Alþýðublaðið - 14.04.1935, Blaðsíða 1

Músikfréttipc
Vincent Farkas hljómsveitarstjóri
í Hafnarfirði hefir leikið á silfur-
plötu hin tvö frægu Saxofon
konzertlög: Hlæjandi saxofónninn
og 12th Street Rag eftir Rudy
Vidoeft. Áhugamenn geta pantað
afrit í Hljóðfærahúsinu, sími
3656 og Atlabúð, sími 3015. —
Komið og hlustið á plötuna.
RirSTJÓRI: F. R. VALDEMARSSON
XVI. ÁRGANGUR.
SUNNUDAGINN 14. APRIL 1935.
Fundur í Góðtemplara-
húsinu, uppi, sunnud
14. þ. m. kl. 2 e h
Félagar sýni skírteini
STJÓRNIN.
DriðialntemationaleeðaDlððabandalagið?
Stefnnbreytiiigin í utanrífcispólitik Sovét-Rnssiands.
Þjóðverjar eru ánægðir með framkomu Breta.
Einkaskeyti frá fréttaritara ALÞÝÐUBLAÐSINS um milliríkjámál.
KAUPMANNAHÖFN í gærkveldi.
AGANA, sem Anthony Eden
dvaldi í Moskva til pess
að ræða við Sovétstjórnina um
ástandið, sem skapast hafði við
ákvörðun Nazistastjórnarinnar í
Berlín um að brjóta vígbúnaðar-
ákvæði Versalasamninganna og
lögleiða aftur almenna herskyldu
á Þýzka'andi, fluttu flest öll blöð
í heiminum pá frétt frá Moskva,
að Sovétstjórnin hefði lýst því
yfir við fulltrúa ensku stjórnar-
innar, að hún myndi bannia allan
byltingarundirróður af hálfu Al-
þjóðasambands kommúnista, hins
svonefnda Þriðja Internationale,
sem eins og kunnugt er hefir
bækistöð sína i Moskva, í öll-
um löndum Mið- og Vestur-
Evrópu, að Þýzkalandi einu und-
anteknu.
Það er engin ástæða til að efast
um, að eins gætinn og hygginn
stjórnmálamaður og Litvinoff hafi
gert pað, sem í hans valdi stóð,
til þess að fá Sovétstjórnina til
að gefa Eden slíka yfirlýsingu,
því að honum er sjálfum kunn-
ugra um það en nokkrum öðrum,
hversu mjög sá undirróður hefir
spilt fyrir samningum Sovét-
Rússlands við önnur ríki, án
þess hins vegar að það hafi nokk-
urn stuðning haft af honum, í
öllu falli á síðari árurn.
Það voru þeir tímar, að. Sovét-
stjórnin gerði sér vonir um það,
að Þriðja lnternationale, eða rétt-
ara sagt deildir þess úti í heimi,
myndu reynast færar um það, að
ná svo miklum áhrifum á verka-
mannastéttirnar, að Sovét-Rúss-
landi gæti orðið verulegur stuðn-
ingur að því, ef til ófriðar kæmi.
Og í því trausti hafnaði hún lengi
vel allri þátttöku í Þjóðabanda-
laginu og allri bandalagspólitík
yfirleitt við önnur ríki.
En viðburðir síðustu ára — sig-
ur fazismans í Þýzkalandi, land-
inu, sem Þriðja Internationale
gerði sér sérstaklega háar vonir
OSLO í gærkveldi. FB.
ELVEIÐASKIPIN Veslikari,
Signalhorn og Istind eru ný-
lega komin heim til Noregs úr
veiðiferð til Norðuríshafsmiða.
Skipshafnirnar segja, að tíu
norsk selveiðaskip séu innilukt í
ísnum milli Jan Mayen og Græn-
lands. Skipin eru þessi: Polhavet,
Polartind, Vestad, Grande, Randi,
Brandal, Skansen, frá Mæri, Selis
og Vesteris frá Tromsö, Veiding
frá Hammerfest.
Á skipunum er samtals 160
manna áhöfn. Ekkert skipanna
hefir loftskeytasenditæki.
