Tíminn - 23.01.1947, Qupperneq 1

RITSTJÓRI:
ÞÓRARINN' ÞÓRARINSSON \
ÚTGEPANDI: j
FRAMSÓKN ARFLOKKURINN
Símar 2353 og 4373
PRENTSMIÐJAN EDDA h.f.
31. árg.
RITST JÓRASKRIFSTOFUR:
EDDUHÚ3I. Lindargötu 9 A
Símar 2353 og 4373
AFGREIÐSLA, INNHEIMTA
OG AUGLÝSINGASKRIFSTOFA:
EDDUHÚSI, Lindargötu 9A
Sími 2323
TÍMINN, fimmtudaginn 23. janiiai* 1947
15. bla»
ERLENT YFIRLIT:
Óvenjulegt glæpamál
VERÐUR PALESTINU SKIPT?
Ráöstefna um Palestinumálin hefst í London í dag
í daff hefst í London ráðstefna um Palestínumálin, sem brezka
stjórnin hefir boðað til. Upphaflega var til ætlazt, að þar mættu
bæði fulltrúar Araba og Gyðinga, en þeir siðarnefndu hafa neitað
að senda fulltrúa þangað. Hins vegar hafa þeir sent erindreka til
ac fylgjast með gerðum ráðstefnunnar. Bæði Arabar í Palestínu
ig Arabaríkin hafa þegið boðið um þátttöku í ráðstefnunni.
ö Palestínumálin eru og hafa
verið um skeið eitt erfiðasta
viðfangsefni brezku stjórnar-
innar. Tildrög þeirra eru í stuttu
máli þessi:
Á fyrri heimsstyrjaldarárun-
um lofaði brezka stjórnin að
beita sér fyrir því, að Gyðingar
eignuðust þjóðarheimili í Palest
ínu. Loforð þetta fól þó ekki í
sér, að' Gyðingar fengju landið
til umráða né stofnuðu þar sér-
stakt ríki. í áframhaldi af þessu
flutti mikill fjöldi Gyðinga til
Palestínu næstu árin. Svo kom
að Aröbum, sem bjuggu í land-
inu, þótti nóg um þennan inn-
flutning og kröfðust þess af
Bretum að stöðva hann, en Pal-
estína hefir verið brezkt vernd-
arríki síðan eftir fyrri heim^-
styrjöldina. Bretar voru lengi (
tregir til slíkra ráðst'afana og |
sama stað. Þriðja sprengingin hófu þá Arabar skæruhernað
varð rétt hjá helztu lögreglustöð líkt og Gyðingar beita nú. Að
borgarinnar laugardaginn 26., lokum náðist samkomulag þess
okt. Þótti nú sýnt, að hér væru efnis rétt fyrir heimsstyrjöldina
glæpamenn eða glæpamaður að'seinustu, að næstu árin skyldi
verki, sem hefðí þá reglu innflutningur Gyðinga takmark-
að vinna óþokkaverk sín á laug- aður við tiltekna tölu og eftir
ardögum. Lögreglan skoraði á tiltekinn árafjölda skyldi hon-
almenning að hjálpa sér til að um alveg hætt.
hapdsama „laugardagsprengju- Þessir samningar Breta og
varginn“ og vera sérstaklega vel Araba sættu strax mótmælum
á varðbergi á laugardögum.
Þessari áskorun var vel tekið,
Samb. ísl. samvinnufél. færir út tryggingastarf-
Skömmu eftir áramótin
tókst lögreglunni í Stokk-
hólmi að upplýsa eitt alvar-
legasta glæpamál, sem hún
hefir nokkuru sinni fengiff til
úrlausnar, og vakið hefir
meiri ugg Stokkhólmsbúa en
flest mál önnur.
Upphaf þessa máls var á þá
leið, að laugardaginn 12. október
varð mikil sprenging hjá Kon-
serthúsinu, sem er við eina fjöl-
förnustu götu Stokkhólms.
Næsta laugardagskvöld eða 20.
okt. varð önnur sprenging á
Gyðinga, en málið lá niðri á
stríðsárunum. Eftir heimsstyrj-
enda var orðinn mikill uggur öldina vildi mikill fjöldi Gyð-
í fólki út af þessum atburðum.' inga komast til Palestinu frá
löndunum, sem Þjóðverjar höfðu
hertekið og þó einkum þeim, er
komin voru undir yfirráð Rússa.
