Tíminn - 23.03.1943, Blaðsíða 2

134
TÍMmN, liriðjmlagiim 23. marz 1943
34. blað
'gímirm
Þriðjudag 23. marz
JÓNAS JÓNSSON:
Enn um Hallgrímskírkju
I.
Þó að Framsóknarflokkurinn
sé ekki fjölmennur 1 höfuS-
staðnum, hefir hann haft úr-
slitaáhrif á mörg hin þýðingar-
mestu menningarmál. Eitt af
þeim málum eru safnaðarmál
Reykjavíkur. Áður en Fram-
sóknarflokkurinn tók að skipta
sér af þeim málum, voru í
Reykjavík tveir prestar í þjóð-
kirkj usöfnuðinum með um 30
þús. sálir í umsjá sinni, og ein
kirkja. Nú eru hér fimm safn-
aðarprestar á vegum þjóðkirkj-
unnar i höfuðstaðnum. Ein
kirkja er í smíðum í Laugar-
nessókn. Fjársöfnun er hafin til
að reisa nýja kirkju í bænum
sunnan og vestan verðum.
Þriðja kirkjan og sú stærsta þarf
að koma, og það sem fyrst,
handa söfnuðinum í austur-
bænum. Þar eru starfandi'tveir
prestar með 12 þús. manna
söfnuð. Þeir eru algerlega
kirkjulausir og messa í skóla-
gangi og kennslustofu í óhent-
ugum barnaskóla.
II.
Hallgrímssöfnuður er stærsti
söfnuður á íslandi. Fólkið 1
þessum söfnuði vill eiga sína
eigin kirkju, og helzt hafa hana
bæði stóra og vandaða. Fyrir
fimm árum bað safnaðarstjórn-
in ríkisstjórnina að fela Guð-
jóni Samúelssyni að gera teikn-
ingu af væntanlegri Hallgríms-
kirkju á Skólavörðuhæð og
standa síðan fyrir byggingunni.
Samhliða þessu voru hafin stór-
felld samskot í söfnuðinum og
utan hans vegna þessarar
kirkjugerðar . Ræður safnaðar-
stjórnin nú yfir meiru fé heldur
en nokkur sóknarnefnd á íslandi
hefir nokkurntíma haft milli
handa, þegar lagt var út í að
reisa nýja kirkju.
Guðjón Samúelsson hefir
unnið að undirbúningi þessarar
kirkjugerðar um nokkur und-
anfarin ár, með löglegum og
bindandi samningi við sóknar-
nefndina og ríkisstjórnina. Að
vísu var hér ekki um neitt fjár-
gróðamál að ræða fyrir húsa-
meistara ríkisins. Laun hans eru
um 8000 krónur, og hann hefir
ekki fengið einn eyri sem
aukaþóknun fyrir vinnu sína
við Þjóðleikhúsið, háskóla-
bygginguna eða Landspítalann
til að nefna aðeins þrjár af hin-
um fjölmörgu opinberu bygg-
ingum, sem hann hefir staðið
fyrir. Hins vegar mundi hann
hafa átt rétt á að fá 200 þús.
kr. fyrir að standa fyrir bygg-
ingu Hallgrímskirkju, ef hann
væri embættislaus húsameist-
ari og fylgdi taxta þeim, sem
Sigurður Guðmundsson, Einar
Sveinsson og Gunnlaugur Hall-
dórsson hafa verið að lögfesta
í stéttafélagi sínu.
III.
í vor sem leið hafði Guðjón
Samúelsson lokið aðalteikningu
af Hallgrímskirkju og látið gpra
líkan af smíðinni. Sóknarnefnd
og biskup höfðu fylgzt með
verki hans og voru sérstaklega
ánægðir með hina glæsilegu
hugmynd húsameistara. Sama
var að segja um þáverandi
kirkjumálaráðherra. Líkanið af
Hallgrímskirkju var síðan sýnt
opinberlega blaðamönnum, tíð-
indamanni útvarps og síðan öll-
um almenningi á fjölförnum
sýningarstað. Mbl. var sérstak-
lega hrifið og öll hin blöðin og
allur almenningur fylgdi í sömu
slóð. Fjársöfnun hélt áfram. Allt
benti til að Reykvíkingar' og
fleiri landsmenn myndu sam-
einast um að reisa veglega
lúterska kirkju á Skólavörðu-
hæðinni, kirkju, sem yrði sórhi
landsins og höfuðstaðarins.
