Tíminn - 15.01.1947, Blaðsíða 1

Tíminn - 15.01.1947, Blaðsíða 1
RITSTJÓRI: ÞÓRARINN ÞÓRARINSSON ÚTGEPANDI: : FR AMSÓKN ARPLOItKURINN Símar 2353 og 4373 FRENTSMIÐJAN EDDA h.í. RITST JÓRASKRIPSTOFUR: EDDUHÚSI. Llndargötu 9 A Símar 2353 og 4373 APGREIÐSLA, INNHEIMTA OG AUGLÝSINGASKRIPSTOFA: EDDUHÚSI, Lindargötu 9 A Sími 2323 31. árg. fiteykjavík, miðv.daginn 15. jaitúar 1947 9. blað % Aðalsteinn Kristins- son látinn BRLENT YFIRLIT: Flytja Bretar aðalstöðvar sínar við Miðjarðarhaf til Cyprus? Fyrir nokkru var skýrt frá því í fréttum, að Bretar hefðu af- hent egipzku stjórninni stöðvar sínar í Alexandríu, en þar hafa þeir haft helztu flotastöð sína við Miðjarðarhaf undanfarna áratugi. Ástæðan til þessa er sú, að Bretar hafa talið rétt að verða við sjálfstæðiskröfum Egipta. Hins vegar munu þeir ekki bafa í hyggju að sleppa áhrifastöðu sinni við Miðjarðarhafið, heldur aðeins að færa hana til. Stundum er gizkað á, að þeir ætli að koma sér upp nýjum stöðvum í Palestínu, en sennilega þykir þeim staðurinn ótryggur. Fleira bendir tö, að þeir geri Cypern að aðalbækistöð sinni við Miðjarðarhaf á komandi árum. * Fregnir frá Cypern virðast staðfesta, að Bretar hafi þar mikinn undirbúning með hönd- um. Þúsundir þýzkra fanga vinna þar við járnbrautarlagn- ingu i Famagusta, þar sem eru beztu hafnar'skilyrði eyjarinnar, er verið að vinna að mikilli hafnargerð. Þar getur orðið með tímanum hin fullkomnasta flotastöð. Ótrúlega mikið af her- gögnum og olíu hefir verið flutt þangað að undanförnu. í tveimur undangegnum heimsstyrjöldum hefir Cypern komið lítið við sögu. Hins vegar bendir lega hennar til, að hún geti orðið þýðingarmikill stað- ur í hernaíðaxtafli framtíðar- innar. Ítalía er ekki lengur her- veldi og átökin hafa flutts til austurhluta Miðjarðarhafs. Frá Cypern er auðvelt að fylgj- ast með siglingum til Svarta- hafsins. Þaðan er gott að vernda siglingar til Haifa, en þangað liggja hinar miklu oliuleiðslur frá Irak, sem fyrirhugað er að auka stórlega. Auk hinna góðu hafnarskilyrða í Famagusta eru víða góð flugvallarskilyrði á Cypern. Varnarskilyrði á eynni eru yfirleitt góð og landbúnað ur um daginn, en fékk affsvif arframleiðslan er það mikil, að um kvöldiff og lézt nokkru siffar. hún getur fullnægt fjölmenn- Fráfails þessa merka og mæta um her- Dvalarskilyrði fyrir her , .___, eru þar óvenjulega heilnæm. manns mun nánar minnst síffar Cypern hefir þyl flest skilyrðl hér i biaffinu. til að geta orðið mikilveég her- ___________________________' stöð i framtíðinni. | Cypern hefir frá fyrstu tíð komið mjög við sögu og eru CDI CtsJDA D FDFTTIR m&rgar frægar sagnir tengdar CKLCINVMK ri\Li . henni. Þar steig Venus fyrst á land, þar giftist Ríkharður ljónshjarta Berengnria drottn- ingu og þar var Desdemona myrtur af Othello, svo að fá dæmi séu nefnd. Flestar yfir- ráðaþjóðir forntiðarinnar hafa sett spor sín á eyna. Þar hafa verið Föníkumenn, Egyptar, Persar, Grikkir, Rómverjar og Tyrkir. Þýðingarmest hafa á- hrif Grikkja orðið. Árið 1878 varð það samkomulag milli Breta og Tyrkja, að Bretar skyldu fára með stjórn eyjar innar, þótt hún tilheyrði á- fram Tyrkjaveldi að nafninu til. í stríðsbyrjun 1914 lögðu Bretar Cypern endanlega undir sig og fengu það viðurkennt við Lau- sannesamningana 1923. Árið 1925 fengu eyjarskeggjar sér- stakt löggjafarþing, en voru sviptir því 1931 vegna óeirða sem hlutust af grískum undir- róðri. Af íbúunum, sem eru um 400 þús., eru Grikkir og Arm- enar flestir, en þar næst Muha- meðstrúarmenn. Cypern er 9280 ferkm. að flatarmálí. Tveir fjallgarðar