Hefir borið þar víða á Gyðingá-
ofsóknum. Bretar töldu sig hins
vegar bundna af samkomulag-
inu við Araba. Gyðingar reyndu
þá að komast til landsins með
óleyfilegum hætti, en Bretar
hafa gert þá afturreka og flutt
til Cypern. Þar eru nú þúsundir
Gyðinga, sem þannig er ástatt
um. í mótmælaskyni gegn þess-
um ráðstöíunum hafa öfga-
flokkar Gyðinga hafið skæru-
hernað þann, sem staðið hefir
undanfarna mánuði í Palestínu.
(Framhald á 4. siðu)
Þrátt fyrir þetta urðu spreng-
ingar í Stokkhólmi laugardag-
inn 2. nóv., 9. nóv. og 16 nóv.,
án þess að uppvist yrði um til-
drög þeirra. Seinasta sprenging-
in, sem var mest, varð rétt hjá
járnbrautarstöðinni og munaði
minnstu, að stórslys hlytist af
henni.
Eftir þetta tók fyrir spreng-
ingar,nar um hríð, unz þær hóf-
ust aftur 28. des. Á nýársnótt
urðu þrjár sprengingar, allar
(Framhald á 4. síðu
ERLENDAR FRÉTTIR
Marshalí hershöfðingi tók við
embætti utanríkismálaráðherra
í fyrradag. Hann hefir lýst yfir
því, að hann muni ekki skipta
sér neitt af deilum stjórnmála-
flokkanna í Bandaríkjunum.
Á hernámssvæffi Breta i
Þýzkalandi hafa 135 Þjóðverjar
verið teknir af lífi fyrir ýms af-
brot, aðaJlega stríðsglæpi, siðan
striðinu lauk.
Franska þingiff hefir lýst yfir
stuðningi sínum við Ramadier
sem forsætisráðherra með 577:
10 atkv. Hann lagði ráðherralista
sinn fram í gær. Bidault verður
utanríkisráðherra og Thores
varaforsætisráðherra.
Indverska stjórnlagaþingiff,
er nýlega komið saman aftur og
hefir einróma samþykkt þá til-
lögu Nehru, að Indland verði
sjálfstætt lýðveldi. Nehru sagði
við það tækifæri, að Indverjar
myndu kappkosta að hafa góða
samvinnu við Breta. Fulltrúar
Múhameöstrúarmanna hafa enn
ekki mætt á þinginu.
Jugoslavar hafa lagt fram þá
kröfu á friðarfundinum í Lond-
on, að nokkur Austurrísk héruð
verði lögð undir Jugoslavíu.
Pólveriar hafa ákve$ið að
krefjast þess, að friðarsamning-
arnir við Þjóðverja verði undir-
ritaðir i Varsjá.
Til herþjónustu í Þýzkalandi
Englendingar senda hóp ungra stúlkna til herþjónustu á hernámssvæði sínu í Þýzkalandi. Áður en þær hverfa
til þessara starfa, eru þær þjálfaðar í sérstökum æfingastöðvum, og meðal annars, sem þær vcrða að læra, er
að fara með byssu. Ungfrúin, sem við sjáum hér á myndinni, virðist orðin allleikin í því. Að minnsta kosti
virðast handtök hennar og stellingar næsta faglegar. En varla myndi stújkununi okkar þykja búningur þeirra
samsvara yndisþokka sinum.
Vitnisburður uiu starf bænda:
Mjólkurbúunum bárust 27,330
þús. kg. mjólkur árið 1946
Aukningin 2,7 miljónir kg'. frá fyrra ári
eða riim 11%
Páll Zóphóníasson alþingismaffur hefir látiff Tímanum í té
upplýsingar um mjólkurmagn þaff, sem mjólkurbúum landsins
barst síffastliðið ár. Var þaff rúmlega 2,7 milj. kílógr. meira en
áriff 1945. Má af þessu marka, að mjólkurframleiðslan í landinu
hefir aukizt til verulegra muna, þótt þessi tala gefi sennilega
ekki alveg rétta liugmynd um aukninguna í landinu í lieild. —
Alls bárust mjólkurbúunum 27 miljónir og 330 þúsund kilógrömm
mjólkur síffastliffið á».
Fer hér á eftir skýrsla um mjólkurmagniö, sem einstökum
mjólkurbúum barst þessi tvö ár.
1945
Til Flóabúsins .
Til samsölunnar
á Akureyri
Kg.
11.942.613
4.853.456
Til Borgarnesbúsins .............. 2.994.004
Alan Cunningham.
