Tíminn - 12.12.1944, Blaðsíða 2

%
450
TÍMIMV, þriðjudaginn^ 12. des. I944
104. blað
Þriðjudagur 12. des.
„Kollsteypan”
Það er sagt, að forseti sam-
einaðs Alþingis, Gísli Sveinsson,
hafi látið svo ummælt í bréfi,
sem hann hefir skrifað kjósend-
um sínum, að Sjálfstæðisflokk-
urinn hafi gert- fullkomna koll-
steypu, er hann myndaði stjórn
með kommúnistum síðastlíðið
haust. Mun forsetinn þar eiga
við þau umskipti flokksforust-
unnar að hverfa frá þáv. sjónar-
miðum sínum í dýrtíðar- og’fjár-
hagsmálum og fallast í þess stað
á stefnu kommúnista með þeim
afleiðingum, að dýrtíðin vex á-
fram, tekjuhallarekstur at-
vinnuveganna verður tóhjá-
kvæmilegur, eyðsluútgjöld rík-
isins eru stóraukin og það látið
safna eyðsluskuldum á tímum
hins mesta góðæris. Er% ekki
undarlegt, þótt Sjálfstæðismenn,
sem vilja fylgj<% hinni varfærnu
fjármálastefnu Jóns Þorláksson-
ar líkja þessum vinnubrögðum
flokksforustunnar við koílsteypu
og vilji á engan hátt vera við
hana riðnir.
Það þarf ékki heldur að fara
alla leið til tíma Jóns Þorláks-
sonar til þess að sjá, hve um-
skiptin eru mikil og „kollsteyp-
an“ rækileg. Það er alveg nóg að
vitna til nýársboðskapar Ólafs
Thors um seinustu áramót og
bera hanp. saman við stefnu
hans og málflutning nú. Þá fæst
næst'a greinileg mynd af „koll-
steypunpi“. Slíkur samanburður
er gerður á öðrum stað í blaðinu
og skal því ekki frekar vitnað
til hans hér.
En hver er þá orsök „koll-
steypunnar“? Hvað kemur Sjálf-
stæðisflokknum til aö breyta
þannig gersamlega um stefnu?
Hvaða afl er þ&ð, sem stjórnar
svona stórfurðulegri pólitískri
„gymnastik"?
Sumir, sem reyna að mæla
„kollsteypunni" bót, segja, að
hún hafi verið gerð til að efla
frið i landinu. Slíkt er augljóst
fals. Því meiri, sem dýrtíðin og
fjármálaöngþveitið verður, því
stórfelldara verður hrunið og ó-
friðurinn, sem óhjákvæmilega
fylgir því. Aðrir segja, að „koll-
steypan" hafi verið gerð til að
endurreisa virðingu þingsins.
Þetta er enn fjarstæðara. Vitan-
lega verður það ekái til annars
en að auka óvirðingu þingsins,
þegar það á næstu gróðaárúm
gefst upp við að afla ríkinu
nægra tekna og tekur í þess stað
að safna stórfelldum eyðslu-
skuldum.
Orsakanna er líka ekki að leita
til málefnalegra ástæðna. Þær
eru persónulegs eðlis. Sjálfstæð-
isflokknum er stjórnað af fá-
mennri klíku, þar sem Jensens-
synir eru uppistaðan. Þeim hef-
ir tekizt að ná undir sig völdun-
um í þingfíokki og miðstjórn
Sjálfstæðisflokksins. Þeir hafa
safnað í ktingum sig hópi á-
byrgðarlítilla fj árbrallsmanna (t.
d. Gísli Jónsson, Lárus Jóhann-
esson-, Garðar Þorsteinsson),
kögurmenna (t. d. Jón Pálma-
son) og unglinga (t. d. Gunnar
Thoroddsen, Sigurður Bjarna-
son), sem á sammerkt um að
eiga allt pólitískt gengi sitt und-
ir náð Jensenssona. Með aðstoð
þessa dálaglega hóps, hefir Jens-
enssonum tekizt að rísla og
ráska með Sjálfstæðisflokkinn,
eins og þeim hefir bezt þóknast
og þrátt fyrir mótmæli hinna
stefnufastari manna ‘flokksins.
