Tíminn - 02.02.1945, Blaðsíða 2

2
TÍMTTVX, iöstmlaginn 2. fehr. 1945
9. blað
ERLENT YFIRLITi
Deilumál Jagoslava
Föstudafjinn 2. febr.
Launamáliðf
Þess hefir margoft verið get-
ið hér í blaðinu, að brýn þörf
væri fyrir setningu nýrra launa-
laga. Hið fyllsta ósamræmi er
ríkjandi í launagreiðslum rik-
isins, og ýmsir starfsmannahóp-
ar, t. d. kennarar og prestar,
hafa fengið stórum minni
launahækkanir undanfarin ár
en flestar aðrar starfsstéttir
landsins. Þá vantar samræmd
ákvæði um réttindi og skyldur
opinberra starfsmanna, t. d.
vinnutíma og frí. Síðast, en ekki
sízt, er það mikil nauðsyn,. að
jafnhliða setningu nýrra launa-
laga, sé látin fara fram rækileg
endurskoðun á öllu ríkiskerfínu
með það fyrir augum að draga
úr starfsmannafjölda og koma á
öðrum launasparnaði. Raun-
verulega er opinberum starfs-
mönnum engin trygging í nýj-
um launalögum, ef slík sparn-
aðarráðstöfun er ekki gerð jafn-
hliða, því að eins og nú horfir
með sívaxandi starfsmanna-
fjölda ríkisins og annari eyðslu,
hættir ríkið fljótt að geta staðið
undir lögboðnum greiðslum.
Pyrst í stað verður máske reynt
að fleyta þessu mikla bákni
áfram með hækkuðum álögum
og sköttum, er bitna ekki síst
á launamönnum, en þegar það
gagnar ekki lengur, verður ekki
til annars að grípa en að lækka
launin og. draga úr öðrum
greiðslum.
Þegar Framsóknarflokkurinn
gerðist meðflytjandi að frv. um
ný launalög á síðastl. hausti,
byggðist afstaða hans á fram-
angreindum röksemdum um
nauðsyn slíkrar lagasetningar.
Flokknum var að sönnu ljóst, að
umræddu frv. var á margan hátt
ábótavant. Allmikils misræmis
í launagreiðslum gætti þar á-
fram, alveg vantaði í það
ákvæði um skyldur og réttindi
opinberra starfsmanna og eng-
ar tillögur voru þar um fækk-
un opinberra starfsmanna. Hins
vegar voru þar þó nokkrar til-
lögur um launalækkanir og á
ýmsan hátt stefndi frv. í rétta
átt. Með réttum meðförum í
þinginu mátti vænta þess, að
það gæti orðið grundvöllur
margra endurbóta á þessu sviði.
Nokkru eftir að frv. kom
fram, kom hin nýja stjórnar-
samvinna til sögunnar, er ger-
breytti hyggilegri afstöðu
margra þingmanna til málsins.
Meðferð frv. í efri deild er líka
næsta glöggt vitni um þetta.
Næstum öll hæstu launin hafa
verið stórhækkuð og flestallar
sparnaðartillögurnar, er voru
upphaflega í frv., hafa verið
felldar niður. Lægstu launa-
flokkarmr, sem skipaðir eru
annars og þriðja flokks ritur-
um, eru komnir upp fyrir með-
allaun bænda og verkamanna,
þegar miðað er við vlnnutíma,
og mun það skapa nýjan flótta
frá framleiðslustéttunum. Mis-
ræmið í launagreiðslum verður
sízt minna eftir frv. en það er
nú, og mætti nefna þess mörg
dæmi, ef ástæða ’ þætti til.
Ýmsar opinberar stofnanir, eins
og bankarnir og trygginga-
stofnunin hafa verið felldar
úr frv., vafalaust með það fyr-
ir augum, að hægt verði að
greiða enn hærra kaup þar.
Engin ákvæði hafa verið sett í
frv. um réttindi og skyldur op-
inberra starfsmanna og engin
fyrirmæli, er tryggi þá allsherj-
arendurskoðun á ríkiskerfinu,
sem leitt gæti af sér starfs-
mannafækkun og annan launa-
sparnað fyrir ríkissjóð.
