Tíminn - 04.03.1944, Blaðsíða 3
25. blatS
TÍMIM, laugardagiim 4. marz 1944
99
DMARMIMING:
«fou Sigurðsson
bóndi í Sióragerði
Laugardaginn 26. febr. s. 1.
var Jón Sigurðsson smiður og
bóndi að Stóragerði í Óslands-
hlíð til grafar borinn að Hólum
í Hjaltadal. Er þar til moldar
hniginn góður þjóðfélagsborgari
og afbragðsdrengur.
Jón Sigurðsson var Þingey-
ingur að ætt, fæddur að Gríms-
gerði í Fnjóskadal 26. sept. 1870,
og var hann því á fjórða ári
yfir sjötugt, er hann lézt. For-
eldrar hans, Sigurður Jónsson
og Friðrika Kristjánsdóttir,
bjuggu á uppvaxtarárum Jóns
á ýmsum jörðum í Fnjóskadal.
Snemma bar á hagleiksgáfu hjá
Jóni. Lærði hann trésmíði og tók
próf í þeirri iðn.
Jón kvæntist ágætis konu,
Níelsínu Kristjánsdóttur, sem
lifir mann sinn. Þau hjón eign-
uðust þrjú börn, hvert öðru
mannvænlegra, Kristján.sem nú
býr í Stóragerði, og Þóru, er var
gift Friðrik Guðmundssyni frá
Höfða. Þóra var afbragðsmynd-
arleg kona, en andaðist að fyrsta
barni þeirra hjóna aðeins 26 ára
gömul. En barn þeirra hefir ver-
ið alið upp hjá afa sínum og
ömmu í Stóragerði. Þriðja barn
þeirra Jóns og Níelsínu er Gest-
ur, viðskiptafræðingur að
menntun og búsettur í Reykja-
vík.
Systir Jóns Sigurðssonar var
merkiskonan Þóra, kona Sig-
urðar heitins Sigurðssonar bún-
aðarmálastjóra. Sigurður réði
Jón tii sín að Hólaskóla árið
1910 til þess að vera smíða-
kennari við skólann. Fluttu þau
hjón þá til Skagafjarðar og
dvöldu þar síðan. Jón var all-
mörg ár smíðakennari við Hóla-
skóla og leysti það starf af
höndum með mestu prýði. Hefi
ég heyrt marga nemendur. Jóns
minnast hans með hlýhug og
virðingu. Nokkru eftir að Jón
flutti vestur til Skagafjarðar,
hóf hann búskap í Stóragerði í
Óslandshlíð og bjó þar til æfi-
loka samhliða smíðastarfi sínu.
Eftir að Jón lét af smíðakennslu
við Hólaskóla starfaði hann að
smíðum víðsvegar um héraðið
samhliða búskapnum. Var hann
mjög eftirsóttur til starfa, vegna
hagleiks, trúmennsku og dugn-
aðar.
Jón Sigurðsson var meðal-
maður á vöxt og svaraði sér vel,
ljós yfirlitum, hýr og góðlegur
á svip, en þó festulegur. Jón var
prýðilega gefinn, hafði yndi af
bókum og hafði aflað sér góðrar
almennrar menntunar, þótt
tómstundir væru fáar, því að
Jóni Sigurðssyni féll því nær
aldrei verk úr hendi. Jón var
enginn málskrafsmaður og dró
sig oft fremur í hlé, en allt, sem
hann sagði, bar vott um greind
og íhygli. Jón Sigurðsson var
frjálslyndur maður í skoðunum,
samvinnumaður heill og óhvik-
ull og skipaði sér í raðir þeirra
manna, er fyrir þeirri stefnu
börðust, í þjóðfélagsmálunum.
Jón var með létta og lipra lund,
oft með létt en hnyttin tilsvör
á vörunum og lék þá oft fallegt
bros um gáfulegt og góðlegt
andlit hans.
Kynni okkar Jóns Sigurðsson-
ar hófust, þegar ég flutti að Hól-
um vorið 1928. Þau árin, sem ég
dvaldi þar, var hann oft lang-
dvölum við smíðar á Hólum.
