13. árg. 1898-1899, 52. tölublað, Blaðsíða 1

Nánustu k.vnni sem ég hafði af honum, voru þau, að hann hártogaði orð úr smákvæði eftir mig og reyndi að nota það sem sýnishorn af málspjöllum blaðs, sem mér

43. árgangur 1916, 21. Tölublað, Blaðsíða 3

Ekki blandast mér hugur um, að stór málspjöll væru það að byggja þannig inn í íslenzkuna fjölda af nöfnum, sem ekki mætti beygja.

1. árgangur 1916, 22. tölublað, Blaðsíða 84

nauð- synlegt, að menn með góðu feg- urðarviti á fslenzku máli, sýni fyrir- fram hvernig þessi ættarnöfn, þar sem þau fæðast, eiga að vera, svo að engin málspjöll

16. árgangur 1921, 25. tölublað, Blaðsíða 1

þessi efni, geta sumir menn fylst beilagri vandlætingu og brennandi bræöi út af einu vesælu ættarnafni, af því þeir halda, aS þaSan stafi mein- semdir og málspjöll

14. árgangur 1924, 59. tölublað, Blaðsíða 3

Yfirleitt má fremur segja, að málspjöll en málsumbætur hafi komið frá Stjórnarráðinu.

7. árgangur 1924, 32. tölublað, Blaðsíða 121

telja má liklegt, að ætt Kristjáns Albertssonar verði framlengd, er liklegt að i ættinni verði og framiengd þessi tiú á helgun og réttiætingu vanans á málspjöllum

9. árgangur 1925, 30. tölublað, Blaðsíða 109

erfiðleikum. það hið þriðja, að málbótum er hinn mesti styrkur að riti þessu, og er þó réttara að segja, með því að tung- an er í sjálfu sér góð og fögur, að málspjöllum

39. árg. 1924-1925, 42. tölublað, Blaðsíða 3

Það hið þriðja, að málbótum er hinn mesti styrkur að riti þessu, og er þó réttara að segja, með þvt að tungan er í sjálfu sér góð og fögur, að málspjöll- um

16. árgangur 1926, 233. tölublað, Blaðsíða 2

setningar og setningum skipað innbyrðis, en j)ó er j)aö alkunna, aö ruglist þetta tvent til muna frá eðlilegri skipun og lögum, er málinu meiri háski búinn og málspjöllin

16. árgangur 1926, 252. tölublað, Blaðsíða 2

. — Og þeir hafa verndað tunguna að miklu leyti gegn böguinælum, latmælum og öðru slíku, er til málspjalla horf- ir. — Erlend orð hafa ekki náð verulegri fótfestu

9. árgangur 1927, 1. tölublað, Blaðsíða 30

Sýnir það hversu bráðfara missögn lærðis manns geti orðið til málspjalla. Trunt! Trutt! merkir eig. upp! eða fram!

22. árgangur 1932, 132. tölublað, Blaðsíða 3

Þegar vaninn cr búinn að deyfa eyrun fyrir ljótum orð- um og leiðum málspjöllum, er næsta erfitt að útrýma þeim.

21. árgangur 1935, 18. tölublað, Blaðsíða 2

í greininni »Um kúadauða, rúg- mjöl o. fl.c f síðasta blaði, hafði orðið »ekki« fallið burt á einum stað og gerði það málspjöll nokkur.

28. árgangur 1937, 1. Tölublað, Blaðsíða 89

Oftast er talið, að málspjöll þessi séu einkum á vissum út- kjálkum landsins og ekki tiltakanlega útbreidd, en um það hafa engar fræðilegar skýrslur legið fyrir

1. árgangur 1937, 5-6. tölublað, Blaðsíða 79

Ég ætla að reyna að hjálpa þér um verkefni, og þú átt að hjálpa mér og þeim öðrum.er vinna vilja gegn málspjöllum, með því að nota verkefnin sem bezt.

