Tíminn - 08.02.1944, Blaðsíða 2

54
TÍMINN, þrigjmlaginn 8. febr. 1944
14. blað
Eysleinn Jónsson:
Dm hvað eiga framleiðendur að sameinast?
í meira en 25 ár hefir Fram-
sóknarflokkurinn háð þjóö-
málabaráttu á grundvelli sam-
vinnustefnunnar. í meira en 25
ár hefir Framsóknarflokkurinn
barizt fyrir almennum umbót-
um í landinu og haft aðaU'or-
ustu um öll meiriháttar fram-
faramál á sviði löggjafar og
stjórnarframkvæmda í þágu
landbúnaðarins. *
Þessi barátta flokksins hefir
verið afar hörð. Óteljandi eru
þau ráð, sem upp hafa verið
fundin, til þess að leggja stein
í götu Framsóknarflokksins í
þessum átökum. -Megináherzla
hefir að sjálfsögðu verið lögð á
að sundra þeim, sem að réttu
lagi hefðu átt að standa saman
um stefnu Framsóknarflokks-
ins. Kjarninn í andstöðuliði
Framsóknarflokksins hefir frá
fyrstu tíð verið milliliðastéttir
landsins og auðmenn bæjanna,
sem eigi hafa þolað fram-
kvæmd þeirrar stefnu í fjár-
málum, skattamálum og verzl-
unarmálum, sem var og er
nauðsynleg undirstaða umbóta
og framfara, ekki sízt í land-
búnaðinum.
Þetta lið hefir með ærnum
kostnaði, allan þennan J tíma,
haldið uppi fádæma áróðri, til
þess að skapa og viðhalda tor-
tryggni í garð Framsóknar-
flokksins meðal þeirra, sem
flokkurinn hefir fyrst og fremst
starfað fyrir.
Það hefir verið alið á sundr-
ung og tortryggni. Umbæturn-
skap inn á þá braut að vera níð
um sveitirnar og fólkið þar, geta
ekki aftur falið Rithöfundafé-
laginu úthlutunina.
Margt fleira niætti iiefna,
þótt hér verði staðar numið að
sinni.
Ef skapast á nokkur friður og
réttsýni í þessum málum, verð-
ur vissulega að taka úthlutun-
ina úr*höndum Rithöfundafé-
lagsins. Sú tilraun, sem margir
gerðu sér nokkrar vonir um,
hefir sízt reynzt betúr en út-
hlutun menntamálaráðs eða Al-
þingis. Athugandi væri að fela
úthlutunina norrænu deild há-
skólans eða bókmenntapró-
fessor hennar og forstöðumönn-
um menntaskólanna. Að því
verður að stefna, að koma rétt-
sýnna, traustara og virðulegra
fyrirkomulagi á úthlutun
skáldalaunanna en verið hefir
til þessa. Þ. Þ.
ar kallaðar eyðsla og bruðl,
hrópað um skatta, um þjónustu
við sósíalista og kommúnista, ef
.stuðnings hefir verið leitað við
mál til verkamannaflokka og
málum verkamanna að ein-
hverju sinnt. í hverju byggðar-
lagi á landinu hefir verið barizt
við íhaldssemi, tortryggni, van-
trú á samtök og samvinnu og
| öfgatrú á samkeppni og ein-
staklingshyggju.
Smátt og smátt hefir reynslan
afsannað hróp þeirra, sem unn-
ið hafa að þessari sundrung.
Fylgi Framsóknarflokksins með-
al bænda og vinnandi framleið-
: enda hefir farið vaxandi að
sama skapi. Er nú öllu í vörn
snúið fyrir þeim, er áður sóttu
á með hrópum og háreysti.
Gleggst má marka þetta á því,
að þeir, sem mest hafa fyrir
þessu staðið í sveitum landsins,
telja sér nú orðið vænlegast, til
þess að halda enn um stund ein-
hverju kjörfylgi, að leggja
áherzlu á, hversu nærri þeir
standi Framsóknarflokknum um
allt er lýtur að málefnum sveit-
anna.
Atburðir síðustu missira hafa
sýnt gleggra en nokkru sinni
fyr hvers virði forusta Fram-
sóknarflokksins er bændum og
samvinnumönnum.