Framsóknarflokkurlnn hefir
reynt að sporna gegn því, að
málið tæki þessa stefnu, bæði
með því að greiða atkvæði gegn
öllum óeðilegum hækkunartil-
öllum og gera tillögur til endur-
bóta. Við 2. umr. bar Bernhard
Stefánsson fram lækkunartil-
lögu, er sparað hefði ríkissjóði
nokkurra milj. kr. útgjöld ár-
lega. Þessí ’tillaga var felld. Við
3. umræðu bar Hermann Jón-
asson fram þá tillögu, að ríkis-
stjórnin skyldi undirbúa fyrir
næsta þing (þingið 1945) frv.
um skyldur og réttindi opinberra
Gagnrýni stjórnarandstæðinga
viðurkennd.
Fyrst eftir að stjórnarsam-
vinnan hófst, kom varla út það
tölublað af stjórnarblöðunum,
að þeir menn, sem dirfðust að
lýsa vantrú á fjármálastefnu
ríkisstjórnarinfiar, væru þar
ekki stimplaðir hrakspámenn,
helstefnumenn og öðrum slík-
um nöfnum. Á sama hátt var
bjartsýni og stórhug stjórnar-
sinna lýst á hinn glæsilegasta
hátt. Og forsætisráðherra
kepptist við að lýsa yfir því í
ræðu og riti, að það væri fjand-
skapur við verkalýðinn að breyta
um fjármálastefnu og lækka
dýrtíðina fyrr en séð væri um
árangurinn af „nýsköpuninni"!
Síðan nýju skattarnir komu
til sögunnar og stjórnarsinnar
sáu betur, hvert þeir voru að
fara, hefir þetta æði skyndilega
breyzt. Sumir þeirra eru jafnvel
orðnir jafnokar „hrakspámann-
anna“ í hrakspánum! Fjár-
málaráðherrann reið fyrstur á
vaðið og lýsti því yfir í þinginu,
að það væri ekki hægt að fylgja
bessari stefnu áfram. Síðan hef-
ir verið mjög á þessu klifað í
Mbl. og m. a. svo að orði kom-
'zt, að þetta sé alveg „fordæmd
stefna“. Því verði vart lengur
,skotið á frest að ráðast til at-
’ögu gegn dýrtíðinni“!
Stjórnarandstæðingar mega
bannig vera ánægðir yfir því, að
gagnrýni þeirra hefir þannig
verið viðurkennd, þó æskilegra
befði verið að fá hana viður-
kennda í athöfnum en orðum!
Stjórnin verður sjálf
að bera fjanda sinn.
Jafnhliða því, sem stjórnar-
únnar hafa byrjað að játa, að
stefna þeirra sé „fordæmd
stefna“, reyna þeir eftir megni
að eigna hana öðrum. Einn dag-
rnn er hún eignuð fyrrv. stjórn,
annan daginn Framsóknar-
flokknum, þriðja daginn Bún-
aðarþingi! En alltaf reka ves-
lings stjórnarblöðin sig á sama
múrvegginn. Allir þessir ákærðu
aðilar bentu á aðra leið í dýr-
tíðarmálunum, jafna niður-
færslu verðlags og kaupgjalds.
Stjórnin vildi ekki fara þessa
einu réttu leið. Hún valdi að
fylgja „fordæmdu stefnunni" á-
starfsmanna og frv. um starfs-
mannafækkun hjá ríkinu og
skyldu launalögin ekki taka gild*
fyrr en þessi frv. hefðu verið
samþ. Þannig var reynt að
"ryggja það, að þær launahækk-
anir, sem nauðsynlegar þurfa
að verða, yrðu unnar upp með
Tnarnaði á öðrum sviðum. Þessi
lillaga var líka felld. Það eina,
sem Framsóknarmenn fengu á-
gengt, var að aukatekjur, sem
vmsir embættismenn hafa nú,
skyldu framvegis renna í ríkis-
sjóð og skapast ríkinu þannig
"alsverður tekjuauki.