Sóknarnefndin og húsameist-
ari álitu fjarsteéðu að byggja
meginkirkjuna meðan stríðið
stendur,^ en þeir vildu byggja
aðra af tveim hliðarálmunum
nú i vor, þannig að prestarnir
í Hallgrímssöfnuði gætu mess-
að á hverjum helgum degi í
virkilegri kirkju, sem væri eign
safnaðarins. Þessi bygging var
þó ^kki stærri eða efnisfrekari
en það, að til hennar hefði ekki
þurft að eyða meira fé og bygg-
ingarefni heldur en notað er í
tveggja íbúðarhús hér í bæn-
um. Að loknu stríðinu ætti svo
að halda áfram meginbygging-
unni. Hér var frá hálfu sókn-
arnefndar sýnt í einu hug-
kvæmni og hófsemí, líkt og þeg-
ar hagsýnir einstaklingar ráða
fram úr sínum vandamálum.
IV.
Alllr þeir, sem bygging Hall-
grímskirkju kom við, voru ein-
huga um framkvæmdina. Sókn-
arnefndin gerði fyrir sitt leyti
Marquls W. Oiilcls:
Veðurspár og herraaður
1 þessari styrjöld eru veðurfregnir strangt hernaðarleyndar-
mál. Vitneskja um væntanlegar veðurbreytingar getur ráðið úr-
slitum, sigri eða ósigri, í orrustum. Það voru þýzku veðurfræð-
ingarnir, sem björguðu Scharnhorst og Gneisenau frá Brest.
BúSrædingar Þjóðviljans
Sósíalistar hafa nú með stuttu millibili sent tvo af sínum bú-
vitrustu og þekktustu liðsmönnum fram á ritvöllinn til að leggja
bændastétt landsins lífsreglurnar. Eru það þeir Halldór Kiljan
hinn katólski og Arthúr Alexander Guðmundsson fyrrverandi
matvælaeftirlitsmaður.
Halldór Kiljan sannaði það með skáldlegum rökum, að íslenzkt
dilkakjöt væri „sorp“, *og sveitabúskapur „sport fyrir idíóta“.
Arthúr Alexander sannar hins vegar með sinni landskunnu rök-
vísi, að framleiðsluverð á mjólk sé nú 60 aurar á hvern mjólkur-
lítra og sé mjólkin því seld fast að einni krónu dýrari lítrinn en
vera ætti!
Við skyldum nú ætla, að Art-
hur Alexander léti verða sitt
fyrsta verk að komast í þessa
gullkistu, sem öllum stendur
opin, úr því að hann er nú laus
við hið erilsama starf sitt við
hið svonefnda matvælaeftirlit.
En, þótt undarlegt kunni að
virðast, hefir hann látið þetta
gull ganga úr greipum sér.
Bóndi einn í nágrenni bæjar-
ins, hringdi til Tímans, er hann
hafði lesið Þjóðviljagrein Al-
exanders, og skýrði svo frá, að
maður þessi hefði nú sömu að-
stöðu til búrekstursins og aðr-
ir bændur á bæjarlandi Reykja-
víkur. Hann hefði umráð yfir
býli í útjaðri bæjarins, sem væri
mjög vel fallið til svína og
hænsnaræktar. Áður hefði ver-
ið rekið þar myndarlegt kúabú,
og hefði Arthúr Alexander byrj-
að að reka þar svína og kúabú.