11. árgangur 1938, 32. Tölublað, Blaðsíða 15

Eigi hafa þeir nokkurn minsta snefil af slíkri visku, sem unga út öðrurn eins málspjöllum og naforðaskrípa- myndum, eins og bún-að-ar-mál-a- stjóri, lóð-a-skrár-rit-ar-i

29. árgangur 1939, 204. tölublað, Blaðsíða 3

Hvað kemur til þess að mál- fræðingar vorir og kennarar, eru sífelt þögulir á almanna færi, um málspjöllin sem dag- lega dynja yfir?

25. árgangur 1939, 23. tölublað, Blaðsíða 2

Nefni ég hér dæmi um málspjöll.

Háskólaárið 1939-1940, Árbók 1939-1940, Blaðsíða 37

Flutti fyrirlestra á sænsku einu sinni í viku, fyrra miss- erið um málspjöll og málhreinsun í sænsku og um sænskar merkiskonur og síðara misserið um Johan Ludvig

13. árgangur 1940, 1. Tölublað, Blaðsíða 38

Það eru t. d. vafalaust verri og stærri málspjöll að rita: s£m, þzgar, lefa, sömar, hust, guöð, kulluð, /cvurnin o. fl. o. fl.

8. árgangur 1940, 20. tölublað, Blaðsíða 3

Hér legg ég orð í belgj Málíar - málspjöll Helgi Hjörvar hóf máls á því fyrir nokkru í útvarpinu, hversu ísl. tungu væri misþyrmt á ýms- an hátt, m. a. í lagamálinu

8. árgangur 1940, 20. tölublað, Blaðsíða 4

atriKi hefur utvarpiS rmhntEi á, sem til málspjalla heyr- 5r; |«áð rr framburSur málsins.

1. Árgangur 1940, 3. Tölublað, Blaðsíða 180

Það var upphaflega ætlun min, aö taka upp í þessa grein nokkur 180 hin afkáralegustu málspjöll blaöa og útvarps.1) En ég gafst upp, náman var auðugri en svo

8. árgangur 1940, 21. tölublað, Blaðsíða 4

I greininni Málfar og málspjöll í síðasta tölublaSi hefir ruglast í prentuninni: a. „Nærast (næra sig) s. fyrir eta, og samsetning af því“.

3. árgangur 1940/1941, 3. tölublað, Blaðsíða 45

Málspjöll og málvöndun. ])ann 24. f. m. flutti Sveinbj. Sigurjóns son magister þarft erindi í útvarpið, er hann nefndi: Mál og málleysur.

24. árgangur 1940, 127. tölublað, Blaðsíða 207

Og það hef- i lítillega hafið sókn á hendur þeim, sem gefa út bækur á svo gölluðu máli, að til málspjalla má teljast. — Með tungumálakennslu sinni gefur útvarpið

24. árgangur 1940, Jóalablað 1940, Blaðsíða 4

nokkru fyrir heimsstyrjöldina fyrri, og mun margur minnast þess, er Jónas frá Hriflu hóf hina fyrstu herferð sína opinberlega á hendur málleysunum og málspjöllunum

48. árg., 1941-1942, Megintexti, Blaðsíða 101

Gullfegurð tungu vorrar í fornöld og nákvæmni í meðferð henn- ar má ekki fremur eigna þau málspjöll, að kalla Stóra-Núp í Þjórs- árdal.

31. árgangur 1941, 13. tölublað, Blaðsíða 3

Eg skal aðeins nefna til glöggvunar nokkra þætti liætt- unnar: 1) Hætta á alvarlegum málspjöllum og glundroða á þjóðlegum háttum og menning- arverðmætum. —

2. árgangur 1941, 4. tölublað, Blaðsíða 4

Aðeins eitt dæmi ætla ég að benda á: í vetur hafa nokkur erindi verið flutt í útvarpið um ís- lenzka tungu, málvöndun og málspjöll.

3. árgangur 1940/1941, 24. tölublað, Blaðsíða 360

Aðeins eitt dæmi ætla ég að benda á: í vetur hafa nokkur erindi verið flutt í útvarpið um íslenzka tungu, málvöndun og málspjöll.