Veitti hann þar forstöðu mikl-
um byggingarframkvæmdum,
eins og þegar byggt var upp á
brunarústunum. Leysti Jón það
allt af hendi með mestu prýði,
því að hann var jöfnum hönd-
um hagur og listrænn að eðlis-
fari, duglegur til starfa og svo
var trúmennska hans mikil, að
'ætíð vann hann eins vel fyrir
aðra og sjálfan sig. Ég hafði
óblandna ánægju af því að
koma að hefilbekknum til Jóns
og sjá hve verk hans sóttist vel.
En jafnframt tók hann manni
ætíð með hóglátri glettni og
varpaði fram hnittnum og
heppilegum tilsvörum.
Ég veit, að ég mæli fyrir munn
fjölmargra Skagfirðinga, þegar
ég þakka Jóni Sigurðssyni hin
miklu störf hans í því héraði.
Þeir eru orðnir margir, sem
hann hefir unnið hjá. Jón hefir
bætt húsakynni margra og á
þann hátt veitt sól og sumri inn
í heimili þeirra. Mér fannst allt-
af vera sól og sumar kring um
Jón. Hin milda glaðværð og
kýmni, sem frá honum stafaði,
veitti yl og birtu. Eitt af síð-
ustu störfum Jóns var að smíða
íbúðarhús fyrir nágranna sinn,
sem hafði orðið fyrir því áfalli,
að bær hans brann. Um leið og
þessi nágranni Jóns sendi mér
kostnaðarreikning um húsbygg-
inguna, sem var æði hár, eins og
vænta má á þessum tímum, lét
hann svo um mælt, að húsið
myndi þó hafa orðið allmiklu
dýrara, ef hygginda og trú-
mennsku Jóns í Stóragerði hefði
ekki notið við. Hann bætti því
við, að handtök Jóns reyndust
enn, þrátt fyrir 70 ár að baki,
betri en flestra annara. Þessi
dómur um störf Jóns Sigurðs-
sonar er í full samræmi við öll
mín kynni af honum.
Steingr. Steinþórsson.
Hressiogarskálínn
Hressingarskálinn við Austur-
stræti, er ekki hefir verið
starfræktur siðan á jólum,
var opnaður síðastl. fimmtudag.
Hefir gagngerð endurbót farið
fram á húsakynnunum, og eru
þau nú hin vistlegustu. Meðal
annars hefir verið komið upp
drykkjuborði (bar), þar sem
sem kaldir drykkir eru seldir og
svo ís. Eru nú sæti fyrir 120
manns í skálanum, en þegar
sumrar, munu einig sett upp
borð úti í garðinum, eins og
áður hefir verið.
Jafnframt þeim miklu endur-
bótum, sem gerðar hafa verið
á húsakynnunum, hafa ýms ný
áhöld verið fengin til reksturs-
ins.
Eigendur skálans eru nú
Ragnar Guðlaugsson, er stjórna
mun daglegum rekstri hans, og
Brynjólfur J. Brynjólfsson.
Saladín soldáu
NIÐURLAG.
Ríkarður ljónshjarta gat ekki horft aðgerðalaus á framsókn
Múhameðstrúarmanna. Hann stefndi því með her sinn til
Jöffu og urðu fundir herjanna nokkuð utan við bæinn. Varð sú
viðureign bæði löng og hörð. Ríkarður ljónshjarta barðist á fæti
eins og liðsmenn hans og gekk djarflega fram. Þegar Saladín
sá það, lét hann senda konunginum góðan hest með þeim til-
mælum, að hann þægi hann að gjöf frá sér, því að það væri
skömm, að svo vígdjarfur konungur hefði ekki hest í orrustu.
Ríkarður þáði gjöfina, steig á bak fáknum og hélt áfram að
berjast!
Nú gekk lengi í þófi og vann hvorugur svo á hinum, að sigur
gæti kallazt. Barst leikur víða um nágrenni bæjarins, er ýmist
var á valdi Saladíns og Ríkarðs ljónshjarta. Virtust þó báðir ein-
ráðnir í að berjast til þrautar.