En fyrir skömmu síðan seldi
hann allan húsdýraáburð, sem
til var á búinu og sagðist ætla
að leigja bæði hlöðu og gripa-
hús til einhvers iðnreksturs,
því að ekkert væri upp úr kúa-
búskap að hafa! Að vísu eru
nokkra vikur síðan þetta gerð-
ist, en mjólkin hefir ekkert
hækkað síðan, svo að óskiljan-
legt er, hvernig Alexander hef-
ir farið að skipta svona um
skoðun. Þótt búrekstur sé dýr á
bæjarlandi Reykjavíkur, og
margir bændur hafi orðið að
láta meira eða minna af lönd-
um sínum af hendi til bæjarins,,
eða herinn lagt þau undir sig,
hefir verið hægt að fá slægju-
lönd í Fossvogi eða á Korpúlfs-
stöðum, svo að þeir, sem gripa-
hús höfðu, gátu haldið í stofn-
inn. Og um það verður ekki
deilt, að sé einhversstaðar eitt-
hvað upp úr búskap að hafa, þá
er það hér, rétt við húsdyr
kaupendanna.
Þannig fórust þessum dugn-
aðarbónda orð, og var auðheyrt,
að honum sveið það, er slíkt
rekald á fjörum mannlífsins
sem Alexander Guðmundsson
gerðist til þess að reyna að hafa
skóinn ofan af heiðarlegum
mönnum, er berjast við aö
halda framleiðslu sinni áfram,
þrátt fyrir fólkseklu og óstjórn-
legan kostnað við búreksturinn.
T. d. sagði þessi bóndi, að venju-
legt kaup ársmanna hér í ná-
grenni bæjarins væri 7000—
8000 kr. auk fæðis og húsnæðis.
En árið 1939, sem oft er vitnað
til, greiddi hann vinnumanni
700 kr. um árið auk venjulegra
hlunninda. Þarna hefir kaup-
gjald því 10-faldazt. Og svo vilja
spekingar á borð við Alexander
halda þvi fram, að framleiðslu-
kostnaður mjólkur hafi ekki
hækkað að neinum mun.
Saga Arthúrs Alexanders
verður ekki rakin að þessu sinni.
En sem dæmi um sérstaka teg-
und framtakssemi má geta þess,
að fyrir nokkrum árum tók
hann að venja komur sínar í
fjósin hjá bændum hér í ná-
grenninu. Kvaðst hann sendur
af mjólkursölunefnd til eftir-
lits með mjólkurvörum þeirra.
Lét hann afhenda sér rífleg
sýnishorn af mjólk til „rann-
sókna“ og heimti síðan gjald af
þeim, er nam 12 kr. fyrir hverja
kú yfir árið. Smám saman
fengu bændur vitneskju um, að
mjólkursölunefnd vildi ekkert
við þessar sendiferðir kannast.
Sneru þeir sér þá til héraðs-
læknis, af því að þeir vissu að
sendimaður var starfsmaður
hjá honum við matvælaeftirlit
og spurðu hverju það sætti, að
þeim væri gert að greiða fyrir
sýnishornatöku, þar sem vitað
væri, að t. d. matvörukaup-
menn þyrftu ekkert að greiða,
þótt tekin væru sýnishorn hjá
þeim. Héraðslæknir kvað það
að vísu í verkahring Alexand-
ers að taka sýnishorn af mjólk,
sem seld væri ógerilsneydd í
bæinn, en hitt væri algerlega
án sinnar vitundar, að hann
tæki fyrir það sérstakt gjald,
enda hefði hann enga heimild
til þess frá sér.
Að þessu upplýstu hættu
bændur að greiða Arthúr Alex-
ander gjaldið, og brá þá svo við,
að hann hætti rápinu um fjós
þeirra.
Vera má, að unnt væri að
segja sögu þessa „mjólkureftir-
lits“ ítarlegar en hér hefir ver-
ið gert, ef frekari tilefni gefast.
En þetta ætti að nægja sem
sýnishorn af „lífshlaupi“ og
fjárafla-bruggi hans.