Eins og efri deild hefir geng-
ið frá frv., má telja nokkurn
veginn víst, að útgjaldaaukn-
ingin, er hlýzt af því fyrir ríkið,
verði alltaf 7—8 milj. kr. Hér
er vissulega um svo stórfelda
útgjaldaaukningu að ræða, að
ríkinu mun reynast ókleyft að
rísa undir henni til frambúðar,
bví að takmörk eru fyrir því,
hve lengi er hægt að leggja á
veltuskatta og aðrar slíkar álög-
ur. Hér verður því að spyrna við
fótum og koma málinu í annan
æskilegri farveg. Það verður að
lækka efstu launaflokkana frá
bví, sem nú er gert ráð fyrir í
frv., og það getur heldur engin
ósanngirni talizt, þótt lægstu
launaflokkarnir verði ekki látnir
vera fyrir ofan meðalkaup
verkamanna, sjómanna og
bænda í landinu og þannig
hindruð óeðlileg eftirsókn eftir
bessum störfum. Væri réttast, að
launin yrðu sem mest miðuð við
bjóðartekjurnar á hverjum tíma.
Þá verður einnig að vinna að
bví, að samtímis og launalög-
in gan^á í gildi, geti orðið nauð-
synleg starfsmannafækkun og
annar sparnaður hjá ríkinu. Með
slíkum ráðstöfunum verður að
tryggja það, að þær launahækk-
anir, er gera þarf til leiðrétting-
ar, verði ekki til verulegrar út-
gjaldaaukningar fyrlr ríkissjóð,
fram. Henni duga því engin
undanbrögð. Hún verður sjálf
að bera fjanda sinn.
Kommúnistar eiga að ráða.
En fyrst stjórnarsinnar, eða
a. m. k. Sjálfstæðismenn, hafa
gert sér þess grein, að stj<^rn-
arstefnan sé „fordæmd stefna“,
og þeir reyna því allt til að
eigna öðrum hana, hvers vegna
reyna þeir þá ekki að snúa við
og taka upp giftusamlegri
stefnu? Vont er að fylgja
„fordæmdri stefnu“ óvitandi,
en verra er að gera það vísvit-
andi.
Við slíkri spurningu hafa
Sjálfstæðismenn yfirleitt ekki,
nema eitt svar: Kommúnistar
vilja ekki gera þetta. Án þeirra
verður ekki hægt að gera það
Við verðum þvi að fylgja hinni
„fordæmdu stefnu“ meðan
kommúnistar vílja ekki gera
annað.
Þannig er kommúnistum
raun verulega selt sjálfdæmi f
þessum mikilsverðustu málum
bjóðarinnar. Þeir eiga að ráða
því, hvenær verður snúið inn á
rétta leið. Þannig hefir stærsti
bingflokkurinn algerlega gefizt
upp fyrir kommúnistum í þess-
um málum. Stórgróðamenn-
irnir hafa fengið sitt og Ólafur
Thors ráðherradóminn fyrir þá
„skilyrðislausu uppgjöf“.
Meðan svo er háttað forust-
unni í Sjálfstæðisflokknum,
fær þjóðin áreiðanlega að búa
áfram við hina „fordæmdu
stefnu“, nema kjósendur flokks-
ins grípi í taumana og knýi fram
stefnubreytingu.
Leiðinlegt uppnefni.
Mbl. er öðru hvoru að tönnl-
ast á því, seinast 28. þ. m„ að
fé það, sem greitt sé úr ríkis-
sjóði til niðurfærslu á dýrtíðar-
vísitölunni, sé verðuppbætur til
landbúnaðaríns.
Þetta er hin fyllsta fjarstæða.
Þótt fjárgreiðslur þessar féllu
niður, myndu bændur halda
hlut sínum eftir sem áður. Út-
söluverð varanna myndu hins
vegar hækka og dýrtíðarvísí-
talan að sama skapí. Afleið-
ingin yrði svo stórum auknar
kaupgreiðslur við ýmsan at-
vínnurekstur við sjávarsíðuna,
og jafnhliða þeim sé ekki skap-
að nýtt ósamræmi milli launa-
kjara opinberra starfsmanna og
framleiðslustéttanna.
