Vísir - 30.01.1915, Blaðsíða 1
'.W
B!4
V I S I R
Stærsta, besta og Ödýrasta
blað á íslenska tun'^u.
Um 500 tölublöð utr. árið.
Verð innanlands: binstök
blöð 3 au. Mánuður 6Cau
Arsíj.kr.1,75. Arg.kr.7.oo.
Erl. kr. 9,oo eða 2l/2 doll.
Laugardaginn 30. janúar I9t5.
V I S I R
kemur út kl. 12 á hádegi
hvern virkan dag.- Skrit-
stofa og afgreiðsla Austur-
str.14. Opín kl. 7 árd. til 8
síðd. Simi 400.—Ritatjóri:
GunnarSigurÖ88on(fráSela-
læk). Til viðt venjul. kl.2-3 8Í0d.
íöxeWÆ .Satútas’ tjáSenaa shvon og fcawyauw. S\mv
Gamla Bíó
Síðustu dagar
Pompe i.
Stórkostieg kvikmynd frá forn-
öld í 400 atriðum,
ínngangur og 6 þættir,
verður sýnd
laugardaginn 8l/8—H
t^síðasta^sinn
ÖU í einu lagi.
Þar eð sýningin stendur yfir í
2V2 kl.st. hefst hún
kl 8’la
en ekki eins og venjulega kl. 9.
Aðeins tölusett sæti seld.
Betri sæti kosta l,oo
Alrn. — — 0,70
• antið aðgöngum. í síma 475.
Danskur fáni --
íslenskur fáni.
Það sætir undrum, hvel.tlu máli
síðustu afdrif fánamáls vors viröast
skifta stjórnmálablöð vor. Engin
sjálfstæð grein hefir sést um þaö
mál, en að eins hefir stðku sinnum
brytt á máttlausu óánægjumögli yfir
brigðum konungsvaldsms innan um
stjórnmálagreinar um annað efni.
Þaö er alkunuugt og hefir oft
verið tekið fram, að það er fjarri
nokkrum sanni, að danska þjóðin
og íslenska þjóðin geti gengið undir
sama fána. Til þess er saga land-
auna, mál, menning og staðliæitir
alt of fjarskylt. Þvf fer einnig mjög
fjarri, að saga danska fánans helgi
fylgi íslendinga .við hann. Hann
hefir aidrei verið lögleiddur hér;
hann hefir ávalt verið íslendingum
óvelkominn vágestui, enda lítt þekt-
ur nema í stærstu kauptunum. Hann
var fyr á öldum gunnfáni danskrar
kúgunar og verslunareinokunar, sem
að eins blakti á skipum danskra
kaupmanga’-a og á húsum danskra
verslunarstjóra og danskra eða dansk-
íslenskra leiguþjóna. Þetta er grund-
völlurinn, sem íslenskir kaupmenn,
sem notað hafa danska fánann, hafa
bygt á, þetta er venjan, sem þeir
hafa hald ð við.
En latum nú svo vera. Þeir
höfðu nokkrar málsbætur, meðan ís-
lenska þjóðin var ekki ö!I samhtiga
> því, að fá sérstakan fána. Fyrir
skömmu var svo öll þjóðin, allir
stjórnmálaflokkar samhuga og sam-
mála í því, að nauðsynlegt væri að
fá sérstakan fána. Þingið snýr sér
til konungs og hann lofar sérstök-
um fána með úrskurði, með því
fororði, að hann ákvæði síðar gerð-
ina eftir tillögum þingsins. Þingið
gerir ákveðna tillögu um að taka
eina gerö, en til samkomulagssam-
þykkir það aðra tillögu til vara.
En hvað gerir svo konungur?
Hann gengur á bak orða sinna,
stingur úrskuröinum undir stól og
samþykkir hvoruga fánagerðina.
Og hverju svara íslendingar þess-
um brigðum? Blöðin þegja að
mestu, og það sem er furðulegast
og hneykslanlegast að menn halda
áfrain að draga danska fáttann á
stöng. Hvaða þjóð mundi leika
slíkt nema íslendingar. Hafa þeir
enga tilfinningu fyrir því, hvernig
þeir eru leiknir? Er nú svo mik-
il furða á því, þótt danskir hat-
ursmenn íslensks þjóðernis veifi þvf,
að íslendingar kæri sig sjálfir ekki
um annan fána en »Dannebrog«.
Menn verða að gæta þess, að
fánamálið er ekki flokksmál leugur,
aðeins hefir verið flokkadeila um
gerðina, og þeir sem ekki geta sætt
sig við að flagga með bláfánanum,
setn vitanlega er eðlilegast að nota,
þar sem hann er elsta og vinsæl-
asta gerðin, hafa ttóg önnur merki;
þeir hafa þrílita fánann, þeir hafa
fáikann.