liggja yfir eyjuna frá austri til vesturs og ná þeir víða þúsund njetra hæð. Hæsti tindurinn er 1952 m. Skógur vex þar aðeins í hlíðum. Undirlend- ið er mjög frjósamt. Landbún- aður er helzti atvinnuvegurinn og er bæði stunduð akuryrkja og sauðfjárrækt. Framleiðsla á gervifílabeinum er talsverð iðn- aðargrein. Ráð má gerh fyrir þvi, að það Verður reist afgreiðslustöð fyrir áætlunarbíla? Söguleg auglýsLngamynd Affalsteinn Kristinsson, fyrrv. framkvæmdastjóri S. t. S., lézt aff heimili sínu, Fjölnisvegi 11, í fyrrakvöld. Banamein hans var hjartabilun. Hann var frísk- Mikiff eldgos er nú á Luzon, sem er fjölbyggðust Filippseyja. Hraunstraumur hefir runnið á stór svæði og hefir fólk orðið að hverfa úr mörgum sveitum. Vandenberg öldungadeildar- maður hefir látið svo ummælt, að veita þurfi andstæðingum Rússa í Kína meiri hjálp. í London er hafin undirbún- ingsráðstefna varðandi friðar- samninga við Þjóðverja, er byrj- að verður að ræða á ráðherra- fundinum í Moskvu í marz. Taka þátt í henni fulltrúar stór- veldanna fjögurra og 18 smá- þjóða. Flokfcur jafnaffarmanna á ít- alíu hefir klofnað vegna sam- starfsins við kommúnista. Tsaldaris, forsætisráðherra Grikkja, hefir leitað samstarfs Vlð flokka lýðveldissinna, en þeir neitað að taka þátt i stjórn undir forustu hans. í Grikk- landi hafa skemmdarverk skæruliða aukizt að undanförnu. Mikil óöld er nú sögð í Ung- verjalandi. Kommúnistar krefj- ást stórfelldra „hreinsana" til að veikja andstöðufloltka sina. Það olli ekki litlum hneykslum, er þcssi auglýsingamynd var sett upp í London í haust. Margir ærukærir borgarar sendu harðorð mótmæli vegna þessarar myndar, er þeim fannst svo hneykslanleg, Töldu þeir leikkonuna, Jane Russel, sem myndin er af, vera ósiðlega lítið klædda á myndinni og kröfðust þess að myndin yrði tafarlaust tekin niður. Varð þessi auglýsingamynd almennt umræðuefni Lundúnabúa í haust, og hefir sjálfsagt ekki verið svo slök auglýsingamynd. Frumvarp lagt fram á Alþingi Nýlega hefir veriff lagt fram í neffri deild frv. til laga um af- greiðslustöðvar fyrir áætlunarbifreiðar. Frv. þetta er flutt af samgöngumálanefnd, en er undirbúið af samgöngumálaráff- herra. Þar sem hér er um mjög athyglisvert mál að ræffa, þykir tétt aff rekja efni frv. og greinargerff þess í affaldráttum. Mikil aukning útgerðarinnar viö Faxaflða Annars staðar stendur útgerðin i stað. Samkvæmt upplýsingum, sem Fiskifélaginu hafa borizt víðs- vegar að af iandinu um fyrirhugaða útgerff á vetrarvertíff þeirri, sem nú er að hefjast, fer almennt fram undirbúningur undir mikla þátttöku í vertíffarútgerffinni og sums staffar eru róffrar þegar hafnir. Frá velðistöðvunum við Faxa- flóa, þ.e. frá Sandgerði til Akra- ness, þar sem róörar eru nú ým- ist þegar hafnir eða eru í þann veginn að hefjast, munu að þessu sinni verða gerðir út 171 bátur og er samanlögð rúm- lesta tala þeirra 7236. Saman- borið við árið áður, er hér um nokkra aukningu á tölu bát- anna að ræða, en þó einkum á rúmlestatölunni. Voru þá gerðir út frá hinum sömu veiðistöðum 114 bátar og var rúmlestatala þeirra samanlögð 3964. / veiðistöðvunum austanfjálls verða nokkrir bátar gerðir út, aðallega frá Stokkseyri. Er ráð- gert að þaðan gangi 5 bátar til línuveiða, en ekki er vitað hvað margir bátar verða gerðir út frá Eyrarbakka. Er þó frekast gert ráð fyrir að það verði til dragnótaveiða með vorinu. Að þessu sinni er fyrirhuguð ein- hver útgerð frá Þorlákshöfn. I / Grindayík verður útgerð nú með piokkuð öðrum hætti en áð- ur, að því leyti, að þaðan mun j enginn opinn vélbátur