Af þessu verða dregnar réttar
ályktanir, svo framarlega sem
eigi tekst með nýjum ráðum að
koma í veg fyrir slíkt. ■
En það má einmitt telja víst,
að gerðar verði því öflugri ráð-
stafanir til að koma í veg fyrir
sameiningu vinnandi framleið-
enda um þjóðmálastefnu Frarn-
sóknarfl., sem „hætta“ er nú
af andstæðingum hans talin
meiri á slíkri sameiningu en
nokkru sinni fyr.
Sú er ein rökrétt afleiðing
þeirra atburða, er gerzt hafa í
stjórnmálum landsins síðasta
aldarfjórðunginn, að bændur,
útvegsmenn, fiskimenn og aðrir
vinnandi framleiðendur, sam-
einist um samvinnustefnuna og
frjálslynda umbótastefnu í þjóð-
málum. Þá stefnu markar Fram-
sóknarflokkurinn og hann hefir
með þrotlausu starfi lagt þann
grundvöll, sem hægt er að
byggja á. Framsóknarflokkur-
inn hefir öll skilyrði til þess að
vera forustuflokkur í þeirri ný-
sköpun, sem framundan er í at-
vinnumálum, fjármálum og fé-
lagsmálum þjóðarinnar.
Með margvíslegum hætti
mun verða unnið gegn eflingu
Framsóknarflokksins og reynt
að koma í veg fyrir, að vinnandi
framleiðendur fylki sér saman
(um samvinnustefnuna og frjáls-
lynda umbótastefnu. Sumar
. þessar tilraunir verða jafnvel
gerðar undir því yfirskyni, að
|Verið sé að vinna að sameiningu
J þeirra, sem áður hafi staðið of
dreifðir. Eru slík vinnubrögð
ekki óþekkt áður.
Slíkar tilraunir eru hins vegar
hægt að þekkja á því, að þar
mun lítt éða ekki verða á það
minnst um hvaða stefnu í þjóð-
málum sameining eigi að verða.
Sameiningartal hefir hins vegar
ekkert gildi, nema glöggt sé til
tekið, um hvaða stefnu skuli
sameinast. — Sé ekki greinilega
á því haldið, getur þess konar
tal þau ein áhrif haft, að
menn hiki við að fylkja sér
fastara en áður um þau samtök,
sem fyrir eru og ómetanlega
þýðingu hafa haft fyrir bænda-
stétt landsins og þjóðina í heild
sinni.
Nú er hins vegar allt undir því
komið, að vinnandi framleið-
endur í landinu fylki sér enn
almennar en áður um sam-
vinnustefnuna og þjóðmála-
stefnu Framsóknarflokksins.
, Það væri fullkomin þjóðar-
ógæfa, ef bændur landsins
tækju nú þann kost, að miða
öll sín stjórnmálaafskipti við
, þrengstu stéttarhagsmuni, í
| stað þess að hafa þróttmikla
i forustu um umbótastefnu í
landsmálum, svo sem langsam-
lega meginþorri þeirra hefir
haft í 25 ár undir merki sam-
vinnustefnunnar og Framsókn-
arflokksins.
Sú þróun myndi hafa í för
með sér hrun lýðræðis á íslandi.
Af því myndi og leiða, að öll
von væri úti um það, að stefna
sú milli öfganna, sem verður að
eflast í landinu nú án tafar,
næði að setja svipmót sitt' á
úrlausn vandamálanna, sem
framundan bíða. Forusta um
slíka stefnu gæti aldrei komið
frá stéttarsamtökum, sem eigi
aðhylltust neina þjóðmálastefnu
og aldrei ættu að ganga lengra
fram í . þjóðmálum en þeir
íhaldssömustu gætu fellt sig við.
Menn geta gert sér í hugar-
lund hvért nú væri komið mál-
um samvinnumanna og umbóta-
málum þeim ýmsum, sem Fram-
sóknarflokkurinn hefir barizt
fyrir, ef þannig hefði verið á
málum haldið af Framsóknar-
flokknum og samvinnufélögun-
um.
Þetta dregur þó engan veg-
inn úr þeirri brýnu nauðsyn,
sem nú er á því, að bændur og
vinnandi framleiðendur yfir-
leitt hafi meiri samvinnu um
mál sín en verið hefir. Einkum
verður að efla félagssamtök
sjávarútvegsmanna, sem standa
samtökum bænda mjög að baki.
Á þetta hefi ég lagt megin-
áherzlu á undanförnum árum,
að því leyti, sem til minna kasta
hefir komið að leggja orð í belg
úm þessi mál.