Þess vegna hefir verið erfitt að
marka nokkra stefnu hjá Sjálf-
stæðisflokknum á undanförnum
árum: Hann hefir verið með eða
móti málum eftir því, sem bezt
gegndi valdábraski Jensen-ssona
á hverjum tíma. Þess vegna var
flokkurinn með gerðardómslög-
unupi meðan það tryggði Ólafi
utanríkismálaráðherraembættið,
en á móti þeim, þegar það gaf
honum aðstöðu til að hækka í
tigninni og verða forsætisráð-
herra. Flokkurinn hefir því allt-
af verið að taka „kollsteypur",
þótt engin þeirra hafi verið jafn
stórkostleg og háskasamleg
þjóðinni og sú, sem var gerð í
haust og forseti sameinaðs þings
hefir gert að umtalsefni.
Tildrög þeirrar „kollsteypu“ er.
ekki af ólíkum toga spunnin og
í Á víðavangi
*
Öfugmæli stjórnarsinna.
Blöð ríkisstjórnarinnar eru
dag eftir dag látin hamra á*l3ví,
að Framsóknarmenn séu á
móti nýsköpun og framförum
atvinnuveganna, vegna þess, að
þeir styðji ekki ríkisstjórnina!
Öllu meiri öfugmæli er naum-
ast hægt að hugsa sér. Fram-
sóknarmenn eru á móti ríkis-
stjórninni, vegna þess, að þeir
vilja koma nýsköpun atvinnu-
lífsins í framkvæmd. Stjórnar-
stefnan miðar beinlínis að því,
að engin veruleg nýsköpun geti
átt sér stað. Fjármagninu, sem
gæti farið í ný framleiðslutæki,
er sóað í. aukna 4ýrtíð og auk-
in rikisútgjöld, eins og afgreiðsla
fjárlaganna ber nú vott um.
Bæði ríkið og atvinnufyrirtækin
mun bresta getu til að
leggja fé í nýsköpun, ef slíku
eyðslusuk'ki heldur áfram. Þess
vegna eru Framsóknarmenn á
móti stjórninni.
Nýsköpun og kaupgjald.
/
Eitt ásökunarefni stjórnar-
sinna gegn Franjsóknarflokkn-
um er það, að hann vilji ekki
láta kaupa nein framleiðslutæki
inn í landið fyrr en kaupið hafi
verið lækkað. Þetta er líka til-
búningur. Kaup sænsku bát-
anna, sem Framsóknanmenn
knúðu fram gegn vilja Sjálf-
stæðismanna og með mjög
tregu samþykki sósíalista, af-
sanna þetta bezt. Sama gerir
líka ( áburðarverksmiðjumálið,
sem stjórnarflokkarnir eru nú
að reyna að stöðva. Framsókn-
armenn stuðla bæði á þennan og
annan hátt að því, að sem mest,
sé keypt af nýjum tækjum,
brátt fyrir kaupgjaldið. En hitt
er þeim vitanlega eigi að síður
Ijóst, að því hærra og vitlaus-
ara, sem kaupgjaldið er, því
minni verða kaupin á fram-
leiðslutækjunum. Þess vegna
vinna þeir' að niðurfærslu dýr-
tíðarinnar, þ. e. lækkun verð-
lags og kaupgjalds. Það er eina
úrræðið til að tryggja nógu
mikla nýsköpun. /
Niðurgreiðslur
og: dýrtíðaruppbætur.
í útvarpsumræðunum belgdi
Finnur Jónsson sig mjög út af
útflutning^uppbótunum tilj land-
búnaðarins^ og niðurgreiðslun-
um á innlenda markaðinum.
Vildi hann telja hvorttveggja
verk Framsóknartlpkksins. Með
bví hugðist hann áð friða hina
vondu samvizku sína í þessum
málum. En það er vonlaust.
