Tíminn - 29.01.1947, Qupperneq 1
RITSTJÓRI:
ÞÓRARINN ÞÓRARÍNSSON
ÚTGEFANDI:
FR AMSÓKN ARFLOKKURINN
Símar 2353 og 4373
PRENTSMIÐJAN EDDA h.f.
i RITSTJÓRASKRIFSTOFUR:
EDDUHÚoI. Lindargötu 9 A
; Símar 2353 og 4373
' AFGREIÐSLA, INNHEIMTA
OG AUGLÝSINGASKRIFSTOFA:
EDDUHÚSI, Lindargötu 9A
* Siml 2323
31. árg.
Reykjavík, iniðv.dagiiin 29. jauáar 1947
19. l»la»
ERLENT YFIRLIT:
Nýja stjórnin í Grikkiandi Verður landhelgin rýrakuð á næstu árúm?
Jiigóslavar vilja ná Makedóníu af
Grikkjum.
í síðastl. viku kom ný stjórn til valda í Grikklandi. Stjórn
Tsaldaris, sem var eingöngu skipuð konungssinnum, var orðin
svo illa þokkuð, bæði heima og erlendis,' að henni var ekki vært
lengur. Tsaldaris hafði reynt að mynda nýja stjórn á breiðara
grundvelli, en allir hinna frjálslyndari flokka neituðu að vera í
stjórn undir forustu hans. Það er flokksbróðir hans, Maximos,
sem er formaður hinnar nýju stjórnar, en hún er studd af öll-
um flokkum, nema kommúnistum og broti úr frjálslynda flokkn-
um. Varaforsætisráðherra er Venezilos, foringi frjálslynda flokks-
ins, og innanríkisráðherra er Papandreu, formaður jafnaðar-
mannaflokksins.
"ö
EIN, SEM HRAPAÐ HEFIR
o Mikið öngþveiti hefir verið
ríkjandi í stjórnmálum Grikk-
lands síðan hernámi Þjóðverja
lauk. Það hófst næstum strax
með því, að EAM-samtökin,
sem eru undir forustu kommún-
ista, gerðu tilraun til byltingar,
sem var kveðin niður með að-
stoð brezka hersins. Byltingar-
tilraunin var gerð meðan kom-
múnistar sátu í samsteypustjórn
og hafa margir talið það tákn-
rænt um heilindi þeirra. Vegna
þessara átaka þurfti að fresta
þingkosningum lengur en upp-
haflega var ætlað, og síðan
fengu kommúnistar þeim frest-
að nokkrum sinnum með því að
neita að taka þátt í þeim. Að
lokum þótti ekki fært að fresta
kosningum lengur, þótt ko_m-
múnistar neituðu þátttöku. Úr-
slit kosninganna urðu þau, að
konungssinnar (þ. e. hægri
menn) fengu verulegan meiri-
hluta, þar sem kommúnistar og
fylgismenn þeirra sátu heima.
Konungssinnar mynduðu siðan
stjórn undir forustu Tsaldaris
og var það eitt fyrsta verk
hennar að láta fara fram þjóð-
aratkvæðagreiöslu um þaö,
hvort Grikkir hefðu konung eða
forseta. Þetta hefir jafnan ver-
ið eitt heitasta deilumál
(Framhald á 4. síðu)
Kastrup-flugslysið
óupplýst enn
Ennþá er ekkert uppvíst um
orsök liins mikla flugslyss,
sem .varð á Kastrupflugvell-
inum hjá Kaupmannahöfn
síðastl. sunnudag, er hollenzk
Dakota-flugvél hrapaði til
jarðar og allir, sem með henni
voru, fórust. Meðal þeirra var
Gústaf Adólf, elzti sonur
sænska krónprinsins.
Slys þetta var rétt eftir að
'flugvélin hafði hafið sig til flugs.
Þegar hún var komin í h. u. b.
150 feta hæð, varð hún alelda
og hrapaði jafnskjótt til jarð-
ar. Farþegarnir og áhöfnin
munu hafa látið lífið sam-
stundis, í flugvélinni voru 16
farþegar og 6 manna áhöfn.