22. árgangur 1941, 138. Tölublað, Blaðsíða 3

Hinar létfari skáldsögux smjúga inn á hvert heimili log geta því orðið íslenzkunni háskar legur smitberi, ef þær erU sýkt- ar' af Landfai'ssótt máLspjallanna

19. Árgangur 1941, 34. Tölublað, Blaðsíða 132

En hinu neita ég alveg, að með því hafi verið gerð góð kaup, eða að slík ósköp, sem hér um ræðir aí málspjöllum af versta tagi, hafi verið nauðsyn- leg vegna

24. árgangur 1941, 47. tölublað, Blaðsíða 194

Hér er m. a. notkun þágufallsiins harla vafasöm, svo ekki sé harka- legar að orði komizt, og fara slík málspjöll miður vel í svo hátíð- legu máli, sem þetta

1. árgangur 1942, 2. hefti, Blaðsíða 90

Annars mun það svo, að málspjöll þau, sem ▼ið rekum okkur tíðast á í rituðu máli, rtafa

26. árgangur 1942, 31. tölublað, Blaðsíða 118

varla verið goðgá að bæta við þeirri ráðagerð og tillögu, að nokkru fé verði varið umfram venju til að tryggja framtíð ís- lenzkrar tungu og vinna gegn málspjöllum

25. árgangur 1942, 29. tölublað, Blaðsíða 4

Taldi fundurinn slíkar aðfinnslur algerlega réttmætar og nauðsynlegar, enda skylda kennarastéttarinnar að vera vel á verði gegn öllum málspjöllum, hvar sem

15. árgangur 1942, 42. Tölublað, Blaðsíða 14

á þeim, fyrir það að kitla fólk- ið til að ldæja að málspjöllum, og egna þáð til þess að ata sauri sinn dýrasta arf.

4. árgangur 1943, 1. tölublað, Blaðsíða 7

virðast mér sýna sorglegan skort á hugkvæmni og vera vægast sagt leið- inleg, en ef þau fara ekki út fyrir fjölskyld- una, þá finnast mér þau meinlaus og málspjöll

7. árgangur 1943, 1. tölublað, Blaðsíða 18

Nú eru þess mörg dæmi, að börn foreldra, sem taka sér aldrei þessi málspjöll í munn, eru gegnsýkt af þeim. Þar hafa foreldrarnir ekki verið

1. árgangur 1943, 2. hefti, Blaðsíða 57

Þessi málspjöll eru því geigvæn- legri, sem þau eru hinum torsærri.

24. árgangur 1943, 67. Tölublað, Blaðsíða 4

Þar þarf stöð- ugt að vera á verði, því að Níð- höggur málspjallanna leitar stöðugt á yngstu kynslóðina.

34. árgangur 1943, 1. Tölublað, Blaðsíða 64

Þingið skorar því á ungmennafélaga, og alla landsmenn, að standa vel á verði gegn hverskonar málspjöll- um, og þeim margvíslegu hættum, sem núverandi ástand skap

10. Árgangur 1943, 5. Tölublað, Blaðsíða 24

Slikt finnst mér vera málspjöll, sem mennta- menn ætlu ekki að leyfa sér að fremja og er sýnilegt, að langt nnmi líða, þar til meiri hluti þjóðarinnar sættir

27. árgangur 1943, 67. tölublað, Blaðsíða 265

Þingið skorar því á ung- mennafélaga, og alla lands- menn, að standa vel á verði gegn hvers konar málspjöllum og þeim margvíslegu hættum, sem núverandi ástand

1. árgangur 1943, 2. hefti, Blaðsíða 86

Þau eru einnig málspjöll. Sem dæmi um slíkt mætti nefna eitt orðasamband, sem nú er orðið alltítt. Það er að drepa tímann. Þetta mun vera enskt að uppruna.

4. árgangur 1944, 2. tölublað, Blaðsíða 3

það er vitanlegt, að málspjöll fara nú mjög í vöxt með þjóðinni.

34. árgangur 1944, 98. tölublað, Blaðsíða 2

Þetta eru miklu verri málspjöll en að sletta útlend- um orðum.

5. Árgangur 1944, 3. Tölublað, Blaðsíða 180

Á 18. öld kemur enn ný alda til landsins, sem veldur málspjöllum. Náttúruvísindin höfðu farið sigurför um heiminn. Margar hégiljur höfðu verið niður kveðnar.

