Tíminn - 19.12.1944, Blaðsíða 1

TfMIiVX. þrigjmlagiiin 19. dcs. 1944
Fornaídarsögur Norðurlanda
011 þrjú bindin eru komin út
örfá eintök af öllum bindunum
verda iáanleg fyrir jólin
Þrlðja os* síðasta bindi af Fornaldarsögum Vorðurlanda er
uii komið út, «í» er þar með lokið þeirri útgáfu Fornald-
arsagna, sena hafin var í fyrra. Fru öll þrjú bindin sam-
tals iini 1500 bls., prentuð á ág'aetan pappír og prýdd f jölda
inynda af merkum fornleifum frá víkingaöld, sem fundist
liafa á Vorðurlöndum.
Þeir Guðni Jónsson, mag-
ister, og Bjarni Vilhjáms-
son, cand. mag. hafa ann-
ast undirbúning allra bind-
anna undir prentun, en
myndirnar hefir valið
Kristján Eldjárn, magister.
Formála hefir Guðni Jóns-
son ritað með hverju bindi
um sig, en þriðja bindi
fylgir skrá um atriöisorð,
sem feftir í sér skýringar
fjölda orða, sem fyrir koma
í sögunum og vísum í þeim,
auk þess sem þar má finna
nöfn fjölda hluta og
áhalda, sem sögurnar
nefna, og er skráin því, svo
langt sem hún nær, lykill
að hinu menningarlega
efni fornaldarsagnanna.
Fornaldarsögur Norður-
landa hafa aðeins tvisvar
áður verið gefnar út í heild.
Fyrri útgáfan (Rafns), sem
sem kom út 1829, var allt-
af mjög sjaldgæf hér á
landi, og hin síðari (útg.
Valdimars Ásmundssonar),
sem Sigurður Kristjánsson
bóksali kostaði, seldist
fljótt upp, og má segja, að
hún hafi verið ófáanleg í
30 ár. Fornaldarsögurnar
hafa hins vegar jafnan
verið eitthvert vinsælasta
lestrarefni íslenzkrar al-
þýðu. Má sýna fram á, að
þær voru 1 sagðar til
skemmtunar og fróðleiks á
mannamótum löngu áður
en byrjað var að rita hér
bækur, sbr. t. d. frásögn
Sturlungu um brúðkaupið
mikla á Reykhólum árið
1119, þar sem fornaldar-
sögur voru sagðar.
Þessi útgáfa Fornaldar-
sagna er að ýmsu leyti
fyllri og vandaðri en báðar
hinar fyrri, enda hafa
margar sagnanna verið
géfnar út vísindalega, sið-
an þær komu út. Fjórar
sögur eru í þessari útgáfu,
sem ekki voru í hinum
fyrri, og í viðbæti eru
kvæði og fleira, sem sumt
var ekki í þeim. Þá má
nefna að myndirnar, sem
eru í þessari útgáfu, eru
hinn mesti fengur. En þær
eru hinar fróðlegustu um
menningu og tækni vík-
ingaaldar og hin mesta
bókarprýði.
Upplag þessarar útgáfu
Fornaldarsagna er tak-
markað, en henni hefir
þegar verið svo vel tekið,
að búast má við, að það
þrjóti von bráðar. Ættu
því þeir, sem vilja tryggja
sér hana, að panta hana
sem fyrst hjá bóksölum,
eða hjá Haraldi Péturssyni,
safnahússverði í Reykja-
vík. Fornaldarsögur fást í
vönduðu skinnbandi, al-
rexinbandi og heftar.Verða
bækurnar sendar hvert á
land sem er gegn póst-
kröfu.
Fyrir jóliii verða aðeinss örfá cintök af öllum 3 biitduiium
bundin í samskonar baud, til sölu bjá bóksölum.
UTLAGINN
Ný skáldsaga eftir Pearl S. Buck
Heillandi skáldsaga um örlög vestrænnar konu, sem .fylgir manni sínum
til Kína og eyðir þar ævinni, — ein af allra fegurstu og hugþekkustu
sögum þessarar ástsælu skáldkonu.
Þetta er jólabók ísL kvenna í ár
Bókaútgáfan ÓÐINN
Oskascðillinn
Handa henni:
Silkisloppar verð frá 184.00 til 327.50. — Undirföt úr trico-
tine eða Satin, mjög fjölbreytt úrval. — Náttkjólar. — Nátt-
ermar og jakkar. — Fallegar vetrarkápur með skinnkraga.—
Silki- og ísgarnssokkar, svartir og mislitir. — Skinnhanzkar
fóðraðir og ófóðraðir. — Snyrtivörur í kössum. — Vasaklúta-
kassar og möppur. — Leðurpúðurdósir, mjög fallegar. —
Vallega skreytt herðatré. — Ýms kjólaefni. — Satin.
Handa honutn:
Skyrtur. — Amerísk bindi. — Sokkar í miklu úrvali. — Nær-
föt, hlý og góð. — Sundskýlur og bolir. — Skíðapeysur, bux-
ur og hosur. — Ullar og silkitreflar. — Vasaklútar. — Axla-
bönd. — Slípivélar. — Erma- og skyrtuhnappar. — Hárvötn.
— Gjafakassar.
Hundu biirnununi:
Silkivagnteppi. — Kodda- og sængurver úr Satíni. — Barna-
sokkar og hosur. — Kot og buxur. — Barnatreyjur. — Barna-
kjólar. — Samfestingar. — Regnslár. — Falleg efni í barna-
kjóla. — Hárbönd í öllum mögulegum litum.
