Tíminn - 15.09.1944, Blaðsíða 4

348
87. blafS
Bandaríkín munu
efna loforð sín
Detroit Pree Press birti 29. á-
gúst ritstjórnargrein um ísland,
þar sem tekin er mjög ákveðin
afstaða gegn öllum áróðri í þá
átt, að Bandaríkin haldi þeim
bækistöðvum eftir stríð, sem þau
hafa nú.
í greininni segir meðal ann-
ars:
„Með fáum velvöldum orðum
vísaði utanríkisráðherra íslands,
Vilhjálmur Þór, á bug þeim á-
róðri, sem hafður hefir verið
í frammi um að Bandaríkin
héldu þeim bækistöðvum, sem
þau hafa r;ú á íslandi. Oss voru
látnar þessar bækistöðvar í té
með því skilyrði, að „þegar er
núverandi hættuástand í milli-
ríkjaskiptum er lokið, verði all-
ur slíkur her og sjóher kallað-
ur heim“. íslendjingar vænta
þess, að vér stöndum við þessa
skuldbindingu. Það munum vér
gera. Bandaríkjamenn hafa sem
þjóð ekki tilhneigingu til að
stæla Hitler“.
(Samkvæmt fregn frá upplýs-
ingaskrifstofu Bandaríkja-
stjórnar í Reykjavík).
Dauðaslys
á Höfðaströnd
Norður á Höfðaströnd við
Skagafjörð vildi það slys til á
sunnudaginn var, að maður úr
Reykjavík, Sigurbergur Steins-
son að nafni, féll út úr bifreið
og beið bana af.
Slysið vildi þannig til, að bif-
reiðin kastaðist til á vondum
vegi. Sigurbergur slengdist við
það út að hurðinni, en hún
hrökk upp, og hraut hann þá
út og féll á veginn.
Hann andaðist hálfri annari
klukkustund eftir að slysið vildi
til. Rannsókn leiddi í ljós, að
hann hafði fengið heilablæð-
ingu.
Maður deyr af völd-
um kolsýrings
Um hádegisbilið á sunnudag-
inn var fannst ungur maður,
Emil Kristjánsson að nafni, ör-
endur í bifreiðarskúr á Uang-
holti við Reykjavík.
. Emil heitinn átti heima þar
inn frá og hafði hann farið í
bæinn kvöldið áður og kom seint
heim. Komst hann eigi inn, að
því er virðist, því að' húslykill
hans fannst brotinn í smekklás
útidyrahurðarinnar. Þykir lík-
legt, að hann hafi þá lagzt til
svefns í bifreið, er geymd var
þar í bifreiðarskúr við húsið.
En áður virðist hann hafa sett
vél bifreiðarinnar í gang, lík-
lega í því skyni að ýlja ofur-
lítið í bifreiðinni.
Við rannsókn kom í ljós, að
Emil hefir látizt af völdum kol-
sýrings, eiturlofts, er myndazt
hefir frá vélinni.
Emil var maður reglusamur,
og eigi um það að ræða, að hann
hafi verið ölvaður.
Fjórðungsbandalag
Norðlendínga
Dagana 10.—11. þ. m. var
haldinn á Akureyri þriðji árs-
fundur presta, kennara og ann-
ara kennimanna. Mættir vöru 14
prestar, 15 kennarar og allmargt
annara leikmanna. Biskupinn
yfir íslandi sat fundinn. Aðal-
lega var rætt um uppeldis- og
kristindómsmál. Einnig var rætt
um stofnun Fjórðungsbandalag
Norðlendinga og hafði sr. Páll
Þorleifsson á Skinnastað fram-
sögu um það mál. Lagði hann
til, að unnið yrði að stofnun
slíks bandalags til að hrinda
fram framfara- og menningar-
málum Norðlendinga. Kosin var
þriggja manna nefnd til að leita
samvinnu sýslunefnda og bæj-
arstjórna um málið. Eiga sæti í
henni, auk séra Páls, Snorri Sig-
fússon skólastjóri og Friðrik J.
Rafnar vígslubiskup.
Útbreiðið Tímann!
tíR BÆNUW
Afkoma Reykjavíkurbæjar.
