49. árgangur 1968, 220. Tölublað, Blaðsíða 14

Þorbergsson, kom að vísu sjald- an fram í útvarpi, en var með af- brigðum ritfær og málvandur, og hefði aldrei ráðið þá menn að stofnuninni, sem vísir væru til málspjalla

46. árgangur 1956, 4. tölublað, Blaðsíða 7

Málspjöll.

68. árgangur 1978, 257. Tölublað, Blaðsíða 2

enda eru sænskir menningar- vinir okkar og hin mestu þarfa- þing I málspjöllum.

19. árgangur 1959, 36. tölublað, Blaðsíða 2

Það veldur málspjöllum, en fyllir ekkert opið skarð í málinu, því að is- lenzk tunga á næg orð til að i\ota í þess stað.

75. og 11. árgangur 1985, 293. tölublað - Helgarblað I, Blaðsíða 15

Öðru nær, hér er þó að minnsta kosti ekki hægt að kvarta yfir málspjöllum eins og oft eru í þýddu reyfurunum.

38. árg., 1951, 284. tölublað, Blaðsíða 13

yfir hand- rita lestri ,en að setjast við skrif- borð sitt, og rubba þar upp úr sér ómerkilegri „lýgisögu", sum- um með hóflausum öfgum eða hræðilegum málspjöllum

19. Árgangur 1969, Nr. 12, Blaðsíða 433

Orðtakasafn Halldórs er því m. a. varnartæki gegn málspjöllum, auk þess sem það er beinn skemmtilestur hverj- um þeim, sem nokkuð lætur sig varða íslenzka tungu

2. árgangur 1941, 4. tölublað, Blaðsíða 4

Aðeins eitt dæmi ætla ég að benda á: í vetur hafa nokkur erindi verið flutt í útvarpið um ís- lenzka tungu, málvöndun og málspjöll.

50. árgangur 1956, 6. Tölublað, Blaðsíða 2

Kaupfélags Eyfirð- inga við sjötugsafmæli þess 1950 ..................... 14 Upphaf Skálholtsstóls, eftir Sigurbjörn Einarsson, próf. 15 Geðvonzkuhjal um málspjöll

50. árgangur 1956, 6. Tölublað, Blaðsíða 18

Geðvonskuhja um málspjöll og nútíma skáldskap Eftir Sigurð Jónsson frá Brún Fyrir nokkrum misserum átti ég leið úr Borgarfirði norður í Húnavatns- sýslu.

44. árgangur 1963, 190. Tölublað, Blaðsíða 2

ÚTVARPIÐ HEFUR ágæta menn til þess að flytja íslenzku- þætti, þar sem bent hefur verið á málspjöll og ambögur í daglegu máli.

96. árgangur 2008, 293. tölublað, Blaðsíða 60

Ómissandi undratæki Sandkassi framkvæmdastjórans Mismæli og málspjöll Rómantíkin og raunveruleikinn Óvarðir vegfarendur Blásum til sóknar ATVINNA» LISTIR

64. árg.,1977, 31. tölublað, Blaðsíða 41

Er hér ekki um hrein málspjöll að ræða? 3.

74. árg., 1987, 214. tölublað, Blaðsíða 23

Það eru málspjöll.

25. árgangur 1939, 23. tölublað, Blaðsíða 2

Nefni ég hér dæmi um málspjöll.

16. árgangur 1926, 233. tölublað, Blaðsíða 2

setningar og setningum skipað innbyrðis, en j)ó er j)aö alkunna, aö ruglist þetta tvent til muna frá eðlilegri skipun og lögum, er málinu meiri háski búinn og málspjöllin

53. árgangur 1963, 170. Tölublað, Blaðsíða 10

undarlegt megi virðast, tel ur Eggert Ólafsson ekki mest mein að dönskuslettunum, þegar hann ræðir tungutak almennings á íslandi í ferðabók sinni: Mestu málspjöllin

74. og 10. árgangur 1984, 19. tölublað og íþróttir helgarinnar, Blaðsíða 14

ríkiö er alræðisríki með öllum einkennum þess: hatursvikum, sífelldu stagli um framleiðslu, sannleiksráöuneyti, þriggja ára áætlunum, hugsanalög- reglu, málspjöllum

