Tíminn - 08.09.1944, Page 2

338
TÍMIM, föstiidagiim 8. sept. 1944
85. blað
Föstudatfur 8. sept.
Opínberírstarfsmenn
og verkfallsrétturínn
Það er kunnara en frá þurfi
að segja, að opinberir starfs-
menn eru sú stétt þjóðfélagsins,
sem,hlotið hefir minnstan skerf
af kjarabótum styrjaldará-
standsins. í kapphlaupi því, sem
átt hefir sér stað milli kaup-
gjalds og afurðaverðs, hafa
þeir dregizt fullkomlega aftur
úr. Meðan margir láglaunamenn
hjá ríkinu hafa fengað grunn-
kaup sitt hækkað um 25%,
hafa flestar aðrar stéttir fengið
grunnkaup sitt hækkað um 50—
100%. Þótt slíkar hækkanir verði
eigi að öllu leyti teknar til fyrir-
myndar, virðist það vera eðlilegt
réttlætismál, að opinberfr starfs-
menn komist til samræmis við
aðrar stéttir áður en hafist verð-
ur verulega handa um að klifra
niður dýrtíðarstigann, svo að
ósamræmi og ranglæti, sem hef-
ir skapazt milli stéttahópanna á
stríðsárunum, valdi ekki óþarfri
úlfúð og' togstreitu við almenna
niðurfærslu.
Setning nýrra laga um launa-
kjör opinberra starfsmanna er
einnig þörf af fleiri ástæðum.
Það ástand, sem nú ríkir í launa-
málunum, er með öllu óþolandi.
Misræmið i launagreiðslum er
hið stórkostlegasta. Mörg störf
eru uppbætt með ýmiskonar
aukagreiðslum og bitlingum.
Vinnutími og hlunnindi hjá
hinum ýmsu stofnunum er mjög
mismunandi. Þetta og margt
fleira - þarfnast réttláts sam--
ræmis og endurbóta.
Páum mun það augljósara en
sveitafólkinu, hve slæmar af-
leiðingar geta af þVí hlotizt, ef
þannig verður búið að opinber-
um starfsmönnum til langframa.
Mörg læknishéruð eru nú lækn-
islaus, mörg prestaköll prests-
laus og kennara vantar í margar
sveitir landsins. Pátt er þó mik-
ilvægara fyrir sveitirnar en að
eiga mikilhæfa og trausta emb-
ættismenn, enda hefir reynslan
sýnt, að úr hópi þeirra hafa
þær fengið marga sína beztu
fyrirliða. Hins vegar er ekki
hægt að ætlast til þess, að
sveitirnar eignist góða embætt-
ismenn í framtíðinni meðan
launakjörin eru svo léleg þar,
að það borgar sig stórum betur
að vera óbreyttur verkamaður í
höfuðstaðnum.
Fyrir atbeina fjármálaráð-
herra liggja nú fyrir tillögur um
breytingar á launaákvæðum
launalaganna. Þær gera ráð fyr-
ir nokkurri heildarhækkun
launagreiðslna ríkisins, og stafar
ríflegur meirihluti þeirrar
hækkunar af fyrirhugaðri
launahækkun hjá opinberum
starfsmönnum í dreifbýlinu, því
að ýmsir starfsmannahópar í
höfuðstaðnum hafa verið Ötulli
við að afla sér ýmsra auka-
greiðslna utan launalaganna.