Hefði verið horfið að tillögum
Framsóknarmanna haustið 1941
og stöðvaðar allar , kaup- og
verðhækkanir, hefði aldrei þurft
að greiða neinar útflutnings-
uppbætúr né niðurgreiðslur og
ekki nema lítinn hluta þeirra
launauppbóta, sem greiddar
hafa verið. Ríkið hefði þá getað
verið skuldlaust og átt stórfellda
sjóði, sem nú hefði mátt nota
til nýsköpunar. En Finnur Jóns-
son og aðrir forkólfar Alþýðu-
flokksins þorðu ekki að fallast á
þetta, þótt þeir vissu það vera
rétt og flokksbræður þeirra
hefðu gert slíkar ráðstafanir
næstum allsstaðar annarsstaðar.
Þeir óttuðust rógburð kommún-
ista og gugnuðu fyrir honum
og þegar þeir' gugnuðu, þá
gugnaði bæjadeild Sjálfstæð-
isflokksins líka. Þannig tókst
kommúnistum að fá bæði Al-
þýðuflokkinn og Sjálfstseðis-
flokkinn til að stjórnast af
þeirri stefnu sinni að koma
fjárhag ríkissjóðs og atvinnu-
veganna fyrir kattarnef.
Afsönnuð kenning.
•
Emil Jónsson hélt þvi fram í
útvarpsumræðunum, að kaup-
hækkanirnar ættu yfirleitt ræt-
ur að rekja til hækkana á verð-
lagi landhúnaöarafurða. Afurða-
verðið hefði hækkað fyrst og
kaupið svo á eftir. Þfessi kenn-
in^, sem Emil og hans líkar hafa
oft notað, hefir nú verið áþreif-
anlega afhjúpuð. Landltúnaðar-
verðið var fest haustið 1943 og
•hafði þá raunar staðið óbreytt
um nokkurt skeið. Ef kenning
Emils Jónssonar væri rétt, hefði
kaupið nú átt að hækka. En hvað
sýndi reynslan? Þegar farið
að rei^na þetta haustið 1944,
kom í ljós, að kaupgjaldið hafði
hækkacj um ein 10%. Ekki var
nú landbúnaðarverðinu um að
kenna. Kenning Emils stóð af-
hjúpuð sem fyllsta blekking og
má því næsta undarlegt heita,
að hann ákuli vera svo djarfur
að flagga enn með henni.
Illmæli um fjarstadda menn.
Mörgum mun hafa blöskrað
svigurmæli þau um utanþings-
stjórnina, er sumir núverandi
ráðherrar og sálufélagar þeirra
létu sér um munn fara i eldhús-
umræðunum á Alþingi. Auðvitað
mátti ýmislegt «að þeirri stjórn
finna og gerðum hennar, enda
óspart gert á Alþingi meðan hún
var við völd. En nú eiga fyrr-
verandi ráðherrar ekki sæti á
Alþingi og gátu því ekki boriö
hönd fyrir höfuð sér á eldhús-
daginn. Bjarni Benediktsson
kallaði ráðuneyti B. Þórðar-
sonar m. a. „hina úrræða-
minnstu og tildurmpstu stjórn,
sem hér hafði setið frá dög-
um hinna dönsku hirðgæðinga
fyr á öldum“. Mun flestum þykja
þetta fólslega mælt eins og á
stóð. Vel hefði B. Ben. mátt
minnast þess, hvernig ástatt- var
begar amerískar dollaraprins-
essur sækjast eftir að giftast
aðalsmönnum til þess að fá að-
alsnafnbótina. Til viðbótar svip-
aðri metnaðarþrá og . hj,á doll-
araprinsessunum, kemur svo það
hjá Jensenssonum, að ýmsir
valdatitlar geta bætt aðstöðuna
til fjárhagslegrar velgengni er-
lendis. Jensenssynir liafa fénazt
vel á styrjöldinni, en stríðsgróð-
inn einn er þó ekki einhlítur til
að komast áfram á framandi
vettvangi. Það getur verið mjög
til aðstöðubóta að hafa góða
nafnbót. Menn minnast þess,
begár Balkanbarónarnir, sem
ætluðu að kaupa Vestfjarða-
járnið, komu hingað, töldu þeir
sér það vænlegra til framgangs
að geta sýnt skilriki um, að
beir væru fjármálalegir um-
boðsmenn einhverra kynblend-
ingjaríkja í Mið-Ameríku. ís-
land hefir vissulega betra nafn
srlendis en þessi ríki og þess
vegna getur það verið^ næsta
vænlegt til góðrar aðstöðu þar
að vera forsætisráðherra íslands
eða í ætt við hann, auk þess, sem
bað svalar persónulegum metn-
aði, líkt og þegar dollaraprins-
essa nær í aðalsnafnbót.
