Tíminn - 16.05.1944, Blaðsíða 3

51. blað
t:
ttl
V>. þriðjndaginn 16. mal 1944
203
ScxtugMfj
JónasBjarnason
verkstjórí, Húsavík
Jónas Bjarnason, verkstjóri,
Húsavík, fæddist í Hraunhöfða
í Öxnadal í Eyjafjarðarsýslu 4.
maí 1884, og er hann því sex-
tugur nú í vor. Engum, sem sér
hann, og elgi veit aldur hans,
mun detta í hug, að hann eigi
svo mörg ár að baki. Eða hvað
finnst yður eftir myndinni að
dæma? Ekki er hann samt ung-
legur, af því að hann hafi legið
á liði sínu.
Hann fór að búa 22 ára gamall
að Bakkaseli í Öxnadal. Þaðan
an fluttist hann eftir tvö ár —
árið 1908 — til Húsavíkur og
hefir átt þar heima síðan. í
Húsavík gerðist hann ökumað-
ur, átti margt hesta og tók að
sér flutninga fyrir kauptúnið og
verzlunarsvæði þess í stórum
stíl. Hélt hann áfram þeim
starfa þar til bílar komu til sög-
unnar. Jafnframt stundaði hann
vegavinnu. Árið 1916 varð hann
vegavinnuverkstjóri fyrir ríkið
og hefir verið það síðan. Hefir
hann staðið fyrir vegalagningu
um ýmsar torveldar leiðir, svo
sem: Reykjaheiði, Axarfjarðar-
heiði og nú síðast nokkurn hluta
Brekknaheiðar. Má fullyrða, að
hann hefir verið einstakur af-
reksmaður í því að gera í skyndi
með ótrúlega litlum tilkostnaði
slarkfært fyrir bifreiðar, þar sem
aðrir hafa talið mikils við þurfa
og langt til þvílíkrar úrlausnar.
Hafa þau afrek Jónasar komið
sér vel fyrir ýmsa staði, sem
annars hefðu þurft lengi að bíða
sambands við vegakerfi.
Þá hefir Jónas unnið með
hestum sínum allmikið að túna-
sléttun fyrir granna sína. Árið
1926 plægði hann og herfaði t.
d. um 100 dagsláttur. Vetrar-
póstur hefir hann verið 12 s. 1.
ár frá Húsavík að Skinnastað í
Öxarfirði og 5 s. 1. ár einnig frá
Húsavík að Einarsstöðum í
Reykjavik.
Hestamaður mikill er Jónas.
Frá honum — og taminn af hon-
um — fékk Daníel Daníelsson
hinn kunna gæðing sinn Háfeta,
sem prýðir forsíðu bókarinnar
„í áföngum". Tekur hann árlega
margt hrossa til tamningar, og
ótrúlega oft góðan hest úr vafa-
sömu efni, hvað þá úr hinum.
Er hann svo vaskur tamninga-
maður og ótrauður, að sjálfsagt
þykir í umhverfi hans að fá
honum hesta, sem hættulegir
eru, vegna trylltra skapsmuna,
fælni eða hrekkja, og bregst
marksverð á þeim. Hann vissi,
að þeir höfðu aukið dýrtíðina
anars staðar með yfirboðum.
Það vildi hann ekki, þótt ame-
rískir dollarar væru í boði. Hann
vissi, að aUkning dýrtíðarinnar
myndi hækka kaupgjaldið. Gu-
atemala er nú það ríki Ameríku,
þar sem talin er minnst hætta á
verðbólgu.
Ubico er sagður svipaður Na-
poleon í vexti og framgöngu.
