Alþýðublaðið - 14.11.1938, Blaðsíða 1

Alþýðuflokks-
félagsfundur i
kvöld í IÐNÓ!
RITSTJÓRI: F. R. VALDEMARSSON
Gerist félagar
í Alþýðuflokks
félagi Reykja-
ÚTGEFANDI: ALÞÍÐUFLOKKUKINN VÍfcUr.
XIX. ÁRGANGUR
MANUDAGINN 14, NOV. 1938
265. TOLUBLAÐ
Kommúnistar samþykktu á trúnaðarráðsfundi
í gær að stofna „varnarbandalag“, sem þeir
gátu ekki stofnað eftir klofninginn árið 1930.
I Dagsbrún
eltsa að bera kostnaðlnn
KOMMÚNISTAR í trúnaðarmannaráði Dagsbrúnar sam-
þykktu í gær tillögu frá Héðni Valdimarssyni um að
koma á svokqlluðu „varnarbandalagi“ og heimila stjórn
félagsins að verja úr félagssjóði fé til að senda mann eða
menn út um land til að vinna að stofnun slíks „varnar-
bandalags,“ „er síðan undirbúi stofnun óháðs fagsambands.“
Þegar gerð var fyrirspurn um það, hvernig þetta
„varnarbandalag“ ætti að vera og hve miklu ætti að eyða
úr félagssjóði til þessa, svaraði H. V., að hann sæi ekki neina
ástæðu til þess að gefa skýringu á því, en að féð, sem eytt
yrði, myndi líklega ekki nema meiru en skatti þeim, er Dags-
brún ætti ógreiddan til Alþýðusambandsins og Fulltrúaráðs
verkalýðsfélaganna. En sú upphæð nemur hátt á 6 þúsund
krónum. Alþýðuflokksmenn greiddu auðvitað atkvæði gegn
þessum ákvörðunum.
Héðinn Valdimarsson fer í
dag, ásamt forstjóra Shell á ís-
landi, til London í erindum ol-
íuhringanna — og hefir því vilj-
að Ijúka störfum áður en hann
færi, svo að vegurinn yrði greið-
fær fyrir kommúnista.
Hvað er ,varnarbandalagið‘?
Sagan virðist að öllu leyti
ætla að endurtaka sig. Eftir
kloíninginn 1930 náðu komm-
únistar á sitt band Verkalýðs-
sambandi Norðurlands.’ Þeir
fundu brátt að þetta samband
myndi einangrast, ef þeim tæk-
ist ekki að ná fleiri verkalýðs-
félögum, en þeim, sem í því
voru. 1931—1932 og 1933 skrifa
kommúnistar því margar grein-
ar í „Verkalýðsblaðið" og
„Verkamanninn11 á Akureyri
um stofnun „varnarbandalags11
gegn Alþýðusambandsstjórn
og þó sérstaklega gegn „olíu-
burgeisnum Héðni Váldimars-
syni.“ Ekkert varð þó úr þessu
og liðaðist allt sundur í hönd-
urn þeirra, eins og kunnugt er.
Við umræðurnar í gær kom
berlega í ljós, að hér var upp-
vakinn hinn gamli kommúnista
draugur - frá klofningstímabil-
inu eftir 1930. Nú er „olíubur-
geisinn Héðinn Valdimarsson11,
eins og kommúnistar titluðu
hann þá, aðeins aðalmaðurinn,
og draugurinn á að vinna fyrir
hann! Iilutverk þessa „varnar-
bandalags" á að vera það, að
kljúfa félög út úr Alþýðusam-
bandinu og vinna þau fyrir hina
kommúnistisku stefnu. Það á að
kljúfa þau félög, sem mögulegt
er og egna eins mikið af verka-
fólki og’ nokkur tök eru á til
uppreisnar gegn allsherjarsam-
tökum sínum. En það er áreið-
anlegt, að ekki verður meira úr
þessu en áður. Draugurinn verð-
ur kveðinn niður. Nú standa
félögin fyrir norðan á öðrum
grundvelli. Dagsbrún ein stend-
ur með klofningsmönnum og þó
aðeins að nafni til. í Verkalýðs-
sambandi Norðurlands var eng-
in andstaða, en í Dagsbrún er
öflug andstaða og vitað að inn-
an félagsins eru kommúnistar í
hverfandi minnihluta.
Rán úr félagssjóði verka-
manna.