11. árgangur 1938, 32. Tölublað, Blaðsíða 15

Eigi hafa þeir nokkurn minsta snefil af slíkri visku, sem unga út öðrurn eins málspjöllum og naforðaskrípa- myndum, eins og bún-að-ar-mál-a- stjóri, lóð-a-skrár-rit-ar-i

98. árgangur 2010, 206. tölublað, Blaðsíða 44

ekki góðu), þar sem höf- undurinn hæðist að þessu orði, af því að hann þekkir það ekki og heldur því að starfsmenn Ríkisútvarpsins hafi gert sig seka um málspjöll

73. og 9. árgangur 1983, 111. tölublað, Blaðsíða 5

Ef talað væri um þing- karla og þingkonur, forkarla og for- konur væri um málspjöll að ræða. öll værum við sama tegundin — það er menn.

60. árg., 1973, 39. tölublað, Blaðsíða 25

Hverjum manni, sem gæddur er sæmilegum næmleik á fegurð miáls, Wjóta að ofbjóða máLspjölL, sem af því hljótast, að forsetning- in er flutt til og henni skotið

48. árgangur 1954, 9. Tölublað, Blaðsíða 8

Mörg fleiri málspjöll eru í uppsigl- ingu og flest sprottin af leti fólks að tala og lmgsa skýrt og greinilega.

44. árgangur 1960, 165. tölublað, Blaðsíða 8

hefti sköpunar frelsi þeirra að beygja sig undir lögmál íslenzkrar tungu og leita króksins upp í brekku fagurs máls, í stað þess að brölta beint í keldu málspjallanna

29. árgangur 1939, 204. tölublað, Blaðsíða 3

Hvað kemur til þess að mál- fræðingar vorir og kennarar, eru sífelt þögulir á almanna færi, um málspjöllin sem dag- lega dynja yfir?

76. árg., 1989, Morgunblaðið C - Sunnudagur, Blaðsíða C 22

En þeir sem iðnastir em við málspjöllin hafa þann kost með sér, að allt það fólk í fjölmiðlastétt sem jafnan vandar mál sitt verður þeim mun betri auð- fúsugestir

45. árgangur 1965, 25. Tölublað, Blaðsíða 4

Ekkl er mér ljóst, hversu mikil málspjöll þetta þykja. Þá er tungan erfið í námi, notar kynlegt letur með 216 bókstöfum.

89. árgangur 2001, 83. tölublað, Blaðsíða 48

Þingheimur, nú er lag Frá Birgi Hólm Björgvinssyni: FYRIR nokkru skrifaði ég bréf til blaðsins um málspjöll og latmæli.

6. árgangur 2006, 5. tölublað, Blaðsíða 6

að spá í því … Ég fór erlendis … Hafðu góðan dag … Dinglaðu bjöllunni … Ég kem klukkan átta ef ég sé búin þá …“ Að mínu mati eru þetta hrein og klár málspjöll

43. árgangur 1981, 44. Tölublað, Blaðsíða 21

Ambögulegt nýyrði getur meira að segja verið miklu meiri málspjöll en erlent orð sem hægt er að fella inn í mál- kerfið.”

79. árg., 1992, 133. tölublað, Blaðsíða 10

En til þess að varðveita tunguna þarf stöðugt að vera á verði gagn- vart málspjöllum og jafnframt að hlúa að nýrækt- inni.

25. árgangur 1942, 29. tölublað, Blaðsíða 4

Taldi fundurinn slíkar aðfinnslur algerlega réttmætar og nauðsynlegar, enda skylda kennarastéttarinnar að vera vel á verði gegn öllum málspjöllum, hvar sem

41. árgangur 1976, 242. tölublað, Blaðsíða 10

að leiðrétta. margvislega brengluð og Fyrsta vetrardag 1976 Ég skrifaði meðal annars: krydduð málspjöllum.

15. árgangur 1968, 4. tölublað, Blaðsíða 84

-y l Ambögulegt nýyrði getur meira að segja *—1 verið miklu meiri málspjöll en erlent orð sem fei-Ír hxgt'að /eíla í málkerfið.