Bæjarstjórn Reykjavíkur hefir ný-
lega birt afkomu bæjarsjóðs fyrir
fyrstu 6 mánuði þessa árs. Samkvæmt
því námu tekjurnar kr. 10,7 millj! en
gjöldin kr. 9,7 millj. Áætlaðar heildar-
tekjur fyrir allt árið eru 34,8 millj. kr.
en útgjöldin 24,4 millj. kr.
Marlene Dietrich,
kvikmyndaleikkonan fræga, er nú
stödd hér í bænum. Dvelur hún hér á
vegum USO-stofnunarinnar til að
skemmta hermönnum. Hún mun verða
hér í nokkra daga.
Þorsteinn H. Hannesson,
söngvari hélt söngskemmtun í Gamla
Bíó á miðvikudagskvöldið. Nú í kvöld
endurtekur Þorsteinn söngskemmtun
sína. Verður hún í Gamla Bíó og hefst
kl. 11,30. Aðgöngumiðar eru seldir í
Bókaverzlun Slgfúsar Eymundssonar.
Kveðjuhljómleikar
Eggerts Stefánssonar.
Eggert Stefánsson söngvari hélt
kveðjuhljómleika í Iðnó síðastl. þriðju-
dagskvöld, en hann er nú á förum til
Ameríku. Á söngskránni voru m. a.
lög eftir Sigvalda Kaldalóns, bróður
Eggerts, og lék hann undir í þeim lög-
um Hin lögin voru eftir Árna Thor-
steinsson, Pál ísólfsson og Áskel
Snorrason. Áður en söngurinn hófst,
flutti Vilhjálmur Þ Gíslason skólastjóri
forspjall. Auk Kaldalóns aðstoðaði
Gunnar Sigurgeirsson með undirleik,
en Lárus Pálsson leikari las kvæði. Á-
heyrendur, sem voru eins margir og
húsrúm frekast leyfði, tóku söng Egg-
erts ágæta vel og bárust honum margir
blómVendir.
Tónlistarmenn fara
utan til náms.
Tveir efnilegir íslenzkir tónlistar-
menn eru nú á förum til Englands til
framhaldsnáms þar á blásturshljóö-
færi. Menn þessir eru Árni Björnsson,
sem fer til að læra á flautu, og Andrés
Kolbeinsson, sem ætlar að leggja fyrir
sig oboeleik. Fara þeir báðir á vegum
Tónlistarfélagsins, en þeir munu ann-
ast kennslu á þessi hljóðfæri við Tón-
listarskójann, þegar þeir koma heim
aftur. Þeim var útveguð námsvist ytra
fyrir milligöngu British Council. Munu
þeir dvelja í Manchester og verða ytra
í 1—2 ár.
^tta bækur frá ísafold.
ísafoldarprentsmiðja hefir nýlega
sent 'frá sér átta nýjar bækur. Eru
það Rauðskinna, V. hefti, íslenzk fræði,
um menningarsamband Frakka og ís-
lendinga eftir Alexander Jóhannesson
prófessor, Við sólarupprás, smásagna-
safn eftir Hugrúnu, Hve glöð er vor
æska, sögur eftir Frímann Jónasson
kennara, Töfraheimur mauranna, bók
með fjölda mynda, þýdd af Guðrúnu
Guðmundsdóttur (Finnbogasonar),
Spænsk málfræði eftir Þórhall Þorgils-
son, Skrifbók I. og II. handa barna-
skólum og til heimakennslu og Veg-
urinn, nýtt námskver í kristnum fræð-
um eftir séra Jakob Jónsson.
Vísitalan
Kauplagsnefnd og Hagstofan
hafa reiknað út framfærsluvísi-
tölu fyrir septembermánuð og er
hún 272 stig, það er 6 stigum
hærra en hún var fyrir ágúst-
mánuð. Stafar hækkun vísitöl-
unnar aðallega af verðhækkun á
kartöflum.
Key hershöfðingi
(Framh. af 1. síðu)
haft af landi og þjóð. Fór
hann hlýlegum orðum ug? sam-
skipti sín við fólkið og umboðs-
menn þess og lét í ljós þá von,
að honum mætti síðar auðnast
að koma hingað og ferðast um
landið og rifja upp fyrri daga.
