í. árn. Ámsmm Nr. 1 1. árgangur Leygardagur 19. desember 1970 HVAT ER STAVN- ' HALDID ? \ i ruma tíð havavit, iðstanda fyri fyrstu útgávu av hesum blað, veriðbrennandifúsir at fingið eittmálgagnfyritað folk, ig býr ella búleikast um hesar leiðir. Mangan hevur tað sæð so- leiðis út, at henda ætlan - hetta eftir okkara tykki al- neyðuga tiltak - fórhvørkiat verða egg ella ungi. ^ ¦ Stundum ertað so ímanna- líVinum, at tú fært eina góða hugbirting, sum tú ert altrá- ur at fáa settaíverkístund- ini, men longu táglíggjarfy- ri morgindegnum hevurkan- ska vitskan ellaóvitskanella onkur óheppin roynd ella kanska tað bara dapurskygni kveistrað hana f ein avsíðis krok. Nøkulunda soleiðis hevur lagnan hjáhesiætlaðublað- komu okkara verið. Fyri knøppum mánaða funnust vit saman í tí" treysti, at nú skuldi antin røkka ella støkka - núskuldi ikki dvøljast longur, númátti dómur fella. Vit vóru allir á borði í tí at leita saman aftur um tríggjar dagar til stovning- arfundar, nevndarskipanir og arbeiðsbýti. Á hesum fundi varð so loksins tann avgerð tikin, at felagsætlanin skuldi setast í* verk - ífyrstu syftu sum ein roynd, men kortini í teirri vón og trú, at hesum unga spíra skuldi lív lagast í o- kunnum tíðum. Blaðið fekk eisini navn á hesum fundi. Um heitið er heppið valt, kann sjálvandi kjakast um, men tá vøggu- stabbarnir stóðu her, smíð- aðu vitnavniðeftirtess jørð- tldi. Vit vóna, at heitið kemur ikki at skapa nakra kluft ella 'er at leggja tínakaðhaftum ieinini. Blaðið stendur óheft av llum partapolitikki og gev- r tess vegna t.d. rúm ri eins væl tjóðveldis- anninum sum sambands- anninum, javnaðarmann- num sum fólkaflokksmann- num at seta fram sfnar po- itisku áskoðanir og stevnur. Hvørjar seruppgavur hev- ir blaðið sett sær, ella hvat f tess stavnhald f roynd og 'eru? Treyðir vilja vit vera ov ipinskáraðir at geva hesum purningi svar, tf eyðmýkj- ndi kenst, um ein var ikki rur at halda og fremja givin lyfti og fyrisetingar. Men blaðiðvil eftir føri- muni leita upp og bjarga virðum, ið eru við at fara undir heilt, og gerafólkkunn við tey, - eins og tað kanska sum síhi høvuðssjónarmið í fyrstu atløgu hevur fyrisett sær at tæna sinum sambúgv- um við firðir, sund og víkir í" ábending um greiðsluevni av almanna tydningi og so- leiðis allari oynni og land- inum at gagni. Eina mest elvdir av tí seinast umrødda fóru vit undir hetta verk. Vit hava mangan eygt á- hugamál fólksins ogsoknar- felaga, ið hava fingið eina góða, rósverda loysn - utt- an at nakar pennur er komin við nøkrum lfvgandi lovorði, men vit hava eisini varnast almenn málogmálsøki, ið vit tykjast hava ligið á láni ella hin vegin: hava ikki - eftir okkara sjónarmiði og áskoðan - fingið ta bestu ella næstbestu loysn. Ein av uppgávum blaðsins - kanskahøvuðsuppgávan- verður ti henda: at royna eft- ir førimuni at bera boð út ímillum manna um eitthvørt gott tiltak frá almennariella privatari sfðu, men vit ditta okkum eisini til at koma fram við persónligum met- ingum og í vissum førum objektivum átalum um sam- felagsøki, ið rfha við okkum øll. Men latið tað beinan veg- in verða sagt, at blaðið vil a ongan hátt vera ramma fyri ppnari ella hambornari persónjagstran og æru^- skemd. At ^folk, ið eru kosin at sita f umboðssessum ella hava fingið almenn tænastu- størv møguliga koma atken- na onkran sviða - slepst neyvan undan og kann valla fyribyrgjast. Vit vona, at fólk taka væl ímóti hesum tiltaki og ikki bera blak fyri eyguni á nøkr- um við at siga, atblaðiðein- ans fer at tøssa í einum heimabeiti um Skálafjarðar- leiðina, og at taðfer atstan- da sum ein stoyttur tøð- leypur um øll viðurskifti uttan tess eingjargarðar. Sjálvandi hevurhvørogein loyvi og rætt íeinum demo- kratiskum samfelagi at seta fram sínar persónligu hugs- anir, men eru tær einans sprotnar úr eini subjektiv- ari lund, kann vandi vera í teimum og tær kunnu koma at valda mein. Rætt er, at hælurin er settur her, og atblaðiðfyrst