39. árg., 1952, 170. tölublað, Blaðsíða 8

Velvakandi skrifar ÚSK DAGLEGA LÉFINU Merkur bóndi skrifar um málspjöll Itala eða rita svo sem vera ber.

40. árg., 1953, Afmælisútgáfa 1913-1953, Blaðsíða 28

Á afstöðu þess til einstakra orða, orðskipunar og orðalags veltur oft og einatt, hvað velli heldur, hvort það er málleysan eða málprýðin, hvort málspjöll höggva

89. árgangur 2001, 60. tölublað, Blaðsíða 56

Málspjöll og latmæli Frá Magnúsi Þorsteinssyni:

89. árgangur 2001, 72. tölublað, Blaðsíða 52

birtist greinarkorn, sem nefnist Málspjöll og latmæli.

72. árg., 1985, Morgunblaðið B, Blaðsíða B 37

Hógværðarskort- ur og málspjöll Árni Vigfússon skrifar: Hrólfur Sveinsson, sá er ritar í Morgunblaðið 10. janúar, er sýni- lega sauður af því húsi, þar sem

25. árgangur 1948, 1. Tölublað, Blaðsíða 12

Málspjöll eða prentvillur lief ég ekki fundið í bókinni, enda ekki sérstaklega cftir þeim leitað.

9. árgangur 1949, 9.-10. tölublað, Blaðsíða 9

Eitt dæmi um málspjöll er sú ríka hneigð, sem nú er uppi til þess að stytta öll möguleg nöfn og láta þau enda á ó-i, t. d.

51. árgangur 1970, 118. Tölublað, Blaðsíða 2

2 Miðvikudagoir 3. júnií 1970 '□ Málspjöll scm spor ia þarf við. □ Hvaðan kemur Mcrgunblaðinu vald til að tala fyrir Alþýðuflokksforustuna?

52. árgangur 1977, 8. tölublað, Blaðsíða 14

En málspjöll eru ótrúlega fljót að ná útbreiðslu; þar apar hver eftir öðrum og getur orðið erfitt að kveða þessa drauga niður.

67. árg., 1980, 4. tölublað, Blaðsíða 7

Ég tel mig ekki sekan um málspjöll, þótt ég segi að mig langi í bók í jólagjöf eða sokka í afmælisgjöf.

65. árgangur 1971, 4. Tölublað, Blaðsíða 15

Tökuorð i hófi eru engin málspjöll, meira að segja er tökuorð sem ekki stangast við íslenzkt málkerfi margoft miklu betra en klúðurslegt ný- yrði, enda hefur

61. árgangur 1977, 253. Tölublað, Blaðsíða 9

Beinar vitleysur og yfirlýst málspjöll eru ekki mörg I bókinni og sennilega þolir hún samanburö viö sumt þaö sem innfæddir semja.

21. árgangur 1935, 18. tölublað, Blaðsíða 2

í greininni »Um kúadauða, rúg- mjöl o. fl.c f síðasta blaði, hafði orðið »ekki« fallið burt á einum stað og gerði það málspjöll nokkur.

16. árgangur 1926, 252. tölublað, Blaðsíða 2

. — Og þeir hafa verndað tunguna að miklu leyti gegn böguinælum, latmælum og öðru slíku, er til málspjalla horf- ir. — Erlend orð hafa ekki náð verulegri fótfestu

62. árg., 1975, 307. tölublað, Blaðsíða 19

Fremur telst til klaufaskapar en málspjalla að segja: „Deildin lá á annarri hæð.“ Og mætti víst benda á fleiri dæmi af svipuðu tagi.

44. árgangur 1979, 178. tölublað, Blaðsíða 10

Lúdó Ekki voru þó allir málspjalla- mennirnir á þingi þessu jafngljáir og glórusmáir og Mollijarspjall- ararnir.