William Key hershöfðingi
hefir nú dvalið hér nokkuð á
annað ár. Hann tók, á miðju
sumri 1943 við herstjórn hér af
Charles Bonesteel hershöfðingja,
er aflað hafði sér mikils hlý-
hugs íslendinga við það vánda-
starf, er hann gegndi hér. Það
hefir eins farið um Key hers-
höfðingja. Samskipti hans við
íslendinga hafa öll verið með
sama hætti, að honum munu
fylgja héðan af norðurhjaranum
góðar óskir og fölskvalaus hlý-
hugur margra nafnlausra vina,
þegar hann kveður þetta land.
Vínar Tímans
Útvegið sem flestir ykkar einn
áskrifanda að Tímanum og lát-
ið afgreiðsluna vita um það sem
fyrst.
Reykjavík, föstMdaglnn 15. scpt. 1944.
Tilraun Framsóknar-
Slokksíns ....
(Framh. af 1. síðu)
Tillaga þessi kom til umræðu
kl. 5 síðdegis í gær. Fylgdi Bern-
harð Stefánsson henni úr hlaði,
en síðan urðu stuttar umræður
og tillögunni vísað til fjárveit-
inganefndar með því fororði, að
nefndin skilaði áliti fyrir kl. 9,
er hefjast skyldi lokaumræða
um tillöguna.
Þegar fundur hófst aftur í
sameinuðu þingi kl. 9 um kvöld-
ið, lágu fyrir tvö nefndarálit frá
fjárveitinganefnd. Annað nefnd
arálitið var frá Framsóknar-
mönnum og var þar lagt til að
samþykkja tillöguna óbreytta,
en hitt álitið var frá Sjálfstæð-
ismönnum og var þar lagt til að
„Alþingi fæli ríkisstjórninni að
leggja fram fé úr ríkissjóði til
þess að halda óbreyttu verð-
lagi innanlands til 23. sept.
1944, að þeim degi meðtöldum,
á þeim vörum, sem haldið hefir
verið niðri í verði að undan-
förnu með ríkissjóðstillagi“.
Engar tillögur lágu fyrir frá
fulltrúum Alþýðuflokksins og
Sósíalistaflokksins í fjárveit-
inganefnd. Hins vegar var lagt
fram á þessum fundi frv., sem
Ásgeir Ásgeirsson og Áki Jak-
obsson stóðu að, þar sem lagt
var til, að verðhækkun land-
búnaðarafurða, sem átti að
ganga í gildi samkvæmt land-
búnaðarvísitölunni, skyldi ekki
taka gildi fyrr en 1. des. 1944
eða m. ö. o. að samkomulag sex-„
mannanefndarinnar skyldi svik-
ið og bændur sviptir verðhækk-
un, sem þeir ættu loglegt til-
kall til, í 2i/2 mánuð, án þess að
fá nokkrar bætur í staðinn.
Allmiklar umræður urðu um
tillögur þessar, og var síðan
gengið til atkvæða. Fór svo, að
tillaga Sjálfstæðisflokksins var
samþykkt með sameinuðu at-
kvæðamagni Sjálfstæðismanna
og kommúnista. Gegn tillögunni
greiddu atkvæði allir þingmenn
Framsóknarmanna og Alþýðu-
flokksins.
Óvíst er, hvernig ríkisstjórnin
lætur sér þetta lynda, en víst
er það, að stuttur er gálgafrest-
urinn, sem Sjálfstæðismenn og
kommúnistar hafa skapað sér
í málinu.
Á víðavangi.
(Framh. af 1. síðu)
þægilega mikið á Faríseana, sem
töluðu mest og hæst um syndir
annara, en voru þó sjálfir
manna brotlegastir.
SKRAF MBL. UM „ÚRELT
FYRIRKOMULAG".
Morgunblaðið er nú stöðugt að
klifa á því, að kosningafyrir-
komulagið í Bretlandi og Banda-
ríkjunum sé orðið úrelt, en það
byggist aðallega á einmennings-
kjördæmum, eins og kunnugt er.
Stjórnmálaforingjar þessara
landa telja þetta fyrirkomulag
þó síður en svo úrelt, heldur
telja það heppilegasta fyrir-
komulagið til að skapa heilbrigt
og traust lýðræði.