Það er nokkur galli við þenn-
an launalagandirbúning fjár-
málaráðherrans, að hann nær
aðeins til launaákvæðanna, en
rétt hefði virzt að láta hann
einnig ná til réttinda og
skyldna opinberra starfsmanna
almennt. Launin eru ekki nema
eínn þáttur samkomulagsins
milli launamanna og ríkisins,
en þann þátt virðist erfitt að
ákveða endanlega, nema vitað sé
um önnur hlunnindi og þá
vinnu, sem krafizt er fyrir laun-
in. Ætti það að vera tiltölulega
auðvelt verk að undirbúa þessi
ákvæði nýrra launalaga. í á-
framhaldi af slíkum úndirbún-
ingi, kæmi svo athugun á því,
hvort eigi mætti draga úr hinu
mikla starfsmannahaldi ríkisins,
sem er áreiðanlega orðið því of-
vaxið á venjulegum tíma, og
hvað væri hægt að gera fyrir þá
starfsmenn, sem ríkið hefði ekki
lengur þörf fyrir. Sú stefna rík-
isins, að -hafa of marga starfs-
menn, hlýtur alltaf að enda með
því, að þeir verða lakar laun-
aðir en ella, og því er það sam-
eiginlegt hagsmunamál begga
aðila, ríkisins og opinberra
starfsmanna, að starfsmennirn-
Samvinna í stjórnmálum og
gagnkvæmt traust
I. Einkennlleg viimii-
lirögð.
„Undirstaðan und-ir samvinnu
þjóðanna verður að vera gagn-
kvæmt traust“. Um víða veröld
er þannig talað. Mönnum er
ljóst, að til þess að heilbrigð
samvinna hefjist milli þjóðanna,
þarf að endurreisa hið gagn-
kvæma traust eftir tímabil svik-
semi og þeirrar tortryggni og
úlfúðar, ^em hefir verið milli
þjóðanna. Samstarf milli stjórn-
málamanna um stjórn eða ann-
að, hvort sem er á íslandi eða
annars staðar, verður og aldrei
viðunandi og kemst jafnvel ekki
á, nema gagnkvæmt traust sé til
staðar.
Það mætti því vera flestum
mönnum undrunarefni eftir
það, sem á undan er gengið, að
Jón Pálmason er nú í annað
sinn, í ofanálag á skrif Gáins,
sendur fram í Morgunblaðinu
til að skrifa rætni um andstæð
inga Sjálfstæðisflokksins, —
náttúrlega að undanskildum
kommúnistum, — í sambandi við
tilraun til stjórnarmyndunar,
sem Sjálfstæðisflokkurinn hefir
beitt sér fyr.ir að undanförnu
og enn stendur yfir. Ekki sízt
er þetta undrunarefni þegar vit-
að er, að um það var talað milli
flokkanna, að meðan þessi til-
raun til stjórnarmyndunar
stæði yfir, skyldi ekki um hana
rætt í áróðurs- og ásökunartón
milli flokkanna. Þetta verður
því að telja harla einkennileg
vinnubrögð hjá flokki, sem
vegna stærðar sinnar ætti að
hafa forustuna um stjórnar-
myndun og er samkvæmt því
lögmáli að reyna að mynda
stjórn þessa dagana, því að ef
ekki er hægt að halda loforð,
sem gefin eru meðan á stjórnar-
myndun stendur, þá er það ekki
sérstaklega til þess fallið að
vekja það traust milli flokkanna,
sem leitt gæti til stjórnarmynd-
unar.
II. Fagnrt talað.
Jón á Akri segir, að Sjálfstæð-
isflokkurinn vilji koma á „allra
flokka rikisstjórn", og þetta
ættu nú landsmenn sannast að
segja aö vita, því að ekki hefir
það svo sjaldan verið sagt í
Morgunblaðinu og þetta er nú
líka þriðja tilraunin, sem Sjálf-
stæðisisflokkurinn gerir til að
koma á allra flokka ríkisstjórn.
Ennfremur segir Jón: „Flokks-
deilur um mismunandi stjórn-
málastefnur skyldu~hins vegar
geymdar þar til stríðið er búið
og þjóðarskútan getur aftur
siglt á sléttum sjó“.
Þannig hefir Verið talað oft
áður og ^im þetta hefir verið
samið. En hver gerðist svo til
þess að slíta því samstarfi með
kjördæmabreytingunni 1942 og
skapa þannig þaö' ástand, sem
nú ríkir í íslenzkum stjórnmál-
um og lýst er i Morgunblaðinu
daglega? En sleppum því að svo
komnu máli.
j Aðalinnihaldið í grein Jóns
; er að afsaka það, að Sjálfstæð-
isflokkurinn gerir nú tilraun til
þess í þriðja skipti að mynda
stjórn allra flokka, og hann segir
j að það sé alveg ólíku saman að
jafna og tilraun Framsóknar-
flokksins til að mynda stjórn
með kommúnistum 1942.
