Tíminn - 21.11.1944, Blaðsíða 5
98. blað
TlMITVTV. jirlgjudaglim 21. nóv. 1944
405
Kvennabálkur'
Tí
mans
Köhur,
Tekransar.
250 gr. kartöflumjöl
250 — hveiti
250 — smjörlíki
250 — sykur
1—2 eggjarauður.
Hveitinu og kartöflumjölinu
er sáldað á borð. Sykurinn og
smjörlíkið mulið saman við.
Hnoðað með eggjarauðunum.
Platt út og tekið undan glasi.
Því næst er skorið innan úr kök-
unni með minna glasi, þannig
að krans myndast. Kökurnar
þvínæst penslaðar með eggi og
bakaðar ljósbrúnar.
Heimabakaff rúgkex.
200 gr. smjörlíki
100 — hveiti §
250 — rúgmjöl
1% dl. mjólk
1 tsk. hj artarsalt
1 — sykur.
Efnið er hnoðað saman. deig-
ið þvínæst flatt þunnt út, gatað
með gaffli, sett á vel smurða
plötu og bakað ljósbrúnt.
Astra-kaka.
250 gr. smjörlíki
500 — hveiti >*•-
250 — púðursykur
100 — egg
1 peli mjólk
40 gr. kúrennur (rúsínur)
35 — súkkat
1 tsk. kanell
1 — negull
1 — sódaduft
12 dropar sítrónolía.
Hveitinu og kryddinu sáldað á
borð. Sykurinn og smjörið mulið
saman við. Hnoðað með egginu
og mjólkinni. Deigið látið í vel
smurð form og bakað Ijósbrúnt.
Rjómakransar.
500 gr. hveiti
300 — smjör
175 — sykur
6 matsk. rjómi.
Hnoðist og flytjist út. Tekið
undan glasi og því næst tek-
ið innan úr því með minna
glasi. Setja skal ofan á krans-
ana rjóma og sykur. Bakað ljós-
brúnt.
Piparkökur.
500 gr. hveiti
180 — smjörlíki
250 — sykur
1 dl. syróp
* 1 — kaffi
2 tsk. sódaduft
2 — kanell
1 — engifer
1 — negull
y4 — pipar
1 — hjartarsalt.
Hveitinu og kryddinu sáldað
á borð. Sykurinn og smjörlíkið
mulið saman við og vætt í með
sýrópinu og kaffinu. Flatt þunnt
út og tekið undan glasi.
Ráð undir rifi
hverju.
Brúna.skó má lita þannig á
auðveldan hátt: Takið hráa kar-
töflu og skerið hana í tvennt.
Nuddið skóna með sárinu.
Burstið þá síðan með skósvertu.
Endurtakið þetta eins oft og
þurfa þykir, þar til skórnir eru
orðnir vel svartir.
o
Rúskinns-skó, sem orðnir eru
svo gljáandi af sliti, að ekki er
hægt að hressa upp á þá með
vírbursta eða öðrum venjulegum
aðfefðum, má gera líka venju-
legum, gljáandi skóm, með eftir-
taldri aðferð: Burstið skóna
vandlega upp úr skósvertu
nokkrum sinnum í röð. Nuddið
þá síðan með mjúkum klút til
að fá á þá fallegan gljáa. Ef
burstað er kröftuglega, ættu
skórnir að Vjjerða s,em nýir gljá-
skór með þessari aðferð.
o
Brenndar skófir má hreinsa af
„emailleraðri" pönnu með því að
fylla hana af köldu vatni, láta
í það góðan skammt af sóda og
láta hana standa þannig í 1—2
tíma. Hitið vatnið síðan við
•hægan eld og lá.tið sjóða 1 fáar
mínútur. Losna skófirnar þá
auðveldlega.
o
Stífla í vöskum reynist oft
erfið viðfangs. Reynið íyrst
petta ráð: Látið dálítinn vatns-
sopa standa í vaskinum. Setjið
Dvottaklút yfir opið og ýtið
honum hratt upp og niður litla
stund. Sé stíflan ofarlega í vask-
pípunni, losnar hún þegár.
Reynist hún meiri en svo, að
þetta dugi ekki, er reynandi að
skrúfa tappann af, sem er neð-
an á bognu pípunni, er liggur
upp í vaskinn. Látið fötu undir
pípuna og skrúfið síðan tapp-
ann af með skrúflykli eða töng.
Hreinsið pípuna vandlega með
langri stöng eða mjóum bursta.
o
Kámugar rafmagnsperur er
gott að hreinsa með því að bera
þvottasápu í flónelsklút ög
nudda peruna með honum.