Rógurínn og
aiurdaverðið
í blöðum þeirra flokka, sem
reyna að afla sér fylgis í kaup-
stöðum með því að ala á ríg
milli bænda og launafólks, er
því jafnan haldið fram, að verð
landbúnaðarafurðanna hafi
hækkað miklu meira en kaup-
gjaldið og megi rekja til þess
hinn óeðlilega vöxt dýrtíðar-
innar.
Til þess að taka af allan vafa
um þetta efni, þykir rétt að
birta yfirlit um útsöluverð
mjólkur í Reykjavlk og tíma-
kaup Dagsbrúnar í dagvinnu
árin 1914—1939. Heimildin, sem
byggt er á, er Árbók Rvíkur.
Yfirlit þetta fer hér á eftir. í
fremra dálki er mjólkurverðið
(lítra) og í síðara dálki tíma-
kaupið:
1914 kr. 0,22 kr. 0,35
1915 — 0,22 — 0,40
1916 — 0,30 — 0,45
1917 — 0,44 — 0,60
1918 — 0,80 — 0,60
1919 — 0,72 — 1,16
1920 — 1,00 — 1,30
1921 — 0,90 — 1,20
1922 — 0,64 — 1,20
1923 — 0,64 — 1,20
1924 — 0,65 — 1,40
1925 — 0,60 — 1,40
1926 — 0,50 — 1,40
1927 — 0,50 — 1,20
1928 — 0,44 — 1,20
1929 — 0,44 — 1,20
1930 — 0,44 — 1,36
1931 — 0,44 — 1,36
1932 — 0,44 — 1,36
1933 — 0,40 — 1,36
1934 — 0,40 — 1,36
1935 — 0,40 — 1,36
1936 —■ 0,40 — 1,36
1937 — 0,40 — 1,36
1938 — 0,42 — 1,45
1939 — 0,42 ' — 1,45
í janúar síðastl. var tímakaup
Dagsbrúnar kr. 5.69, í febrúar
kr. 5.52 og er nú kr. 5.50. Við
þetta bætist nú 4% orlofsfé og
verður þá tímakaupið með
desembervísitölu kr. 5,92, jan,-
vísitölu kr. 5,74 og febr.vísitölu
kr. 5.72. Nú er líka dagvinnu-
tíminn 8 klst., en var 10 klst áð-
ur. Verkamaður, sem nú vinnur
I 10 klst., fær tvær klst. greidd-
ar með eftirvinnukaupi. Það eru
hlunnindi, sem geta hækkað
laun hans verulega frá því, sem
áður var.
Mjólkurverðið hefir verið alla
þessa mánuði kr. 1.75 líter. Fyr-
ir eins tíma vinnu 1 dagvinnu
hefir verkamaðurinn því fengið
nær 3y3 mjólkurlítra. Það er
aðeins örlitlu broti úr lítra
minna en hann fékk. fyrir einn-
ar klst. vinnu árin 1934—1939,
svipað og hann fékk fyrir sömu
vinnu 1931—1932 og um þriðj-
ungi til helmingi meira en hann
fékk á árunum 1914—1930.
Ástæðan til þess, að sam-
anburðurinn fyrir allt þetta
tímabil verður einna óhagstæð-
astur fyrir mjólkina 1934—1939,
er sú, að atvinna var yfirleitt
stopul á þessum tíma og verka-
menn höfðu því kauptaxtann
það háan, að hann tryggði þeim
viðunanlega afkomu, þótt þeir
hefðu ekki stöðuga vinnu.
Þegar litið er á hinn gífur-
lega aukna framleiðslukostnað
landbúnaðarins, verður .ekki
annað sagt, en að það lýsi sann-
girni hjá bændastéttinni, að
hlutföllin milli mjólkurverðs-
4ns og tímakaups Dagsbrúnar
skuli nú vera mjög svipuð og
þegar þau voru bændunum ó-
hagstæðust á árunum 1914—39.