Það er að vísu rétt hjá Jóni,
j að það er ólíku saman að jafna,
því að kommúnistar lýstu því
yfir í kosningunum 1942 og lof-
uðu kjósendum því alveg af-
dráttarlaust, að þeir ætluðu sér
1 að vinna með Framsóknarfl. og
jafnaðarmönnum eftir kosning-
I ar. Þegar árangurslaust hafði
iverið lokið við fyrstu' tilraun-
ina4 til að koma á stjórn allra
flokka, voru þaö kommúnistar,
1 sem sneru sér til Alþýðuflokks-
ins og Framsóknarflokksins og
óskuðu eftir samtali um stjórn-
armyndun, og vitanlega var úti-
iokað, að Framsóknarflokkurinn
gæti neitað því að verða við slíku
"samtali við réttkjörna þing-
menn. En eftir að hann hafði
prófað Kommúnistaflokkinn
með samtölum, lagt fram ná-
kvæmt og sundurliðað samn-
ingstilboð, og þegar það sýndi
sig, að Kommúnistaflokkurinn
vildi ekki starfa á umbóta-
1 grundvelli, sleit Framsóknar-
flokkurinn samtölunum. En ár-
angur samtalanna varð sá, að
sannað var, að Kommúnista-
flokkufipn var ekki umbóta-
1 flokkur, eins og hann hafði
haldið fram við kjósendur í
kosningunum 1942.
III. Samstarf S.jálf-
stæðisflokksins og
kommipiiista.
Um Sjálfstæðisflokkinn hefir
verið öðru máli að gegna, Hann
hefir leitað eftir samstarfi við
kommúnista þrisvar sinnum, en
því hefir heldur aldrei verið
haldið fram af hálfu Sjálfstæð-
ismanna, að kommúnistar hafi
skrifað þeim og beinlínis J3eðið
þá um samtöl. En grein Jóns
virðist vera skrifuð til að af-
saka þessar þrjár tilraunir Sjálf-
stæðismanna til að fá kommún-
ista í stjórn, og fer þá eins og
oftast, að í hverri afsökun er
ásökun.
Annars þarf Jón ekki að
vera neitt hræddur við það,
þótt Sjálfstæðisflokkurinn ræði
ir séu sem fæstir, en vel laun-
aðir.
Opinberir starfsmenn hafa nú
hafizt handa um að fá hlut sinn
réttan til samræmis við aðrar
stéttir. Um það er allt gott að
segja og sjálfsagt að taka þeim
með velvilja og skilningi. Op-
inberir starfsmenn, sem er
sæmilega búið að, hafa víðast
reynzt ein bezta kjölfesta þjóð-
félagsins, ásamt bændum og
öðrum smærri framleiðendum,
gegn niðurrifi og upplausn
öfgastefna. Það væri háskalegt,
ef þannig væri haldið á málum,
að þeim væri kippt úr þessum
farvegi og látnir verða vatn á
myllu æsingamanna.
Séinustu mánuðina hefir einn
stjórnmálaflokkur landsins lát-
izt vera sérstakur merkisbefi
opinberra starfsmanna. Það er
Kommúnistaflokkurinn. Hann
hefir samt ekki þurft langan
tíma til að afhjúpa það, að
fyrir honum vakir annað með
þessum bægslagangi sínum en
að bæta fyrir málsstað opin-
berra starfsmanna. Liðsmenn
þeirra innan samtaka opinberra
starfsmanna hafa unnið að því,
að krafan um verkfallsrétt yrði
sett á oddinn á undan kröfunni
um leiðréttingu launalaganna,
Hefir þeim tekizt að koma þess-
ari ár sinni svo vel fyrir borð, að
almennt mun svo álitið, að verk-
fallsrétturinn sé orðinn aðal-
krafa opinberra starfsmanna.
En þetta er mikill misskilningur.
