í þrjátíu manns á ólfk-
um aldri - frá unglingum upp í
hinn óræða besta aldur - ná að
mynda einn samstæðan hóp þann-
ig að vangaveltur um aldur leik-
enda trufla ekki áhorfandann. Slíkt
er ekki vandalaust og hefur Sigrún
Valbergsdóttir leikstjóri greinilega
haldið vel á sínum spilum auk þess
að hafa næmi fyrir skoplegum
smáatriðum sem gleðja augað og
lyfta sýningunni. Hlutverkin fá
eins og gengur misjafnlega mikið í
vöggugjöf frá höfundum og það er
ekki minnstur vandinn að vinna
vel úr litlu. I leiksýningu er ekki
nóg að nokkrir séu góðir, meiru
skiptir að enginn sé afleitur. Þenn-
an vanda leysa Dalvíkingar eins og
annað, allir leikendur skila sínu,
margir gera meira en það og
nokkrir sérdeilis vel. Mestu skiptir
þó að heildarsvipurinn er góður.
Hópsenur í upphafi og enda
ramma sýninguna skemmtilega
inn - það er magnað að sjá þennan
stóra hóp áhugaleikara fylla sviðið
og salinn með söng og finna leik-
gleðina smita til áhorfenda.
Undirrituð er einlægur aðdá-
andi Jóns Viðars og telur hann eitt-
hvert besta skemmtiefni sem ríkis-
sjónvarpið býður upp á. í hans
anda mætti vel tína til einhverja
hnökra eða álitamál í túlkun í sýn-
ingunni á Dalvík. I slíka smá-
munasemi verður þó ekki farið hér
en hugsanlega auka þessi atriði á
gildi sýningarinnar. Þau gefa hin-
um athafnalausa, almenna áhorf-
anda kost á að hugsa með sér;
„...rosalega hef ég nú mikið vit á
þessu ...“ og hugsanlega yfirgefur
hann húsið með þá tilfinningu að
hafa á einhvern óútskýrðan hátt
verið þátttakandi í því mikla hóp-
starfi sem skapaði sýninguna.
Uppfærsla Leikfélags Dalvíkur
á Stútungasögu er fyndin og
skemmtileg og það er alveg
ástæðulaust að neita sér um þá
upplyftingu að fara og sjá sýning-
una. Emilía Baldursdóttir