Tíminn - 22.08.1944, Page 2

318
TÓlfliW, þriðjndaglim 22. ágúst 1944
80. hlað
rni G. Eylands:
Nýju vélarnar að vestan
Athugasemdír og skýríngar
Árni G. Eylands hefir óskað að gera nokkrar athuga-
semdir við frásögn Tímans um hinar nýju landbúnaðar-
véiar, sem Jóhannes Bjarnason vélaverkfræðingur festi
kaup á vestan hafs eða lagði drög að að kæmi hingað
til lands til reynslu næstu misseri. Fer grein hans hér
á eftir.
í 78. tölublaði Tímans er út
kom 15. ágúst birtist viðtal við
Jóhannes Bjarnason vélaverk-
fræðing, sem er nýkominn til
landsins úr skyndiför, loftleiðis
til Ameríku, á vegum atvinnu-
málaráðuneytisins, „til þess að
kynna sér, hvað fáanlegt væri
vestra af vinnuvélum, sem hent-
ugar væru við landbúnað hér, og
festa kaup á sMkum tækjum til
reynslu“.
Sumt af því, sem frá er skýrt-
í viðtali þessu, er þess eðlis og
þannig framsett, að ég er til-
neyddur sem framkvæmdastjóri
Búnaðardeildar S. í. S. og for-
maður Verkfæranefndar ríkis-
ins, að gera við það nokkrar at-
hugasemdir, og um leið að bæta
við allmörgum upplýsingum, svo
að viðtal þetta valdi ekki óþörf-
um og illum misskilningi á með-
al bænda og annara, er lesa
Tímann.
Er þess fyrst að geta að um
sendiför J. B. var á engan hátt
ráðgast við S. í. S. né Verkfæra-
nefnd þó að S. í. S. hafi um all-
langt skeið flutt inn yfir 95%
af öllum búvélum, sem til lands-
ins flytjast, og sé hið eina firma
hér á landi, sem hefir þau verzl-
unarsambönd í Banadaríkjunum
og Kanada, er geri mögulegt að
fá búvélar, sem nokkru nemi frá
þessum löndum. Hversu undar-
sagan geymir og tekið við völd-
um í fylkinu.
Ef okkar þjóðfélag á-að geta
stýrt hjá hruni, og jafnvel ægi-
legum ofbeldisátökum, verður
það gert með því eina móti, að
kjósendur skilji að sterkur um-
bóta- og milliflokkur er eina
leiðin út úr ófærunni.
Efling kommúnistastefnunnar
og íhaldsstefnunnar er sama og
dauði.
Að kveða þessar stefnur niður
eins og gert hefir verið í þessu
fylki í Kanada, þar sem hvorki
íhaldsmenn né kommúnistar
hafa nokkurn fulltrúa á þingi —
það er leiðin.
lega er hér að unnið kemur bezt í
ljós af upphafi viðtalsins í Tím-
anum. Við komu sína til N. Y.
setur J. B. sig „þegar í samband
við allar þær verksmiðjur í
Bandaríkjunum og Kanada, er
framleiða landbúnaðarvélar
þær, sem til greina gátu komið.“
Eftir þessa víðtæku athugun
kemst hann að þeirri viðurstöðu
að bezt sé að snúa sér til Inter-
national Harvester Co., sem er
aðalviðskiptaaðili S. í. S. ujn bú-
vélar og hefir verið það öll
stríðsárin, og um tvo áratugi
fyrir strtíðið keypti S. í. S. einn-
ig mikið af búvélum frá verk-
smiðju I. H. C. í Ameríku, Sví-
þjóð, Þýzkalandi og Frakklandi.
Það þarf því ekki að koma nein-
um á óvart þótt hin umrædda
sendiferð endaði hjá I. H. C., og
það er óneitanlega skemmtilegt
fyrir S. í. S. að svo varð.