19. Árgangur 1941, 34. Tölublað, Blaðsíða 132

En hinu neita ég alveg, að með því hafi verið gerð góð kaup, eða að slík ósköp, sem hér um ræðir aí málspjöllum af versta tagi, hafi verið nauðsyn- leg vegna

76. árgangur 2001, 26. maí, Blaðsíða 3

vegna þess að undirrit- aður var svo lánsamur að hafa góða ís- lenskukennara frá barnaskóla til stúd- entsprófs að hann á erfitt með sitja þögull undir málspjöllum

7. árgangur 1924, 32. tölublað, Blaðsíða 121

telja má liklegt, að ætt Kristjáns Albertssonar verði framlengd, er liklegt að i ættinni verði og framiengd þessi tiú á helgun og réttiætingu vanans á málspjöllum

67. árg., 1980, 268. tölublað, Blaðsíða 7

Vandalítið ætti að vera að komast hjá málspjöllum af þessu tagi.

75. árg., 1988, 148. tölublað, Blaðsíða 10

Og vissulega þurfa þeir líka að vera á verði og vara menn við málspjöllum. Þá ættu öll blöð landsins að birta meira um ísl. mál og málvenjur en gert er.

22. árgangur 1941, 138. Tölublað, Blaðsíða 3

Hinar létfari skáldsögux smjúga inn á hvert heimili log geta því orðið íslenzkunni háskar legur smitberi, ef þær erU sýkt- ar' af Landfai'ssótt máLspjallanna

76. árg., 1989, 228. tölublað, Blaðsíða 10

Heyrt hef ég „pípulagningalega séð“, og er þá langt gengið á vegi málspjallanna.

67. árgangur 1983, 252. Tölublað - Blað 2, Blaðsíða 8

fulls og íslenska nafn frelsarans alveg, létta útlegðinni af barnavininum mesta og gera nafn hans að íslenskum málþegni en dæma þjóðina ekki lengur til málspjalla

24. árgangur 1959, 274. tölublað, Blaðsíða 6

Við gerum þá kröfu til út- varpsins að það efni sem þar er flutt sé á vönduðu máli og orki a.m.k. ekki til málspjalla.

18. árgangur 1953, 163. tölublað, Blaðsíða 4

Skilst mér að rökhugsunin í svarí þíau sé að fyrst beri að leiðrétta verstu málspjöllin og svo koll af kolli.

86. árg., 1999, 265. tölublað, Blaðsíða 66

UMRÆÐAN ÍSLENSKT MAL FJÖLDAMARGIR menn hafa rætt við mig um málspjöll og hverjar muni vera helstu rætur þeirra.

90. árgangur 2002, 107. tölublað, Blaðsíða 43

Í beinu framhaldi af þessu verða nefnd aðeins tvö dæmi, hið fyrra um málspjöll og hið síðara um misheppnaða þýðingu.

13. árgangur 2013, 281. tölublað, Blaðsíða 27

Þegar póstnúmerin voru tekin upp af Pósti og síma, gerðust þeir sem því máli stýrðu sekir, að mínu mati, um mikil málspjöll.

7. árgangur 1985, 24. tölublað, Blaðsíða 19

Arni Böðvarsson bendir, eins og raunar fleiri höfundar, á áhrifamátt enskunnar og þau merku sann- indi að „það eru hættuminni málspjöll að lé- legum þýðingum

23. árgangur 2022, 9. tölublað, Blaðsíða 8

Ég sé ekki að það verði nein málspjöll þótt „maður“ falli út á sumum stöð- um í málnotkun og „fólk“ sé notað í staðinn.“ Enda tala fyrirsagnir fjölmiðlanna

57. árgangur 1976, 117. Tölublað, Blaðsíða 6

Hann ræðir um orðið allavegai merkingunni aö minnsta kosti.Telur hann þetta orð málspjöll og beri að útrýma þvl. — Og ekki finnst Sigurbirni aö nógu vasklega

72. árgangur 1991, 28. Tölublað, Blaðsíða 5

ástæða takmarkananna sé ekki áhyggjur út af vinnuálagi frétta- manna (sem reyndar virtust ekki að efni sé á góðu máli því að í rauninni er vond þýðing meiri málspjöll

