Útsynningur - 12.06.1876, Blaðsíða 1

Útsynningur - 12.06.1876, Blaðsíða 1
Hvað litheimtist til f>ess að dagblöðin séu vekjandi? Eins og í fiestu öðru, eru Englendingar komnir lengst í |)ví, að eiga vekjandi og íræðandi dagblöð, og má með sanni segja, að jjeir geta ekki án jieirra verið heldur en daglegs brauðs. J>au viðhalda jafnan iiinu pólitiska lífi lijá jjjóðinni, og glæða og styrkja allar and- legar og líkamlegar framfarir. |>au skipta sér vana- lega í ffokka, eptir peirri skoðun eða stefnu, sem hvert blað tekur að sér í fyrstu.—Einn fiokkurinn lieitir Con- servatives, er j)að helzt sá fiokkur, sem liefur mesta auð- mcnn og aðal, sem vill halda sínum fornu réttindum, og lireifa sem minnst fornum ) ana.—Næsti fiokkur iieitir' Liberals eður framfaramenn; sá flokkur vill jafnan gjöra j>ær breytingar á stjórnarformi og lögum landsins, sem tíminn krefur, og jjjóðinni eru heillaríkastar, til jjcss að ná j)roska sínum.—Iiinn þriðji fiokkur nefnist Radi- cals, ganga j)eir jafnan cíni j)á lengra, heldur enn Liberals, vilja innleiða frístjórn (Eepublic), og gefa öllum mönnum meira jafnrjetti en nú við gengst.—Ilver af j)essum flokkum hefur sín blöð, sem iialda áfram peirri stefnu, er sá fiokkur aðhyilist, og tala lians máli, eptir j)ví sem j>eir hafa bezt föng á.—J>að álíta Eng- lendingar liið fyrsta skilyrði fyrir, að eitt blað geti gjört gagn, að jiað taki sér strax í byrjuninni fasta stefnu, og haldi henni svo dyggilega áfram; verji jieim beztu kröptum, er j)eir geta fengið til jjess.—J>að ber ekki við, að eitt af slíkum blöðum taki grein úr óvina fiokki, j)ví pað rýrði alit blaðsins. Auk j>ess sem ensk blöð ræða allra blaða mest um allt pað er snert- ir pólitik, hafa pau jafnan vekjandi greinir um ýmis- legt annað, t. d. verzlun, jarðfræði, fiskiveiðar, ýmsar uppgötvanir og j)ess konar; auk j)ess ern blöðin öll í anda jijóðleg, taka sem minnst, er snertir önnur lönd, og sem ekki beinlínis væri nytsamt eður fróðlegt fyrir Englendinga. j>egar vér nú förum að bera saman blöð Englendinga og blöð okkar, verður mismunurinn mjög svo einkennilegur. Eptir jjví sem vér getum dæmt, hefir ekkert af okkar núverandi blöðum neina fasta stefnu eða skoðun í pólitiskum efnum, já, og hvað verra er, sum af j>eim nærri j)ví enga „interesse<! fyrir pólitik. J>etta er Jjað skaðlega hjá okkur. J)að væri nærri betra, að liafa einhverja alvarlega „fanatiska'1 skoð- un í pólitik, heldur en enga skoðun. Síðan vér feng- um stjórnarskrána, hefur lítið verið rætt um pólitik bæði í pjóðólfi og ísafold, og Jiað sem oss sýnist undarleg- ast, að Jiegar liafa komið einstöku greinar vekjandi t. d. um skólamáliÖ í jýóðólfi, j)á dettur jiað allt 1 dofa eptirleiðis, og er aldrei minnst' á jiað meir, í staöinn fyrir að lialda J)ví máli lifandi og vakandi fyrir J)jóð- inni, jjangað til aljing kæmi saman að sumri. Isafold tók grein um J)að mál, ,sem betur hefði verið, að aldrei liefði verið prentuð; hún hafði J)ahn blæ, að eyða á- liuga manna á J)ví máli. Yér gjörum ekki ráð fyrir Jjvi, að ritstjórinn hafi verið á j)eirri skoðun, en af einhvers konar misskildri kurteisi, hefur liann leyft henni inngang í blað sitt. Aldrei kemur nein hugvekja um verzlunina, sem Jjarf J)ó enn j)á margra umbóta við. Lítið sem ekkert um kirkjumálefni, pví prestarnir J)egja allir eins og stcinar, J)ó sumir peirra andvarpi og stynji í liljóði, hvernig kirkjan hefur verið svívirt. J)ó tekur nu yfir hringlið i blöðunum um fjár- kláðann; J>að er sannarlega nóg til Jiess að æra óstöð- ugann, að lesa allar jjær skýrslur. Ritstjórarnir fyrir sunnan liafa alls enga meiningu í jjví máli, j>eir eru hvorki niðurskurðamenn né lækningamenn, heldur eins og hver vill, og í hvert skipti eptir Jjví, sem peir lialda að eigi bezt við í J)að og [)að sinn. Hvernig á nú almenningur að hafa gagn af slíkri uppfræðingu? í jafn alvarlegu máli væri betra, að bæði ísaf'old og jijóðólfur hefðu ekki sagt neitt, heldur en slá jjetta úr og í eptir j)ví sem hver vill heyra í J)að og J)að skipti. J>að er Jjví með öðrum orðúm: blöðin okkarvant- ar alla alvarlega stefnu, til Jjess að geta orðið í sann- leika uppbyggileg og nytsamleg fyrir Jjjóðina. Iívaða gagn er í j>ví fyrir land og lýð, að fá heila dálka eins og t. d. í pjóðólfi um ríkisdagsjjref og bollaleggingar í Ivaupmannahöfn, eða ferðasögur eptir Fröken B. Kall? J>að má kannske segja, að J)að sé betra heldur en ekki neitt, en J)ar með er J)að líka búið. Til Jiess ennfrem- ur að geta fengið nytsamt og alvarlegt blað, hlýtur ritstjórinn að vera öllum kaupendum alveg óháður í öll- um peningasökum; liann verður að standa jafn-upprétt- ur eptir sem áður, J)ó liann fái allt með óskilum og skornum skammti frá kaupendunum, jtangað til Jaeir eru búnir að læra og finna pað, að J)að er Jjeirra skylda að borga gott og nytsamt blað. Hvernig ætti nú að stofna slíkt blað? J>að væri með J)ví, ef nokkrir alvar- legir framfaramenn vildu ganga í félag, og gefa blaðið alveg út á sinn kostnáð. Yér höfum liugsað oss slíkt blað jjannig: A ári kæmu út 32 arkir; hver örk mcð pappír og prentun kostaði um 36 krónur; yrðu Jjað..............................1152 kr. Laun til ritstjórans............................. 1000 -— alls 2152 kr. 2

x

Útsynningur

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Útsynningur
https://timarit.is/publication/107

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.