En það er ekki nóg, að
samtök nái aðeins til stéttar-
mála. Það æskilega og nauð-
synlega er, að sem allra flestir
úr þessum fjölmenna hópi geti
sameinazt úm ákveðna félags-
og stjórnmálastefnu.
Framsóknarflokkurinn bygg-
ir á samvinnustefnunni sem
grundvallarhugsjón, og hann er
kjörinn til þess að eflast - að
fylgi einmitt nú, og þó alveg
sérstaklega úr hópi þeirra fjöl-
mörgu manna úr framleiðslu-
stéttum landsins, sem finna æ
betur og betur, að úrræði sam-
vinnunnar eru þau, sem bezt
eiga við, eigi aðeins í málum
þeirra, heldur einnig allrar þjóð-
arinnar.
Framsóknarflokkurinn ei
einnig frjálslyndur umbóta-
flokkur, sem haft hefir lengst
af forustu um hinar stórkost-
legu framfarir undanfarinna
ára. Engum eru slíkar framfar-
ir í verklegum og félagslegum
efnum hugstæðari né nauðsyn-
legri en framleiðslustéttum
landsins.
Með því að fylkja sér fast um
Framsóknarflokkinn og stefnu
hans hafa vinnandi framleið-
endur í landinu og samvinnu-
menn glæsilegt tækifæri, til
þess að byggja upp og forða frá
öfgum og upplausn. Með engu
öðru móti er slíkt mögulegt.
Framkvæmdir til viðreisnar
verður að byggja á grundvelli
samvinnunnar og á víðtækum
þjóðfélagsumbótum. Stefna
verður að skipulegum starfs-
háttum í atvinnu- og fjármál-
um.
Framkvæmdirnar verða ekki
byggðar á blindri samkeppni
einni saman, ótakmarkaðri auð-
söfnun einstakra manna, óskor-
uðum ráðum einstaklings yfir
atvinnu og afkomu fjöldans né
handahófi í atvinnu- og fjár-
málalífi.
Stúdentaráð Háskól-
ans mótmælír
Vegna ræðu þeirrar, er Guð-
mundur Sveinsson guðfræði-
nemi flutti í útvarpið 30. f. m.
um síðasta áramótadansleik
stúdenta, vill Stúdentaráð taka
fram eftirfarandi:
Á síðasta áramótadansleik
stúdenta, er haldinn var eins
og að undanförnu, í anddyri há-
skólans, voru um 700 manns.
Vínveitingar voru þar, sem á
öðrum stærri skemmtunum
bæjarins þetta kvöld og var öll-
um háskólastúdentum fyrir-
fram um það kunnugt, ræðu-
manni sem öðrum. Þeir, sem
gættu dyra og önnuðust eftirlit
á samkomunni alla nóttina, og
að sjálfsögðu ekki neyttu víns,
kveða dansleikinn hafa farið
vel fram, og með ágætum sé
tekið tillit til þes hve margt fólk
var þarna samankomið. Ein
barsmíð, framin af manni, sem
ekki var stúdent og laumast
hafði inn á dansleikinn eftir
óþekktum leiðum, vildi til þessa
nótt.
Sögusagnir ræðumanns um
borðveltur og ósjálfbjarga menn
hér og þar í húsinu, eru upp-
spuni einn. Má einnig í þessu
sambandi geta þess, að umsjón-
armaður háskólans kveður eng-
in spjöll hafa orðið á húsi eður
húsmunum um nóttina og er
slíkt eins dæmi í jafn miklum
þrengslum.
Vísar Stúdentaráð. á bug þeim
kviksögum, er ræðumaður sagði
óg sagðar kunna að vera af ára-
mótadansleik stúdenta, en vísar
þeim, er vilja fá glöggar upp-
lýsingar um málið, að leita um-
sagnar lögreglunnar. En þrír
l lögregluþjónar höfðu á hendi
i dyravörzlu og gæzlu á dans-
i leiknum, — og munu þeir geta
hlutlaust greint frá atvikum.
Telur Stúdentaráð ' það illa
farið, er maður úr hópi háskóla-
stúdenta gengur fram fyrir
skjöldu í því, að rýra heiður há-
skólans og sverta skólafélaga
sína í augum landsmanna, að
ástæðulausu.
Stúdentaráð.
Menn verða að sinna stétta-
málum sínum á þessari miklu
öld stéttasamtakanna. En rnenn
verða að gera meira, ef lýðræði
á að haldast í landinu. Menn
verða að velja um þjóðmála-
stefnur.