9. árgangur 1960, 41. Tölublað, Blaðsíða 6

Afleiðingar þess eru eigi að- eins málspjöll, heldur og rýrnun heilbrigðs metnaðar, svæfing samvizkunnar, glöt- un íslendingseðlisins, er stafar af skefjalausu

47. árg., 1960, 254. tölublað, Blaðsíða 4

Siðar í pistlinum segir Hannes, að sér hafi oiboðið að hlusta á málspjöll knattspymuþular, og segir: „Ég minnist þess að hafa heyrt t.d. þessa setn- 1 ingu

57. árg., 1970, 215. tölublað, Blaðsíða 5

Hann er meistari að Málspjöll og misrétti draga í fáum línum spaugilegar myndir af mannfólkinu og af- hjúpa kjarna persónuleikans.

65. árg., 1978, 191. tölublað - II, Blaðsíða 60

Annað- hvort er því Hagkaup fleirtöluorð og beygist frá Hagkaupum til Hagkaupa, eða því er ætlað að vera beygingarlaus eintrjáningur og eru þá minni málspjöll

64. árg.,1977, 257. tölublað, Blaðsíða 28

Sibreytilegur framburður, dæg- urmái og málspjöll er vægast sagt hæpinn og ótryggur grunnur að byggja stafsetningu á.

74. árg., 1987, 112. tölublað, Blaðsíða 18

Hirðuleysi um móðurmálið er hvergi til sæmdar, en málspjöll í fjölmiðlum ríkisins eru hneyksli.

55. árgangur 1965, 199. Tölublað, Blaðsíða 7

Mörg eru tilbrigðin við slæma meðferð fslenzks máls, en ef til vill er réttara að telja það lélega staðfræði heldur en málspjöll, að tala um Kerlinguna í Drang

13. árgangur 1948, 131. tölublað, Blaðsíða 3

Þykir mér gott að heyra orðræður hans um málfar og málspjöll, og er hann að þvi leyti ólíkur málfræðingum, sem svo eru nefndir, enda gera þeir jafnan manna

43. árgangur 1978, 118. tölublað, Blaðsíða 12

Ég býstekki við að ég sé neitt sér- staklega næmur fyrir málspjöll- um, en ég get þó ekki annað en hnotið um, þegar rignir yfir mann ambögum i máli og slett

45. árgangur 1980, 132. tölublað, Blaðsíða 5

við vera betur minnug sem búum við sivaxandi yfirgang hrárrar dólgaefnishyggju, sem og þess, aö illkynjaöri, nærgöngulli og lævisari umhverfismengun en málspjöll

24. árgangur 1943, 67. Tölublað, Blaðsíða 4

Þar þarf stöð- ugt að vera á verði, því að Níð- höggur málspjallanna leitar stöðugt á yngstu kynslóðina.

45. árgangur 1965, 129. Tölublað, Blaðsíða 7

kennslustörf við verzlunar- skólann, hafði hann í ritgerð, sem hann nefndi „Tungutak dag- blaðanna” og birtist í Helgafelli árið 1944, varað eftirminnilega við málspjöllum

76. árg., 1989, 63. tölublað, Blaðsíða 53

En sú brautryðjendastarfsemi fékk ekki náð hjá skólanefndinni, þegar til kom, þar sem hún áleit, að ensk- an myndi valda málspjöllum meðal nemenda.

108. árgangur 2020, 58. tölublað, Blaðsíða 14

Eiríkur Rögnvalds- son segir að ekki hafi verið sýnt fram á að erlend nöfn hafi valdið málspjöllum en Íslendingar eiga í daglegum samskiptum við tug- þúsundir

19. árgangur 1959, 40. tölublað, Blaðsíða 2

Við gerum þá kröfu til út- varpsins að það efni sem þar er flutt sé á vönduðu málí og orki a.m.k. ekki til málspjalla.

58. árg., 1971, 79. tölublað, Blaðsíða 21

Ef dlítot telst tid málspjalla, hljóta Gísli Sigurðs- son og starfsfélagar hans að vera með verstu mönnum, því hvergi er mál'Sgrein án uimsagnar (mális- greinarígildi

41. árgangur 1957, 204. tölublað, Blaðsíða 6

hættulegustu málspjöllin í dag.