9. árgangur 1944, 199. tölublað, Blaðsíða 3

greifarnir eru eða hafa verið í persónulegum tengslum við þann stjórnmálamann, sem harðast hefur ofsótt íslenzka rithöfunda og einkum sótzt eftir að væna þá um málspjöll

3. árgangur 1944, Nr. 5, kápa I

Bergmálsmælirinn....................Business Week 57 Hin írsku sjðnarmið........Maclean's Magazine 60 Viðarherzla....................American Forests 66 Málspjöll

3. árgangur 1944, Nr. 5, Blaðsíða 68

1 þessari grein, sem birtist í Vísi í vor, tekur blaöamaður til máls um — Málspjöll og blótsyrði. Eftir Bjarna Guðmundsson. („Scrutator").

3. árgangur 1944, Nr. 5, Blaðsíða 69

MÁLSPJÖLL OG BLÓTSYRÐI 69 um), sem ekki virðast merkja neitt sérstakt.

25. árgangur 1944, 243. Tölublað, Blaðsíða 6

matarskamm* ar framvegis, Um blóðþrýsting, Hraðlestir loftsins, Þetta auga sér . . . ., Manndómur æskunnax, Bergmálsmælirinn, Hin írsku sjóa armið, Viðarherzla, Málspjöll

7. árgangur 1944, 43. Tölublað, Blaðsíða 15

American Forests 66 Málspjöll og blótsyrði Visir 68 Hárlitun er hættuleg Consumers Report 70 Háskaleg blóðblöndun Journal of the American Medical Association

5. Árgangur 1944, 4.-5. Tölublað, Blaðsíða 269

Einhver verstu málspjöll stafa frá hraðmælg- inni, hinum látlausa, áherzlulausa orðaflaum sem hvorki hirðir um aðgreining atkvæða, orða né setninga.

70. árgangur 1945, 1. Tölublað, Blaðsíða 44

Fyrir þetta hefur komið fram af hálfu þeirra sú villikenning, að minni málspjöll væru að einstökum er- lendum orðum í málinu en setningum, er hugsaðar væru að

28. árgangur 1945, 8. tölublað, Blaðsíða 4

Þýskur togari tekinn við Grænland Málspjöll í barnatímunum.

12. Árgangur 1947, 1. Tölublað, Blaðsíða 14

Við, sem að þessu blaði stöndum, erum litl- ir málfræðingar, en við viljum gefa mönnum tæki- færi til að átta sig á, hvort nokkur málspjöll eru í því fólgin að

12. Árgangur 1947, 1. Tölublað, Blaðsíða 23

Aðalatriðið í sam- bandi við íslensku stafsetninguna er þó, að hún veldur málspjöllum hjá mörgum íslend- ingum, sem verða að læra hana, því að þeir verða að

12. árgangur 1947, 49. tölublað, Blaðsíða 2

Þár er sleppt $ bamkvæmt feiagslog.um. ijol •y, z, tvoíoidum samhljoða og gerðar nokkrar aðrar | lega stjómin breytingár. 1 E'ru málspjöll að slíku?

1. árgangur 1947, 3. hefti, Blaðsíða 169

En það eru marg'vísleg málspjöll til. Tungan saurgast af fleiru en útlendum slettum.

25. árgangur 1948, 1. Tölublað, Blaðsíða 12

Málspjöll eða prentvillur lief ég ekki fundið í bókinni, enda ekki sérstaklega cftir þeim leitað.

3. árgangur 1948, 4. hefti, Blaðsíða 4

Um málspjöllin, sem er alvarlegasta ákæra, nefnir hann engin dæmi (og væri þó gaman að fá tilsögn ’hjá honum).