Jón og Valtýr munu ekki held-
ur hafa þenhan sleggjudóm sinn
frá neinum unnendum lýðræð-
isins. Hann mun fenginn að láni
frá kommúnistum, sem þeir
Bjarni Ben. og Ólafur Thors
hafa mest umgengizt undanfar-
ið. Þetta sífellda nudd Mbl.
styður líka þann orðróm, að
kommúnistar setji það sem eitt
skilyrði fyrir samvinnu að, af-
nema öll einmenningskjördæmi
og gera landið að einu kjör-
dæmi.
Fimmtugur
(Framh. af 1. síðu)
TJARNAKBlÓ
Eídabuska
(My Kingdom for a Cook)
Bráðskemmtilegur ame-
rískur gamanleikur.
Charles Coburn,
Marguerite Chapman,
Bill Carter.
Sýnd kl. 5, 7 og 9.
GAMLA BÍÓ-
HETJUR
Á HELJARSLÓÐ
(The North Star)
ANNE BAXTER,
DANA ANDREWS,
WALTER HUSTON.
Sýnd kl. 7 og 9
Bönnuð »yngri en 16 ára.
VELHEPPNAÐ ÆVINTÝRI
(Mexican Spitfire’s Blessed
Event).
Lupe Veles — Leon Errol.
Sýnd kl. 3 og 5.
►NÝJA r:ó.
Martröð
(Nightmare)
Dularfull og spennandi
mynd.
Dianna Barrymore,
Brian Dnolevy.
Bönnuð börnum yngri en
14 ára.
Sýnd kl. 5, 7 og 9.
Karlmanna-
axlabönd
úr teygju.
H. Toft
Stúlku eða
miðaldra konu
óskast til vetrarvistar eða ársvistar á gott heimili í
Árnessýslu. — Sérherbergi, rafljós og rafhitun.
Upplýsingar á Frakkastíg 7, Reykjavík, sími 3987.
Skólavörðustíg 5.
Sími 1035.
JVffleomið ntiktð úrval af:
ber mérki um, hefði íslendingar
áreiðanlega verið betur á vegi
staddir í siglingamálum sínum,
þegar stríðið hófst en raun varð
á. Nýja Esja er og sönnun þess,
að ísl. ríkið þarf fleiri og fleiri
skip, sem miðuð eru við að full
nægja strandferðasiglingum, ef
þeim á að vera komið í heppi-
legt og hagkvæmt horf, og er
Pálmi áreiðanlega manna fær-
astur til að vísa þar á hin réttu
úrræði.
Pálmi hefir eigi síður unnið
merkilegt starf á sviði landhelg-
is- og björgunarmálanna. Hann
átti meginþáttinn í því, að þessi
starfræksla væri sameinuð og
framkvæmd af sömu skipum. Sú
tilhögun hefir gefizt vel. Hundr-
uðum skipa, innlendra og er-
lendra, hefir verið veitt marg-
vísleg aðstoð og tugum strand-
aðra skipa bjargað á hinn fræki-
legasta hátt. Útsjónarsemin og
hugkvæmnin, sem er mjög sér-
kennandi fyrir Pálma, hbfir þar
notið sín vel, og myndi mörgum
þykja merkilegt að fá frásagnir
af ýmsum björgunaraðferðum
og úrræðum, sem hefir verið
beitt í þessu sambandi.Þá er það
og ekki síður lærdómsríkt um
úrræðasemi Pálma, hve vel hefir
tekizt með eyðingu tundurdufla
hér við land, en þau hafa gert
sig mjög heimakomin og er þeg-
ar búið að eyðileggja hátt á ann-
að þúsund þeirra. Mundi sigling-
ar og sjósókn hér við land hafa
orðið stórum erfiðari, ef þetta
starf, sem skipaútgerðin hefir
.annazt, hefði eigi tekizt jafn-
vel og raun er á. Þessi árangur
er eigi sízt ánægjulegur af þeirri
ástæðu, að hann hefir fengizt
með aðferð, sem hérstaddir
hernaðaraðilar efuðust *um að
hægt væri að beita.
DREIVGJAFATAEFAUM,
TEPPUM, allskoitar,
LOPA,
GARIVI,
RARAASKÓM
Verkstniðfuúísulan
Gefjnn - lðnnn
IIAFAARSTRÆTI 4. — Símf 2838.