Þetta mætti vera umhugsun-
arefni fyrir þá, sem hafa gert
það að atvinnu sinni að spilla
sambúð bænda og launafólks
með rangfærslum um afurða-
verðið og illkvitnislegum get-
sökum í garð bænda.
Hvorki bændur eða verka-
menn mega láta slíkan áróður
blekkja sig, Það er beggja hag-
ur að báðum líði vel. Viðunan-
legt kaupgjald verkamanna
skapar góðan markað fyrir
landbúnaðarvörurnar. Viðun-
anlegt afurðaverð handa bænd-
um vinnur gegn fólksflóttanum
á mölina og auknu atvinnu-
leysi þar. Þ. Þ.
Veðrið er nú orðið vopn í
hernaði engu síður en flugvélar
og skriðdrekar. Sannleikurinn er
sá, að hínar nýju hernaðarvél-
ar koma ekki að hálfu gagni án
vísindalegrar veðurspár.
Veðurfræðingar sitja nú með
sveittan skallann á degi hverj-
um við að reikna út veðrið á
öllum ófriðarsvæðum. „Það mun
verða rigning á Madagaskar á
þriðjudaginn kemur. — Mon-
súninn mun ganga niður í
Burma á miðvikudaginn. — Við
Murmansk mun létta til á
fimmtudaginn. — Ameríski her-
inn á íslandi má búast við
dimmri þoku og þykkviðri í
vikulokin." Slíkar veðurspár fær
herstjórnin á öllum vígstöðv-
um, og þær geta ráðið miklu
um ákvarðanir, sem þar eru
teknar.
Þjóðverjar hafa m>tað veðrið
sem nýtt vopn Jfá upphafi
stríðsins. Með aðstoð þess komu
þeir herskipunum Scharnhorst
og Gneisenau gegnum Ermar-
sund fyrir nefinu á brezka flug-
flotanum. Þetta vakti mikla at-
hygli, en í raun og veru var
ekkert dularfullt við það. Und-
irbúningur hafði farið fram
vikum saman eða mánuðum til
þess að gera þetta.
Vel má gera sér i hugarlund,
hvernig það fór fram. Flotafor-
ingi nazista, Reader aðmíráll,
heimtaði blátt áfram af veður-
fræðingum sínum það veðurlag,
sem til þurfti. „Ég vil hafa
þykkt loft og lágskýjað, slæmt
| skyggni og ísingarhættu fyrir
flugvélar undir skýjunum. Enn-
fremur verður þetta veðurlag að
breiðast norður eftir sundinu,
eftir því sem skipin færast í þá
átt. Gerið mér aðvart, þegar
þið eruð tilbúnir með þess konar
veður.“
Að likindum höfðu veður-
fræðingarnir þessa aðferð til að
framkvæma skiþun aðmíráls-
ins: í kortasafni sínu leita þeir
að minnsta kosti 5 ár aftur í
tímann. Þar sjá þeir, að hið
umbeðna veðurlag gat aðeins
átt sér stað með lægðum af
vissu tagi, sem voru algengast-
ar 1 febrúar. Síðustu árin hafði
þess háttar lægð alltaf farið yf-
ir Ermarsund um miðjan febr-
úar.
En auk þess höfðu þeir nær-
tækari gögn. Af nýjum veður-
fregnum gátu þeir þegar 9.
febrúar reiknað út, að vind-
sveipur yfir N.-Atlantshafi
mundi fara yfir Ermarsund eft-
ir 2VZ sólarhring.
Aðfaranótt 11. febrúar héldu
allar- nauðsynlegar ráðstafanir
til að hægt yrði að byrja á kap-
ellunni í vetur eða í síðasta lagi
í vor. Biskup var hinn örugg-
asti fyrirsvarsmaður í öllum
þessum framkvæmdum. Skipu-
lagsnefnd lagði fyrir sitt leyti
samþykki sitt á hið glæsilega
„plan“ um Skólavörðuhæðina
og höfuðkirkju á miðju torginu.