En það er annað í þessu sam-
bandi, sem ekki er eins skemmti-
legt fyrir S. í. S. né gott til af-
spurnar, ef 'engar upplýsingar
væru lagðar fram umfram það
sem fram kemur í viðtali
Tímans við Jóhannes Bjarna-
son. Ég hefi nú þegar ver-
ið margspurður að því, og fleiri
munu spyrja: Hvernig í ósköp-
unum víkur því við, að maður,
sem fer mestu skyndiför til Am-
eríku skuli hjá þessu eina firma
og án þess að fara víðar yfir
finna sneisafylli af nýjum land-
búnaðarvélum álitlegum til
mikilla nytja hér á landi? Hefir
S. í. S., sem hefir verzlað við
þetta firma í um 25 ár, ekki haft
sinnu á því, né manndóm til
þess, að flytja þessar vélar til
landsins, fá þær reyndar hér og
vinna að útbreiðslu þeirra eftir
því, sem efni standa til? Og um
leið má bæta þeirri spurningu
við: hefir I. H. C., sem fjórum
sinnum, það ég til man, hefir
sent sérfræðinga hingað til lands
til þess að athuga búnaðarhætti
og möguleika fyrir vélanotkun
— og sölu, ekki sýnt viðleitni
með að selja þessar vélar hing-
að til lands?
Samvínnuhátíð Þingeyinga
Frásögn Jóhannesar Bjarna-
sonar í Tímanum 15. ágúst gef-
ur tilefni til þess að menn spyrji
á þennan hátt og hún gefur
fullt tilefni til þess að svör þau,
sem menn mynda sér við þess-
um spurningum verði 'til lítils
sóma fyrir S. í. S. og þá menn,
er helzt hafa unnið hér að
reynslu og sölu búvéla, bæði á
vegum S. í. S. og á annan hátt.
„Hann kemur heim með um
20 nýjar vélar“. Með „nýjar vél-
ar“ er bersýnilega átt við það,
að um vélar sé að ræða, er hér
hafi ekki verið notaðar áður, né
tilsvarandl vélar frá öðrum
verksmiðjum. Það er mjög fjarri
því að þetta sé rétt.
„Nýju“ vélunum, sem taldar
eru upp í viðtalinu og ýmist sagt
að sé von á, eða að J. B. hafi
komið heim með þær, mætti
skipta í eftirtalda flokka:
1. Vélar, sem hér hafa verið
notaðar áður, eða tilsvarandi
vélar til sömu nota, og reynzt
vel, og Verið útvegaðar og seld-
ar eftir því sem á hefir þurft að
halda. Sem dæmi um slíkar vél-
ar má nefna kartöfluupptöku-
vélar. Af þeim hefir S. í. S. flutt
inn 3 gerðir, tvær gerðir norsk-
ar og eina rússneska. Allar hafa
þær reynzt vel og náð nokkurri
útbreiðslu. Það orkar ekki tví-
;mælis, að norsku kartöfluupp-
, tökuvélarnar eru miklu hentugri
. fyrir íslenzka staðhætti heldur
| en upptökuvélar þær, sem I. H:
C. framleiðir og selur í Ameríku.
Margir bændur bíða nú eftir því
að ná í norskar upptökuvélar,
er samband fæst við Noreg, mun
notkun þeirra aukast allört, svo
framarlega sem kartöflurækt-
uninni verða ekki hömlur settar
eins og nú vill við brenna.
Vélar til að sprauta kartöflur
gegn sýki hafa árum saman ver-
ið notaðar, bæði handvélar og
vélar, sem hestum er beitt fyrir.
Þá er „rafmagnsgirðingarstjór-
inn“ ekki óþekkt áhald, hefir
meira að segja verið búið til á
verkstæði einu í Reykjavík.
2. Vélar, sem hafa vérið
reyndar hér og gefizt vel, en að-
stæður hafa ekki verið fyrir
hendi til þess að þær næðu út-
breiðslu, og hefir því verið sjálf-
gert, að hún hefir fremur lítil
orðið. Breytt viðhorf og meðal
annars breyttar fjárhagsástæð-
ur bænda geta allt í einu gert
notkun þessara véla mögulega
og þannig er nú ástatt, og þá
hefir verið farið að flytja þær
Fyrsta njósnarSlugíð
Flugvélarnar og notkun þeirra er nú orðiff einn veiga-
mesti þátturinn í hernaðarátökum styrjaldarþjóffanna. Þaff
er þó skammt síffan byrjað var að nota flugvélar í hernaði.