Takist þinginu ekki nú, þar
sem komið er að þínglokum, að
gera slíkar endurbætur, verður
að hverfa að þessu ráði:
1. Fela ríkisstjórninni að und-
irbúa fyrir næsta þing frv. um
fækkun opinberra starfsmann?
og frv. um skyldur og réttindi
opinberra starfsmanna og
fresta endanlegri afgreiðslu
launalaganna, unz hægt er að
afgreiða þessi frv. samtímis.
2. Láta fara fram nýja at-
hugun á launalagafrv. með það
fyrir augum, að koma á betra
samræmi í launagreiðslum.
lækka hæstu Haunaflokkana
og haga launakjörum lægstu
launaflokkanna þannig, að ekki
verði eftirsóknarverðara að
komast i slík störf hjá ríkinu
en að vinna við framleiðsluna
til lands og sjávar.
3. Launahækkanir hjá þeim
starfsmannahópum, er mest
hafa orðið útundan, — þ. e.
kennurum, prestum og ef tii
vill nokkrum fleirum, — verði
bó þegar látnar koma til fram-
kvæmda.
Með þessum hætti yrði launa-
málum ríklsins vafalaust komið
á beztan og öruggastan rek-
spöl. Markið er að hafa hina op-
inberu starfsmenn sem fæsta,
en launa þeim sæmilega, án
bess þó að skapa óeðlilega
samkeppni við framleiðsluna í
landinu. Það er ekki s(zt hagur
opinberra launamanna sjálfra,
að þannig sé á málunum haldið,
bví að offjölgun þeirra og ó-
hæfilegt ósamræmi milli launa-
kjara þeirra og framleiðslu-
stéttana mun alltaf að lyktum
verða til þess að rýra kjör þeirra
sjálfra.
að mikill hluti útvegsins,
frystihúsin og ýms annar iðn-
aður, myndi alveg stöðvast.
Sé hér því um uppbætur að
ræða, þá mætti helzt segja, að
þær væru til atvinnureksturs-
ins við sjávarsíðuna. Hitt er
fyllsta fjarstæða að tala um
þær, sem uppbætur til bænda.
Sést hér enn sem fyrr hugur-
inn til landbúnaðarins, að þær
greiðslur skuli kallaðar upp-
bætur til hans, sem í raun réttri
eru framlög til að hindra
stöðvun annarra atvinnu-
greina. Ætti Mbl. og önnur
blöð, sem nota þetta uppnefni,
að sjá sóma sinn í því að leggja
það niður.
Áki velur sendinefnd.
Sú var tíðin, að kommúnist-
ar héldu því fram, að ekki væri
hættulegra að fela öðrum
mönnum samninga fyrir landið
en Magnúsi Sigurðssyni, Jóni
Árnasyni og Richard Thors.
Samkvæmt frásögn þeirra
höfðu þessir menn líka gert
marga landráðasamninga og
altaf verið að setja ný og ný
afglapamet í samningagerðum
sínum.
En nú er þetta liðin tíð og
kommúnisti er seztur í sæti
sjávarútvegsmálaráðherra. Ráð-
herrann varðar miklu, að hag-
kvæmir samningar náist um
fisksöluna við Breta. Hann þarf
því að vanda vel valið á sendi-
nefnd til Bretlands. Og sjá!
Hinir „útvöldu" eru þeir Magn-
ús Sigurðsson, Jón Árnason og
Richard Thors og svo til viðbót-
ar einn Alþýðuflokksmaður, sem
yfirleitt hefir ekki verið hátt
skrifaður hjá kommúnistum!
Dagsbrúnarkosningin.