Þurkið hana síðan yfir með
hreinum klút. Ráð þetta er einn-
ig gott til þess að hreinsa gler-
augu.
o
Gamia „filt“-hatta má hreinsa
á þennan hátt: Fyllið undirskál
með köldu vatni og látið drjúpa
í það fáeina dropa af ammoní-
aki. Vætið síðan klút eða svamp
upp úr þessum legi og nuddið
hattinn vandlega. Vindið síðan
þykka dulu upp úr köldu vatni
og leggið hana yfir hattinn.
Pressið hana síðan með heitu
járni. Gott er að troða hattinn
út með dagblöðum eða öðru slíku
meðan verið er að pressa.
S v o v ar um
honur hveðið:
Gráturinn er athvarf ófríSra kvenna,
en eyðilegging fagurra kvenna.
Oscar Wilde.
Treystið aldrei konu, sem segir
rétt til aldurs síns. Kona, sem segir
frá slíku, getur ekki þagað yfir nokkr-
um sköpuðum lilut!
Oscar Wilde.
„Blessaður, giftu þig! Ef þú eign-
ast góða konu, verðurðu hamingju-
samur; ef þú eignast slœma konu,
verðurðu heimspekingur, og það er
öllum hollt."
Sókrates.
Giftu dœtur þínar, þegar þú get-
ur, syni þína, þegar þú vilt.
Enskur málsháttur.
Giftu dœturnar í tíma, annars
gifta þœr sig sjálfar!
Enskur málsháttur.
Konur lilœja, þegar þœr geta, gráta,
þegar þœr vilja.
ftalskur málsháttur.
Ástin mörgum eykur neyð, sem
einni játast kúyna. Þó er mannlegt
meyjunum að unna. x
Gamalt, íslenzkt stef.
Frelsisgyðja
Bandaríkjanna
Kvennabálkurinn birtir að
þessu sinni mynd af einu stór-
fenglegasta listaverki veraldar-
innar, frelsisgyðju Bandaríkj-
anna. Frakkar gáfu Bandaríkj-
unum þessa styttu, og var hún
sett á eyjuna Bedford, og af-
hjúpuð þar árið 1886. Þar stend-
ur hún sem,ímynd frelsisins, og
lýsir sæfarendum með kyndli
sínum til hafnar New York
borgar.
Vilhelm Moberg:
Eiginkona
FRAMHALD
Hákon svarar ekki þessari spurningu. Hann virðist ekki heyra
hana; augun flökta til og frá og skima leitandi heim að húsa-
hvirfingunni. Hann sér rauðköflótta höfuðskýlu þar upp frá.
Hún hefir sézt mjpg lengi núna héðan af akrinum, þar sem hann
hefir verið að plægja, og í hvert, skipti, sem hann hefir lokið
plógfari og snúið plógnum á landamerkjunum, hefir hann rennt
augunum til skýlunnar.
Nú danglar Hermann í uxana með stafnum, svo að rák setur
eftir á skrokknum — ekki getur hann hætt hér í miðju plógfari.
— Farðu inn í bæ, þú færð áreiðanlega eitthvað í svanginn,
segir hann við föðurbróður sinn.
Hermann töltir hægt af stað.
Þá dettur H-ákoni nokkuð í hug: Gamli maðurinn hafði spurt
hann, hvað kona Páls Gertssonar héti, og hann hafði ekki svar-
að því. Undarlegt, að hann skyldi ekki svara — það var þó ekki
neitt leyndarmál. Hann sviptir ekki hulu af neinu, hann kemur
ekki upp um neitt, þótt hann segi, hvað kona nýja bóndans heit-
ir. Það var ekki neitt til þess að lúra á. Og hann verður gramur
við sjálfan sig, eins og hann h^fi gert sig sekan um mestu
fiónsku. Hann hrópar á eftir Hermanni:
— Hún heitir Margrét, konan hans Páls.
Léreft í bleihingu.
Hún heitir Margrét, konan nýja bóndans.
Og hún er að breiða lakaléreft til bleikingar fyrir utan húsið.
Hún beygir fagurskapaðan líkama sinn, teygir úr léreftunum og
leggur á þau hnöttótta smásteina hingað og þangað, svo að
vorgolan feyki þeim ekki. Hin unga kona innir þetta mikil-
væga starf af höndum með skynsamlegri alvöru. í gær tók hún
niður vefstólinn, sem var svo rúmfrekur í baðstofunni, og í dag
liggja léreftin í varpanum.