Byggingarnefnd Reykjavikur
með Guðmund Ásbjöi'nsson,
formann bæjarstjórnar, og
Bjarna Benediktsson, borgar-
stjóra, samþykkti kirkjubygg-
inguna mótatkvæðalaust. Málið
virtist nú vera komið í höfn.
Fyrir siðasakir á að leggja
samþykktir byggingarnefndar
fyrir bæjarstjórn. Sú venja er
yfirleitt dautt form. Bæjar-
stjórnin hefir þegjandi og um-
yrðalaust samþykkt hvern ein-
asta skúr, sem reistur hefir ver-
ið í Reykjavík, og auk þess hin
tilþrifalausu kassahús hinnar
óskáldlegu byggingarfræöinga,
sem reist hafa verið í hundrað-
tali í bænum á síðustu 20 árum.
Þegar málið kom á bæjar-
stjórnarfund kvaddi Valtýr
Stefánsson, ritstjóri Mbl., sér
hljóðs og óskaði að ákvörðun
um Hallgrímskirkju yrði frest-
að. Studdu kommúnistar* í bæj-
arstjórninni tillöguna og ein-
hverjir fleiri. Fyrir næsta bæj-
arstjórnarfund hafði Valtýr
Steíansson komið sem sjálf-
boðaliði og áhugamaður á fund
sóknarnefndarinnar í Hall-
grímsprestakalli með hinar
furðulegustu ráðagerðir.
Valtýr Stefánsson lagði til, að
sóknarnefndin eyðilegði alla
vinnu sína og Guðjóns Samúels-
sonar frá undangengnum 5 ár-
um. Sóknarnefndin átti enn-
fremur að fremja það lögbrot,
að afhenda mál, sem henni bar
skylda til að leysa, í hendur
alóviðkomandi manna. Sam-
kvæmt tillögu V. S. átti að
skapa nýja byggingarnefnd, úr
bæjarstjórn, þinginu, úr sókn-
arnefnd, nokkra presta o. s. frv.
Sú nefnd átti að taka við for-
ustu í byggingarmáli Hall-
grímssafnaðar. Síðan átti að
gera eins konar útvirki um þessa
nefnd. Þar áttu að vera allir
prófastar landsins, og einn leik-
maður úr hverju prófastsdæmi.
Þessi mikli og sundurleiti söfn-
uður átti að hrinda áfram máli
(Framh. á 3. síðu)
skipin frá Brest. Þau sigldu um
Ermarsund daginn eftir. í frétt-
um befir verið sagt frá því, að
regn og slydda hafi veriö svo
þptt og ísingarhættan svo gií-
urleg, að brezkar sprengjuflug-
vélar treystust ekki að ráðast
á skipin.
Veðurfræðingar okkar vita
einnig aðferðina við slíkar „af-
greiðslur“ á hernaðarveðri. Til
skamms tíma hafa veðurspár
verið gerðar eftir veðurhorfum,
sem gera mögulegt að fara
nærri um veðurlag á næstu 24
eða 36 klst. Nú eru gerðar veð-
urspár til langs tíma sam-
kvæmt vitneskju um hreyfing-
ar meginloftstrauma þeirra, er
koma frá heimskautum jarðar
og hitabelti, og enn fremur
samkvæmt hreyfingum í há-
loftunum, sem virðast vera all-
reglubundnar frá ári til árs. Ó-
reglulegar hreyfingar má oft-
ast sjá fyrir með talsverðri ná-
kvæmni.
Þessi veðurvísindi eru svo
langt á veg komin, að herfræð-
ingar geta notað veðrið jöfnum
höndum til sóknar og varnar.
Þjóðverjar notuðu það, er þeir
hófu ófriðinn. Margir undruð-
ust „heppni" þeirra í Póllands-
styrjöldinni, er veður hélzt
þurrt og bjart á þeim tíma árs,
er regn og aurbleyta er algeng-
ust. En veðurfræðingar nazisla
höfðu reiknað út, að. hernaður
mundi ekki tefjast af stórrign-
ingum í sept. 1939.