Hanij er harður og fráhrindandi
í framgöngu. Hann er sagður
geta sagt fljótar nei en nokkur
annar maður í Ameríku. Hann
er afkastamaður mikill. Hann
segist svara öllum bréfum og
skeytum, er hann fær, innan
tveggja klukkustunda. Hann
byrjar vinnu kl. 5 að morgni og
vinnur til kl. 5 á daginn. Þá tek-
ur hann sér fulla hvíld frá störf-
upi. Hann tekur mjög há for-
setalaun og á orðið miklar eign-
ir, en gerir líka opinberlega
grein fyrir þeim, eins og aðrir
opinberir starfsmenn. Dómur
ýmsra kunnra manna í Guate-
mala um Ubico er oft þessl:
Okkur líkar ekki allt, sem hann
gerir, en hann gerir svo mikið
rétt, að við viljum ekki skipta á
honum og öðrum.
Ubico hefir verið að jafnaði
gætinn í utanríkispólitík sinni.
Síðan stríðið hófst hefir hann
stutt Bandamenn af ráðum og
dáð, enda þótt hinir þýzku í-
búar landsins séu áhrifamiklir.
Milli Guatemala og Mexico hefir
löngum verið grunnt á því góða,
og er Ubico eigi talinn vinveittur
Mexicomönnum. Eitt sinn hafði
eitt blað í Bandaríkjunum það
eftir honum, að her hans gæti
hæglega gert innrás í Mexico og
varla, að honum takist að gera
þá auðsveipa og nothæfa. —
Jónas hefir góða kvæða-
mannsrödd og tekur stundum
lagið, þegar klárinn leikur við
tauminn. Einn kunningi hans
sendi honum 4. maí þessa sléttu-
bandavísu til þess að kveða:
Hljóttu bezta gleði-gengi.
Gleymdu ellidegi.
Njóttu hesta. Lifðu lengi.
Legðu marga vegi.
Annar sendi honum þetta
erindi:
Sextugt djúp er dökkva hjúpað,
drengurinn þó sem ungur
gengur.
Stígur í hnakk sem kátur
krakki,
— knapans líf er mest að skapi.
Allir beztu heimsins hestar
hneggi þér til lofs og eggi.
Hlægi þig reið á hlemmiskeiði
í hlaðið sunnan við
dýpsta vaðið.
Allar líkur benda til þess að
Jónas eigi eftir að temja marga
hesta og leggja marga vegi, áð-
ur en hann að síðustu sviptir
hesti sínum til skeiðs og hleypir
„í hlaðið sunnan við dýpsta
vaðið“.
í vetur sem leið hafði hann
átta hesta til þjálfunar, — suma
ágæta.
í sumar er svo ráð fyrir gert,
að ríkið fái honum eitt hundrað
þúsund krónur til þess að halda
áfram vegargerð yfir Brekkna-
heiði.
Ætli það sé ekki eitth'vað
þessum athöfnum líkt, sem
gerir það að verkum, að stund-
um eru sextugir menn ungir?
K. Kristjánsson.
lagt landið undir sig. Ubico vlldi
þó eigi kannast við þessi um-
mæli og hefir blað þetta verið
bannað síðan í Guatemala.
Það er talinn draumur Ubico,
að öll ríki Mið-Ameríku sam-
einist í öflugu ríkjabandalagi.
Á þessu eru þó margir örðug-
leikar, m. a. þeir, að öll Mið-
Ameríkuríkin, að einu undan-
skildu, hafa einræðisherra, er
hver um sig vildi ráða mestu í
þessu bandalagi. Vitanlega tel-
ur Ubico sig sjálfkjörinn í þeim
efnum, sem forseta stærsta rík-
isins.
Ubico átti samkvæmt stjórn-
arskránni að leggja niður völd
1937, en hann hefir látið smám-
saman lengja valdatíð sína, og
nú fyrir skömmu til 1949. Þá
segist hann vera orðinn sjötug-
ur og of gamall til að stjórna
lengur.
Kjósendnr!
Munið að greiða atkvæði í
lýðveldiskosningunum. Gætið að
því að draga ekki of lengi að
kjósa, ef senda þarf atkvæði
ykkar langa vegu, því ferðir eru
strjálar á ýmsa staði landsins.
Hvaða íslendingur er það, sem
ekki vill gera skyldu sína til þess
að landið hans verði frjálst og
fullvalda? Dragið ekki lengi það,
sem þið getið gert í dag!