Maffurinn, sem fyrstur varff*til þess aff takast á hendur
njósnarflug í ófriði, er enn á lifi, og var' hann þó kominn
á miðjan aldur, er þaff gerðist. Hann er Frakki og heitir
Julien Servies. Segir hér gerr frá honum.
Þriðjudagur 22. át/úst
S a mvinnuf lokkur
Kanada
Eins og lesendum Tímans er
kunnugt af fyrri frásögn blaðs-
ins fóru mjög sögulegar kosn-
ingar fram í einu fylki Kanada,
Saskatchewan, nú í sumar. Vann
einn flokkurinn mjög fáheyrðan
sigur á andstæðingunum, og er
því spáð, að sú muni raunin
verða víðar í Kanada, þegar
kösningar þar fara frarri.
Þessi kosningasigur hefir vak-
ið eftirtekt víða um heim, og
meðal annars hér.
Fyrir nokkru siðan skýrði Al-
þýðublaðið þannig frá því, að
Alþýðuflokkurinn í Kanada
hefði unnið stórsigur í kosn-
ingunúm í Saskatchewanfylki.
Rétt á eftir skýrði Þjóðviljinn
frá þessum sigri, og þá hét
‘ flokkurinn Sósíalistaflokkur.
Sá flokkúr, sem vann hinn
glæsilega sigur í nefndu fylki,
eða 43 þingsæti af 52, er þó
hvorki j afnaðarmannaf lokkur
né sósíalistaflokkur. Hann er alls
ekki bundinn að öllu leyti af
kennisetningum jafnaðarmanna
og beinlínis andstæður komm-
únistum. Flokkurinn heitir fullu
The Canada’s Cooperative Com-
monwealth Federation, sem í
daglegu tali er stytt í C. C. F.
Hann er, eins og nafnið bendir
til, fyrst og fremst samvinnu-
flokkur, en viðurkennt skal, að
stefnuskrá hans er samt að ýmsu
leyti svipuð stefnuskrá venju-
legra jafnaðarmannaflokka.
í grein, sem birtist í Þjóðvilj-
anum um flokk þenna og þýdd
er úr ensku blaði, kemur greini-
lega í ljós hvers eðlis flokkurinn
er, þótt reynt sé að láta annað
í veðri vaka. Þar segir:
„Fylgi hans hefir aldrei komið
í stórum stíl frá hinum verst
stæða.“
Ennfremur:
„Meiri hluti þingmanna eru
sjálfir bændur".
Einnig:
„Fyrst og fremst hefir bænd-
unum orðið það æ betur Ijóst,
að enda þótt þeir vinni sjálf-
stætt, og fyrir sjálfa sig, að því
er virðist, þá eru þeir í rauninni
vinnumenn þeirra, sem ákveða
flutningsgjöld og vörutollar og
kaupa nautgripi þeirra og svín
o. s. frv.“
Þess vegna er aðal inntakið í
stefnu flokksins samvinna, og
hafa bændurnir stofnað all-
sterk samvinnufélög í fylkinu,
sem er fyrst og fremst landbún-
aðarfylki. í þessu fylki, Saskat-
chewan, þar sem allmargir ís-
lenzkir menn eru bændur, hefir
nú bændafólkið sameinazt og
náð yfirgnæfandi meiri hluta í
fylkisþinginu. Það er ákveðið í
því að láta ekki lengur blekkj-
ast af kaupmönnunum, sem selt
hafa bændum vörur og keypt
afurðir þeirra — mönnunum,
sem hafa rakað saman auðnum
og ráðið yfir framtíð þjóðarinn-
ar, enda féllu allir frambjóðend-
ur íhaldsflokksins. Jafn ákveðið
er þetta bændafólk í því, að það
sem það vill innleiða, sé ekki
kommúnismi, það sé ekki öreiga-
ríkið, sem eigi að taka við með
þeirri harðstjórn, sem slíku
fylgir.