Tveir af farþegunum voru
heimskunnir, Gústaf Adólf prins
og Grace Moore söngkona,
Gústaf Adólf var elzti sonur
sænska krónprinsins og hefði
erft konungdóminn eftir föc^ur
sinn, ef honum hefði orðið
lengra lífs auðið. Hann var
rúmlega fertugur að aldri og Qrikkja, og höfðu Bretar því
hafði getið sér frægðarorð fyrir fengjg Qeorg Grikkjakonung til
íþróttamennsku sína, t. d. hefir j ag fresta heimför sinni. At-
hann bæði verið formaður ; kvæðagreiðslunni lauk með sigri
sænska skátasambandsins og konungssinna og kom Georg
sænska íþróttasambandsins. konungur heim nokkru seinna.
Fljótlega eftir að konungs-
sinnar fengu stjórnina í sínar
hendur; tók að bera á því, að
þeir beittu andstæðinga sina
ýmsu ofríki. Einkum bitnaði
þetta á verkalýðssamtökunum.
Jafnframt fóru EAM-samtökin
eða kommúnistar að láta bera
á sér aftur i fjallahéruðum
Makedóníu. Þar höfðu þeir
myndað ný samtök, er kröfðust
þess, að Makedónía yrði skilin
frá Grikklandi og gerð að sér-
stöku riki. Grikkir* telja, að
skilnaðarhreyfing þessi sé studd
af Albönum, Júgóslövum og
Búlgörum, enda hefir Tito oft
haldið því fram, að gera ætti
Makedóníu að sérstöku ríki,
sem gerðist aðili að hinu jú-
góslavneska íákjabandalagi. Með
þessu fengju Júgóslavar aðgang
að Grikklandshafi og þykir víst,
að Rússar séu því mjög hlynnt-
ir. Mál þetta hafa Grikkir kært
fyrir sameinuðu þjóðunum og
hefir öryggisráðið það nú til
meðferðar.
Bretar hafa enn herlið í
Grikklandi, og er það sam-
kvæmt ósk Grikkja sjálfra. Má
telja víst, að borgarastyrjöld
yrði í landinu, ef Bretar færu
burtu. Líklegt þykir, að Júgó-
slavar og Búlgarar blönduðu sér
í leikinn, ef til slíkrar styrjald-
ar kæmi og Bretar væru farnir.
Grikkland myndi þá komast
undir rússnesk yfirráð eins og
hin Balkanlöndin. Meðal rót
tækra manna í Bretlandi hefir
það verið gagnrýnt, að brezki
herinn skuli hafa átt óbeinan
þátt í hinni einræðissinnuðu
(Framhald á 4. slðu)
ERLENDAR FRÉTTIR
Egypzka stjórnin hefir hætt
samningum við brezku stjórn-
ina um endurskoðun samnings-
ins frá 1936 og kveðst ætla að
skjóta málinu til Saméinuðu
þjóðanna.
Nehru, forsætisráðherra Ind-
lands, hefir skorað á Breta að
sleppa aftur úr haldi Múham-
eöstrúarmönnum, sem hafa ver-
ið fangelsaðir í óeirðunum sein-
ustu daga.
Alþjóffanefnd, sem hefir rann-
sakað leynistarfsemi nazista í
Þýzkalandi, telur hana færast í
aukana og eiga vaxandi fylgi að
fagna.
Franska stjórnin hefir lagt til,
að Þýzkaland verði gert að sam-
bandi smáríkja, Ruhr og Rínar-
lönd verði sett undir alþjóða-
stjórn og Saar lagt undir
Frakkland.
Stalin hefir lýst sig ósam-
þykkan þeim ummælum stjórn-
arblaðsins Pravda, að Bretar
teldu brezk-rússneska vináttu-
samninginn fallinn úr gildi, en
blaðið þóttist skilja tiltekin um-
mæli Bevins á þá leið. Stalin
hefir tekið þetta fram í mjög
vinsamlegri orðsendingu til Be-
vins.
Kommúnistaflokkurinn
verið bannaður í Burma.
hefir
Hin tíðu flugslys í heiminum eru nú mjög rædd. Þykir ískyggilegt, hversu
stórlega þau hafa farið í vöxt upp á síðkastið, og er unnið að því af kappi
að komast að raun um, hvað þessu veldur. Eins og kunnugt er, hafa sér-
staklega verið mikil brögð að því, að svokallaðar Dakóta-flugvélar hafi
farizt, nú þessar síðustu vikur. Kenna ýmsir ofhleðslu um það.
ttermaiiu Jónasson og Skúli Guðmundsson
flytja Imigsályktunar-tillögu um uppsögn hins
dansk-brezka saninings frá 1901 uin land-
lielgina.