Það æ.tti ekki að vera vanda-
samt fyrir vinnandi framleið-
endur í landinu að ákveða
hvaða landsmálastefna er í
beztu samræmi við þau úrræði
í félags- og atvinnumálum, sem
þeim hafa gefizt bezt á undan-
förnum áratugum.
JOY HOMER:
Samvínnumál í Kína
Engin þjóð hefir ennþá orðið fyrir þyngri búsifjum af
völdum ófriðarins en Kínverjar. Öll beztu héruð landsins
og hafnarborgir eru í höndum Japana. Kínaveldi er því nær
alveg einangrað frá umheiminúm. Þeim berst lítil hjálp
frá bandamönnum sínum. Þeir eru illa búnir að vopnum
og vistum. Samt halda þeir áfram að veita Japönum mót-
spyrnu af dæmafárri seiglu og fórnfýsi.
Grein sú, sem hér fer á eftir, er þýdd úr English Digest,
apríl 1942, og fjallar um hið víðtæka samvinnuskipulag,
sem Kínverjar hafa gripið til í þrengingum sínum.
íjs r
‘©íminrt
Þriðjudugur 8. febr.
Misheppnuð úthlutun
skáldalauna
Það er bersýnilegt, að deil-
unni um úthlutun skáldalauna
er ekki lokið. Rithöfundafélagið
hefir ekki reynzt verðugt þess
trausts, sem til þess var borið,
þegar því var falin úthlutunin.
Úthlutunarnefnd þess hefur
framið hvert afglapaverkið á
fætur öðru. Það hefur látið
stjórnast af ýmsum óheilbrigð-
um metingi og hlutdrægu mati
á yrkisvali skálda. Jafnhliða
þessu hefir einsýn flokkspólitík
blandast inn í störf þess. Við
öðru var heldur ekki að búast,
þar sem áhrifamesti maður út-
hlutunarnefndarinnar er einn
harðsnúnasti kommúnisti þessa
lands, sem hefif hsað eftir
annað gefið til kynna, að ekkert
væri list eða sannur skáldskap-
ur, nema það túlkaði ákveðna
stj órnmálaskoðun.
Eitt af því, sem einkennt hef-
ir vinnubrögð nefndarinnar, er
að gera hlut Halldórs Kiljan
miklu meiri en annarra skálda.
í fyrra var þetta rökstutt með
því, að hann þyrfti að fá upp-
bót vegna þess, að hann hefði
hafnað skáldalaunum árið áð-
ur! Nú gagnaði þessi röksemd
ekki lengur og þá er fundin upp
sú átylla, að Halldóri beri sér-
stök verðlaun fyrir skáldrit það,
sem seinast hefir frá honum
komið. Á sama hátt hefði bæði
Davíð Stefánssyni og Krist-
manni Guðmundssyni borið slík
verðlaun, því að Gullna hliðið og
Nátttröllið glottir eru vel sam-
bærileg við íslandsklukkuna.
En hvorki Davíð eða Kristmann
fá slíka viðurkenningu. Hlut-
drægnin liggur því í augum
uppi. ■
Þvi fer fjarri, að hér skuli
tekið undir þá skoðun, að Kilj-
an beri að svipta öllum skálda-
launum vegna árása hans á
vissar stéttir þjóðfélagsins eða
ýms sóðaskapar, er fyrirfinnst
í bókum hans. Skáld eru oft
duttlungasöm og hættir til
sleggjudóma, sem menn geta
látið sig litlu skipta, því að þeir
fyrnast fljótt, en skáldskapur-
inn heldur áfram að lifa. Lista-
gildi skáldverka verður heldur
ekki dæmt af efni þeirra einu
saman. Passíusálmar Hallgríms
Péturssonar túlka enganveginn
mannbætandi kenningu, frið-
þægingarkenninguna, en eigi að
síður eru þeir ómetanlegt lista-
verk. Bækur Kiljans eru víða
þrungnar af sóðaskap og mann-
fyrirlitningu, en samt eru þær
sem skáldverk meðal þess bezta,
sem liggur eftir ísl. nútíma-
höfunda. Það væri því með öllu
rangt að svipta Halldór skálda-
launum, ef þau eru veitt á ann-
að borð, en á sama hátt er líka
rangt að skipa honum æðri sess
en öðrum jafn snjöllum eða
snjallari skáldum þjóðarinnar,
t. d. Gunnari Gunnarssyni og
Davíð Stefánssyni.