Allur meginþorri opinberra
starfsmanna mun líta á kröfuna
um verkfallsrétt eins og firru
og upplausn þjóðfélagsins, enda
þekkist slíkur réttur hvergi
annars staðar. Þeim er ljóst, að
færu t. d. dómarar og löggæzlu-
menn í verkfall, hætti þjóðfé-
lagið að vera til, og frumstæð-
asta mannúð væri líka úr sög-
unni, ef læknar gerðu verkfall.
Þessum stéttum mun vissulega
ekki koma til hugar að sýna
slíkt þegnskaparleysi, en þær
munu líka vænta þess, að þjóð-
félagið meti störf þeirra rétti-
lega.
Það er vissulegt, að takist
kommúnistum að láta líta svo
út, að krafan um verkfallsrétt-
inn sé aðalmál opinberra starfs-
manna, mun það vekja gegn
þeim tortryggni og andúð, sem
spillir áliti þeirra og torveldaði
framkvæmd annara mála. Opin-
berir starfsmenn myndu því
gera það hyggilegast að losa sig
undan hinni kommúnistisku
niðurrifsforustu og hætta að
stofna virðingu sinni og réttlæt-
ismálum í hættu; með því að
skipa sér fyrir vagn kommún-
istisks upplausnarmáls, eins og
þessi krafa um verkfallsréttinn
er. Þ. Þ.
við kommúnista um stjórnar-
myndun, því að það út af fyrir
sig er ekkert saknæmt, heldur
eðlilegt, að allar leiðir séu próf-
aðar. En fyrst Jón telur slíkt
sérstakt ádeiluefni gegn Fram-
sóknarflokknum og skrifar um
það langar greinar, verður ekki
komizt hjá því að benda á, að
Sjálfstæðisflokkinn hefir hent
annað margfalt verra, en sem
aldrei hefir komið fyrir Fram-
sóknarflokkinn, og það er að
hafa samstarf við kommúnista,
er næstum allt hefir miðað að
niðurrifi og er meginorsök þeirr-
ar upplausnar, sem nú er ríkj-
andi.
Þetta samstarf hófst 1937 í
verkalýðsfélögunum með verk-
föllum og ofbeldi í Hafnarfirði,
þar sem kommúnistar voru ör-
fáir, og Sjálfstæðismenn hjálp-
uðu þeim til að reka alla aðal-
foringja Alþýðuflokksins úr
verkamannafélaginu Hlíf. Sam-
eiginlega hafa svo Sjálfstæðis-
menn og kommúnistar kosið
Hermann Guðmundsson sem
formann verkamannafélagsins
Hlífar og báðir telja Hermann
þennan vera sinn flokksmann.
Svo náið er samstarfið. Þetta
samstarf, sem hófst í Hafnar-
firði, hélt áfram á Norðfirði, í
ýerkamannafélaginu Dagsbrún
og Alþýðusambandinu.
Þegar Sjálfstæðismenn sömdu
um það að fara í þjóðstjórn 1939,
var sérstaklega um það samið,
að Sjálfstæðismenn slitu sam-
starfi við kommúnista í verka-
lýðsfélögunum. Þetta var loforð,
sem þeir gáfu Alþýðuflokknum.
En þetta loforð var 'svikið og
hefir samstarfið milli kommún-
ista og Sjálfstæðismanna stöð-
ugt haldið áfram í verkalýðsfé-
lögunum síðan.
Árið 1942 náði þetta samstarf
hámarki sínu, þegar Sjálfstæð-
isflokkurinn myndaði stjórn
með stuðningi kommúnista. Síð-
an hefir formaður Sjálfstæðis-
flokksins ekki getað hugsað sér
neina stjórn, nema kommúnist-
ar taki þátt í henni og hefir
ge'rt þrjár tilraunir, sem fyr
greinir, til að fá þá í stjórn.
Þá hafa kommúnistar stjórn-
að Reykjavíkurbæ með Sjálf-
stæðismönnum og haldið vernd-
arhendi' yfir Bjarna Ben. í borg-
arstjórastöðunni meðan Árni
frá Múla var reiðubúinn til að
hrekja hann þaðan.