Það var til að svala þessum
sjúklega metnaði og framavon-
um erlendis, sem Jensenssynir
létu Sjálfstæðisflokkinn $aka
hiná miklu „kollsteypu“ í haust.
Fyrir þetta var það fórnandi, að
þeirra dómi, að ganga að kröfum
kommúnista um aukna dýrtíð,
aukin eyðsluútgjöld ríkisins,
fyrirsjáanlegan hallarekstur at-
vinnuveganna, eyðsluskulda-
söfnun ríkisins, í fáum orðum
sagt: Gahga að hruninu. Metn-
aði og framavonum Jensenssorla
var fyrir það fyrsta fullnægt í
bili og þeir hafa haft hyggindi
til að losa sig við framleiðslu-
tæki sín áður en hallarekstur-
inn, sem leiðir af stjórnarsam-
vinnúnni, byrjar. Stjórnartím-
ann má og nota til að búa þann-
ig \ haginn, að Jensenssonum
væri vel borgið, þótt samvinnu
beirra og kommúnista lyki með
íslenzku sovétríki.
Ætli Sjálfstæðismenn að sætta
sig við slíka forustu til frambúð-
ar, er þeim óhætt að fara að
búa sig undir hrunið og kom-
múnismann. Kommúnistar hér
munu vissulega hafa greind til
að halda Ólafi það lengi sem for-
sætisráðherra, ef flokksmenn
hans taka ekki í taumana, að
eftir það geti ekki farið hema
á eina leið. Framtíð þjóðarinnar
veltur nú kannske fyrst og
fremst á því, að Sjálfstæðismenn
hafi manndóið til að rífa sig
undan oki Kveldúlfsklíkunnar,
hefji viðnámsstarf með umbóta-
öflum landsins gegn kommún-
isma og tekjuhallarekstri og
komi þannig í veg fyrir, að þessi
seinasta „kollsteypa“ Sjálfstæð-
isflokksins endi sem kollsteypa
alls þjóðfélagsins.
urn olíúmálin, þegar Ó. Th.
hrökklaðist frá 1942, og að utan-
þingstjórnin bar gæfu til með
stuðningi þingmanna, (sem ekki
voru í hans flokki) að festa kaup
á 45 fiskiskipum í Svíþjóð, en
það er sú eina „nýsköpun“, sem
enn hefir átt sér stað, að opin-
berri tilhlutun.
„Bjartar hliðar“ og
„dýrtíffargrátur“.
Pétur. Magnússon er vafalaust
eini fjármálaráðherrann í ver-
öldinni, sem komizt hefur að
þeirri niðurstöðu, að dýrtíðin
h§fi „bjartar hliðar“ og allt tal
um lækkun hennar sé ekkert
annað en „dýrtíðargrátur".
„Björtu hliðarnar“, sem Pétur
talar um, eru m.a. þær, að efna-
jöfnuður i landinu hafi aukizt
og bændur hafi greitt skuldir og
safnað sjóðum. Allir vita, að
efnamunur hefir aldrei verið
meiri í landinu en nú og getur
Pétur m. a. sannfærzt um það
með því að bera saman hinar
nýju sumarhallir Thorsaranna
og braggana, sem nokkur hundr-
uð Reykvíkinga’verða að búa í.
Bændur hafa sömu sögu að segja
og útgerðarmennirnir, að þeir
bættu hag sinn mest fyrstu
stríðsárin, áður en dýrtíðin kom
verule^a til sögunnar, en þótt
þeir hafi kannske síðan eignazt
nokkrar verðlitlar krónur, m. a.
vegna þess, að þeir hafa orðið
að þiggja útflutningsuppbætur,
þá er ekki séð, hversu mikil
„birta“ verður af þeim, né hvað
mikið verður eftir af þeim, þeg-
ar dýrtíðarhrunið er afstaðið.