Hjá úthlutunarnefnd Rithöf-
undafélagsins kemur það naasta
ljóst fram, að hún metur skáld
eftir yrkisvali þeirra og er þar
raunverulega sömu skoðunar og
þeir, sem vilja bannfæra Kiljan
vegna sóðaskaparins, sem er í
bókum hans. Kristinn Andrés-'
son hefir oftar en einu sinni
lýst andúð sinni á skáldum,
sem hafa aðdáun á sveitalífinu.
Þessi stefna hans hefir bersýni-
lega ráðið mestu um það glap-
ræðisverk nefndarinnar að
svipta Guðmund Inga Krist-
jánsson skáldalaunum. Hann er
sem skáld fullkominn jafnoki
margra þeirra, sem hossað er af
nefndinni. En hann hefir valið
sér yrkisefni, sem áhrifamesti
maður úthlutunarnefndarinnar
hefir vanþóknun á. Þess vegna
er hann dæmdur úr leiknum.
Af mörgum hlutdrægnisverkum
nefndarinnar er þetta einna
verst. Og er þetta nema byrj-
unin? Ef hún tekst mótmæla-
laust, verður þá ekki haldið á-
fram á þessari braut? Þetta eina
óhæfuverk nefndarinnar er
vissulega svo stórt, að það ætti
að nægja til þess, að þeir, sem
ekki vilja beina öllum skáld-
Það eru nú um 2000 iðnfyrir-
tæki með samvinnusniði í þeim
hluta Kínaveldis, sem ekki er
hernuminn. Forustumenn sam-
vinnufélaganna gera sér vonir
um að tala slíkra fyrirtækja
verði orðin um 30.000 um þær
mundir, er stríðinu lýkur. Fjár-
hagslegur stuðningur frá ríkis-
stjórninni, þjóðbankanum og
gjafir innan lands og utan mun
nema um 27 milljónum dollara.
Þrátt fyrir opinberan stuðning
heldur „Indúskó“ áfram að vera
sjálfstætt fyrirtæki undir stjórn
innlendra og erlendra manna.
Trúboðarnir starfa víða í nánu
sambandi við samvinnufélögin.
Framleiðsla samvinnuiðnaðar-
ins nær því nær yfir allar vörur,
sem nöfnum tjáir að nefna:
sápu, pappír, baðmullarvörur,
skófatnað, sokka, þurrkur, ull-
arteppi, læknislyf, glervörur,
leirvörur, matvæli.
Svo eru líka námufélög á sam-
vinnugrundvelli, er vinna hrá-
efni úr jörð, ennfremur vél-
smiðjur, viðgerðastofur, flutn-
ingafélög til að annast dreifingu
framleiðslunnar og kaupfélög
til að selja hana. Einnig eru
sútunarverksmiðjur, litunar-
verksmiðjur, sykurverksmiðjur,
byggingafyrirtæki, trésmíða-
verkstæði og prentsmiðjur.
Samvinnufélögin eru venju-
lega stofnuð af verkfræðingi
og fjármálaerindreka, sem fara
um eins og tveir postular. Þeir
athuga staðhætti í héraði því,
sem um er að ræða og ákveða,
hvað bezt borgi sig að framleiða
úr hráefnum þeim, sem eru þar
fyrir hendi, og hvað sé mest
þörf fyrir. Því næst safna þeir
nauðsynlegu starfsliði meðal
flóttamanna í grenndinni, sem
eru fúsir til að leggja fram
’krafta sína.
Ef skortur er á faglærðum
mönnum á næstu grösum, eru
þeir sóttir á hættusvæðin ná-
lægt vígstöðvunum og látnir
setjast að þar, sem hinu nýja
iðnfyrirtæki hefir verið valinn
staður. Verði þessu ekki komið
við, eru atvinnulausir flótta-
menn látnir læra starfann. —
Meðan að verkfræðingurinn er
að útvega vélar og áhöld, aflar
skipulagsstjórinn láni, bæði til
stofnsetningar og til reksturs-
utgjalda fyrsta árið. Vextir af
lánum þessum eru mjög lágir.