gerður út. Til skamms tima gengu það- an eingöngu opnir vélbátar en á síðari árum hafa þeir vikið fyrir þilfarsbátum þar til nú, að enginn verður gerður út. Hafa hafnarbætur þær, sem gerðar hafa verið í Grinda- vík nú undanfarin ár, skapað skilyrði fyrir útgerð hinna stærri báta. 12 bátar verða gerðir þaðan út á vertiðinni. Frá V estmannaeyjum hafa ekki enn borizt greinilegar fregnir, en þar mun útgerðin heldur hafa dregizt, saman að undaníörnu. Frá veiðistöðvunum á Snœ- fellsnesi verður útgerð með svipuðum hætti og undanfarið. Frá Sandi er einvörðungu um að ræða útgerð opinna vélbáta. Frá Ólafsvík verða gerðir út 4 bátar, frá Grundarfírði 5 og frá Stykkishólmi 6. Verða allir þessir bátar gerðir út á línu- veiðar nema einn i Stykkis- hólmi, sem verður með botn- vörpu. / Vestfirðingafjórðungi verð- ur útgerð með svipuðu móti og undanfarið, en þó má búazt við, að þátttaka verði jafnvel eitthvað minni, en t. d. á fyrra ári. Taia báta í hinum ýmsu veiðistöðum verður væntanlega sem hér segir: Patreksfjörður 3, Þingeyri 3, Suðureyri 5, Hnifsdalur 4, Súða- vík 2, Bíldudalur 3, Flateyri 2, Bolungarvík 8, ísafjörður 12, og Hólmavík 4. Eru hér eingöngu taldir þil- farsbátar, en auk þeirra er gert ráð fyrir að allmikill fjöldi smærri báta verði gerður út er líður fram á veturinn. Eru bát- arnir á annan tug færri, en var á fyrra ári og mun það liggja í því aðallega, að erfiðleikar eru á að fá menn á þá. Bátarnir verða allir á línuveiðum nema 1 eða 2, sem ráðgert er að fari botnvörpuveiðar. geti sætt talsverðri mótspyrnu ibúanna, ef Bretar koma sér upp miklum herstöðvum á Cypern. Svo kann því að fara, að Cypern verði þrætuepli stór- veldanna fyrr en varir. I Austfirðingafjórðungi verð- ur aðallega gert út frá Horna- firði, svo sem jafnan áður. Er ráðgert að þaðan verði gerðir út 14 bátar og er það sama tala og árið áður. En þeir eru flestir aðkomubátar frá Austfjörðum. Allir verða þeir á línu. Eru all- miklir erfiðleikar á því á Horna- firði, að losna við aflann eftir að útflutningur isvarins fisks (Framhald á 4. síðu) Affalefni frv. er svohljóðandi: Ríkisstjórninni er heimilt að byggja og reka afgreiðslustöðv- ar í Reykjavík-og þar annars staðar, sem þörf er, fyrir þær bifreiðar, sem annast áætlunar- ferðir á sérleyfisleiðum. Hlutáðeigandi bæjar- eða sveitarfélög skulu, án endur- gjalds, láta í té nægilega stórar og góðar lóðir undir stöðvarnar á þeim stöðum, er bezt henta með tilliti til umferðar. Til niðurgreiðslu byggingar- kostnaðar skal árlega verja % hlutum sérleyfisgjaldsins, svo skal og heimilt að leita eftir þátttöku hlutaðeigandi bæjar- eða sveitarfélags um framlag til byggingar stöðvar. Stöðvarnar skulu reknar af ríkissjóði, og skulu þær taka að sér, gegn ákveðnu gjaldi, alla af- greiðslu áætlunarbifreiða fyrir sérleyfishafa, samkvæmt reglu- gerð og gjaldskrá, er samgöngu- málaráðherra setur um starf- rækslu stöðvanna. í greinargerð frv. segir svo: Núverandi afgreiffslutilhögun óviffunandi. Þótt í frumvarpi þessu sé gert ráð fyrir fleiri en einni af- greiðslustöð og það því ekki staðbundið aðeins við Reykja- vík, er þörfin þar brýnust, svo að gera má ráð fyrir, að i Rvík verði hafizt hgnda um byggingu. Greinargerðin er því miðuð við þann stað. Eins og kunnugt er, hefir á- stand það, sem ríkt hefir og ríkir enn um afgreiðslu áætlunarbif- reiða, verið lítt viðunandi, og er sannarlega þörf úrbót a í þvi efni. Sérleyfisbifreiðar þær, sem aka héðan frá Reykjavik, eru nú afgreiddar frá eftirtöldum stöðum í bænum: 1. Torginu við gamla Jes Zim- sen-húsið, 