Auk þeirra eru 4 skip frá Trom-
sö, sem hafa loftskeytasenditæki,
enn norður í hafi. Ef eitthvert
þeirra hefði getað komið þeim
til hjálpar, sem innilukt eru í
ísnum, hefði þegar borist fregnir
um það. ,
um, í Austurríki, og nú síðast é I
Spáni — hafa fært Sovétstjórninni
beizka reynslu í þessu efni. Þeg-
ar á hefir átt að herða, hefir það
komið í ljós, að það hefir ekki
verið nema svo hverfandi lítill
og meira að ségja siminkandi
hluti verkalýðsins í Mið- og Veát-
ur-Evrópu, sem hefir látið leið-
ast af byltingarslagorðunum frá
Moskva.
En hvað sem um Sovétstjórn-
ina kann að vera hægt að segja,
þá verður það aldrei sagt, að hun
læri ekki af staðreyndum. Við-
burðir síðustu mánaða í milli-
ríkjapólitíkinni í Evrópu sýna
svo greinilega, að ekki er um að
villast, að Sovét-Rússland ætlar
sér ekki að eiga framtíð síria
undir árangri byltingarundirróð-
ursins ,sem rekinn er af Þriðja
Internationale úti í heimi. Það er
ef til vill þýðingarmesti lærdóm-
urinn, sem dreginn verður af inn-
göngu þess í Þjóðabandalagið og
hernaðarbandalaginu, sem það
hefir gert við Frakkland.
Og það er engin tilviljun, að
Þriðja Internationale hefir á ár-
inu, sem leið, og árinu, sem er
j að líða, hvað eftir annað orðið
að senda söfnuðum sínum úti um
Stöðvarstjórinn á lofstskeyta-
stöðinni á Jan Mayen segir, að
mikið brim sé við jaðar ísbreið-
unnar og horfi því enn alvar-
legar um skútur þær, sem inni-
luktar eru í ísnum.
Selveiðaskipaútgerðarmenn 1
Álasundi hafa ákvarðað að koma
því til leiðar, að hjálparleiðangur:
verði sendur af stað hið fyrsta.
í viðtali, sem birt er í Dag-
bladet, segir Hoel dósent, að
horfurnar fyrir skipshafnirnar á
þessum skipum séu mjög alvar-
legar. Getur hann þess, að árið
1917 hafi sex selveiðaskip farist
. í ísnum og 96 menn farist.
Seinustu fregnir herma, að út-
gerðarmenn í Álasundi hafi snú-
ið sér til ríkisstjórnarinnar og
beðið hana um aðstoð til þess
að senda hjálparleiðangur af
stað hið bráðasta.
heim þá tilkynningu, að sjöunda
heimsþingi þess væri frestað um
óákveðinn tíma. Sovét-Rússlandi
er enginn stuðningur í því út á
við, að vera að flagga með „bylt-
ingarfélagsskap", sem búinn er
að tapa öllu áliti og öllum á-
hrifum á meðal verkalýðsins, en
frá fyrri árum er notuð sem grýla
til þess að spilla fyrir því, að það
geti með samningum við önnur
ríki trygt sér þá hjálp, sem það
þarf til þess að vernda hið unga
verkamanna- og bænda-ríki og
hið mikla uppbyggingarstarf þess
gegn yfirvofandi árás öflugra
fjandmanna bæði að austan og
vestan. DIPLOMATUS
Viðreisnaráætlun
Lloyd George
er til athugunar hjá
ensku stjó^ninni.
LLOYD GEORGE
LOYD GEORGE gerði grein
fyrir viðreisnarstefnu sinni
á þingmálafundi í Glasgowjí gær-
kveldi. Hann sagðist vera sann-
færður um hagnýtt gildi tillagna
sinna og sagði, að þegar stjórnin
hefði sagt álit sitt um þær, mundi
hann birta þær í heild sinni al-
þjóð manna til athugunar.
Meðal annars gerir hann ráð
fyrir því í tillögunum, að millj-
ónir ekra af landi verði teknar til
ábúðar og ræktunar og fengnar í
hendur þúsundum atvinnulausra
manna, og telur Lloyd George,
að fimmfalda megi afrakstur
landsins, frá því sem nú er.