Það hefir verið styrkur ís-
^enzkum landbúnaði og menn-
ngu sveitanna gegnum aldirnar,
að á mörgum jörðum hefir sama
ættin búið í marga ættliði, sonur
eða dóttir tekið við jörð og búi
af foreldrum sínum og gert
garðinn frægan.
J árnvörudeildin:
4
Cory-glerkaffikönnur, tilvalin jólagjöf.
um verkfærum. — Speglar.
Eitthvað af góð-
Niels Carlsson & Co. h.f,
Sími 2946. — Langaveg 39. — Sími 2946.
llöfum opnað uýja ver/luu undir nafiiiuut
Lfósíblik
Fyrst um siun vcrður opiun glæsilegur
JÓLABAZAR
með úrvali af leikföntium og allskonar
iólaqjöfum. — JÓLATRÉ eru Væntanleg
næstu daga. Tekiö við pöntunum á þeirn
í síma 4461.
lijósbllk
Laugaveg 53 Á. Sími 4461.
(áður Blikksmiðja Reykjavíkur).
| Hið íslenzka fornritafélaq:
Laxdæla saga
er komin aftur í ljósprentaðri útgáfu.
Fæst lijá bóksölum.
Aðalútsala:
Bókaverzlun Sígfúsar Eymundssonar

Jólabók, sem aldrei jyrníst:
Söguþættir landpóstanna I.—II.
Sannsögulegar frásagnir um ferðir póstanna gömlu, sem
farið hafa um fjöll og firnindi íslands í liðuga hálfa aðra öld,
á öllum tímum árs, svaðilfarir þeirra og mannraunir. Hér er
um að ræða einn merkilegasta þáttinn í sögu þjóðarinnar frá
uðnum tímum, er mun vekja aðdáun og hrifningu meðal yngri
sem eldri um ókomnar aldir.
Inn til íslenzkra dala og fjalla var þeirra beðið með óþreyju.
Nú er hver síðastur ad eignast þetta merka rit
SEXTUG:
uðrún Eíríksdóttir
á Mvrum.
Guðrún Eiríksdóttir
á Mýrum
Við þ^ð hafa gamlar og góðar
erfðaverijur, hugsunarháttur og
menning varðveizt mann fram
af manni á jörðunum og mótað
kröfur nútímans um breytta
lifnaðarháttu og lífsskoðanir. —
Jafnvægi hefír því haldizt milli
fortíðar og nútíðar, sem hefir
haft ómetanlegt gildi fyrir upp-
eldi og menningu kynslóðanna
og sett sinn svip á heimilin.
NEitt þessara heimila, er heim-
ilið á Mýrum í Villingaholts-
hreppi í Árnessýslu. Húsfreyjan
þar, merkiskonan Guðrún Ei-
ríksdóttir, er 6. ættliðurinn, sem
býr á jörðinni.
Einn af forfeðrum Guðrúnar
Eiríksdóttur, Oddur Sturluson,
keypti jörðina af Skálholtsstóli
árið 1785.
Afkomendur hans hafa jafnan
búið góðu búi á Mýrum, setið
jörðina vel á þeirra tíma visu,
og verið á tölu efnuðustu bænda
sveitar sinnar.
Afi Guðrúnar Eiríksdóttur,
Þórður Eiríksson, var sonarsonur
merkisbóndans Guðmundar
Bergsteinssonar frá Hlíð í
Eystri-Hrepp, en sonur hans og
faðir Þórðar, Eiríkur, átti Krist-
ínu Þórðardóttur á Mýrum
Oddssonar Sturlusonar, þe'ss sem
keypti jörðina af Skálholtsstóli.
Kona Þórðar Eiríkssonar og
amma Guðrúnar var Helga
Sveinsdóttir frá Ferjunesi í Ár-
nessýslu, merk kona og mikil •
húsmóðir.
Þórður Eiríksson, afi Guðrún-
ar, var búhöldur mikill. Hann
bjó stórbúi á Mýrum í 54 ár og
var sterkefnaður maður. Hann
dó árið 1908, þá 77 ára gamall.
Hann var maður tryggur og
fastur í lund og fáskiptinn um
annarra mál, en hjálpsamur og
höfðingi í lund við vini sína og
sveitunga, er vandræði báru að
höndum. Tvö af börnum Þórðar
Eiríkssonar og Helgu Sveinsdótt-
ur, þau Eiríkur faðir Guðrúnar
og Helga systir hans, dvöldu á
Mýrum alla sína ævi. Þau
systkinin stjórnuðu heimilinu á
Mýrum með foreldrum sínum,
meðan þau lifðu, og bjuggu
an á jorðmni, þar til Guðrún
Eiríksdóttir tók við búi þar.
Guðrún Eiríksdóttir er fædd á
Mýrum 16. des. 1884 og varð hún
því 60 ára 16. þ. m. — Hún ólst
upp á Mýrum hjá föður sínum
og með afa sínum og ömmu,
meðan þau lifðu.
Guðrúnu Eiríksdóttur verður
bezt lýstmeð því að minnast
föður hennar. Hún var svo l£n-
söm að fá í vöggugjöf mann-
kosti föður síns.
Eiríkur Þórðarson faðir henn-
ar var maður vel viti borinn,
hygginn og gætinn. Prúð-
mennska hans og gætni í orði
og verki einkenndu alla fram-
komu hans.
Hann var drengskaparmaður
mikill, tryggur í lund og vinfast-
ur, þar sem hann tók því. Marg-
ir sveitungar Eiríks, sem nutu
vináttu hans, minnast þess enn,
að hann var ráðhollur og fljótur
til hjálpar, þegar þörfin var
mest. Kona, sem lengi bjó í
sömu sveit og var glögg á mann-
gildi manna, hefir sagt mér, að
hún hafi metið Eirik qiest allra