og fremst er ætlað - sum áður sagt - at vera málgagn hjá tí" folki, ið balist her og i námindum. Men tað er einki, ið forðar fyri - held- ur er tað vónokkara, atboð- ið kann toyggjast, so blaðið fær frælsi í langfaraum- hvørvunum eisini. Tað sigst, at einki blað hevur slíkt inniligt samband við lesararnar sum heima- blaðið. Tað er ein partur av heimstaðarlívinum ogmál- ' gagn fyri tess serligu áhuga- mal. f roynd og veru eru tey flestu stóru dagbløðini f vesturheiminum lokalbløð. í U.S.A. til dømis eru bløðini við bert heilt fáum undantøkum heimstaðar- . bundin Tey stóru bløðini í Keyp- mannahavn, OsloogStock- holm eru tey flestu málgagn fyri ávikavissu høvuðsstao- ir. Keypmannahavnarbløðini "Berlingske Tidende" og "Politiken" hava gerandis- dagarnar einans ávikavistl9 og 25%^av upplagnum uttan fyri býin; so har gongur sjón fyri søgn, at tey lokalu bløðini finna fyrst inn um dyrnar - og soleiðis er tað f veruleikanum. Tey flestu føroysku viku- bløðini eru fyrst og fremst partapolitisk og vera hesi øll útgiviníhøvuðsstaðnum. At lokalu áhugamálini á teim størru og smærru plássunum fáa ikki mikla umrøðu, er eyðsæð og lætt at skilja. Einki ilt at siga um hesi bløð, tvørturímóti, men tað er ein heimur uttan fyri Ve- rona, einsogtaðereinheim- ur millum Rivtanga ogEyst- nes. Tað er hesum heimi, blaðið hevur sett síni aðal- mið at tæna eftir førimuni og umstøðum í"ti treysti, at tað skal eydnast - fjøldini at gagni. Men skal fyrisetta verk- evni okkara vignast til lít- ar, so blaðið skal ikki ana sum pfningur ella hjána burtur á várdegnum, - tað stendur og fellur við blað- stjórnini, tíðindatænastuni, haldarunum og lýsarunum. Vit heita tf a tykkum øll at taka væl ímóti "Fjarðbúgv- anum", lfvga hann viðgóðum tilfari o§ fjálga um hann við góðum raðum. BLAÐSTJÓRNLN KOMMUNU- VAL Lagt eigur at verða á annan bógv í uppstilling- ini til kommunuval í Runavíkar kommunu. Leygardagin 5. des. -70 var atkvøða í Runavfkar komm- unu til val av: sóknarstýri, líkningarnevnd og skúla- nevnd. Sóknarstýrislistarnir vó- ru fýra I tali: A, B, C og D, meðan triggir vóru til lfkn- ingar- og skúlanevndina: A, B ogC. Tað vil so vera, at í eini kommunu við so spjaddari búseting sum okkara glampa tey lokalu áhugamálini mangan so bjørt á loftinum, at tey koma at avgera lista- tal og -samanseting, og so- leiðis var eisini f roynd og veru hesa ferð, tó við einum undantaki^kanska - lista D. Teir trfggir fyrstu listar- nir vóru í sínum skapi allir meira og minni lokalir, FØROYA LANDSBÓKASAVN 1 7 JULI 1980 meðan sum sagtlisti Dmø- guligt fevndi vfðari. f hesum viðfangi hevði kanska verið vert at nomið við sjálvan uppstillingar- háttin ella rættari: sjálvtlo- kalfylkis samtakið ívallista- smíoi, soleiðis sum hetta varð praktiserað og borð- reitt, her f kommununi, áðr- enn veljarin fór til borðs. Her skal kortini beinan vegin viðmerkjast, at tað stendur bæði Peri og Poli við trimum øðrum, um hesir allir lúka ymsar alm. borg- arligar treytir, frftt í boði at evna listatilkommunuval. Sjálvur uppstillingarhátt- urin er óivað f lagi, meðan tey ymsu lokallittu uppstill- ingarsamtøkini hava eftir mmum tykki síni stóru brek. Eftir mfni hugsan skuldi heildarhu^sjónin fingiðhøv- uðssætið a felags stillingar- fundi og roynt skuldi verið at listasett valevni, ið hugs- ast kunduveriðhennaratals- og umboðsmenn. ^Tf, sum uppstillingin nú fór fram, verður beinleiðis spælt út til ein dyst millum margbýlini og útbýlini, og tey valevni, ið koma inn a hesum ymisku listunum, føla seg oivað mangan í trunkuni og draga kanska mangan á bæði at taka støðu í máli- num, ið júst ikki falla í góða jørð hja teirra veljarum, men sum á hin bógvin eru neyðsyn fyri heildina alla. Ella eisini f einstøkum førum verða kommunustýr- islimir kanska manganeggj- aðir av som u ávum at royna at fla ótíðarbúgvin mál ffggjarliga sæð framd, og urslitið verður mangan á- tøkt einum burði, ið er ikki framhald á bls 3.