Fréttablaðið - 25.05.2018, Blaðsíða 18

Í dag, 25. maí, á evrópska persónu-verndardeginum tekur gildi reglu-gerð Evrópuþingsins og ráðsins
(ESB) nr. 2016/679 um vernd ein-
staklinga í tengslum við vinnslu per-
sónuupplýsinga og um frjálsa miðlun
slíkra upplýsinga. Reglugerðin öðlast
gildi á Íslandi eftir að Alþingi setur lög
um málið. Hér á landi voru drög að
frumvarpi kynnt fyrir stuttu og hafa
stjórnvöld lýst því yfir að stefnt sé að
innleiðingu nýrra laga um persónu-
vernd eins nálægt deginum í dag og
hægt er. Er því ljóst að ástæða er fyrir
sveitarfélög landsins að spýta í lófana
enda er sá tími sem er til stefnu, frá því
að frumvarp er kynnt og þar til lögin
munu öðlast gildi, afar stuttur.
Sveitarfélög fara með mikið af við-
kvæmum persónuupplýsingum sem
hluta af lögbundinni þjónustu þeirra,
m.a. við rekstur grunnskóla, leikskóla,
félagsþjónustu, öldrunarþjónustu,
leyfisveitingar, starfsmannahald o.fl.
Sveitarfélög bera ábyrgð á meðferð
allra þessara upplýsinga og að farið
sé að lögum um persónuvernd. Inn-
leiðing nýrra persónuverndarlöggjaf-
ar kallar auk þess á umfangsmiklar
breytingar og því má heita ljóst að
innleiðing nýrra laga felur í sér sérlega
umfangsmikið verkefni innan stjórn-
sýslu sveitarfélaga. Afar mikilvægt er
því að sveitarstjórnarmenn geri sér
grein fyrir þeim ríku skyldum sem
hvíla á þeim í þessum efnum og taki
nauðsynleg skref við innleiðingu og
undirbúning fyrir ný lög til að verja
sveitarfélögin gegn mögulegum mála-
ferlum og stjórnsýslusektum.
Hér er um að ræða verkefni sem
nýjar sveitarstjórnir verða að setja
framarlega í forgangsröðina strax að
kosningum loknum, en á meðal þess
sem öll sveitarfélög þurfa að fara yfir,
hvert í sínu ranni, er eftirfarandi:
l Er kominn persónuverndarfulltrúi
hjá sveitarfélaginu, sem uppfyllir
þær ríku kröfur sem gerðar eru í
lögunum?
l Hefur vinnsla sveitarfélagsins verið
skoðuð og vinnsluskrá gerð?
l Hafa öryggiskerfi og skjalakerfi
sveitarfélagsins verið skoðuð m.v.
kröfur í nýjum lögum?
l Hafa samningar við vinnsluaðila
verið yfirfarnir?
l Hefur sveitarfélagið sett sér per-
sónuverndarstefnu og önnur skjöl
sem lögin gera ráð fyrir?
l Er sveitarfélagið með áætlun um
innleiðingu og hlítingu?
Sé undirbúningur skammt á veg
kominn, er mikilvægt að tímasett
verkefnaáætlun verði gerð sem sýnir
hvernig sveitarfélagið ætli sér að upp-
fylla kröfur laganna. Þar sem þessi
vinna er ekki bara tímafrek heldur
líka kostnaðarsöm skiptir skipulag
höfuðmáli.
Samband íslenskra sveitarfélaga
hefur unnið mikið starf við undir-
búning nýju laganna og má finna
bæði leiðbeiningar og hagnýta fyrir-
lestra um efnið á vef þess. Einnig hafa
stöðluð skjöl verið mótuð og aðlöguð
að löggjöfinni af lögfræðingahópi
um persónuvernd og UT hópi um
persónuvernd hjá sambandinu sem
nýtast sveitarfélögunum.
Þá hefur með stuðningi Jöfnunar-
sjóðs sveitarfélaga mikið starf verið
unnið að undanförnu í grunnskól-
um landsins vegna rafrænna kerfa,
áhættumats o.fl. Frekari vinna er svo
að fara af stað við innleiðingu í grunn-
skólum, leikskólum og frístundastarfi
í samvinnu við Reykjavíkurborg
sem deilt verður með öllum sveitar-
félögum.
Ljóst er að verkefnið er stórt, en
tækifæri til úrbóta eru jafnframt
mikil. Sameiginlegir hagsmunir bæði
sveitarfélaga og íbúa eru augljóslega
að gætt sé að persónuverndarupp-
lýsingum og meðferð þeirra.
Sambandið óskar öllum gleði-
legs persónuverndardags og hvetur
sveitarfélög landsins áfram til góðra
verka á sviði persónuverndar.
Áskoranir í persónuvernd–
er þitt sveitarfélag tilbúið?