„Fylgi hans (þ. e. C. C. F.) hef-
ir aldrei komið í stórum stíl frá
þeim verst stæðu,“ segir í sjálf-
um Þjóðviljanum.
Þessi sigur umbótaflokks
Kanada ætti að vera okkur ís-
lendingum mikill lærdómur. Það
eru millistéttirnar í þessu landi,
bændur og aðrir frjálshuga
menn meðal vinnandi stétta,
sem verða að marka stefnuna, ef
þjóðfélagið á.að geta staðizt. Það
verður aldrei sæmileg framtíð
sköpuð í þessu landi, ef stríðs-
gróðamönnum á með flærð og
fagurgala að takast að ráða
stjórnarfarinu. Þá er' yfirvof-
andi ófriður. Sama máli gegnir,
ef öfgar „hinna verst stæðu“
eiga að stjórna með ofbeldi og
kúgun.
Það er þetta, sem samvinnu-
menn, eða köllum þá, ef menn
endilega vilja, jafnaðarmenn, í
Kanada hafa skilið. Þess vegna
hefir flokkur þessi unnið einn
glæsilegasta kosningasigur, er
Julian Serviés, Alsírbúi af
frönskum ættum, einn af braut-
ryðjendunum á sviði flugmál-
anna, fæddist árið 1876 í litlu
þorpi í Óranhéraði. Hugur hans
hneigðist þegar í æsku mjög að
vélum ýmis konar og kom brátt
í ljós, að hann var óvenjulegum
gáfum gæddur á því sviði. Árið
1906 varð hann fyrstur manna
til þess að hefja fasta farþega-
flutninga á vélknúnu farartæki
milli Óran og Mostaganern í
Alsír.
Serviés steig fyrst fæti sín-
um í flugvél árið 1909, og tók
þegar næsta ár að leggja stund
á flug, er þá var mjög skammt á
veg komið, miðað við það, sem
nú er. Snemma árs 1911 varð
hann frægur maður um gervalla
Norðurálfu, því að þá hn\kkti
hann spönsku meti í langflugi
og ferðaðist eftir það víðs vegar
um Spán og sýndi fluglistir sír-
ar. Síðar sama ár fór hann sýn-
ingarför um Norður-Afríku. Um
haustið stefndi landstjóri Frakka
í Marokkó honum á fund sinn
í Oujda til þess að ræða um flug-
mál og framtíðarhorfur á því
sviði. Varð það að ráði, að Ser-
viés gekk í þjónustu franskra
stjórnarvalda í Marokkó og
skyldi hann fljúga víðs vegar
um landiö til þess að sýna íbú-
unum undur hins nýja tíma og
mátt hinna erlendu yfirdrottn-
ara. Þessi för gaf tilætlaðan ár-
angur. Landsmenn féllu í stafi
af undrun yfir stórmerkjum
þeim, sem þeir urðu ásjáandi,
og virðing og álit franskra
stjórnarvalda jókst stórlega. Var
til dæmis frá því sagt í Echo d’
Oran, aðalblaðinu í Óran, að
Si Pacha Si Ahmed í Karrouan
hefði hraðað sér til móts við
flugmanninn og þrýst hönd hans
hlýtt og lengi og mælt: „Það,
sem ég hefi séð, yfirstígur allt,
sem ég hefði getað ímyndað mér.
Nú eiga Frakkar aðeins eftir aö
finna ráð til þess að menn geti
lifað eilíflega.“
Skömmu síðar varð Julien
Serviés til þess fyrstur manna
að takast á hendur flug í þjón-
ustu hers á ófriðartíma.