Móti þessum „björtu hliðum“
kemur svo fyrirsjáanlegur rekstr
arhalli atvinnuveganna, vaxandi
eyðsluútgjöld ríkissjóðs og
skuldasöfnun og allar þær hörm-
ungar, sem af því leiðir. En fjár-
málaráðherrann vill síður en syo
sjá slíkt eða tala um slíkt. Það
er bara „dýrtíðargrátur" segir
hann.
Er slík fjármálaforusta vissu-
lega ekki eftir „kokkabókum"
kommúnista? Ætli að kommún-
istár væru líka ekki hlaupnir úr
ríkisstjórninni hér eins og ann-
ars staðar, ef ekki væri stýrt
eftir þeirra áttaviia og siglt
hraðbyri í áttina til hruns og
bylfcingar?
„Samræming" Emils Jónssonar.
Það mun áreiðanleg'a flestum
hafa fundizt, að nú talaði há-
launamaðurinn, en ekki jafn-
aðarmannaforinginn, þegar Emil
Jónsson var að halda því fram
í útvarpsumræðunum, að kaup-
* (Framhald á 7. síöu)
ERLENT YFIRLIT:
Uppreísnín í Grikklandi
Atburðir þeir, sem gerzt hafa
í Grikklandi seinustu daga, sýna
mæta vel, að kommúnistar meta
valdabrölt sitt meira en að
sigra nazista, og að þeir ætla
sér síður en svo að hlíta skipu-
lagú lýðræðisins. í stað þess að
vinna á grundvelli þjóðlegrar
einingar meðan verið er að sigra
Þjóðverja og ganga að því loknu
til frjálsra kosninga, hefja þeir
borgarastyrjöld í þeim tilgangi
að hrifsa völdin í sínar hendur
og torvelda þannig allar hern-
aðaraðgerðir Bandamanna á
Balkanskaga og auka neyð og
hörmungar langþjáðrar þjóðar
sinnar.
Þegar Þjóðverjar hernámu
Grikkland vorið 1941, flýði Ge-
org konungur og stjórn hans úr
landi. Stjórnin var þá aðallega
skipuð hægri mönnum, enda
höfðu þeir farið með völd.síðan
1935. Áður hafði verið mjög
róstusamt milli lýðveldissinna og
konungssinna og mátti iðulega
ekki á milli sjá, hvorir höfðu
meira fylgi hjá þjóðinni, er lög-
legar kosningar fóru fram.
Grikkland hafði þó verið lýð-
veldi að nafninu til 1923—35,
en þá brauzt Metaxas hershöfð-
ingi til valda. Þjóðin var þá
orðin þreytt á hinum tíðu
stjórnarbyltingum og samþykkti
við þjóðaratkvæðagreiðslu að
endurreisa konungsstólinn. Ge-
org konungur,' sem hafði farið
með konungdóminn 1922—23,
kom þá aftur heim, en völdin
héldu samt áfram að vera í
höndum Metaxasar. Hann lézt'
vorið 1941, rétt fyrir hernám
Þjóðverja.
Fljótlega eftir að Þjóðverjar
hernámu landið, var byrjað að
skipuleggja skærusveitir. í upp-
hafi lutu þær einni yfirstjórn,
en brátt varð klofningur, urðu
konungssinnar í annari fylking-
unni, er einkenndi sig með bók-
stöfunum E. D. E. S„ en lýð-
veldissinnar i hinni, er ein-
kenndi sig með bókstöfunum
E. A. M. (stundum líka E. L. A.
S.). Kommúnistar náðu fljótlega
yfirráðum í E. A. M. Skæru-
sveitirnar héldu aðallega til í
fjallahéruðunum, því að Þjóðj-
verjar höfðu borgirnar á valdi
sínu.