Mynd þessi var tekin af Alan Cunn-
ingham hershöfðingja, þegar hann var
að taka við embætti sínu sem lands-
stjóri í Palestínu, en því liefir hann
nú gengt á annað ár. Hann er að und-
irrita embættissamning sinn. Cunning-
ingham stjórnaði her Breta, sem rak
ítali úr Abyssiníu, en síðar beið hann
ósigur í Libyustyrjöldinni. Bróðir hans
er Cunnlngham flotaforingi.
Til stöðvarinnar í Reykjavík ...
Til samsölunnar á Sauðárkróki . .
Til stöðvarinnar í Hafnarfirði . ..
Til samsölunnar á ísafirði .....
Til kaupfél. Fram í Neskaupstað .
Til mjólkurbúðárinnar á Patreksf.
Til kaupfélagsins á Hornafirði . ..
2.401.486
1.105.509
246.420
882.410
118.331
46.907
25.000
1946
Kg'.
12.945.064
5.552.254
3.307.611
2.802.995
1.311.237
292.918
922.317
111.599
58.650
26.000
Aukn.
%
8.39
14.40
10.47
16.72
18.61
18.87
4.52
-r-5.69
25.03
4.00
Alls 24.616.136 27.330.645 11.03
Þessar tölur tala sínu máli umB'
störf og athafnasemi íslenzkra
bænda. Þeir draga ekki af sér,
þótt allkaldan blási um þá frá
þeim, sem völdin hafa haft í
undanfarin misseri. Þrátt fyrir
vaxandi fólkseklu, mikinn seina
gang stjórnarvaldanna um öflun
þeirra véla, sem þeim eru nauð-
synlegar til nýtízku búreksturs
og þær aðgerðir búnaðarráðs,
að skammta bændum landsins
minni tekjur fyrir störf sín en
öðrum vinnar^di stéttum, hafa
þeir ekki látið bugast, heldur
aukið afköst sín. Fetuðu allir í
fótspor þeirra, væri þjóðinni
borgið. '
Öskufall
Sú fregn hefir borizt austan
úr Skapafellssýslu, að þar hafi
í fyrradag orðið vart við nokk-
urt öskufall. Varð þess einkum
vart á Breiðamerkursandi og í
Suðursveit, svo og á Kvískerj-
um í Öræfum.
Öskufall þetta mun hafa orðið
á þriðjdagsmorgun. Var það
Jarðarför Aðal-
steins Kristins-
sonar
Útför Aðalsteins Krist-
insgonar, fyrrverandi fram-
kvæmdastjóra S.Í.S. fer
fram í dag. Fer hún fram
frá Dómkirkjunni og hefst
meff húskveðju aff heimili
hans, Fjölnisvegi 11, klukk-
an 1.
Eftir tilmælum þing-
flokks Framsóknþrmanna
falla fundir alþingis niffur
í dag af þessum sökum.
Skrifstofum Sambands
íslenzkra samvinnufélaga
verffur lokaff á hádegi.
Kröíur um rýmkun
, landhelginnar
Landhelgismálið er nú mjög
á dagskrá, og eru uppi há-
værar raddir um þaff, að gerð
verði * gangskör að því aff
tryggja umráffarétt fslend-
inga yfir efflilega víðri land-
helgi, erida er slíkt vitanlega
þjóffinni hið mesta hags-
munamál. Má til glöggvunar
á þessu máli vísa í grein, sem
birtist í Tímanum í fyrradag.
Stjórn Farmanna- og fiski-
mannasambands íslands tók
iandhelgismálið til meðferðar
á fundi síðastl. laugardag. Var
þar gerð svolátandi ályktun:
Stjórn F.F.S.Í. leyfir sér hér
með að skora á Alþingi og ríkis-
stjórn íslands að gera ráðstaf-
anir til þess, að tryggður sé
réttur íslendinga til landhelg-
innar og landgrunnsins um-
hverfis ísland. — í fyrsta lagi
með því að segja upp nú þegar
samningi þeim um ísl.-enska
landhelgi, er Danir gerðu við
Breta 24. júní 1901, algjörlega
á sitt eindæmi og að íslénding-
um forspurðum.