Vinfir Tímans
Útvegið sem flestir ykkar einn
áskrifanda að Tímanum og lát-
ið afgreiðsluna vita um það sem
fyrst.
Hál! miljón
Eins og áður hefir verið sagt
frá, þá hefir Lifrarsamlag Vest-
mannaeyja ákveðið endanlegt
lifrarverð ársins 1943 kr. 1.47
fyrir hvert innvegið lifrarkíló.
Heildar lifrarmagnið var um
1100 tonn og er það mun meira
heldur en árið á undan, en þá
varð útborgunarverð lifrarinnar
kr. 1.90 hvert innvegið kíló. Út-
flutningsverð lýsisins er svipað
bæði árin, og að jöfnum aðstæð-
um hefði lifrarverð ársins 1943
því átt að verða hærra heldur
en árið á undan, þar sem
vinnslukostnaðurinn skiptist á
fleiri vinnslueiningar, en út-
koman er sú, að lifrarinnleggj-
endur, sjómenn og útgerðar-
menn, fá hálfri miljón króna
minna fyrir lifur sína, miðað við
sama magn árið áður, en það
svarar til, að sjómannahlutur
lækki um kr. 500.00. Þetta er hár
skattur,- sem kjarabætur land-
verkafólks og aukin dýrtíð legg-
ur á eina verstöð með innan við
fjögur þúsund íbúa, á einu ári.
Miðað við kjarabóta-aukn-
ingu og dýrtíðarhækkun, sem
síðan hefir orðið, getur vel svo
farið, að endanlegt lifrarverð
yfirstandandi árs verði ekki
nema ein króna fyrir lifrarkíló-
ið, þótt söluverð héldist óbreytt
og yrði það þá meira en milj-
ónarskattur.
*
Þeir, sem afhentu síld til
vinnslu til Ríkisverksmiðjanna
næstliðið sumar, hafa þegar
þetta er ritað, ekki enn fengið
greiddar nema kr. 17.00 fyrir
málið, en fasta kaupverðið var
kr. 18.00, og hafi vinnsluáætlun
sú, sem á sínum tíma var lögð
fyrir atvinnumálaráðherra,
verið rétt, þá átti vinsluverðið
að verða mun hærra, en hvað
dregur uppgjörið? Afurðirnar
voru allar seldar fyrirfram.
Hafa máske kj arabæturnar orð-
ið drýgri útgjaldaliður hjá verk-
smiðjunum en áætlað var. Um
síldarverð yfirstandandi árs er
allt í óvíssu. Það eina, sem víst
er, er að ekki verður hægt að
salta síld til útflutnings vegna
tilkostnaðar. Búizt er við, að út-
flutningsverð síldarafurða verði
svipað og í fyrra, en þá þýðir
þáð aftur á móti nokkurra króna
lækkun á hvert síldarmál, Vegna
hækkaðra kjarabóta og dýrtíðar.
*
í Vestmannaeyjum er það nú
svo, eftir sæmilega aflavertíð,
að hlutarháir sjómenn bera lít-
ið meira úr býtum heldur en
kvenfólk, -sem unnið hefir í
hraðfrystihúsum, og menn sem
stundað hafa lausavinnu við
fermingu skipa o. fl., bera miklu
meira úr býtum. En eins og
kunnugt er, þá er söluverð fiskj -
arins bundið með milliríkja-
samningi, og hefir ekki breyzt
um skeið. En er mönnum ijóst
hvað þeir koma til með að bera
úr býtum, ef sjómennirnir á
fiskiskipunum hætta að flytja
afla í land, fyrir landvinnu-
fólkið til þess að vinna úr?
H. B.
260 umsóknir um
sænsku sktpín
Þann 8. janúar síðastliðinn
gaf atvinnumálaráðuneytið út
tilkynningu þess efnis, að leyfi
sænskra stjórnarvalda hefði
fengist til byggingar 45 tréskipa
í Svíþjóð með því skilyrði, að
samningar um skipasmíðina
væru gerðir af íslenzka ríkinu.