Nokkru eftir að skærrjsveitirn-
ar klofnuðu, hófst innbyrðisbar-
átta milli þeirra og gætti þeirra
átaka einnig«meðal Grikkja utan
Grikklands. Kommúnistar áttu
upptök þeirra deilna, og samkv.
upplýsingum Churchills í brezka
þinginu, mátu þeir iðulega meira
að berjast við konungssinna en
Þjóðverja. Þetta leiddi til þess,
að Georg konungur tók að end-
urskipuleggja stjórn sína með
það fyrir augum, að allir and-
stöðuflokkar nazista ættu sæti
í henni. Þetta verk gekk mjög
erfiðlega, unz jafnaðarmanna-
foringinn Papandreou tók að
sér áð mynda stjórn. Fyrir at-
beina hans var svo komið nokkru
áður en innrás Breta hófst, í
Grikkland, að allir /andstöðu-
flokkar nazista áttu sæti 1
stjórninni og voru ekki færri en
sex E.A.M.-menn í henni. Sam-
komulag virtist jafnframt hafa
náðst um, að þessari þjóðlegu
einingu skyldi haldið áfram
meðan verið væri að sigra naz-
ista, en strax að því loknu skyldi
gengið til þingkosninga og at-
kvæðagreiðslu um, hvort Grikk-
land skyldi heldur vera lýðveldi
eða konungsríki í framtíðinni.
Þessi, sætt stóð ekki lengi. Þeg-
ar meirihluti stjórnarinnar á-
kvað að koma upp her og lög-
reglu og afvopna í þess stað
skærusveitirnar, jafnt kom-
múnista sem konungssinna,
sögðu ráðherrar E. A. M. sig úr
stjórninni. Sumir gerðu það
nauðugir, en létu undan þegar
kommúnistar hótuðu þeim með
dauðarefsingu.Jafnframt hvöttu
þeir skærusveitir E. A. M. til að
grípa til vopna og verkamenn
til að gera allsherjarverkfall.
Skærusveitirnar tóku þegar að
streyma til borganna og víða
tókst að koma á verkföllum.
Mátti á öllu sjá, að hér var um
vel undirbúna byltingartilraun
að ræða. Tækifærið var lika
næsta yel valið frá sjónarmiði
byltingarmanna. Þjóðin var enn
í uppróti eftir hernámið og
hungursneyð hafði verið. lang-
varandi og þó aldrei meiri en um
þessar mundir, því að Þjóðverj-
ar höfðu haft öll matvæli, er
þeir náðu til, á brott með sér.
Það var, því næsta auðvelt að
æsa almenning gegn hinni ný-
komnu átjórn og kenna henni t.
d. um hina auknu hungursneyð,
enda var það ekki sparað. Einna
hörmulegast var það, að víða
fengust þau skip, er komu með
matvæli handa hinu hungraða
fólki, ekki afgreidd, vegna
verkfallanna. Sumar borgir eru
nú að verða alveg matvæla-
lausar, vegna flutningsverk-
fallanna.
Stjórnin hélt þvi fram, að
hún gæti ekki fallið frá afvopn-
un skæruliðanna, því að engu
lýðræði yrði komið á, né frjáls-
ar, löglegar kosningar tryggðar
meðan einstakir flokkar gætu
haft vopnuðu liði á að skipa.