Á nýlendusýningunni í París
1931 sýndu ítalir í deild sinni
eins manns flugvél með ítölsk-
um merkjum, ásamt þeim skýr-
ingum, að í þessari vél hefði
Piazza höfuðsmaður fyrstur allra
innt af höndum þjónustu í lofti
í þágu stríðandi hers. Var það
talið hafa verið í Trípólítaníu
22. október 1911 í ófriði ítala
og Tyrkja. Flaug Piazza þá yfir
stöðvar tyrkneska hersins í
grennd við Trípólí í 350 feta
hæð og var á lofti 45 mínútur.
Þegar hann kom aftur til stöðva
ítala, gat hann meðal annars
skýrt frá því að tyrknesk ridd-
arasveit nálgaðist hratt her-
stöðvar ítala tíu mílur sunnan
við Trípólí.
Það er engin ástæða til þess
að gera lítið úr afreki hins
ítalska höfuðsmanns, og sjálf-
sagt hefir það ekki verið neinn
barnaleikur að fljúga í seinfærri
flugvél yfir herstöðvar Tyrkja
innan skotmáls, enda þótt þá
væri ekki til nein kunnátta eða
reynsla um það að skjóta niður
flugvélar né sérstök tæki til
slíks. En hins vegar skjátlaðist
ítölsku nefndinni, er starfaði að
undirbúningi þessarar sýningar,
þegar hún fullyrti, að Piazza
hefði fyrstur manna flogið í
hernaðarþágu.
Á þessum tímum var Oujda
Imiðstöð franskra setuliðssveita
í Marokkó. Ólga var víða mikil
meðal landsmanna og undu þeir
illa stjórn Frakka. Kom oft til
harðra vopnamiðskipta. Árásir
á herstöðvar Frakka voru .tíðar.
Að morgni hins 13. október
1911 átti frönsk herdeild að fara
frá Oujda áleiðis til fjallahér-
aða, þar sem Márar höfðu eflt
flokk uppreisnarmanna, er lét
mjög að sér kveða. Foringi her-
Káupfélag Þingeyinga og
Kaupfélag Svalbarðseyrar héldu
í félagi almenna samkomu í
Vaglaskógi 6. þ. m. og minntust
þannig aldarafmælis samvinnu-
hreyfingarinnar. Samkomuna
sóttu á fjórða þúsund manna.
Vaglaskógur er framúrskar-
andi samkomustaður á hásum-
ardegi, þegar vel viðrar.
Hinn 6. ágúst var yndislegt
veður. Margir höfðu gist í tjöld-
um í skóginum nóttina áður og
snemma morguns hófust mann-
flutningar í skóginn úr hérað-
inu, því að bílakostur var ekki
meiri en svo að fara þurfti marg-
ar ferðir. Reikuðu menn að
morgninum um skóginn, nutu
fegurðar hans, ræddu við vini og
kunningja, eða keyptu sér veit-
ingar í hinum miklu veitinga-
tjöldum Sigurðar Lúthers frá
Fosshóli, sem þenpan dag var
bryti staðarins. Um kl. 11 hóf
Lúðrasveit Akureyrar að leika í
skóginum. Var mjög skemmti-
legt og ævintýralegt að hlýða á
hljómleik hennar bergmála um
skóginn. Um kl. 13 setti Karl
Kristjánsson, oddviti í Húsavík,
samkomuna í nafni kaupfélag-
anna, er fyrir henni stóðu, bauð
menn velkomna og tilkynnti
dagskrárliði. Stjórnaði hann
samkomunni.
Aðalsamkomustaðurinn er
sléttur völlur í stóru rjóðri. í
jaðri rjóðursins fast við skógar-
þykkriið, þar sem brekkur hefj-
ast, svo skógargrunnurinn rís og
skóginn ber efst við himinn, var
ræðustóll gerður eins og trjá-
flétta til að sjá. Við hlið ræðu-
stólsins var söngpallur lauf-
skrýddur. íslenzki fáninn blakti
við hún víðsvegar um samkomu-
svæðið og stór samvinnufáni við
ræðustólinn, milli tveggja stórra
þjóðfána.