13. árgangur 1948, 131. tölublað, Blaðsíða 3

Þykir mér gott að heyra orðræður hans um málfar og málspjöll, og er hann að þvi leyti ólíkur málfræðingum, sem svo eru nefndir, enda gera þeir jafnan manna

7. árgangur 1948, 22. tölublað, Blaðsíða 2

Þykir mér gott að heyra orðræður hans um málfar og málspjöll, og er hann að þvi leyti ólíkur málfræðingum, sem svo eru nefndir; enda gera þeir jafnan manna

12. árgangur 1949, 16. tölublað, Blaðsíða 2

móðurmálinu á hraklegasta hátt, bögubósarnir, sem breytt hafa Siglfirðingi úr sæmilega rituðu blaði í safn orðskrípa og bögumæla, ættu ekki að bregða öðram um málspjöll

II. árgangur 1949, 10. tölublað, Blaðsíða 4

. —- Það er ófélegt að sjá opinberar stofnanir gera sig sekar um svo lierfileg málspjöll í víðlesnasta blaði landsins. 1 nágraimalönd- um okkar verða menn í

9. árgangur 1949, 9.-10. tölublað, Blaðsíða 9

Eitt dæmi um málspjöll er sú ríka hneigð, sem nú er uppi til þess að stytta öll möguleg nöfn og láta þau enda á ó-i, t. d.

22. árgangur 1949, 3. Tölublað, Blaðsíða 185

Ég tel hann valda málspjöllum í íslenzku.

22. árgangur 1949, 3. Tölublað, Blaðsíða 186

. — Ég vil skjóta því hér inn í, að ég lít svo á, að svonefnd ættarnöfn, sem enda á son séu málspjöll í íslenzku. Algeng- ast er það enn, að t. d.

22. árgangur 1949, 3. Tölublað, Blaðsíða 187

Þar með fylgir það að forðast þau útlend áhrif, sem málspjöllum valda.

4. árgangur 1950, 1-2. hefti, Blaðsíða 69

Menn undu illa Steinsbiblíu, þó síður vegna málspjallanna í sjálfum sér en hins, að orðalagsfrávikin voru víða svo gjörsamleg frá því, sem þeir höfðu lært af

37. árg., 1950, 129. tölublað, Blaðsíða 12

(Önnur hefð- bundin vitleysan og flest allra málspjöll, lærðra og leikra): í ríkum mæli, mikilli mergð, mikil fúlga, mikið áform — framkvæmd — afnot o.

VIII. árgangur 1950, 17. tölublað, Blaðsíða 3

Þótt sálmarnir séu ekki alveg lausir við dönsk orð, eða meng- uð af því máli, þá er slíkt marg- falt minna en algengu málspjöll- in á 17. og 18. Óld.

63. árgangur 1950, 50. tölublað, Blaðsíða 9

Þótt sálmarnir séu ekki alveg lausir við dönsk orð, eða meng- uð af því máli, þá er slíkt marg- falt minna en algengu málspjöll- in á 17. og 18. öld.

32. árgangur 1951, 107. Tölublað, Blaðsíða 5

Ég má ekki vera að því. að telja dæmin endalaust, en þetta eru zneiri málspjöll, en þó að á slangri séu hrein út- lend orð í málinu, unz önnur íslenzk eru fundín

32. árgangur 1951, 220. Tölublað, Blaðsíða 4

Nú verður varla sagt, að mikil málspjöll séu að þess- um orðtökum, en aldrei kann ég við þetta ,,bless“, sem börnum er beinlínis kennt að segja.

27. árgangur 1951/1952, 1. tölublað, Blaðsíða 9

vegar vildum vér leggja að mönnum að vai-ast öll óþörf skipti við hið erlenda setulið, vera fyrirleitnir og standa á verði um hug sjnn og þjóðerni, forðast málspjöll

38. árg., 1951, 284. tölublað, Blaðsíða 13

yfir hand- rita lestri ,en að setjast við skrif- borð sitt, og rubba þar upp úr sér ómerkilegri „lýgisögu", sum- um með hóflausum öfgum eða hræðilegum málspjöllum

39. árg., 1952, 13. tölublað, Blaðsíða 8

Hann var ágætur íslenzkumaður, talaði og ritaði vandað mál, og bar ein- læga lítilsvirðingu fyrir kæru- leysi og málspjöllum manna, er betur máttu vita og þóttust

36. árgangur 1952, 45. tölublað, Blaðsíða 2

Tíminn kemur ’þessari upp ástungu fúslega á framfæri og væntir þess að fólk reyni að bæta fyrir málspjöll sín.

