Alþýðublaðið - 26.03.1920, Blaðsíða 1

1920
Föstudaginn 26. marz
Fjárlög Dana.
A1 þýðubla ðiÖ
GróÖrir búskapur.
Khöfn 24. marz.
Á núverandi reikningsári hafa
tekjur danska ríkisins reynst 90
milj. krónum meiri en útgjöldin.
Á hinum nýju fjárlögum eru
tekjur áætlaðar 427,6 milj. kr., en
útgjöld áætluð 286,5 milj.
[Yið stjórn sitja í Danmörku,
svo sem kunnugt er, frjálslyndir
vinstrimenn (radikale venstre) með
aðstoð jafnaðarmannaflokksins.
Einn jafnaðarmaður er í ráðuneyt-
inu, Staaning, verkalýðsmálaráð-
herra].
Khöfn 24 marz.
Frá Helsingfors er símað, að
menn séu þar nokkuð órólegir,
þar eð menn óttist árás af hendi
bolsivíka.
[Þess skal getið, að undan kom-
ust. á annað hundrað af foringjum
verkamanna, af þeim sem tóku þátt
í borgarastríðinu, eða réttara sagt
hinni bióðugu stéttastyrjöld, er
geysaði á Finnlandi fyrri hluta
árs 1918; komust þeir yfir landa-
mæri Rússlands og hafa hafist við
þar sfðan. Mynduðu þeir þegar
öflugan félagsskap í þeim tilgangi
að koma á bolsivíkastjórn í Finn-
landi, og höfðu þeir leynisamband
við verkalýðinn um alt Finnland,
eftir því sem sænsk blöð hafa
skýrt frá. í Petrograd settu þeir
á stofn liðsforingjaskóla og létu
þess opinberlega getið, að það
væri í þeim tiígangi gert, að und-
irbúa sig undir að vinna Finnland
fyrir verkalýðinn, með vopn í
ihönd].
er ódýrasta, fjölbreyttasta og
bezta dagblað landsins.
Kanpið það og lesið, þá
getið þið aldrei án þess verið.
íjval hngsa blilii?
Eitt af því, sem hugsandi menn
hlýtur að furða einna mest á, í
sambandi við hið svokallaða ís-
landsbankamál, er það, hve lítinn
vott blöðin, önnur en Alþýðublaðið,
hafa borið þess, að málið varðar
heiður og hagsmuni ríkisins, en
þroska þjóðarinnar. Sú spurning
hlýtur að hafa vaknað hjá mörg-
um: „Hvað kemur blöðunum til
þess að þegja?8 Spurningunni er
of örðugt að svara, til þess að
nánar verði farið út 1 það hér, en
hinu skal þó slegið föstu, að með
þessari þögn sinni um jafn alvar-
legt og stórfengiegt mál, varðandi
jafut heiður ríkisins og heiður
bankans, hagsmuni ríkisins og
hagsmuni bankans, hafa blöðin
vanrækt skyldur, sem menn skyldu
ætla að hvíldu á herðum hvers
einasta heiðarlegs og óháðs þjóð-
málablaðs. Önnur skyldan er gagn-
vart almenningi: að upplýsa hann
eftir megni um þau stórmál, sem
rísa upp í þjóðfélaginu. Hin gagn-
vart þjóðinni: að berjast fyrir
réttinum og gegn ranglætinu í
þjóðfélaginu. Þegar blöðin van-
rækja þetta tvent, þá vinna þau
í fyrsta lagi að því, að gera al-
menning í þingfrjálsu landi óhæfan
til þess að dæma um það, hvort
ríkinu og einstökum stofnunum
þess er stjórnað á heiðarlegan og
hyggilegan hátt, með hagsmuni og
heiður ríkisins fyrir augum, eða
— hvort eiginhagsmunir fégjarnra
— ef til vill útlendra —r manna
ráðast framan að ríkinu, en hirðu-
leysi eftirlitsmannanna, launaðra
trúnaðarmanna þess, ræðst aftan
að því. í öðru lagi vinna þau að
69. tölubl.
því að sijóvga réttlætis- og sóma-
tilfinningu þjóðarinnar, venja þegna
ríkisins á að kæra sig kollótta um
alt, sem ekki kemur beinlínis við
peningabudduna þeirra sjálfra. Það
má enda nærri því kalla það gott,
á meðan þeir rumskast við það, að
farið er í peningabudduna þeirra,
því að svo sinnulaus er þjóðin
orðin undir handleiðslu blaðanna
— þessara verfeðrunga — að það
hrærir hana ekki hót, þó að færð
séu að því mjög sterk rök og al-
gerlega ómótmælt, áð peninga-
budda ríkisins leki. Hvað hugsa
blöðin? Hugsa þau sér ekki hærra
en að þegja í friði meðan fært er,
og í hæsta lagi að stökkva upp á
nef sér, ef þau eru ónáðuð? Eða
hugsa þau sér að gera sitt til, að
sannleikurinn fái að njóta sín,
hver sem hann er?
Utani>íkis?áðherra
Bandaríkjanna.
Khöfn 24. marz.
Frá Washington [höfuðst. Banda-
ríkjanna] er símað að Colley sé
orðinn utanríkisráðherra [í stað
Lansings].
Óspektir h Iplandi.
Khöfn 24. marz.
í Dublin [höfuðborg írlands] hafa
verið óspektir hvað eftir annað.
Frá Þjóðverjum.
Khöfn 24. marz.
Frá Berlín er símaðj að þar sé
nú alt rólegt aftur. Blöðin koma
nú út á ný.