2. Lækjartorgi, 3. Bifreiðastöðinni Heklu, Hafnarstræti 21, 4. Bifreiðastöð íslands, Kalk- ofnsvegi, 5. Bifreiðastöðinni Bifröst, Hverfisgötu 6, 6. Bifreiðastöð Steindórs, Hafnarsj;ræti 2, 7. Bifreiðastöð Reykjavíkur við Lækjargötu, 8. Frímanni Frímannssyni, Hafnarhúsinu, 9. Guðjóni Jónssyni, Hverfis- götu 50, 10. Verzluninni Von, Lauga- vegi 55, 11. KRON, Hverfisgötu 52, 12. Hróbjarti Bjarnasyni, Grettisgötu 2. Enginn þessara afgreiðslu- staða hefir upp á góð afgreiðslu- skilyrði að bjóða, og nær allir mjög léleg, þar sem þrengsli eru mikil bæði á gðtum, sem bíl arnir standa á í mörgum tilfell- um við afgreiðslu fólks og far angurs, svo og einnig í því hús- næði, sem afgreiðslunum fylgir. Þá er og, að margir þessara af- greiðslustaða eru illfinnanlegir nema fyrir kunnugt fólk. enda margir orðið að fara stöð af stöð til þess loks að finna þá réttu, sem afgreiðslu hafði á þeirri leið, sem ætlunin var að fara. Dæmi eru til þess, að þegar far- þegi var loks kominn á rétta af- greiðslustöð, „var áætlunarbif- reiðin farin.“ Bygging stórrar afgreiffslu- stöffvar nauffsynleg. Til þess að standa straum af kostnaði slíkra bygginga, sem hér eru áætlaðar, mætti árlega verja % hlutum sérleyfisgjalds- ins, eins og gert er ráð fyrir í lög um um skipulag fólksflutninga með bifreiðum, en sérleyfis- gjaldið allt mun nema um 400 þúsund krónum á ári. Þá væri ekki óeðlilegt, að leit- að yrði til Reykjavíkurbæjar um þátttöku í byggingu stöðv- arinnar og framlags, sem næmi Vs hluta kostnaðar. Nauðsynlegar byggingar og önnur mannvirki í sambandi við stöðina jjrðu: 1. Afgreiðsluhús, þar sem fyr- ir er komið eftirfarandi: a. afgreiðslusal, b. biðsal fyrir ferðafólk, c. veitingasal fyrir ca. 100— 150 mannts, d. eldhúsi, e. biðherbergí fyrir bifreiða- stjóra, f. geymsluherbergi fyrir send- ingar, sem berast til afgreíðslu, g. geymsluherbergi handa sér- leyfishöfum, h. umferðarmálaskrifstofu póstmálastjórnarinnar og skrif- stofu fyrir stjórn stöðvarinnar, i. Skrifstofu og fundaher- bergi skipulagsnefndar fólks- flutningji, j. skrifstofum Ferðaskrif- stofu ríkisins. 2. Yfirbyggðir afgreiðslupall- ar, þar sem sórleyfisbifreiðar eru afgreiddar við burtför og kpmu. 3. í landi stöðvarinnar þarf einnig £$ vera: a. bifreiðaverkstæði, b. smurstöð fyrlr sérleyfis- bifreiðap» Þá þyrfti að ætla pláss ná- lægt afgreiðslustöðini fyrir smá- bifreiðastöð (leigubifreiðar). Rikiff ætti aff reka af- greiffslustöðina. Eðlilegast væri, að ríkissjóður ræki sjálfur afgreiðslustöðina og léti fyrir ákveðið gjald sér- leyfishöfum í té alla afgreiðslu viðkomandi farþegum, pósti, farþegaflutningi og öðrum (Framhald á 4. síðu) Síldveiðin í Kollafirði Tuttugu bátar vóru að síld- veiðum í gær og öfluðu þeir all vel, en nokkuð' misjafnt. Síldin var heldur smærri i gær en að undanförnu. Fregnir hafa nú borizt um það, að síld er víða um Sundin. Mikið af síld hefir sést inn í Hvalfirði og í Hafnarfirði. Bát- ar hafa þó ekki enn leitað á veiðar annars staðar en í Kolla- firði, þar sem að undanförnu hefir verið góður afli. í gær gerðu þrír bátar tilraun til að veiða síldina í „troll“, en ekki var kunnugt um árangur af veiðiferð þeirra í gær er blaðið fór í prentun. í dag verður endanlega á- kveðið hvort síldin verður flutt norður til bræðslu Að undan- förnu hefir síldin verðið látin í frystihús eða verið söltuð. Nú verða frystihúsin að hætta að taka á móti sild, þar sem þorsk- veiðarnar eru nú að hefjast og húsin verða að fara að veita fiskinum móttöku,

x

Tíminn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.