39. árg., 1952, 50. tölublað, Blaðsíða 8

Það eru því málspjöll af verstu tegund, þegar nafn hennar er tek ið bessaleyfi Qg því klínt á gróða- fyrirtæki í Reykjavík.

39. árg., 1952, 78. tölublað, Blaðsíða 11

Slíka gerbreyting að sleppa alveg tt úr einu orði og svo y líka, tel ég bæði til málspjalla og leiða til þess að almenningur gleymi upp- runa orðanna, og gott

35. árgangur 1952, 17. tölublað, Blaðsíða 3

Mikilvægt atriði í vöm þeirra var að sýna fram á, hvem- ig framin hefðu verið málspjöll og ranglæti gagnvart sakboming- unum með því að steypa málun- um saman

17. árgangur 1952, 190. tölublað, Blaðsíða 4

Gætu ekki einhver málspjöll hlotizt af þeim ?

17. árgangur 1952, 190. tölublað, Blaðsíða 5

Gætu ekki einhver málspjöll hlotizt af þeim ?

39. árg., 1952, 170. tölublað, Blaðsíða 8

Velvakandi skrifar ÚSK DAGLEGA LÉFINU Merkur bóndi skrifar um málspjöll Itala eða rita svo sem vera ber.

39. árg., 1952, 172. tölublað, Blaðsíða 8

En eins og kunnugt er birtist í fyrra- dag bréf frá þessum myndarlega vestfirzka bónda hér í dálkunum um málspjöll.

34. árgangur 1953, 31. Tölublað, Blaðsíða 6

tungu, ákki síður cn er- lend mannaöfn, og eins hitt að þau munu jafn tíðhefiid þeim, eð.a jafnvel tíðnefndari, og því engu síður líkleg til að valda málspjöllum

3. árgangur 1953, 7. tölublað, Blaðsíða 2

Þetta út af fyrir sig er ekki hættulegt, því að vitanlega verður reynt að finna nýyrði í þeirra stað, eða samlaga þau málinu svo vel, að ekki stafi málspjöll

18. árgangur 1953, 163. tölublað, Blaðsíða 4

Skilst mér að rökhugsunin í svarí þíau sé að fyrst beri að leiðrétta verstu málspjöllin og svo koll af kolli.

40. árg., 1953, Afmælisútgáfa 1913-1953, Blaðsíða 28

Á afstöðu þess til einstakra orða, orðskipunar og orðalags veltur oft og einatt, hvað velli heldur, hvort það er málleysan eða málprýðin, hvort málspjöll höggva

40. árg., 1953, 291. tölublað, Blaðsíða 14

Það er mis- skilningur að það valdi nokkrum málspjöllum að taka upp ein- falda og tungutama stofna þótt þeir komi fyrir í öðrum málum, því að það sem gerir

51. árg., 1954, Titilblað og megintexti - 1. hefti, Blaðsíða 10

Ætti það ekki að vera óþýðara í munni né meiri málspjöll en t. d. Ameríka og amerískur.

41. árg., 1954, 26. tölublað, Blaðsíða 8

Hvort stafa þessi málspjöll skólastjórans af þekk- ingarskorti, hirðuleysi eða van- mati á því, sem íslenzkt er?

4. árgangur 1954, 12. tölublað, Blaðsíða 3

Skólastjori barnaskólans talaði i gagn- fræðaskólanum um gott og slæmt mál, um málvöndun og málspjöll, en ég í efstu bekkj- um barnaskólans um Jón Thor- oddsen

48. árgangur 1954, 9. Tölublað, Blaðsíða 8

Mörg fleiri málspjöll eru í uppsigl- ingu og flest sprottin af leti fólks að tala og lmgsa skýrt og greinilega.

41. árg., 1954, 235. tölublað - II, Blaðsíða 25

Á að láta þessi málspjöll Aneurin Bevan. innanlandsmálunum.

38. árgangur 1954, 282. tölublað, Blaðsíða 5

Hann kemst ekki hjá því að berjast gegn ýmiss konar málspjöllum, en mest veltur þó á jákvæðu starfi kennarans, að leiða nemend ur sína að uppsprettum máls