Lloyd George sagði, að nú væri
rétti timinn til 'þess að hefjast
þanda í þessum máium, þar sem
efni væri ódýrt, vinnukrafturinn
ónotaður og fjármagnið ávöxt-
unarlaust. (FÚ.)
Tiu norsk selveiðiskip
innilukt f ís norðnr f fstaafi.
160 manns i yfirvcfafidi lifshætiu.
SAMKOMULAGSTILBOÐ
Hitlers, sem Sir John
Simon birti á ráðstefnunni i
Stresa, hefir komið mjög flatt
upp á menn úti um ailanheim.
Hitler hefir með því boðist
til að taka pátt í Austur-Ev-
rópusáttmáia, en pó ekki á
þeim grundvelli, sem Sovét-
Rússiand og Frakkland hafa
talið nauðsynlegan tii að
tryggja friðinn.
Það virðist auðsætí, að pýzka-
stjórnin hafi gert petta tilboð
á pessari stundu til pess að
sprengja ráðstefnuna i Stresa,
fjarlægja Breta frá Frökkum
og ítölum og koma i veg fyrir
pað, að nokkur árangur geti
orðið af aukafundinum i ráði
Þjóðabandaiagsins, sem kemur
saman i Genf á morgun.
ZINKASKEYTI TIL
ALÞÝÐUBLAÐSINS.
KAUPMANNAHÖFN í gærkveldi.
O ÍÐAN Sir John Simon birti
k-J samkomulagstilboð Hitlers á
ráðstefnunni í Stresa, er nafn
hans á hvers manns vörum.
í umræðunum um Austur-Ev-
rópúsáttmálann skýrði Simon frá
því, hvaða orð Hitler hefði látið
falla um hann á fundinum) í iBer-
lin. Frásögn Simons af viðræð-
unum þar var þó svo ógrcimleg
að fulltrúum Frakka og Itala varð
ekki Ijóst af henni, hver hin raun-
verulega afstaða Hitlers hefði
verið. Hvað eftir annað gripu þeir
fram i fyrir ræðumanninum og
kröfðust. þess að fá að heyra það
orðrétt, sem Hitler hefði sagt.
Tilkynning Simons um
tilboð Hitlers.
Þá spilaði Sir John Simon út
sínu stóra trompi og skýrði frá
samkomulagstilboði Hitlers, sem
kom svo flatt upp á fulltrúa
Frakka og Itala, að líkast var,
sem sprengikúlu hefði verið varp-
aÖ inn í fundarsalinn.
Til þess að koma í veg fyrir f
allan misskilning, læt ég hér á
eftir fara frásögn Andreas Vin-
dings, fréttaritara „Politiken" um 1
milliríkjamál, sem nú er staddur
í Stresa, af fundinum, orðrétta.
Simon sagði:
„Hitler lýsti því yfir á fundin-
umi í Berlín, að hann áliti Austur-
Evrópusáttmála, sem fæli í sér
sltuldbindingu um gagnkvæma
hjálp samningsaðilanna, ef á ein-
hvern þeirra yrði ráöist, ákaflega
hættulegan.
Hann sagði aftur Á móti ekki,
að hann myndi ekki undir nein-
um kringumstæðum skrifa undir
samning, sem fæli, í sér loforð um
aö ráðast ekki á önnur ríki, gegn
sams konar loforði frá þeirra
hálfu.
En nú hefi ég í dag fengið
endanlegt svar frá von Neurath
barón, sem hefir tilkynt sendi-
herra Breta í Berlín, að Þýzka-
land sé reiðubúið til að gerast
samningsaðili í Austur-Evrópu-
sáttmála, en þó því að eins að
hann feli ekki í sér neitt bindandi
ákvæði fyrir það um gagnkvæma;
hjálp, jafnvel þótt aðrir samnings-
aðilar kynnu að gera með sér
sérstakan samning um slíkt.“
SIMON OG VON NEURATH SAMAN í BERLIN
Austur-Evrópusáttmálinn
á enn langt í land.