Jafnframt hefir íslenzka ríkis-
stjórnin óskað eftir að leyfi
fengizt til byggingar fleiri skipa,
en að framan grelnir og er það
mál í athugun hjá sænskum
stjórnarvöldum. Ráðuneytinu
hefir borizt 260 umsóknir um
kaup á skipum frá Svíþjóð.
Um miðjan marzmánuð voru
sendiráði íslands f* Stokkhólmi
sendir uppdrættir og útboðslýs-
ingar yfir 3 stærðarflokka af
skipum og óskað eftir tilboð-
um frá sænskum skipasmíða-
stöðvum og er búizt vlð tllboð-
um frá þeim næstu daga.
Kvenveskí og
Seðlaveski
nýkomið í mörgum litum og
gerSum.
H. Toft
Skólavörðustíg 5. Síml 1035.
Ef rúða brotnar
hjá yður, þurfið þér aðeins að
hringja í síma 4160.
Höfum rúðugler af öllum gerð-
um og menn til að annast
ísetningu.
VERZL. BRYNJA
Sími 4160.
GÆFAN
fylgir trúlofunarhringunum
frá
SIGURÞÓR, HAFNARSTR. 4.
Sent mót póstkröfu.
Sendið nákvæmt mál.
Látið ekki
tómlætið og gleymskuna aftra
ykkur frá að greiða atkvæði í
lýðveldiskosningunum!
Samband ísl. samvinnufétafía.
SAMVINNUMENN! Þegar eldsvoða ber að höndum, brenna ná- lega í hvert sinn óvátryggðir innanstokks- munir. Frestið ekki að vátryggja innbú yðar.

Símanúmer okkar er nú 5630
Sölumiðstö Klapparstíg 16. ðin

Ntúlknr
vantar á Kleppsspítalann. — Upplýs-
ingar í síma 2319.
HUS
Tilbúin hús írá Svíþjóð
Undirritaðir hafa tryggt sér sölu-umboð á íslandi á tilbúnum
sænskum timburhúsum. Sölumagn er þó mjög takmarkað, vegna
mikillar eftirspurnar og kaupa frá öðrum löndum, t. d. hafa
Bretar fest kaup á 67 þúsund húsum frá Svíþjóð.
Hús þau, er vér höfum til sölu, eru afgreidd í flekum (gólf, loft
og þak þó í plönkum og borðum), ásamt öllu einangrunarefni,
innréttingu í eldhúá, gluggum, hurðum, stiga, innbyggðum skáp-
um o. s. frv. — Húsín hafa samþykki byggingarnefndar Stokk-
hólmsborgar.
Þau hús, er vér getum selt til íslands, eru að stærð um 70—80
fermetrar, 3 herbergi, eldhús, bað og gangur á hæð. Notað er
fullþurkað, vandað timbur, fura, greni og eík.
Afgreiðslutími húsanna er 8 vikur, frá því að pöntun er gerð.
Vegna styrjaldarástandsins tekur seljandi að sér að geyma húsin
kaupanda að kostnaðarlausu, þar til afskipun hefir farið fram,
enda eru þau seld frítt um borð í Gautaborg.
. Greiðsluskilmálar eru þeir, að kaupandi opnar bankatryggingu
fyrir andvirði kaupverðsins f. o. b. Verð húsanna er um kr.
6000,00 sænskar.
Sölusamningar allir, sem gerðir verða við félög og einstaklinga,
eru með fyrlrvara um að nauðsynlegt gjaldeyris- og innfiutn-
ingsleyfi fáist, en útflutningsleyfi í Svíþjóð hefir þegar verið
■ tryggt. Þeir, sem óska eftir nánari upplýsingum, sendi oss nafn
sitt og heimilisfang í ábyrgðarpósti, ásamt kr. 15,00 til greiðslu
kostnaðar á teikningum af mismunandi húsagerðum og stærð-
um, efnislýsingu o. s. frv.
(Utanáskrift: Byggingafélagið Svea, Reykjavík).
Virðingarfyllst
BYGGINGAFÉLAGIÐ SVEA
REYKJAVÍK