Sjálfstæðismenn kusu kom-
múnista í þrjár trúnaðarstöður
á síðas^a þingi (m. a. í síldar-
útvegsnefnd) og spörkuðu það-
an jafnaðarmönnum.
Þegar Framsóknarflokkurinn
hefir flutt mál á Alþingi, sem
kommúnistar voru andvígir,
eins og t. d. um 10 ára ræktun-
aráætlunina, hafa nokkrir
Sjálfstæðismenn jafnan hjálp-
að kommúnistum til að drepa
þau. í staðinn hafa svo kom-
múnistar hjálpaö Sjálfstæðis-
flokknum til að stöðva ýms
skattafrv. Hefir samvinna þess-
ana flokka í þinginu þannig
verið hin nánasta.
Öllum landslýð er það og vit-
anlegt, að það stóð lengi í makki
milli Sjálfstæðismanna og kom-
múnista í vor að kjósa sameigin-
lega ríkisforseta, sem setti núv.
stjórn af og skipaði stjórn, sem
væri vinveitt kommúnistum og
Sjálfstæðismönnum, en viö þetta
var hætt af því, að nokkur hluti
Sjálfstæðisflokksins gerði upp-
reisn og hafði í hótunum. í
bræði sinni út af þessu skilaði
helmingur þingmanna Sjáif-
stæðisflokksins auðum seðlum,
ásamt kommúnistum, eða kaus
annan mann en Svein Björnsson.
Sama er að segja um ásakan-
irnar í garð forseta og utanrík-
ismálaráðherra . í sambandi við
vesturförina. Þar er einnig sam-
spil milli Sjálfstæðismanna og
kommúnista.
Samstarfið milli Sjálfstæðis-
flokksins og kommúnista jafn-
gildir því opinberri trúlofun, þar
sem skötuhjúin hafa þegar sett
upp hringana, enda er það aug-
ljóst mál, að í blöðum þessara
flokka er nú aldrei nokkur
minnsti broddur í deilunum. Ef
Morgunblaðið deilir á kommún-
ista, liggur það alltaf milli lín-
anna strax á eftir, að beðið er
afsökunar á því. Öll áherzla hef-
ir verið lögð á það síðustu ár og
í sumar síðan talað hafði verið
um stjórnai’myndun, að rægja
Framsóknarmenn bæði í sjálf-
stæðis- og kommúnistablöðun-
um. Er því bersýnilega samvinna
um þetta atriði.
IV. Xiiverandi ástand.
Það mætti vera öllum ljóst,
að það er þetta samstarf, sem
hófst milli Sjálfstæðismanna og
kommúnista 1937 og alltaf hef-
ir snúizt um upplausn og eyði-
leggingu, er veldur því ástandi,
sem nú ríkir í íslenzkum stjórn-
málum. Það keyrði fyrst um
þverbak, er þessir tveir flokkar
stóðu að ríkisstjórn 1942 og Öl-
afur Thors samdi þannig við
kommúnista, að hann mætti
e.kki, méðan hann væri ráðherra,
gera ágreining í neinum stór-
um málum, sízt af öllu í dýr-
tíðarmálunum. Kommúnistum
var því fengið vald til þess, þeg-
ar s.tjórnin var mynduð vorið
1942, að skapa það ástand, sem
orðið er, og þeir hafa unnið að
markvíst síðan þeim var fengin
þessi aðstaða.
Það er auðsætt mál, að til þess
að stjórnarsamvinna geti haf-
izt, verður að minsta kosti að
stöðva dýrtíðina og helzt að
lækka hana. Ef dýrtíðin verður
látin aukast, er hrun framundan
og er meira en þýðingarlaust að
mynda stjórn upp á þær spýtur.