Telur stjórn F.F.S.Í., að iág-
markskrafa vor hljóti að vera,
að allir firðir og flóar séu lok-
aðir og landhelgin nái 4 —
fjórar sjómílur út frá yztu and-
(Framhald á 4. siðu)
semi sina
Lae}{ri iðgjöld oftir
bíla, or sjaldan
valda tjóni
Samband íslenzkra sam-
vinnufélaga er á margan hátt
að færa út starfsemi sína. f
sumar festi það kaup á
stærsta skipinu, er veriff hefir
í eigu íslemlinga og hefir þaff
siglt beint milli útlanda og
hafna á Norffur- og Austur-
landi, til mikilla hagsbóta
fyrir þessa landsfjórffunga.
Um svipað leyti hóf Sam-
band.ið tryggingastarfsemi
meff samvinnusniffi, og er nú
enn að færa þessa starfsemi
út og taka upp nýtt fyrir-
komulag, sem líklegt er, að
geti haft mikla þýðingu. —
Framkvæmdastjóri trygging-
anna er Erlendur Einarsson
frá Vík í Mýrdal.
Tryggingastarfsemi S.Í.S.
Samband íslenzkra samvinnu-
félaga hóf í sumar .trygginga-
starfsemi, sem rekin er með öðru
sniði en áður hefir tíðkast hér á
landi. Er tryggingastarfsemi
S.Í.S. byggð á samvinnugrund-
velll. Var byrjað á bruna- og
s j ó vátry ggin gum.
Nú hefir S.Í.S. ákveðið að
hefja einnig bilatryggingar, og
verður þar sú nýjung upp tekin,
að þeir, sem gætilega aka og
valda þess-vegna sjaldan tjóni,
greiða lægra iðgjald en aðrir,
þegar reynd er komin á um slíkt.
Gætnir bílstjórar njóta betri
kjara.
Hé*- hafa Samvinnutryggingar
fitjað upp á merkilegrí ný-
breytni, sem ætti að verða
mönnum mikil hvatning að aka
gætilega og fá einhverju áorkað
um það að draga úr slysahætt-
unni. Er slikrar viðleitni ekki
vanþörf, svo tíð og oft geigvæn-
leg bifreiðarslys eru orðin hér
á landi. Alþjóð manna stendur
í þakkarskuld við Samtrygging-
arnar fyrir þessa tilraun til þess
að ráða á skynsamlegan og ein-
faldan hátt nokkra bót á því- illa
ástandi, er ríkir i umferðarmál-
um okkar að þessu leyti, auk
þess, sem það er réttlátt og
sanngjarnt, að þeir, er fava vel
og gætilega með bifreiðar sínar,
þurfi ekki að bera stórkostlegar
byrðar til þess að standa undir
iðgjaldagreiðslum, er ökunið-
ingar og kæruleysingjar um
akstur bifreiða eiga sök á.
Framkvæmd tryggingalaganna
Bráðabirgðagjöld iiinhcimt |>ctta ár incöan
sjiikrasamlögin starfa
Nú um áramótin, þegar riin nýju almannatryggingalög komu
til framkvæmda, varff talsverff breyting á tryggingagjöldum
þeim, sem almenningur greiffir. Þó falla sjúkratryggingar ekki
inn í hinar nýju tryggingar, fyrr en um næstu áramót. Hefir
Tíminn snúiff sér til Haraldar Guffmundssonar, forstjóra Trygg-
ingastofnunar ríkisins, og spurzt fyrir um þær gjaldabreytingar,
er nú verffa.
mjög lítið og gætti þess ekki á
jörð, en nokkur brá sást á
vatni. ,w.
Lífeyrissjóðgjaldið, sem verið
hefir, fellur alveg niður, en í
staðinn kemur tryggingasjóðs-
gjald þaö, sem nú er byrjaö að
innheimta og tilheyrir hinu
nýja tryggingakerfi. Lífeyris-
sjóðsgjaldið var, eins og kunn-
ugt er fast persónugjald, og
auk þess 1% af tekjum viðkom-
anda, að undanskildum persónu
frádrætti. Hið .nýja tygginga-
sjóðsgjald er hins vegar ein-
göngu fastur persónuskattur, án
þess að tillit sé tekið -til tekna.
Er hann á fyrsta verðlagssvæöi,
380 kr. fyrir kvænta karla (þ. e.
hjónin bæði), 340 kr. fyrir ó-
kvænta og 250 kr. fyrir ógiftar
konur. Er þessi upphæð aðeins
ákveðin til bráðabirgða, þar sem
sjúkrasamlagsgjöldin falla ekxi
inn í nýju tryggingarnar fyrr en
um næstu áramót.
Á 2. verðlagssvæði greiða
kvæntir menn (þ. e. fyrir hjón-
(Framhald á 4. siðu)