Kommúnistar eru miður sín
eftir stjórnarkosninguna í Dags-
brún. Þeir fengu Sjálfstæðis-
menn í bandalag við'sig og létu
þá fá eitt sæti í stjórninni. Með
slikri tilhjálp íhaldsins þóttust
beir geta sýnt, hve fylgi þeirra
væri öflugt í þessu stærsta verk-
lýðsfélagi liðsins. Hin fullkomn-
asta kosningaáróðursvél var
jafnframt sett í gang, og verka-
mönnum heitið engu góðu, ef
þeir mættu ekki á kjörstað og
kysu réttan lista. Allur árang-
urinn af þessum gauragangi
varð svo sá, að hinn sameigin-
legi listi þeirra og Sjálfstæðis-
manna fékk 1301 atkv., eða um
20 atkvæðum færra en þessir
(Framhald á 7. siðu)
í Alþýðublaðinu 31. þ. m. birtist
;rein um Dagsbrúnarkosningarnar, þar
•em bent er á, að enginn einn flokkur
íafi meirihluta í félaginu. Síðan seg-
ir:
„Þegar þetta er athugað, sætir
það furðu, að kommúnistar skuli
vera látnir jafn einráðir um stjórn
félagsins og raun er á. Að þessu
sinni var að vísu varaformaður
Óðíns á iistanum, en reynslan hefir
sýnt, að kommúnistar ráða því
sjálfir, hvaða sjálfstæðisverkamenn
eru settir á lista þeirra, og þeir
ráða einir öllu í málefnum félags-
ins, eins og bezt sést á því að á
sambandsþingi gekk ekki hnífur-
inn á milli kommúnista og þeirra
örfáu sjálfstæðisverkamanna, sem
voru i fulltrúaliði Dagsbrúnar.
Þessir sjálfstæðisverkamenn studdu
kommúnista í hverju' einasta of-
e beldismáli, hversu ósanngjarnt og
ógeðslegt sem það var.
Landsmenn eiga yfirieitt eftir
að fá skýringu á því, hvað valdi
því, að sjálfstæðisverkamenn skuli
í einu og öllu hlýta boði og banni
kommúnista í verkalýðshreyfing-
unni. Ef til vill skýrist þetta mál
betur innan skamms. En það þýðir
ekki í því sambandi að skýrskota
til faglegrar einingar, því að um
faglega einingu er ekki hægt að
tala, þegar kommúnistar eru ann-
ars vegar; það sýndi leynibréf
Brynjólfs Bjarnasonar og raunar
öll starfsemi kommúnista.“
Já, það er ekki undarlegt, þótt Al-
þýðufiokkurinn krefðist skýringa á því,
hvers vegna Sjálfstæðisflokkurinn geri
svo upp á milli samstarfsflokka sinna,
að hann veitir kommúnistum hinn
fyllsta stuðning sinn i verklýðsfélög-
Deilur þær, sem undanfarið
hafa staðið milli Péturs Jugo-
slavíukonungs og stjórnar hans í
London, hafa vakið umtal heims
blaðanna um framtíð Jugoslavíu.
Blöðin minnast þess, að seinasta
heimsstyrjöld átti rætur að rekja
til þess, hvernig búið hafði ver-
ið að Jugoslövum. Ýmsir láta í
ljós þann ótta, að svipuð saga
geti endurtekið sig, ef ekki verð-
ur fundin betri lausn á mál-
efnum þjóðarbrotanna, er Jugo-
slavíu byggja, en tekist hefir að
finna hingað til.
Deilan milli Péturs konungs
og ríkisstjórnar hans, virðist
byggð á því, að konungur vill
fá tryggt, að fram fari, eins
fljótt eftir stríðslokin og unnt
verður, almennar kosningar, er
í fyrsta lagi ákveði, hvort þar
verði konungsstjórn eða lýðveldi
til frambúðar, og svo í öðru lagi,
hvaða flokkar farí með völdin.
Konungurinn virðist þannig
halda sér við grundvöll Atlants-
hafssáttmálans. Hann telur að
samningur sá, sem stjórn hans
hafi gert við Tito, hindri þetta
hvort tveggja. í raun og veru
fær Tito og „þjóðfylking“ hans
alræðisvald samkvæmt þessum
samningi, en þeir flokkar, sem
ekki eru þátttakendur í henni,
eru ekki leyfðir í landinu og
þýðir það vitanlega sama og
útilokun þeirra frá kosningum.