Þetta eru fyrstu léreftin hennar.
Margrét kom hingað dag nokkurn í fyrrasumar. Og þann dag
leiddi Páll, maður hennar, hana-út og sýndi henni dálítinn blett
framan við bæjarþilið, sem var alblár af blómguðum hör. Þar
uxu hennar fyrstu léreft á heimili sjálfrar íiennar. Og hún
gladdi^af hinu bláa skrúði hörsins og hvarflaði augunum yfir
blettinn. Ég tek fyrst í lökin, hugsaði hún.
Nýlegá hafði brúðarlakið hehnar verið notað í fyrsta skipti.
Tveim dögum áður en hún kom í Hegralækjarþorp, var hún enn
óspjölluð heimasæta í foreldrahúsum. Nú var hún orðin hús-
freyja. Hún fór af bernskuheimili sínu á heimili sjálfrar sín.
Það var ekki neitt ævintýralegt við það, hvernig hún giftist
Páli. Hún var heimili^rækin og foreldrum sínum eftirlát, alvöru-
gefin að eðlisfari og fór örsjaldan á mannamót. Hana hafði
aldrei langað neitt til þess, og svo dansaði hún illa, og hún vildi
ekki láta neinn karlmann segja það á bak, að hann hefði orðið
að draga hana á eftir sér. Hún var ung, án þess að hafa mikið
saman við unga fólkið að sælda. Og hún var fyrir skömmu orðin
tvítug, er Páll kom eitt kvöldið og spurði foreldra hennar, hvort
hann mætti fastna sér hana. Hann hefði keypt gott býli við
Hegralæk, og hann vildi ekki flytja^þangað hjástoðarlaus. For-
eldrar Margrétar spurðu hana, hvort hún hefði nokkuð út á Pál
að setja. Hún hafði ekki neitt út á hann að setja. Það hafði
aldrei heyrzt neitt misjafnt um hann, og hann hafði þetta hæfi-
lega mörg bóndaárin yfir hana. Það var satt — hún hafði aldrei
látið sér detta í hug, að Páll yrði maður hennar fremur en hver
annar sem vera vildi. Það var satt. En það voru nú einu sinni
karlmennirnir, sem völdu sér konuf, en ekki konuxnar, sem völdu
sér menn.
Trúlofunin fór fram þegar í stað. Páll var henni góður og hug-
ulsamur frá fyrsta degi. Og nú er orðið langt síðan brúðkaupið
stóð.
• Margrét horfir út í bláma hins heiða apríldags. Það koma
hrukkur á bjart og hreint enni hennar, og i augum hennar spegl-
ast eitthvert hyldýpi undrunar, djúp nákvæmrar íhugunar. Hún
húgsar, hugsar til þess, sem áður var, og þess, sem nú er.
Á brúðkaupsdaginn í fyrrasumar, þegar hörbletturinn hennar
var í blóma, var hún enn full eftirvæntingar. Nú er hörinn orð-
in að léreftum, sem liggja hér. í fyrrasumar var hann eins og
blómlegt fyrirheit; nú er hann orðinn það, sem honum var á-
kvarðað. Daginn, sem hún sá bláa hörbreiðuna, var lífið henni
ennþá veglegt fyrirheit. Nú, er hún breiðir léreft sín til bleik-
ingar, stendur hún undrandi andspænis sjálfri sér og vill fá að
vita, hvað henni hefir hlotnazt.
Meðan hún var heimasæta sóttu að henni óljósir draumar og
langanir. Mest ónáðaði þetta hana á nóttunni; á daginn kæfði
meyjarfeimnin slíkar hugrenningar. Eftir að Páll hafði beðið
hepnar, snerist þetta algerlega um. giftinguna, sem í vændum
var. Hvernig skvidi þetta verða .. ? Hún reikaði up í óljósri trú á
það, að einhver undur myndu bera fyrir hana tiltekng nótt.
Undrið, sem allar yngismeyjar vænta sér. Og Margrét var blund-
andi mær, sem dreymdi hina síðustu drauma, áður en hún vakn-
aði til veruleikans sem kona manns.
En það, sem því næst bar fyrir hana, fullnægði ekki vonum
hennar. Hún varð brúður Páls, og‘þau gerðu það, sem maður og
kona gera um nætur. En eftir á skaut upp þeirri tilfinningu, að
liún hefði verið dregin á tálar: að hugsa sér, að það skylái ekki
vera öðru vísi! Þetta gat ekki kallazt neitt undur. Það var allt
annað, sem hún hafði þráð. Hún vildi láta Lrífa sig brott frá ein-
hverju, sem fjöfraði hana og þjakaði — hún vildi komast ú hvirfl-
andi flug, svo að hún gleymdi öllu öðru. En hún gat aldrei náð
fiuginu almennilega. Páll tók hana, en hann hreif hana ekki með
sér. Hún gat aðeins lyft sér ofurlitið, en hrap.aði svo niður aftur.