Brezka stjórnin leit eins á málið
og þar sem hún taldi það hlut-
(Framhald á 7. síöu)
Vlsi farast "þannig orð um fjárlög-
in 5. þ. m.:
„Útlitið er óglæsilegt fyrir rík-
issjóff og skattþegana í landinu,
ef socialistaflokkarnir eiga aff vera
mest ráffandi um afgreiffslu fjár-
laganna. Því verffur aff vísu ekki
trúaff aff óreyndu, að Sjálfstæö-
isflokkurinn, sem raunverulega ber
ábyrgð á fjárlögunum, vegna þess
aff flokkurinn hefir skipað mann
í fjármálaráðherraembættið, láti
hina alþekktu eyffsluhvöt social-
istaflokkanna stofna fjárhag rík-
isins í hættu. Plokknum ber skylda
til að stöffva eyffsluna, ef ,hann
hefir til þess nokkur ráð og slíkt
verður talið glapræði, sem seint
/ mun gleymast, ef fjármálaráð-
herra hans verffur neyddur til að
þyngja stórkostlega skattana til
þess eins að greiffa fyrir eyffslu,
sem ekki er nauffsynleg eða jafn-
vel óverjandi.“
Ætli þessum varnaðarorðmn Visis
verði ekki heldur lítið sinnt? Ólafur
Thors mun áreiðanlega vinna það
til fyrir ráffherrastólinn að ganga að
öllum kröfum kommúnista úm aukna
eyffslu og glötun þjóðarhagsins)
* * *
Alþýðublaffið svarar þannig í for-
ustugrein 6. þ. m. þeim ásökunum
Þjóðviljans, aff margir Alþýðuflokks-
menn hafi verið tregir til núv. stjórn-
arsamvinnu:
„Þaff skiptir í því sambandi
ekki neinu máli, þó aff Alþýffu-
flokksmenn væru yfirleitt ekkert
ófffúsir til stjórnarmyndunar með
núverandi samstarfsflokkum Al-
þýðuflokksins, og ýmsir þeirra
harla ófúsir til hennar. Þaff er
ekki vegna þess, aff þeir væru
óánægffir með þann málefna-
samning effa þá stjórnarstefnu,
sem samkomulag náðist um, þvi
•að hún er,' eins og öllum var
þegar í upphafi ljóst og réttilega
er fram tekið í stjórnmálaálykt-
un flokksþingsins, í meginatriðum
mótuð af Alþýðuflokknum. Hitt
var ástæffan, aff þeir báru ekki
nema takmarkað traust til hinna
nýju samstarfsílokka."
Ójá, ætli þaff hafi ekki líka legiff
góffar og gildar ástæffur til þess að
bera' „takmarkað traust" til Ólafs
Thors og kommúnista. Þaff hefur for-
seta sámeinaffs þings vafalaust líka
fundizt, þegar hann neyddist til æff
lýsa því yfir úr forsetastól, að for-
sætisr^ðherra hefði brugffizt samkomu-
lagi viff sig. Alþýffuflokkurinn vildi
heldur ekki byggja á neinu loforffi
forsætisráffherrans, nema efndirnar
væru tilteknar upp á dag, launalög
á þessu þingi, alþýðutryggingar á
næsta þingi og kjördæmabreyting á
þipgi 1946. Skyldi nokkrum forsætis-
ráðherra hafa * verið sýnt slíkt til-
trúleysi, og það aff verffleikum?
* * *
í forustugrein Alþýffublaffsins 8. þ.
m. er rætt um uppreisn kommúnista
í Grikklandi. Segir síffan:
„Þetta eru fréttir, sem Hitler lík-
ar vel að fá, og Berlínarútvarpið
gerir sér góðan mat úr. Undanfar-
iff hefir hver bandamaður Hitlers
af öðrum falliff frá og samið sér-
frið viff hinar j sameinuðu þjóðir.
Harffar og haréar hefir sorfið aff
herskörum nazista á öllum víg-
stöffvum og margir verið að vona,
aff brátt væri séff fyrir endann á
hörmungum ófriðarins. En nú
hefir Hitler fengið nýja banda-
menn, það' eru kommúnistar, sem
stofna til borgarastyrjalda aftan
viff víglínu hinna sameinuffu þjóffa
og reka þar með rýtinginn i bak
þeirra, .sem berjast á vígstöðvun-
um viff nazismann!
* i Þetta er kraftaverkið, sem Hitler
hefir verið að bíða eftir og átt
hefir að bjarga honum aff síð'ustu
þótt á elleftu stundu sé nú komið'
fyrir nazismanum. Þaff er komm-
únistauppreisn aff baki hverri
hinna sameinuffu þjóða og hugs-
anleg sundrung með' þeim af henn-
ar völdum. Og víst er það, að ef
nokkuff gæti bjargaff Hitler úr
því, sem komiff er, þá er þaff slík
rýtingsstuniga í bak bandamanna."
Já, vissulega er nazistum ekkert kær-
komnara en þessar uppreisnir komm-
únista. Þær sýna jafnframt, hversu
fjarri fer þvi, að kommúnistar séu að
berjast fyrir lýð'ræðið, þar sem þeir
vilja brjótast strax til valda með of-
beldi í staff þess aff bíffa eftir frjáls-
um löglegum kosningum, sem leiffa í
ljós, hve réttmætt tilkall þeirra til
valdanna/er.
v