Með þessu telur konungur, að
frjálsar kosningar séu raunveru-
^ega úr sögunni. Þá er einnig um
bað samið, að Jugoslavíu verði
'skipt í sex sambandsríki og telur
konungur rangt, að breyta þann-
’g stjórnarformi þjóðarinnar, án
bess að breytingarnar séu áður
bornar undir þjóðina og þeim
komið á með löglegum hætti.
Þeim, sem líta á málin frá
sjónarmiði Atlantshafssáttmál-
málans, mun vafalaust finnast,
að konungurinn hafi \ög 'að
mæla. Hins vegar er við ramman
reip að draga. Tito og „þjóð-
fylking“ hans, en þar hafa
kommúnistar haft tögl og hagld-
ir, ráða - nú mestu í landinu.
Bandamenn efldu her Titos á
sínum tíma með vopnasending-
um, án þess að gæta hinna
pólitísku afleiðinga í framtíð-
inni. Rússneskur her er kominn
inn í landið og veita Rússar
Tito hinn fyllsta stuðning. Bret-
ar virðast þegar hafa fallist á,
að Jugoslavía skuli verða rúss-
neskt áhrifasvæði, og vilja því
komast hjá deilum við Rússa út
af þessum málum.
Þótt Pétur konungur hafi
vafalaust meginþorra stærsta
um, en gerir Alþýðuflokksmönnum þar
allt til miska. Og það eru áreiðanlega
margir Sjálfstæðismenn, sem einnig
óska nánari skýringa frá forráðamönn-
um sínum um þetta atriði.
* H< *
í umræddri grein Alþýðublaðsins
segir ennfremur um Dagsbrúnarkosn-
ingarnar:
„Það er enn eitt, sem rétt er
að vekja athygli á, er rætt er um
úrslit kosninganna í Dagsbrún.
Ungu mennirnir sátu heima, tóku
ekki þátt í atkvæðagreiöslunni.
Kommúnistum var fyrirfram ljóst,
að þeim stafaði hætta af þessum
ungu mönnum. Þeir sendu því á
þriðja hundrað þeirra bréf fyrra
mánudag, boðuðu þá til fundar að
Skólavörðustíg 19 og lofuðu þeim
kvikmyndasýningu að auki. Aðeins
30 ungir verkamenn mættu og
meðal þeirra voru margir and-
stæðingar kommúnista. Við athug-
un hefir það komið í ljós, að 700
—800 ungir verkamenn hafa ekki
mætt við kosninguna. Alþýðu-
fiokksverkamenn höfðu enga smöl-
un í frammi, en kommúnistar
höfðu marga smala og sjálfstæð-
ismenn einnig, og óku mönnum
í bílum á kjörstaðinn. Þeir gerðu
margar tilraunir við hina ungu
verkamenn, en þeir neituðu og
mættu ekki, hvernig sem látið var
utan í þeim. Hvað veldur þessu?
Það er sannarlega lærdómsríkt fyr-
ir verkamenn yfirleitt. Óöldin, sem
kommúnistar hafa skapað í verka-
lýðssamtökunum á undanförnum
árum, er meinið. Ungu verkamenn-
irnir fyrirlíta þetta framferði —
og tapa áhuganum fyrir samtök-
unum og starfi þeirra. Það er ein
þjóðflokksins, Sefba, á bandi
sínu, hefir hann ekki mikillar
hjálpar að vænta. Þess vegna
er ekki ólíklegt, að hann verði
að beygja sig að sinni.
Þótt margur viðurkenni, að
sambandsríkjafyrirkomulagið sé
á ýmsan hátt rökrétt lausn á
þjóðernisdeilunum í Serbíu, virð-
ast flestir efast um, að þau verði
friðsamlega leyst, eins og Tito
hefir hugsað sér það. Stór hluti
Serbíu verður lagður undir hin
sambandsríkin og er hætt við
að Serbar uni því hið versta.