52. árgangur 1971, 273. Tölublað, Blaðsíða 4

pappír með öllum þeim reglukrókum sem réttritun- inni tilheyra, en þótt þeir geti naumast borið málið fram þá dettu'r engum í hug að slíiit geti talizt málspjöll

77. árgangur 2002, 27. apríl, Blaðsíða 3

MÁLSPJÖLL Í NAFNI JAFNRÉTTIS RABB E I Ð U R G U Ð N A S O N e i d u r @ s h a w . c a GUÐFINNA JÓNSDÓTTIR TVÆR SYSTUR Í dalsins kyrrð þær uxu af einni rót

24. árgangur 1941, 47. tölublað, Blaðsíða 194

Hér er m. a. notkun þágufallsiins harla vafasöm, svo ekki sé harka- legar að orði komizt, og fara slík málspjöll miður vel í svo hátíð- legu máli, sem þetta

1. árgangur 1916, 22. tölublað, Blaðsíða 84

nauð- synlegt, að menn með góðu feg- urðarviti á fslenzku máli, sýni fyrir- fram hvernig þessi ættarnöfn, þar sem þau fæðast, eiga að vera, svo að engin málspjöll

49. árg., 1962, 264. tölublað, Blaðsíða 14

Og nú berja skólarnir inn í ungiling- ana þau málspjöll, sem Bjöm Jónsson reyndi svo kappsamlega að uppræta. Þvil'k hörmungar- saga.

55. árg., 1968, 49. tölublað, Blaðsíða 4

Það þyrfti að vera til ein- 'hverskonar „hæstiréttur" tung- unnar, sem gæti komið í veg fyrir málspjöll eða það t.d. að erlend tungumál séu látin koma í stað

63. árg., 1976, 175. tölublað, Blaðsíða 5

Hins vegar hefur þýðand- inn gerzt sekur um vítaverð málspjöll með því að kalla verk sitt Ijóð.

74. árg., 1987, 164. tölublað, Blaðsíða 46

Það væri núlifandi kynslóð til vansa að horfa aðgerðalaus á augljós málspjöll ágerast daglega fyrir augum sér,“ segir Ingólfur í niðurlagi kversins.

75. árg., 1988, 97. tölublað, Blaðsíða 17

Það eru að mínu mati mikil málspjöll að rýra gegnsæi íslenskrar tungu, tærleika hennar. Því miður mun ekki vera til nein upprunaorða- bók yfír íslensku.

77. árg., 1990, 251. tölublað, Blaðsíða 8

Hér er vakin athygli á þess- um merkingarmun orðanna, þar sem það veldur einungis ruglingi og eru í raun hrein málspjöll að nota no. eins- dæmi í sömu merkingu

89. árgangur 2001, 80. tölublað, Blaðsíða 34

Í þessu verki er nokkuð jafnt af tær- um einfaldleika og málspjöllum þar sem orðin eru tekin hálstaki og lát- in mynda nýtt og annarlegt marg- ræði.

24. árgangur 1959, 238. tölublað, Blaðsíða 4

Það veldur málspjöllum, en fyllir ekkert opið skarð í málinu, því að ís- lenzk tunga á næg orð til að Dota í þess stað.

39. árg., 1952, 78. tölublað, Blaðsíða 11

Slíka gerbreyting að sleppa alveg tt úr einu orði og svo y líka, tel ég bæði til málspjalla og leiða til þess að almenningur gleymi upp- runa orðanna, og gott

42. árg., 1955, 187. tölublað, Blaðsíða 8

Nú hefir verið farið að amast við þessu orði, hansa-glugga- tjöld, í málinu og telja það til málspjalla.

43. árg., 1956, 6. tölublað, Blaðsíða 2

Þvert á ihoti hefur fjöldi fólks tekið sér ný ættarnöfn. sem flest eru til hinaa verstu málspjalla.

24. árgangur 1940, 127. tölublað, Blaðsíða 207

Og það hef- i lítillega hafið sókn á hendur þeim, sem gefa út bækur á svo gölluðu máli, að til málspjalla má teljast. — Með tungumálakennslu sinni gefur útvarpið