En hvernig er hægt að stöðva
dýrtíðina? Það er framkvæman-
legt með tvennum hætti. Önnur
leiðin er að gera það með vald-
boöi, þ. e. gerðardómi, en þeirri
leið eru kommúnistar auðvitað
andvígir, jafnaðarmenn einnig
og væntanlega Sjálfstæðisflokk-
urinn, sem afnumdi þessa lög-
gjöf á sínum tíma, þegar
miklum mun hefði verið auð-
veldara að framkvæma hana en
nú. Það eru því engar líkur til
að þessi leiö verði farin að svo
komnu. Þá er aðeins eftir sú
leið að semja við verkalýðinn að
hætta verkföllum, og þá kem-
ur að því að það verður að sækja
það undir kommúnista, sem eru
í stjórn verkalýðsfélaganna, fyr-
ir tilstilli Sjálfstæðismanna,
hvort þeim mundi þóknast að
hætta við að láta þjóðfélagið
hrynja í mola.
Það er því sama hvar litið er.
í stjórnmálum og verklýðsmál-
um hafa kommúnistar eflst svo
fyrir samvinnu og tilstilli Sjálf-
stæðisflokksins, að hann treyst-
ir sér ekki til að gera neitt án
þeirra.
Það hefir átt að vera tilgang-
urinn 1937 hjá Sjálfstæðis-
flokknum að eyðileggja Alþýðu-
fl. í verklýðsfélögunum með
því að efla kommúnista, til þess
að Alþýðuflokkurinn yi’ði ekki
nógu sterkur til að hafa meiri
hluta á Alþingi með Framsókn
arflokknum. Sömu stefnu fylgdu
Sjálfstæðismenn, er þeir gerð-
ust fylgjandi breytingu á kjör-
dæmaskipuninni 1942. Þó að
kommúnistar einir græddu á
þeirri breytingu, en Sjálfstæðis-
flokkurinn ekki neitt, þá vildi
Sjálfstæðisflokkurinn samt sem
áður vinna það til að slíta öllu
samstarfi og fylgja kjördæma-
málinu til að' geta fækkað þing-
mönnum Framsóknarflokksins.
Nú munu æði margir jafnað-
armenn hugsa sem svo: Það er
nú bezt, að Sjálfstæðisflokkur-
inn, þingmenn hans og atvinnu-
rekendur, eigi nú við þá stjórn
á Alþýðusambandinu og verka
lýðsfélögunum, sem þeir hafa
sjálfir skapað með samstarfi
sínu við kommúnista.
V. Forusta Sjálfstæðis-
flokksins.
Eftir allt þetta skyldi maður
ætla að það yrði ekki Sjálfstæð-
isflokkurinn, sem gerðist til
þess, þrátt fyrir gefin loforð í
gagnstæða átt, að hefja deilur
um þá tilraun til stjórnarmynd-
unar, sem unnið hefir verið að
um skeið. Það er ekki beinlínis
til þess að vekja tiltrú, sem er
þó ekki sízt þörf, því þótt erfið-
leikar séu miklir á stjórnarsam-
starfi, er það fullvíst, að það er
ekki sízt vöntpn á tiltrú, sem
að miklu leyti stendur í vegi
fyrir góðu samstarfi. En auk
þess sem Jón á Akri er tvisvar
sendur fram til að skrifa í áður
greindum dúr, skrifar einn af
stjórnmálaritstjórum Morgun-
blaðsins, Gáinn, á þessa leið:
„Annars er það vitað mál, að
það sem Framsóknarflokkurinn
stefnir að og þráir heitast, er að
komast aftur í flatsængina með
kratabroddunum, svo að hér
megi aftur upp renna „sælu-
tími“ „stjórnar hinna vinnandi
stétta“, til þess að foringjaklík-
ur þessara tveggja flokka fái
aftur notið forréttinda- sinna
vaðið í bitlingum og bruðlað með
ríkisfé eins og sína eigin flokks-
sjóði. Sem betur fer, kemur skip-
an Alþingis, eins og hún er nú,
í veg fyrir að slíkt endurtaki sig.