Enginn hefði trúað því, nema
sá, sem til þekti, að klíka kom-
múnista myndi, eftir alt kjaft-
æðið um að verkalýðsfélögin
eigi ekki að skifta sér af pólitík,
samþykkja á trúnaðarráðsfundi
að taka úr sjóði verkamannafé-
lagsins margar þúsundir króna
og eyða 1 pólitískan undirróður
fyrir hinn nýja kommúnista-
flokk. Og það er ekki nein smá-
upphæð, sem þannig á að ræna
af verkamönnum, hátt á 6. þús-
und krónur ef með þarf. Þessu á
Þorsteinn Pétursson og fleiri
slíkir menn að eyða í ferðalög
um landið. Finst verkamönnum
í Dagsbrún vel varið ársgjöld-
um þeirra? Eru þeir ánægðir
með fjármálastjórnina — og
hvað er nú orðið eftir af gyll-
ingum H. V. um fjárhag Dags-
brúnar á síðasta fundi og hvers
vegna var ekki þessi tillaga bor-
in fram við allsherjaratkvæða-
greiðsluna, eða a. m.k. á félags-
fundinum? Þannig verður hald-
ið áfram með Dagsbrún, þar til
hún er alveg lögð í rústir, að-
eins ejnbeittur vilji verkamann-
anna sjálfra og sterk ákvörðun
tekin eftir rólega yfirvegun
getur bjargað félginu frá voð-
anum. Við Alþýðuflokksmenn
erum sannfærðir um að það
tekst, en peningunum er ekki
hægt að bjarga, þeir eru þegar
komnir úr sjóði Dagsbrúnar.
Brottvikningin til umræðu.
Á trúnaðarráðsfundinum
lögðu þeir Ólafur Friðriksson
og Þórður Gíslason fram tillögu
um að ógilda burtrekstur Al-
þýðuflokksmannanna 6, og
mæltu þeir báðir fyrir tillög-
unni. Fengu þeir slæmt hljóð,
en síðan var tillagan feld með
miklum látum.
- Það kom hvað eftir annað í
ljós á fundinum, að klíkan er
vondauf um það, að það takist
að kljúfa Alþýðusambandið,
hins vegar telur hún rétt að
gera alt, sem mögulegt er til
þess — og verða peningar
Dagsbrúnar áreiðanlega ekki
sparaðir í því skyni.
AliifMlolSísfé-
lagsfindnríMld
Dmræður um stjómmála-
viðhorflð m.
Alþýðuflokksfé
LAG REYKJAVÍKUR
heldur fund í kvöld kl. 814
í alþýðuhúsinu Iðnó,
Forseti Alþýðusambands-
ins talar um stjórnmálavið-
horfið, eins og það er í dag.
Ritari Alþýðusambandsins
talar um Alþýðusambands-
^þingið.
Alþýðuflokksmennirnir,
sem vikið var úr Dagsbrún,
munu taka til máls á fundin-
um.
Allir félagar eru beðnir
að mæta stundvíslega — og
skila aðgöngumiðum við inn-
ganginn.
Nýir félagar, sem ekki
hafa fengið senda aðgöngu-
miða, eru beðnir að koma
nokkru áður en fundur á að
hefjast. Fjölmennið á fund
inn, Alþýðuflokksfélagar.
Mioiiigarathifn nm
hina iðtnn sjómenn.
M i'nnmgara th öfn Mm hiina látn'u
sjóiruemi, sean fónmst mieð tog-
arawurn Ólafi, Ser fraim á mi'ð-
vikudag kl. 2 í dóonkirkjumni.
Er ætlast til, að hlé verði á
Vin’niuistöðiuim í 'bænuan meðain at-
liöfnm fer fram.
Verkalýðsfélag Dalvíknr tekiir
skarpa afstoðu gegn klofnlngs-
staffsewi kommúnista og fram-
koin fnlltrða sinna hér syðra.
-----------------^-----
Það fordæmir stofnun annars verkalýðs
samhands sem klofningsstarf semi.
17 ERKALÝÐSFÉLÖGIN
® eru nú sem óðast að
halda fundi og ræða um nið-
urstöður 15. þings Alþýðu-
sambandsins. Fyrir fáum
dögum hélt Verkalýðsfélag
Hríseyjar fund og tók afstöðu
á móti fjramkomu fulltrúa
síns. sem sendur var hingað
suður, en í stað þess að sækja
Alþýðusambandsþingið, sótti
hann klofningsfundi komm-
únista. Var hann svo fylgis-
snauður á þessum fundi fé-
lags síns, að hann greiddi
atkvæði við annan mann á
móti ályktun félagsins.
Á laugardagskvöld hélt
Verkalýðsfélag Dalvíkur af-
arfjölmennan félagsfund,
einhvern þann fjölmennasta,
sem félagið hefir nokkru
sinni haldið. Fulltrúar þess
á Alþýðusambandsþing voru
kosnir Kristinn Jónsson og
Haraldur Zophoníasson. Þeir
mættu hvorugur á þinginu,
en sátu klíkufundi kommún-
ista.