Tveir söngflokkar skemmtu á
samkomunni. Var sungið fyrir og
eftir hverja ræðu. Söngflokk-
arnir voru: Blandaður héraðs-
kór, sem í voru á annað hundrað
manns, og karlakór úr Reykja-
dal. Sungu þeir til skiptis. Báð-
um flokkunum stjórnaði Páll H.
Jónsson kennari að Laugum.
Ræður fluttu: Jónas Jónsson,
alþingismaður: Minni samvinn-
unnar. Arnór Sigurjónsson,
bóndi, Þverá: Forsaga kaupfé-
inn eftir því sem stríðsástæður
leyfa. Glöggt dæmi um slíkar
vélar eru mótorsláttuvélarnar,
sem oft eru nefndar, þ. e. drátt-
arvélar með viðbyggðum sláttu-
vélum. Notkun þeirra er engin
nýjung hér á landi. Mótorsláttu-
vélar hafa verið notaðar á Korp-
úlfsstöðum í 14—15 ár og eru
(Framh. á 3. síðu)
fararinnar vildi fá vitneskju um,
hve fjölmenn mundi vera sveit
uppreisnarmanna, sem hann
hafði spurnir af, að sæti fyrir
Frökkum á leið þeirra til fjall-
anna. Hann boðaði Serviés
á sinn fund og spurði, hvort
hann treystist til þess að takast
á hendur njósnarferð í flugvél
sinni í því skyni að komast eftir
þessu. Serviés tókst þetta óðar
á hendur. Flugvél hans var af
einhverri hinni beztu gerð, sem
þá þekktist, og yélin 50 hestöfl.
Hjálpartæki voru engin önnur
en áttaviti, hæðarmælir og arm-
bandsúr.
Klukkan 7.10 að morgni 13.
október 1911 hóf Serviés sig til
flugs við Oujda. Tólf mínútum
siðar beindist athygli hans að
reykjarmökk, er lagði upp úr
kjarrinu, 25 mílur frá borginni.
Hann nálgaðist staðinn í 400
feta hæð, steypti sér síðan nið-
ur yfir kjörrin og sá þar þá á
að gizka 300 Mára undir vopn-
um. Flúðu þeir eins og fætur
toguðu í allar áttir, er þeir urðu
þessa furðu-farartækis varir.
Síðan flaug Serviés umhverfis
6000 feta hátt f ja.ll, en sneri eftir
það til baka til Oujda. En á leið-
inni varð hann skyndilega var
við rykmekki mikla í norðurátt.
Við nánari athugun kom í ljós,
að þarna var franskt herlið á
ferð — riddaralið, fótgöngulið
og stórskotalið. Frakkarnir veif-
uðu húfum sínum, og Serviés
æpti til þeirra eins hátt og hann
gat.
Öllu var óhætt. Þrjú hundruð
illa búnir Márar, skelkaðir eftir
það, sem fyrir hafði borið, gátu
laganria í Þingeyjarsýslu. Jón
Sigurðsson, bóndi, Felli: Minni
Þingeyjarsýslu. Karl Kristjáns-
son, oddviti, .Húsavík: Minni
Kaupfélags Þingeyinga. Finnur
Kristjánsson, kaupfélagsstjóri,
Svalbarðseyri: Minni Kaupfélags
Svalbarðseyrar.
Ávörp fluttu: Karl Arngríms-
son, fyrrum bóndi, Veisu: Þakkir
til söngfólksins. Stefán Stefáns-
son, bóndi á Svalbarði: Hvöt til
Þingeyinga.
Þegar lokið var tveim fyrstu
ræðunum, hófst íþróttaþáttur.
íþróttirnar fóru fram örstutt frá
rjóðrinu, á grund niðri við
Fnjóská. Sveit ungra manna úr
Reykjadal sýndi glímu, fimleika
og boðhlaup. Var gerður mjög
góður rómur að sýningu íþrótta-
mannanna, enda eru þessir
Reykdælingar vaskir og lofs-
verðir íþróttamenn og fágætir
áhugamenn um íþróttir.