Löngun hennar til þess að lyftast til flugs: og leysast sundur
varð ákafari við hverja misheppnaða tilraun. Hafði hún trúað á
citthvað, sem ekki var til? En grunsemdirnar vöknuðu. Hún hélt
áfram að vona.
Þetta var i fyrrasumar. En hörbreiðan gulnaði, er leið að hausti,
bláu blómin undust upp og hurfu, og da'g nokkrurn var hörinn
rifin upp með rótum í stórum handfyllum og lagður í bundini. í
hlöðunni var fræið barið úr með kefli, og síðan voru stönglarnir
breiddir í varpann til þess að fúna. Þegar þeir voru orðnir nægj-
ANDRl GAULl
Eftir KARL EVALD
(Barnasaga)
FRAMHALD
Gekk nú klerkalýður allur á skipsfjöl. Þegar skipið
kom til höfuðborgarinnar, gekk allur skarinn í land.
Voru þar fyrir prestar allir og prófastar úr nærsveitum.
Ráðherra baúð allan klerkaskarann velkominn í einni
mestu skrauthöll borgarinnar.
Var svo gengið í gistihús eitt og skyldu menn matast.
Var komumönnum boðið í sal einn stóran. Settust nú
allir undir borð. Ráðherra settist í öndvegi, næstir hon-
um sátu biskupar, þá prófastar og svo prestar utar í frá;
Andri gamli sat allra yzt, næst dyrum þeim, er vissu
I eldhús fram.
Kom nú inn fyrsti matsveinninn með fat á lófa. Þeg-
ar Andri sá hann, sagði hann eins og við sjálfan sig:
„Þar kemur sá fyrsti.“
Sveinninn heyrði þetta og sneri út aftur. Þegar hann
kom til félaga sinna, sagði hann; „Hingað fer ég ekki
aftur. Næst dyrunum situr öldungur einn, forn-
eskjulegur á svip. Stendur mér ótti af honum. Hann
sagði, er ég kom ihn: „Þar kemur sá fyrsti.“ “
Varð nú annar matsveinn að fara. Og þegar hann
gskk í salinn, tautaði Andri: „Þetta er annar.“
Matsveininum brá, og sneri hann út. Hann sór og sárt
við lagði, að hann skyldi aldrei framar inn í salinn koma,
meðan þessir gestir væru. Lagði nú þriðji matsveinninn
af stað. Hann komst alla leið og bar fram matinn. Glöggt
1; eyrði hann Andra tauta fyrir munni sér: „Þetta er sá
þriðji.“
Matsveinninn hnippti í Andra, þegar hann gekk fram
hjá honum. Andri skildi þetta svo, að matsveinninn vildi
finna sig, og laumaðist út með sveininum.
Þegar fram 1 eldhúsið kom, krupu matsveinarnir grát-
rndi að knjám Andra gamla. Hann skildi ekki háttsemi
þeirra. Stóð hann undrandi um stund og vænti, að þetta
sLýrðist fyrir sér. \
Loks stóð upp einn matsveinninn og þerraði tár sín.
Hann "sagði: „Ég veit þér er kunnugt hver stolið hefir
ft sti ráðherradótturinnar."
„Það er ekki ósennilegt,“ sagði Andri, „og þess vegna
er ég kominn hingað.“
„Við matreiðslusveinarnir erum þeir seku eins og þú
veizt. En ef ráðherra fregnar það, þá verðum við bæði
hengdir og flengdir. En ef þú hjálpar okkur 1 þessum
i auðum, skulum við gefa þér eitt þúsund krónur.“
„Þetta er sæmilegt. En er nú ekki rétt að þið fáið
mér festina,“ sagði Andri gamli.
Fengu þeir honum nú festina og þúsund krónur 1
peningum. Hann taldi krónurnar tvisvar sinnum, og
leyndust þær rétt taldar.
Hy ndaf réttir
Churchill kemur heim úr ferðalagi um vígstöðvarnar. Attle varaforsœt-
isráðherra er að heilsa honum, en að baki honum stendur Anderson
fjármálaráðherra.
Stimson hermálaráðherra Bandaríkjanna kemur í heimsókn í her-
mannaspítala.