Á fundinum, sem haldinn
var á laugardagskvöld og þar
sem mættur var Jón Sigurðs-
son erindreki Alþýðusambands-
ins, var eingöngu rætt um Al-
þýðusambandsþingið og niður-
stöður þess. Að umræðunum
loknum voru eftirfarandi álykt-
anir samþykktar að viðhöfðu
nafnakalli.
„Út af framkomu luíltrúa
sinna, er kjörnir voru til að
mæta á 15. þingi Alþýðusam-
bands íslands, vill Verkalýðsfé-
lag Dalvíkur taka fram eftirfar-
andi:
Fulltniarnir voru kjörnir og
kostaðir af félaginu til þess að
(Frh. á 4. síðu.)

Edouard Daladier, forsætisráðherra Frakka, talar á flokksþingi
sósíalradíkala flokksins í Marseille á dögunum.
Dalðdier ætlar að afnema
40 stnnda vinnoviknna.
------
Fjármálaráðherra hans boðar auk þess
hækktin beina skatta um 30 °(0 og mis*
kunnarlausan *niðurskurð á opinberum
útgjoldum.
LONDON í morgun. FÚ. ♦
|3 AUL REYNAUD, fjármála-
ráðherra Frakklands, til-
kynnti á laugardagskvöld nokkr
ar ráðstafanir, sem hann hefði
undirbúið til þess að koma fjár-
málum ríkisins á fastan grund-
völl.
Hann siegir, að ástandiö sé
mjög ailvarliegt, e*n að þjóðm geti
auðvieldlega sigrast á örðuglieik-
um isimuim ,ef alment saimkomu-
lag verði uim að taka í alvöru á
málinu.
Reynaud leggur til að 40
sfundia vinnUvikan verði afniumm
þanmig, að atviunurekendunum
verði heimilt að lengja vi'niniutama
verkaimamma, ef nauðsyin-legt er.
Ýmis lopimiber útgjöld ver'ði færð
niður lúim 20»/o. Beimir skattar
verði hækkaðir um 30%, sérstafc-
ur skattur, 10%, verði lugiður á
aukatiekjur mamna og yfirvimmu-
tekjur. Burðargjailid bréfa iitimn-
liamds, skeytaigjald og símtéila
hækkar, sömuleiðis fargjöld með
jávubfautum ríkisims qg almenn-
iingsvögnUm. Minna fé vier&ur
varið til opinberra framkvæmda.
Pá isegir ráðbernainn, aíð frairn-
leiðslia Frakklamds hafi dregist
siamam -og bendir á, að 1932 hafi
f r am leið s lu vis i t a 1 a F rakkland s
verið jöfn vísitölu Þýzkalands, en
sé mú lægri. •
Leiom BlUlm, leiðtogi jafnaðar-
miauna, gagnrýndi í gg&r í blaði
siinu þessar nýju ráðistafamir,
sérstaklega um afnám 40 stumda
vinnuvikunmar.
Kveniéiag Alþý&uilokksius
hel'dur fyrsta skemtifumd simm á
þessunm vetirí í Alþýðubúsimu viö
Hverfiisgötn anmað kvöld kl. 8V2.
Frú Oddný Sen flytur erimdi,
gamansöngur, kaffi og ýmislegt
annað til skemtunar. Félags-
kowur miega hafa imieð sér gesti.
Inabrot og k]ðt-
stnldnr í nótt.
I mótt var framið innbrot i
gieymsJuport Saimbamds ísilien'zkra
samvininiufélaga og stolið þaðan
tvieiim kvarttiuininuim af kjöti.
Þjófunnn, siem er þektur fyrir
óknytti hjá lögregJunmi, ætlaði að
má sér í fólksflntnmgsbifrieið tii
aði Slytja tunnumair — og tók
iögrieglan hanin þá.
Spennandi meiðyrða-
mði í Noregi.
—O—
Bithðfnndnrínn Aksei Sande-
mose telur Hambro stórþings-
forseta hafa móðgað sig í
ritdómi.
T NOREGI ier þess beðið með
talsverðri eftirvæmtingu,
hvemig bæjarrétturiuin í Oslo
sker úr mieiðyrðamáli því, sem
rithöfumduriimi Aksiel Sandiemosie
böfðiaiðá gegn Hambro stórþings-
forseta fyrir tveiimluir árnm.
Halði Hambro skrifað ritdóim
um bók eftir Sandeimosie, sem
kom út 1936 og nefnist „Vi pyn-
tier os mieð hiom“. Taldi höfund-
urimin Hambro hafa móðgað sig
piersónulega í Titdóminiuim.
Frá því ieT meiðyrðamálið var
höfðað hefir jafnan staðið svo á,
þegar taka átti malið fyrir, að
amxarhvor málsaðila var etlendis.
Lok's er svo komið, að búist er
við, að báðir aðilar geti mætt 28.
nóv. Oig máJið verði svo útkljáð
filjótlega. FO, ,