Að loknum íþróttunum hófust
ræðuhöldin og söngur að nýju, en
því næst kappreiðar, sem fóru
fram á grundunum við ána, eins
og íþróttasýningin. Gaf þar að
líta margan fallegan hest. Voru
24 hestar reyndir. Verðlaun
hlutu þessir hestar:
í úrslitakeppni á stökki:
1. verðl.: Léttir. Eigandi Bald-
vin Sigurðsson, Felli.
2. verðl.: Rauðka. Eigandi: Sig-
fús Jónsson, Einarsstöðum.
3. verðl.: Þ.okki. Eigandi: Jón
Laxdal, Nesi.
Folahlaupsverðlaun:
1. verðl.: Griður. Eigandi: Ja-
kob Stefánssori, Öndólfsstöðum.
2. verðlaun: Stikla. Eigandi:
Einar Jónsson, Einarsstöðum.
3. verði.: Bliki. Eigandi: Jón
Vigfússon, Úlfsbæ.
Flokksverðlaun:
1. verðl.: Sindri. Eigandi: Har-
aldur Stefánsson, Breiðumýri.
2. verðl.: Siífri. Eigandi: Sig-
urður Stefánsson, Öndólfsstöð-
um.
3. verðl.: Skuggi. Eigandi: Geir
Ásmundsson, Víðum.
Einn hestur fékk viðurkepn-
ingu fyrir skeið: Jarpur, 6 vetra.
Eigandi: Jóhannes Jónsson,
Tunguvöllum .
Kappreiðarnar tóku að vonum
alllangan tima, en svo vel
skemmtu menn sér við þær, ekki
aðeins eldri menn, heldur líka
unga fólkið, að þó tilkynnt væri,
þegar á þær leið, að dans yrði
hafinn á danspalli, ef fólk vildi,
þá sinti því enginn fyrr en
hætt var að hleypa hestunum.
En þá hófst dans og var stig-
inn til kl. 23 y2- Hljómsveit fjögra
manna frá Akureyri („Blástakk-
ar“) lék fyrir dansinum.
Til samkomunnar var mjög
vandað og tókst hún prýðilega. .
Samkomug.estur.
ekki unnið svona fjölmennri og
vel vopnaðri sveit neitt grand.
För Serviés þótti hin fræki-
legasta og hlaut hann mikið lof
meðal Frakka í Marokkó.
í marzmánuði 1912 flaug hann
í annað sinn í hernaðarþágu, og
var sú flugferð allmiklu þýðing-
armeiri ,en sá fyrri. Þá flaug
hann yfir landflæmi, er upp-
reisnarmenn höfðu lagt undir sig
og fann þar herbúðir 6000 manna
hersveitar. Flaug hann eins
lágt og honum var unnt yfir
stöðvar uppreisnarmanna og
gat gert mjög nákvæma grein
fyrir búnaði þeirra og stöðu,
er hann kom aftur til manna
sinna. Fyrir þetta var hann
sæmdur frönsku heiðursmerki.
Árið 1913 stofnaði Serviés flug-
skóla í Séníu. Var það fyrsti flug-
skólinn í Norður-Afríku. Enn í
dag eru þar miklar flugstöðvar,
er skólinn hafði aðalbæki-
stöð sína. Árið 1914 gat hann
eigi aðeins látið franska hern-
um í té talsvert ^f flugvélum
heldur og allmarga reynda og
dugandi flugmenn. Sjálfur var
Julien Serviés fyrst í varnarliði
Parísarborgar, en síðar stjórnaði
hann flugsveit, er hafði aðsetur
sitt í Dunkirk. Flaug hann það-
an alloft ýmissa erinda og hlaut
heiðursmerki fyrir afrek sín. En
í einni flugferð sinni særðist
hann og nauðlenti í Belgíu. Var
hann þar tekinn höndum, ásamt
förunaut sínum, og sat í fanga-
búðum til stríðsloka.
Eftir stríðið hélt hann áfram
að starfa að flugmálum. En árið
1923 særðist hann í flugslysi ná-
(Framh. á 4. síðu)