Því næst kaúpa starfsmenn-
irnir hlutabréf í fyrirtækinu,
minnst þrjá hluti, en enginn yf-
ir tuttugu. Þeir greiða í pening-
um, ef þeir hafa handbært fé,
annars láta þeir nokkurn hluta
af kaupi sínu ganga smám sam-
an til þess. Verkamennirnir
kjósa svo allir í sameiningu
nefnd til að sjá um rekstur fyr-
irtækisins. Enginn má fara með
nema eitt atkvæði við nefndar-
kosninguna, hvort sem hann á
marga eða fáa hluti i fyrirtæk-
inu. Verkamenn fela stjórnar-
nefndinni að ákveða vinnutíma
og launakjör, en fjármálafull-
trúinn starfar með þeim sem
ráðunautur og eftirlitsmaður
fyrstu starfmánuðina.
Á stofnfundinum er það
venjulegt að fjármálafulltrúinn
segi sem svö: „Jæja, hvað ætlið
þið svo að borga sjálfum ykkur
í kaup?“
„Er það alvara Eigum við að
borga okkur sjálfir?“ segja
verkamennirnir steinhissa.
Og launin þjóta þegar upp úr
öllu valdi.
„Allt í lagi. Og hvað hafið þið
hugsað ykkur að setja hátt verð
á framleiðsluvöruna, svo að fyr-
irtækið verði samt rekið með
hagnaði?"
Það endar með því, að launin
þokast niður.
Úr því að svona fyrirtæki er
komið af stað, misheppnast það
sjaldan. Eftirspurnin eftir öll-
um nauðsynjavörum er geysi-
mikil í Kína, eins og gefur að
skilja, þar sem innflutningur er
enginn. Þegar tekjurnar taka
að streyma inn, er viss hluti
þeirra lagður til hliðar til
greiðslu vaxta og afborgana.
Afganginum er skipt á marg-
víslegan hátt: 15 af hundraði
sem uppbætur, 20 a. h. í vara-
sjóð, 10 a. h. til stækkunar á
fyrirtækinu, 10 a. h. í dular-
fullt fyrirbrigði, er nefnist
„velferðarsjóður" o. s. frv. Mörg
samvinnufélög hafa þegar
greitt lán sín að fullu, sum fyrir
tilsettan tíma. Þau ráða gerðum
sínum sjálf og geta lagt eins
hart að sér og þau vilja um
vinnutíma og sparnað. Þau geta
safnað eins miklum sjóðum og
þau lystir. En ákvæðin um eitt
atkvæði fyrir hvern starsf-
mann, bannið gegn því að aðrir
en starfsmenn eigi hlutabréf,
og enginn þó yfir visst hámark,
hafa reynst gagnleg vernd gegn
örbirgð þeirri og arðráni, sem
menn þessir áttu áður við að
búa í verksmiðjunum. Allt sem
þeir gera innali vébanda síns
eigin félags, gera þeir eftir eig-
in geðþótta. Það gerir gæfu-
muninn
Samvinnufélögin, sem starfa
í héraðinu umhverfis Paochi,
stóðu með miklum blóma, þótt
þau væru engin stórfyrirtæki.
Sum héldu til í kumböldum með
leirveggjum, sum í hellrum.
Verkfærin voru heimaunnin en
vel nothæf. Verkamennirnir
bjuggu um sig í námugöngum
og hellrum út frá þeim. Sam-
vinnufélög, sem unnu að bóm-
ullarspuna og þurrkuvefnaði,
notuðu sams konar spunavélar
úr tré og áður tíðkuðust í Ame-
ríku á landnámsöldinni.
f sápuverksmiðju, sem hafði
bækistöðvar í helli einum, voru
verkamenn að hella sápulegin-
um í mót. Þeir voru símasandi,
svo aldrei varð hlé á. Tvær ung-
ar konur með börn á brjósti
stóðu við hlið manna sinna og
hjöluðu með mikilli aðdáun um
veðrið, um mig, þetta kynlega
aðskotakvendi, og síðast, en ekki
sízt, um sápuna.
Allur hópurinn hló svo hjart-
anlega, að ég var hálfhrædd um
að andlitsbjórarnir mundu
rifna. Ég varð að taka hvern
krakkann af öðrum á hand-
legginn og halda á þeim, þang-
að til að þau fóru að orga. Og
sífellt voru fleiri angar sóttir
inn í hellinn til að sýna mér.
„Fer nú virkilega vel um
ykkur hérna?“ spurði ég, til að
vita, hvort enginn kæmi fram
með kvörtun.
„Já, já, hér er gott að vera“,
sögðu konurnar brosandi. „Hér
amar ekkert að okkur“.