Birna Lárusdóttir, upplýsingafull-
trúi VesturVerks, sendir mér tóninn
í aðsendri grein í Fréttablaðinu í gær
undir fyrirsögninni Tómas tungu-
lipri. Hún kemur víða við og segir
mig fara með rangt mál án þess að
færa fyrir því rök.
Vel sótt málþing okkar Ólafs Más
Björnssonar um ósnortin víðerni á
Ísafirði segir hún hafa verið illa aug-
lýst þannig að ísfirskir ráðamenn
sáu sér ekki fært að mæta. Samt
var það auglýst með hálfsíðuaug-
lýsingum í Fréttablaðinu og Mogg-
anum auk þess sem við keyptum
auglýsingu í Bæjarins besta á Ísa-
firði og dreifðum viðburðinum með
löngum fyrirvara á Facebook. Það er
rétt að Fossavatnsgangan var daginn
eftir en sú frábæra keppni stöðvaði
a.m.k. ekki Sjálfstæðisflokkinn á Ísa-
firði í að opna kosningaskrifstofu
sína á nákvæmlega sama tíma.
Þetta er ekki í fyrsta skipti sem
Birna sendir mér tóninn en hún
hefur verið í forsvari þeirra sem tala
niður náttúruna upp af Ófeigsfirði
á Ströndum og þá í hlutverki tals-
manns framkvæmdaaðila virkjun-
arinnar, VesturVerks. Það gerði hún
m.a. í aðsendri grein í Fréttablaðinu
þann 21. mars sl. en þar sagði hún:
„Sá hluti Ófeigsfjarðarheiði, þar
sem stíflumannvirki Hvalárvirkj-
unar munu rísa, er dæmigerð vest-
firsk háheiði. Landið er hrjóstrugt og
gróður lítið og veður þar oft válynd,
jafnvel að sumri til. Varla má anda
úr norðaustri án þess að allt fyllist
af þoku. Svæðið er illa aðgengilegt
göngufólki þar til í seinni hluta júlí-
mánaðar því ár eru vatnsmiklar og
jafnvel ófærar. Eftir miðjan ágúst
er allra veðra von og gæta þarf sér-
stakrar varúðar á svæðinu. Það er
því aðeins um einn mánuður að
sumri sem er álitlegur til gönguferða
á þessu svæði.“
Sumar lýsingar Birnu eru bein-
línis rangar, t.d. fullyrðing hennar
um að ekki sé hægt að komast að
fossunum nema í einn mánuð á ári.
Birna er því miður ekki sú eina sem
talað hefur niður náttúrufegurð
þessa stórkostlega svæðis. Það hefur
einnig Pétur Guðmundsson í Ófeigs-
firði gert, en hann lýsir þessum
æskustöðvum sínum á einkar nei-
kvæðan hátt í blaðaviðtali og segir
þarna vera „þoku í 300 daga á ári“.
Pétur er annar tveggja aðila sem
selt hafa Vesturorku vatnsréttindi
sín fyrir háar fjárhæðir en hinn er
ítalskur barón, Felix Von Longo-Lie-
benstein, sem á Eyvindarfjörð. Það
er því nokkuð ljóst að þeir sem hafa
mestan fjárhagslegan ávinning af
Hvalárvirkjun reyna allt til að gera
lítið úr náttúrunni – náttúru sem
ekki getur varið sig árásum. Vissu-
lega eru heiðarnar upp af Ófeigsfirði
gróðurlitlar efst en neðar tekur við
ríkulegur gróður og sérlega fal-
legar tjarnir. Fossarnir á svæðinu
og klettum prýdd strandlengjan eru
þó helstu gersemar svæðisins, stein-
snar frá friðlandi Hornstranda og
Drangaskörðum. Máli mínu til stað-
festingar, en einnig til að afsanna
kenningar Birnu og VesturVerks,
þá hélt ég ásamt félaga mínum Ólafi
Má Björnssyni en einnig Ragnari
Axelssyni ljósmyndara og Sigurði
G. Sveinssyni tölvunarfræðingi á
fyrirhugað virkjanasvæði í byrjun
vikunnar, nánar tiltekið annan í
hvítasunnu (20. maí). Veðrið var
guðdómlegt og móðir náttúra í
miklu stuði, eins og sjá má á með-
fylgjandi mynd af Drynjanda. Mjög
greiðlega gekk að komast að fossun-
um og í þeim var mikið og blátært
vatn. Þarna hefði Birna átt að vera
– bæði til að sjá fegurðina en líka
til að sjá hversu rangt hún fór með
í grein sinni í Fréttablaðinu. Sann-
leikurinn er nefnilega sagna bestur.