Það hefir ávalt verið vanvirða
fýrir íslendinga, aö ganga undir
fölsku þjóðernismerki, en sérstaklega
þó nú, eftir brigöur konungs. Þeir
sem draga danska fánann nú á stöng,
telja sig ekki aðeins til dansks
þjóðernis, heldur nota fána Dana
einnig sem skýlu og skjöld fyrir
brigður konungs við þjóöina ís-
lensku.
Tökum nú höndum saman, allir
frjálsbornir Frónvejar, og drögum
»Dannebiog« aldrei á stöng fram-
ar hér á landi. Danskir menn bú-
settir hér eru þeir einu, sem hafa
rétt til þess, þar sem það vitanlega
er sjálfsögð sanngirniskrafa, að þeim
sé heimilt að sýna þjóðernismerki
sínu trygð og samúð.
-- ■■ "" “ ■ '
n tt BÆJAíTRETTIR
Afmæli á niorgun:
Bjarni Þorkelsson, trésm.
Hafliði Hafliðason, næturv.
Bjarni Jóhannesson, prentari.
Arent Claessen, verslunarm.
Björn Jónsson, póstur.
Halldóia Blöndai, frú.
Veðrið í dag:
Vm. loftv. 751 logn h. 1,5
Rv. 752 nv. kaldi“ 0,2
íf. «« 756 na. st. «« -1,2
Ak. (( 751 logn «( -1,3
Gr. (< 715 logn (( -7,5
Sf. «( 752 logn « -1,3
Þh. <« 754 logn « -0,2
SAMIN ENSK VERSLUNAR-
BRÉF, AFRITAÐIR SAMNINO-
AR O. FL. — FÆST HVORT
HELDUR VILL SKRIFAÐ EÐA
VÉLRITAÐ.
LEIFUR SIQURÐSSON.
LAUGAVEG 1.
TIL VIÐTALS KL. 4-10 E. H
Lesið auglýsingarnar í Vísi og
verslið við þá sem í honum augiýsa.
Þar fátð þið bestu kaupin.
N Ý J A B I O
Nýti prógram
k v e I d .
Sjá
gðtuaugl.
Kveldskemtun
heldur taflfélagið á morgun í
Oood-Templarahúsinu.
Grímudansleik
heldur Iðnaðarmannafél. í kveld
í Iðnó.
Vetrarskemtun
Knattspyrnufél. »Fram«, verður
haldin í kveld á Hótel Reykjavík.
Galdra-Loftur
verður leikinn í siðasta sinn, í
vetur, annað kveld.
S.s. »Esbjerg
fór í morgun til útlanda.
S.s. »Vesta«
fer í kveld til útlanda.
Franskur togari,
| hinn fyrsti á þessu ári, kom f
! gær. £r í ráði, að allmargt frakk-
neskra fiskiskipa stundi hér fiskveið-
ar á þessu ári.
Messað
á morgun í Fríkirkjunni í Rvík
kl. 5 e. m. Ól. Ól.
Fermingarbörn
Fríkirkjusafnaðarins eiga að koma
í Fríkirkjuna á mánudaginn kl. 4l/2
e. m.
»Kong Helge*
kom í nótt með kol til versl.
Bj. Guðmundssonar.
Með
»Esbjerg fóru til útlanda: Jón
i Brynjólfsson kaupm. og frk. Lára
Blöndal.
Messur á morgun:
kl. 12 á. h. sr. Jóh. Þorkelsson
kl. 5 e. m. sr. Bjarni Jónsson,
Kolaskip
kom í gær til H.f. Kveldúlfur,
X&afcafcftate
« Galdra-Loftur
Sunnudaginn 31. jan. kl. 8
síðdegis í IÐNÓ
f síðasta sinn!
Aðgöngumiða má panta í
bókaverslun ísafoldar.
Munið að öll félögin: Iðunn,
Reykjavíkur og Kennaraskólans
ferðast upp aö Grafarholti á
morgun.
Heimsækja U. M. F. »Afturelding«.
Lagt af staö frá Rauðará kl. 9l/t
árdegis.
Félögin k e p p a um að
fjöimenna!
Bókafélagið »Vaggan«
æskir eftir að oókum, sem í út-
láni eru, sé skilað fyrir 5. febr.
Kvikmyndir.
Það kemur ekki örsjaldan fyrir,
að kvikmyndahúsin sýni myndir,
sem um leiö og þær skemta mönn-
um, veita þeim fróðleik. Sú mynd,
sem nú er sýnd á Gamla Bt'ó, gerir
hvorttveggja. Auk þess, sem mörg
leiksvið í myndinni eru einkarfög-
ur, gefur hún mönnum svo góöa
hugmynd um siöi og háttu Róm-
verja, aö betra er aö sjá myndina
en lesa langa Rómverjasögu.
Ráðherra
hélt veislu allmikla í gærkveldi,
var það hin fyrsta er hann hefir
haldið sfðan hann tók við embætti.
Boðnirvoru embættismenn og stjórn-
málarnenn bæjarins.