En þá geröist atburður, er réði kaflaskiptum í þessari styrj-
öld. Ríkatður ljónshjarta’ tók þunga sótt. Sá hann loks sitt ó-
vænna, því að fæstir manna hans voru öruggir til stórræða, ef
forustu hans naut ekki við. Gerði hann Saladín sáttaboð, og
eftir nokkra vafninga undirritaði hann friðarsamningana á
sjúkrabeði sínum. Var í samningum þessum gert ráð fyrir þriggja
ára vopnahléi og löndum þeim, sem um var barizt, flestum ját-
að á vald Múhameðstrúarmanna, nema nokkrum hafnarbæjum
og strandlengju við Miðjarðarhafið. Var Ríkarði þetta þó nauð-
ugt mjög, og sama daginn og hann steig á skipsfjöl, 12. októ-
bermánaðar 1192, gerði hann Saladín þau orð, að hann myndi
koma, þótt síðar yrði, og frelsa Jórsalaborg. Saladín tók þessari
orðsendingu af hinni mestu kurteisi og lét skila því svari til
konungsins, að sér væri mjög ljúft að missa hina helgu borg í
hendur Ríkarðs ljónshjarta, ef sér væru þau forlög búin að
láta hana í hendur villutrúarmönnum.
Þar með skildust þeir þjóðhöfðingjarnir — Múhameðstrúar-
maðurinn, er verið hefir einn mildasti og göfugastur herkon-
ungur, sem sögur greina frá, og grimmdarseggurinn og blóð-
vargurinn kristni. Fundum þeirra bar eigi saman eftir þetta,
enda varð hvorugur þeirra langlífur. Saladín andaðist fimm
mánuðum síðar. Hann veiktist eftir næturferð í rigningu. Elnaði
sóttin skjótt, og hinn 4. dag marzmánaðar 1193 gaf hann upp
öndina.
Ríkarður ljónshjarta féll í orrustu tæpum sjö árum síðar. Lenti
hann í hinum mestu hrakningum á heimleiðinni og braut skip
sitt við strönd Dalmatíu. Lét Leópold Austurríkishertogi taka
hann til fanga og selja í hendur Hinriks V. keisara, sem.hann
hafði troðið illsakir við í Þýzkalandi. Varð hann að greiða geysi-
legar fjárfúlgur sér til lausnar og játa konungsdæmi sínu í Eng-
landi undir yfirráð keisarans. Komst hann loks heim til Eng-
lands árið 1194. Ekki sat hann þó lengi um kyrrt. Hóf hann
nú ófrið við Filippus II. Frakklandskonung og húgðist hann að
styðja Ottó IV. til valda í Þýzkalandi. Féll hann í umsátri um
Chalusvígi í Limósíu í Frakklandi árið 1199, eins og fyrr er vik
ið að.
Hinu heilaga stríði Múhameðstrúarmanna var lokið með brott-
för Ríkarðs ljónshjarta. Veldi kristinna manna austan Miðjarð
arhafs var að kalla að engu orðið. Filippus II. hafði snúið heim
til Frakklands með lið sitt, þegar til fullkomins fjandskapar hafði
dregið með þeim konungunum. Friðrik Barbarossa, þriðji þjóð-
höfðinginn, er þátt tók í þriðju krossferðinni, drukknaði í
Saleffljóti í Tárusskörðum í Litlu-Asíu árið 1191. Hafði hann þá
tekið Miklagarð herskildi og ráðizt þaðan yfir Sæviðarsund og
reynzt sigursæll mjög.
Saladín var mjög harmdauði öllum Múhameðstrúarþjóðum,
enda var hann eitt hið mesta stórmenni þess siðar. Ríki það, er
hann hóf til vegs, og skilaði í hendur eftirkomendunum, stóðst
lengi síðan allar árásir vestrænna þjóða, og enn í dag er frægð
og sigursæld Saladíns soldáns Aröbum ein hin drýgsta hvöt til
þjóðlegrar viðreisnar. Slíkur er ljóminn um nafn hans, þótt ná-
lega átta aldir séu liðnar síðan hann vann afrek sín.