The World’s News Seen Through
THE CHRISTIAN SCIENCE MONITOR
An International Daily Newsþaþer
is Truthful—Gonstructfvc—Unbiased—Frec from Sensational-
ism — Editorials Are Timely and Instruetive and Its Daily
Features, Together with the Weeldy Magazine Section, Make
the Monitor an Ideal Newspaper for the Home.
The Christian Science Publishing Society
One, Norway Street, Boston, Massachusetts
Price #12.00 Yearly, or #1.00 a Month.
Soturday Issue, iucludiug Magazine Sectibn, #2.60 a Year.
Introductory Offer, 6 Issues 2$ Cents.
K«e---------------------------------------------
SAMPLE COPY ON REQUEST
ToIh og: Mör
f œst eim.
Sendum heim ef tekin eru 10 kg. eða meira.
Það mál, sem Pálmi beitir sér
fyrir af einna mesta kappi um
þessar mundir, er að fá varð-
bátunum fjölgað, svo að land-
helgisgæzlan og slysavarnar-
starfsemin geti fullnægt fyllstu
kröfum. Styrjöldinni er nú að
Ijúka og von er fjölda erlendra
skipa á fiskimiðin hér við land.
Pálmi lítur svo á, að einn helzti
möguleikinn til þess, að við get-
um orðið samkeppnisfærir með
fiskafurðir á erlend.um markaði,
sé að nota vel þá aðstöðu,
sem hin náttúrlegu skilyrði
skapa, verja vel okkar eigin
fiskislóðir, veiða á ódýrum skip-
um á grunnmiðum og fara síð-
an með aflann á þann hátt, að
hann verði betri en sá fiskur,
sem stór skip frá öðrum þjóðum
sækja á fjarlægar fiskislóðir.
Frystihúsið Herðubreið
Sími 2678.
ReykjatAk. Simi 1249. Simnefni: SláturfHag.
Reykhús. - Frystihús.'
IVlttnrsaðnverksniiðia. — RjúgCnagerlS.
Framleiöir og selur í heildsölu og smásölu: Niður-
lega að framkvæmdinni, enda
munaði mjóu, og einhverntíma
hefði það verlð talið líkast æv-
intýri, að Pálmi skyldi veita
skipinu móttöku á 45. afmælis-
degi sínum og sigla því af stað
heim samdægurs, réttum 17 dög-
um eftir að styrjöldin mikla
hófst. Nýja Esja hefir annað ó-
hemjumiklu verkefni og er
líka fyrsta íslenzka strand-
ferðaskipið, sem segja má að
fullnægi kröfum frjálsrar,
framsækinnar þjóðar. Hefði
svipuð forsjá og framtakssemi
verið ríkjandi hjá öðrum aðil-
um, sem önnuðust siglingamál
þjóöarinnar, og smíði nýju Esju
Því fer fjarri, að Pálmi hafi
ekki sinnt fleiri málum en þeim,
sem snerta verkahring hans.
Pálmi er maður áhugasamur um
framfaramál almennt, og mun
það eigi sjaldgæft að til hans
hafi verið leitað ráða og hann
reynzt úrræðagóður og ráðholl-
ur. Er það áreiðanlega ósk 1
þeirra, sem kynnzt hafa Pálma
og störfum hans, að þjóðin megi
lengi njóta starfskrafta hans
og hæfileika og fyrirtæki það,
sem hann hefir byggt frá grunni
og reyhzt hefir hin mesta þjóð-
þrifastofnun, haldi áfram að
eflast og aukast undir forustu
hans.
toðtíf kjöt og fiskmeti, fjölbreytt úrvcd. Bjúgu og alls-
konar áskurð á brauð, mest og bezt úrval á landinu.
Hangikjöt, ávallt nýreykt, viðurkennt fyrir gœði.
FrostíS kjöt allskonar, fryst og geymt í vélfrystihúsi, eftir
fyllstu nútímakröfum.
Verðskrár sendar eftir óskum, og pantanir afgreiddar
um allt land.
Egg frá Egfiasöliisaialali Reykjavfkwr.
Raitækj a vinnustoí an Selfossi
framkvæmlr aUskonar rafvirkjastörf.