Þýzkaland hefir með þessu
loðna tilboði gert tilraun til þess
að láta líta svo út, að það sé
reiðubúið til þess að taka aftur
þátt í alþjóðlegri samvinnu. Og
það er líka iítill efi á þ^'i, að
Pólland myndi einnig vera fúst
til þess að vera með, ef Frakk-
land og ítalía vildu ganga inn á
þennan nýja sanmingsgrundvöll.
Svo mikið virðist þó vera aug-
ljóst, að Austur-Evrópusátímálinn
eigi ennþá langt í land, og að
ráðstefnurnar í Stresa og Genf
veröi ekki þær seinustu áður en
hann verður undirskrifaður.
Fréttaritari Reuters í Genf
símar, að tilkynning Sir John Si-
mons á ráðstefnunni í Stresa um
tilboð þýzku stjórnarinnar um
þátttöku í Austur-Evróþusáttmála
geti haft mjög mikil áhrif, ekki
aðeins á árangurinn af umræðun-
um í Stresa, heldur og á alt á-
'standið í Evrútm.
Þýzku blöðin eru ánægð
með afstöðu Englendinga.
Þýzku blöðin láta mjög vel yfir
afstöðu ensku fulltrúanna í
Stresa.
„Deutsche Allgemeine Zeitung"
segir, að tilkynning Sir John Si-
mons hafi þegar haft mjög þýð-
ingarmikinn árangur og fært nýtt
líf í fulltrúana á ráðstefnunni.
„Lokal-Anzeiger“ skiifar, áð
Vesturríkin séu nú orðin ásátt
um það, að ganga hvert um sig
sínar eigin götur, án þess þó að
gripa til nokkurra þeirra ráðstaf-
ana, sem gætu orðið til þess að
útiloka Þýzkaland frá þátttöku
í hinum almennu samtökum til
þess að varðveita friðinn í Ev-
rópu. Það verður að slá því föstu,
skrifar blaðið, að miðlunarstarf-
semi Englands hefir skapað hrein-
ar línur.
„Berliner Tagebiatt“ segir, að
það sé hægt að ganga út frá
því sem vissu, að Þjóðabanda-
lagsráðið muni á aukafundi sín-
um, sem kemur saman á mánu-
daginn, forðast að samþykkja
nokkra þá ályktun, sem sé ein-
hliða stefnt gegn Þýzkalandi. Það
muni reyna að útkljá málið með
einhvers konar yfirlýsingu, án
þess að taka bindandi afstöðu
til málanna.
'STAMPEN
Frakkar, Breíar og Italltf
boða tll DónárrikjaSundar.
Þýzkaland á að taka þátt i fuDdiaum.
London í gærkveldi. FB.
RÁ STRESA bárust þær fregn-
ir síðd. í dag, að Frakkar,
Bretar og Italir hefðu tekið þá á-
kvörðun, að boða til Dónárríkja-
fundar til þess að ræða Dónár-
ríkjasáttmála á þeim grundvelli,
sem lýst var í fyxra skeyti. Fund-
ur þessi verður að líkindum hald-
jnn í næsta mánuði.
Gert er ráð fyrir, að Austurriki,
Þýzkaland, Ungverjaland, Tékkó-
slóvakía og Júgóslavia sendi full-
trúa á fundinn.
Þríveldin gera sér vonir um, að
árangurinn af fundinum verði
sáttmáli, sem þessi riki undir-
skrifi, sjálfstæði Austurrikis til
öryggis, og innihaldi hann ákvæði
sem skuldbindi hvern undirskrif-
anda um sig til þess að hafa
engin afskifti af innanríkismálefh-
um Austurríkis. )
Sáttmálinn miðar að því að
treysta þá samvinnu, sem átt
hefir sér stað milli Frakklands og
Litla bandaliagsins í málum þeim,
sem varða Mið-Evrópu, og koma
í veg fyrir, að Italir geri nokkuð
upp á sitt eindæmi, ef hlutleysi
Austurríkis er skert eða ef sjálf-
stæði þess er nokkur hætta búin.
Nokkrar líkur benda til, að
fundur þessi verði haldinn í
Rómaborg, og að auk framan-
nefndra rikja verði Póllandi og
Rúmeníu boðið að senda fulltrúa
á hann. (United Press.)