Að tala niður náttúruna
Ég vil sjá samfélag þar sem við öll fáum tækifæri til að þroskast og dafna og enginn
er skilinn eftir. Lífið færir flestum
okkar áskoranir til að takast á við
og þær geta birst hvenær sem er,
sama hvar við erum stödd á lífsleið-
inni og hvort sem við glímum við
veikindi, atvinnuleysi, fötlun eða
barnið okkar eða einhver nákominn
lendir í vanda. Velferðarþjónustan á
að vera til staðar og styðja okkur og
valdefla þegar þörf er á. Við eigum
að fá jöfn tækifæri og við eigum öll
að geta treyst á stuðning.
Meiri velferð
Reykjavíkurborg hefur á liðnu kjör-
tímabili stóraukið framlög til skóla-
starfs og velferðarmála, fjölgað
félagslegum íbúðum, stórhækkað
frístundastyrkinn, eflt almennings-
samgöngur og nánast eytt launamun
kynjanna á vinnustöðum borgar-
innar.
Við höfum lagt áherslu á geð-
heilsu og öflugan stuðning við börn
og fjölskyldur í vanda. Við höfum
hafið verkefni til að efla þverfaglega
þjónustu í skólunum, því að það þarf
að auka sálfræðiþjónustu og mæta
betur þörfum ungmenna með fíkni-
vanda. Við þurfum líka meiri fræðslu
um geðheilsu og öflugri forvarnir.
Við viljum fjölga geðheilsustöðvum
og styðja félagasamtök sem vinna að
bættri geðheilsu í borginni.
Innihaldsríkt líf
Öll börn eiga að geta þroskað hæfi-
leika sína í frístundastarfi. Við hækk-
uðum frístundastyrkinn og viljum
halda áfram að efla frístundastarf um
alla borg. Þar má nefna skólahljóm-
sveitir, æfingahúsnæði fyrir tónlistar-
fólk, hverfisbarnakóra og tækifæri
til að prófa margs konar íþróttir án
endurgjalds.
Við viljum styrkja félagsmiðstöðv-
ar eldri borgara og þróa eins konar
samfélagshús sem er opið öllum til
að eiga góð og uppbyggileg samskipti,
fræðast og sinna hugðarefnum sínum.
Það þarf að efla heimaþjónustu og
heimahjúkrun enn frekar og hvetja til
hreyfingar, útivistar og frístunda eldri
borgara með enn betra Menningar-
og heilsukorti eldri borgara.
Örugg borg án ofbeldis
Reykjavíkurborg hefur verið í farar-
broddi í vinnu gegn hvers kyns
ofbeldi. Starfsemi hófst í fyrra í
Bjarkarhlíð, miðstöð fyrir þolendur
ofbeldis. Við gerðum einnig sam-
komulag um örugga og ofbeldis-
lausa skemmtistaði, bættum öryggi
í miðborginni og erum að innleiða
forvarnir gegn ofbeldi í skólum
borgarinnar. Komin er í gang ný
aðgerðaáætlun gegn ofbeldi í sam-
vinnu við grasrótina í borginni, lög-
regluna og Embætti landlæknis.
Áfram Reykjavík
Jöfnuður, jafnrétti og sjálfbærni
hefur verið rauður þráður í allri
okkar vinnu og við viljum halda
áfram að byggja upp kraftmikla og
nútímalega borg þar sem enginn er
skilinn eftir. Vilt þú vera með?
Borgin okkar allra
Telma
Halldórsdóttir
lögfræðingur,
Sambandi
íslenskra sveitar-
félaga
Ljóst er að verkefnið er stórt,
en tækifæri til úrbóta eru
jafnframt mikil. Sameigin-
legir hagsmunir bæði sveitar-
félaga og íbúa eru augljóslega
að gætt sé að persónuvernd-
arupplýsingum og meðferð
þeirra.
Heiða Björg
Hilmisdóttir
borgarfulltrúi
og varafor-
maður Sam-
fylkingarinnar,
skipar 2. sæti á
lista flokksins í
Reykjavík
Tómas
Guðbjartsson
læknir og nátt-
úruverndarsinni
Kálfatindar séðir af Ófeigsfjarðarheiði. Fossinn Drynjandi. MynDIR tÓMas guðbjaRtsson
2 5 . m a í 2 0 1 8 F Ö S T U D a G U R18 S k o ð U n ∙ F R É T T a B L a ð i ð
2
5
-0
5
-2
0
1
8

0
5
:1
7
F
B
0
5
6
s
_
P
0
3
9
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
5
6
s
_
P
0
3
0
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
5
6
s
_
P
0
1
8
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
5
6
s
_
P
0
2
7
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
1
F
E
6
-B
7
7
4
1
F
E
6
-B
6
3
8
1
F
E
6
-B
4
F
C
1
F
E
6
-B
3
C
0
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
4
B

F
B
0
5
6
s
_
2
4
_
5
_
2
0
1
8
C
M
Y
K