Dýralíf - 01.09.1925, Page 1

DÝRALÍF
I. tbl.
1925
Vetrni"vist íarfuglauua.
Hvar eru faríuglarnir á vetrinn? Iíoraa sömu fuglarnir aftur
á sömu slóöir og þeir verptu á árið áöur? Um þetta hafa menn
til skamms tíma vitað tiltölulega litiö með vissu. Með því að
bera saman, hvenær ýmsar farfuglategundir sáust, í þessu eða
hinu landinu, hefir þó verið hægt að rekja feril þeirra 1 aðal-
dráttunum.
En áreiðanleg vitneskja, og nákvæm, hefir ekki fengist, fyr
en farið var aö merkja farfugla. Pýski nátturufræðingurinn Brug-
mann, sem var uppi fyrir öld, merkti nokkra storka, en það
spurðist aldrei til þeirra aftur. Fyrir eitthvað 25 árum tók danski
kennarinn H. Chr. C. Mortensen uppá því að merkja farfugla, en
síðan hafa náttúrufræðingar, víða um lönd, farið að gera það ár-
lega. Hefir með þessu móti fengist nákvæm vitnéskja um ferða-
lag margra fuglategunda.
Um ferðir farfugla þeirra er hér verpa, vita menn Iílið ann-
að en það, sem draga má af líkum, af því, sem menn vita um
sömu tegundir í nágrannalöndunum, þær sem verpa þar. Hvar
er Ióan á vetrinn? Er hún í Suður-Afríku, á grassléttunum, þar
sem heyra má hnegg zebradýrsins á daginn og ljónin öskra um
nætur? Hvar er krían um jólaleytið? Kríutegund sú, sem liér
verpir, hefir verið skotin fyrir sunnan pólbaug, á suðurhvelinu,
og alment er álilið, að hún sé sá farfuglinn, sem lengst fer, því
hún mun alment fara suður undir, og alveg suður í Suður-íshaf.
Far fiýgur hún svo að líkindum um bjartar sumarnætur, þegar
skammdegishriðarnar æða hér á æskustöðvum hennar.
Fisliiilugau
verpir 4 til 5 sinnum með dálitlu millibili, 180—200 eggjum í
hvert skifti, alls um 900. Maðkarnir skríða oftast úr eggjunum
(víunum) eftir 10 til 20 klukkutíma, og eru um tvær vikur að
vaxa (skifta þrisvar um húð). Vanalega púppar maðkurinn sig
eftir tvo daga, en dregur það þó svo vikum eða mánuðum skiftir,
ef hann ekki kemst á stað, sem lionum líkar, til þess að sofa á
púppusvefninn. Á sumrin er púppusvefninn tvær vikur, en á