En Alþingi verður að rækja þá
fyrstu og æðstu skyldu að mynda
starfhæfa ríkisstjórn, eða koma
sér saman um stuðning við þá
stjórn, sem nú situr. Þjóðin get-
ur ekki til langframa unað nú-
verandi ástandi. Það hlýtur að
reka að því, að henni finnist
þingið verá óþörf stofnun í
landinu, þar sem fulltrúar henn-
ar þar geta aldrei orðið sam-
mála um lausn neinna vanda-
mála. Kráfa þjóðarinnar nú er
sú, að þeir tveir' flokkar, sem
mynda meirihluta Alþingis í
stað stjórnarflokkanna áður,
hafi forustu um stjórnmyndun
enda þótt ekki sé óeðlilegt að
hinir fái líka að vera með til að
bæta fyrir sínar mörgu gömlu
syndir. Takist slíkt ekki, verður
þjóðin að fá kost á að kveða
upp dóm sinn yfir Alþingi og að-
gerðum þess — eða öllu.heldur
aðgerðaleysi — hið allra fyrsta.“
Hvað hugsa menn írú um for-
ustumenn -þieirrar stjórnmynd-
untilraunar, sem lofa því að láta
ekkert skrifa um hana meðan
hún stendur yfir, en senda síðan
hinum flokkunum tóninn í þess-
um dúr í aðalmálgagni flokks-
ins? Hér er það beinlínis sagt af
aðalmálgagni Sjálfstæðisflokks-
ins, að ætlast sé til að aðalsam-
starfið verði milli kommúnista
og Sj álfstæðisflokksins, hinir
flokkarnir fái svona að vera með.
Það skal raunar játað, að
stj órnarsamstarf þessara tveggj a
flokka, Sjálfstæðisflokksins og
kommúnistaflokksins, væri ekk-
ert óeðlilegt, því að sameiginlega
hafa þeir skapað það ástand,
sem í’íkjandi er. En fyrst Sjálf-
stæðisflokkurinn treystir sér
ekki til eða vill ekki hverfa aðþví
ráði og leitar eftir samstarfi við
hina flokkana, þá mætti honum
vera ljóst að slík skrif verða ekki
til að skapa það gagnkvæma
traust, sem væri nauðsynlegur
grundvöllur slíkrar samvinnu,
og hjálpar vart til að skapa þá
tiltrú til Sjálfstæðisflokksins, að
þessar tilraunir hans séu gei’ðar
af einlægum hufea.
Aðalíundur Presía-
félags Suðurlands
Aðalfundur Prestafélags Suö-
urlands var haldinn að Þjórsár-
túni dagana 27. og 28. ágúst
síðastl.
Fyrri fundardaginn (sunnu-
daginn) dreifðu prestar sér, svo
sem ávalt hefir verið venja í
sambandi við þessa fundi, og
þjónuðu tveir og tveir við hverja
kirkju nágrennisins.
Var því að þessu sinni hagað
þannig: Kálfholtskirkja: Séra
Jakob Jónsson og séra Garðar
Svavarsson. Marteinstungu-
kirkja: Séra Guðmundur Ein-
arsson og séra Bjarni Jónsson.
Hagakirkja: Séra Sveinbjörn
Sveinbjörnsson og séra Árelíus
Níelsson. Skaröskirkja: Séra
Hálfdán Helgason og séra Helgi
Sveinsson. Árbæjarkirkja: Séra
Ólafur Magnússon og séra Ragn-
ar Benediktsson. Hábæjar-
kirkja: Séra Brynjólfur Magn-
ússon og séra Sigurbj. Á. Gísla-
son. Voru messur þessar sérlega
vel sóttar.
Á mánudagsmorgun kl. 9
hófust fundarstörfin. Var aðal-
umræðuefni fundarins altaris-
sakramentið. Frummælendur
voru séra Sveinn Ögmundsson í
Kálfholti og séra Jón Guðjóns-
son í’ Holti. En kvöldið áður
hafði séra Ófeigur Vigfússon
pr'ófastur í Fellsmúla flutt er-
indi um sama efni.
Urðu umræður langar.
Þá urðu umræður um van-
helgun þá á Þingvöllum, er orðið
hefir í sumar af völdum ís-
(Framh. á 4. síðuj
t