JHelaskólinn fyrirhngaði
I vor verður hafizt handa um
byggingu nýs barnaskóla á Mel-
unum. Verður þetta mikil bygg-
ing, og er gert ráð fyrir, að tvi-
settur geti skólinn tekið á móti
1300—1400 börnum. Skólahverfi
hins nýja skóla mun væntan-
lega teljast meginhluti Nes-
sóknar, að Seltjarnarnesi und-
anskildu. og hluti vesturbæjar.
Með þessum skóla verður í
bili allvel bætt úr brýnni þörf
á nýjum barnaskóla í bænum.
Nú eru, sem kunnugt er, allir
barnaskólar bæjarins yfirsetnir,
svo að hrein vandræði eru að.
Skólabyggingin á að vera þrí-
lyft steinsteypuhús með breið-
um svölum framan við kennslu-
stofurnar á þriðju hæð. Stór
leikvangur verður suðaustun við
bygginguna. í kjallara hússins
eiga aö vera smíðastofur og hús-
næði fyrir annað verklegt nám
Einar Sveinsson, húsameistari
bæjarins, hefir gert teikningar
að þessari skólabyggingu.
Samband ísL samvinnufélaga.
Munið að af hverri krónu, sem þér kaupið fyrir
í félagi yðar, fáið þér nokkra aura í stofnsjóð.
Útsalan
Síðasti dagur í dag.
Klæðaverzlun
Andrésar Andréssonar.
Kraftbranðin
IHn margeftirspurðu hrauð, sem framleidd
eru eftir fyrirmælum Jónasar Kristjánssonar
læknis, eru aftur komin á markaðinn.
ATH.: Þessi brauð innihalda eins mikil bæti-
efni og völ er á. Þau eru holl og kraftmikil og
hæta meltinguna. Borðitf því aðeins kraft-
brauð!
Útsölustaður Skólavörðustíg 28.
Aðrir útsölustaðir auglýstir síðar.
F. h. Sveínabakarísins
Karl Þorsteinsson.
Jorð
i
á svæðinu frá Rangárvallasýslu til Mýrasýslu (að báðum með-
töldum) óskast til kaups nú þegar.
Æskilegt er, að ræktunarskilyrði séu góð, að jarðhiti sé í
landi jarðarinnar og aðstaða til virkjunar.
Útborgun eftir samkomulagi.
Verðtilboð séu send í pósthólf 14, Reykjavík.
Höfum opnað nýja söluhúð fyrir
byggingarvöi’iir og verkfæri á
Langavegi 4 7
og munum liafa jiar á boðstólum:
Til húsabygginga:
skrár, húnar, lamir, rúðugler, kítti, þakpappa, saum
og fleira.
Fyrir húsgagnasiniði:
skrár, lamir, skrúfur, handföng, spón, harðvið og
fleira.
Fyrir trésmiði:
handverkfæri af öllum tegundum svo sem: hamra,
sagir, hefla, sporjárn, skrúfjárn o. fl.
Rafmagnsáhöld:
svo sem: borvélar, smergilvélar, slípivélar og fleira,-
Sent gegn póstkröfu um land allt.
Skömmtun á ^ m •
kaffibæti ^9 HL M
Vegna vöntunar þeirrar, er
verið hefir á kaffibæti undan-
farið, hefir verið ákveðið að taka
upp skömmtun á þeim kaffi-
bætisbirgðum, sem til eru í
landinu. Skömmtun þessi gekk
í gildi frá og með 1. marz.
p til löln
Hefi 100 tonna skip til sölu.
Vcrzlunin JHálmey
Laugavegi 47 — Sími 3245.
Útbú: Garðastræti 2 — Sími 3991.
Lysthafendur smii sér til Lárusar
Blómvallagötu 13.
Þ. Blöndal
Sími 1311.
+ ÚTBREIÐIÐ TIMANN4