Þeir hafa jafnan verið ráðandi
þjóðflokkurinn í Jugoslavíu og
hafa mjög sterka þjóðernis-
kennd. í Serbíu hefir Tito líka
sáralítið fylgi, enda gjalda Serb-
ar þess við þessa fyrirhuguðu
ríkjaskiptingu. Margir óttast, að
hér megi finna upphaf að nýjum
erjum á Balkanskaga, ef þessar
fyrirætlanir ganga fram.
Mörg blöð Bandamanna viður-
kenna, að Pétur og fylgismenn
hans séu grálega leiknir í sam-
bandi við hina fyrirhuguðu
1 ausn málanna í Jugoslavíu.
Bandamenn eigi þeim þó meira
upp að inna en Tito, þótt engan
veginn beri að vanmeta baráttu
hans gegn Þjóðverjum. Það voru
Pétur og fylgismenn hans, sem
risu upp gegn Þjóðverjum vorið
1941. Hefir því löngum verið
haldið fram af herforingjunum,
að sókn Þjóðverja á Balkanskaga
sem hlauzt af þessari mótspyrnu
Serba, hafi seinkað sókn Þjóð-
verja í Rússlandi um a, m. k.
brjár vikur. Hefðu Þjóðverjar
getað hafið sókn sína gegn Rúss-
um þrem vikum fyrr en raun
varð á, benda sterkar líkur til
bess, að þeim hefði heppnast
að ná Moskvu, en það, sem bjarg-
aði Moskvu undan hernámi
^ióðverja, var fyrst og fremst
hinn harði vetur, er gekk fyrr
t garð en veðurfræðingar Þjóð-
veria höfðu spáð.
Það, sem mönnum finnst þó
meira máli skipta en laun þau,
sem Pétur og fvlgismenn fá
fyrir baráttu sína, er það frávik
frá stefnu Atlantshafssáttmál-
ans, sem hér verður bersýnilega
gert. Það þykir mönnum líka
einna ískyggilegast, ef þetta
verður gert með fullu samþykki
Breta, vegna þess, að þeir ætli
að fá Rússa til að gefa sér frjáls-
ari hendur annars staðar. Reyn-
ist slíkt rétt, þá verða það
hrossakaup stórveldanna en ekki
bróðurleg alþjóðasamvinna, sem
koma til með að verða grund-
völlur hins komandi heimsfriðar,
svo gæfulegt sem það er.
ættu tiltölulega sterkust ítök meðal
yngrl verkamanna. Framangreind stað-
reynd sýnir, að sú skoðum er ekki á
rökum reist.
* * *
Jafnvel Mbl. getur ekki orða bund-
ist um sleifarlagíð á vinnubrögðum
þingsins. Blaðið segir í forustugrein
30. þessa mánaðar:
„í þinginu eru vinnbrögðin
þannig, að ein og sama nefndin
fær í hendur öll þessi erfiðu og
flóknu vandamál, sem eftir er beð-
ið. Nú um nokkurt skeið hefir t.
d. allt þingið beðið eftir að fimm
manna nefnd í Ed. afgreiddi launa-
málið og skattafrumvörpin. Ekkert
samstarf hefir verið innbyrðis milli
nefnda beggja deilda um afgreiðslu
launamálsins. Afleiðing þessa verð-
ur sú, að fjárhagsnefnd neðri
deildar verður að vinna sjálfstætt
að málinu frá rótum. Og hún á
einnig að taka við skattafrumvörp-
unum, þegar þau koma frá Ed.
Sjá allir, að slík vinnubrögð eru
ekki hagkvæm. Þau verða til þess
að lengja setu þingsins um nokkrar
vikur og eyða yfir hundrað þús-
undum úr ríkissjóði, algerlega að
óþörfu. Þannig má þingið ekki
vinna.“
Eitt af því, sem Mbl. færði ríkis-
stjórninni til lofs, þegar hún kom til
valda, var það, að hún myndi stór-
bæta vinnubrögð þingsins. Menn geta
nú séð það á þessum ummælum Mbl.
sjálfs, hvernig sú nýsköpun hefir tek-
izt. Má vissulega um þau ummæli
segja, að bragð er að, þá barnið finnur.
afleiðingin enn af skemmdarstarfi
kommúnista."
Margir hafa haldið, að kommúnistar