Árás Þjóðverja á Noreg var
gerð í þykkviðri og dumbungi
snemma í aprílmánuði. Síðari
hluta mánaðarins var veður ó-
venju bjart, sem kom sér vel„
er bægja skyldi brezka flotan-
um frá landinu. Innrás Þjóð-
verja i Grikkland og Krít var
gerð á þeim tíma, er loft- og
landher átti víst bjart veður.
En hvað skal segja um inn-
rásina í Rússland, sem hófst í
júní 1941, en lenti síðan í hinni
verstu vetrartíð, sem komið
hefir í 100 ár? Hitler kenndi
veðrinu um óhöpp sín. Veður-
fræðingarnir mundu svara því,
að sökin lægi hjá herstjórninni:
Mótstaða Rússa hefði veriö van-
metin og varð ekki brotin á bak
aftur meðan hið tiltölulega
þurra og bjarta haustveður
hélzt, sem réttilega hafði spáð
verið.
Talið er að Japanar hafi sín-
ar aðferðir til að gera veðurspár
löngu fyrir fram. Veðurbreyt-
ingar hreyfast oftast frá vestri
til austurs, og þetta gæti gefið
Japönum tækifæri til að velja
sér hentugt veður til skyndi-
legra loftárása á vesturströnd
Ameríku.
Yfirforingi ameríska loft-
hersins, H. H. Arnold, hefir
mikinn áhuga fyrir nýjum og
bættum veðurfregnum. Einn af
fremstu veðurfræðingum loft-
hersins heitir Irving P. Krick,
höfuðsmaður. Hann hefir um
nokkurra ára skeið haft ágætar
tekjur af langtíma veðurspám
og haldið uppi kennslu í veður-
fræði við verkfræðiskólann í
Kaliforníu. Hafa margir yngri
veðurfræðingar hlotið menntun
sína þar.
Fyrir rúmum 10 árum tók
Krick sjálfur þátt í námskeiði
í veðurfræði við þennan skóla.
Einn af kennurum hans var
Beno Gutenberg, sem verið
hafði veðurfræðingur þýzku
herstjórnarinnar í fyrra stríð-
inu. Kom hann Krick fyrst á
lagið með langtíma veðurspár.
Árið 1934 fékk Krick styrk frá
Rockefellerstofnuninni til að
kynna sér slíkar veðurspár í
Noregi og Þýzkalandi, en þar
hafði mest og bezt verið að þeim
unnið. Eftir heimkomuna stofn-
aði Krick veðurstofu vegna iðn-
fyrirtækja.
Flest kvikmyndafélög leituðu
aðstoðar Krick, eftir að þau
höfðu sannfærzt um að dagleg-
ar veðurspár hans reyndust
réttar í 97 skiptum af hverjum
100. Veðurspár fyrir næstu 4—
5 daga voru sendar til félag-
anna og samkvæmt þeim undir-
bjuggu þau upptöku og störf
undir beru lofti. Talið er að
þetta hafi sparað þessari iðn-
grein 6 miljónir dollara á ári.
Annar viðskiptavinur var vá-
tryggingafélag í Brooklyn. Frá
veðurstofu sinni í Pasadena
sendir Krick fregnir um, hve-
nær rigna muni eða ekki muni
rigna í Brooklyn. Félagið hefir
samkvæmt þessu vátryggt úti-
skemmtanir og þvílíkt gegn
regni og hagnast vel á.
Fjöldi samgöngufélaga, orku-
vera og símafélaga greiða Krick
árlega föst laun fyrir veður-
spár. Að vetrinum haga kola- og
olíufélögin flutningum sínum
og aðdráttum eftir veðurfregn-
um frá Pasadena. Að sumrinu
hagar Coca-Cola félagið vöru-
dreifingu sinni eftir fregnum
Krick um væntanlegt hitastig
og þurrviðri í ýmsum héruðum
landsins. Snjókeðjusalar gæta
þess að birta auglýsingar sínar
á þeim tíma, er Krick gerir ráð
fyrir snjókomu eða^ slyddu.