Landhelgismáliff hefir dálítiö verið á dagskrá síðustu vikurn-
ar, en þó vonum minna, þegar þess er gætt, hve illa er séff fyrir
hinum þýðingarmestu hagsmunum okkar í samningi þeim um
landhelgi íslands, er Danir og Bretar gerffu áriff 1901, að íslend-
ingum sjálfum forspurffum. Mun það eindreginn vilji og krafa
þeirra, sem að fiskveiffum starfa og til sjávarútvegs þekkja, aff
þessum samningi verði sagi upp hiff fyrsta og landhelgin rýmk-
i(ð til muna. Nú hafa þeir Hermann Jónasson og Skúli Guff-
mundsson flutt þingsályktunartillögu um þaff, að hafizt skuli
handa um affgerffir í þessu efni. Þess er að vænta, aff þetta mikil-
væga hagsmunamál íslendinga fái skjóta og góða aígreiffslu hjá
þinginu, og síðan verffi rösklega að því gengiff að fá rýmkun
landhelginnar viffurkennda.
31 bátur sækir sjó
frá Keflavík
Vertíð er nú hafin fyrir
nokkru í Keflavík og hefir afl-
azt allvel, er gefiö hefir á sjó.
Á þessari vertíð sækja 31 bátur
sjó frá Keflavík, eða svo margir
sem frekast er hægt vegna
bryggjupláss og löndunarskil-
yrða.
Allir bátarnir eru komnir í
verið, að undanteknum einum
bát frá Neskaupstað, sem ókom-
inn er. Frá Innri-Njarðvíkum
eru 5 bátar, Garði 3, Neskaup-
stað 3, Seyðisfirði 1 og Þórshöfn
1 og heima eiga í Keflavík 18
bátar.
Fimm bátar úr Keflavík og
Njarðvíkum urðu að fara til
Sandgerðis vegna þrengsla
heima i Keflavík.
Keflavíkurhreppur hefur
bíórekstur.
Keflavíkurhreppur hefir nú
ákveðið að hefja biórekstur á
komandi vori. Mun það bæði
gert til þess, að hreppssjóður
njóti góðs af hagnaði þeim, sem
af rekstrinum kann að verða, og
eins hins, að hreppsvöldin geti
haft hönd í bagga um val
mynda, eftir því sem aðstaða
leyfir.
Framsóknarvist
á föstudaginn
Framsóknarfélögin í Rvík
hafa skemmtun n. k. föstudags-
kvöld í Breiðfirðingabúð. Hefst
hún með hinni vinsælu Fram-
sóknai-vist kl. 8,30. Að vistinni
lokinni verður verðlaunum út-
hlutað til sigurvegaranna í spil-
unum. Síðan verður flutt ein
stutt ræða, sungið og dansað
fram á nótt.
Vigfús Guðmundsson, sem er
gestur í bænum, mun stjórna
þessari sámkomu.
Vegna þess hve aðsókn verður
mikil að skemmtuninni, ættu
Framsóknarmenn að panta að-
göngumiða sem allra fyrst í
síma 2323.
Þingsályktunartillagan.
Þingss.lyktunartillaga þeirra
Hermanns Jónassonar og Skúla
Guðmundssonar, sem lögð var
fram á þingi í gær, er svohljóð-
andi:
Alþingi ályktar aff fela ríkis-
stjórninni aff segja upp samn-
ingi þeim, er gerður var 24. júní
1901 milli Danmerkur og Stóra-
Bretlands um landhelgi íslands,
sbr. auglýsingu frá 28. marz
1903.
Rökstuðningur flutnings-
manna.
Þessari þingsályktunartillögu
fylgir nokkur greinargerð, og
þar sem hún er bæði stutt og
glögg, birtist hún hér í heilu
lagi:
Það má furðu sæta, hversu
hljótt hefir á undanförnum ár-
um verið um þann þrönga kost,
sem okkur var búinn með samn-
ingnum frá 24. júní 1901, milli
Danmerkur og Stóra-Bretlands,
varðandi landhelgi íslands.
Áður en þessi samningur var
gerður og meöan á umræðum
stóð þjóða á milli um landhelg-
ismálin, gerðu íslendingar árum
saman þær áskoranir á stjórn-
ina, að hún hlutaðist til um,
að landhelgin yrði með örugg-
um samningum ákveðin eins
langt út frá landi og íslending-
ar hefðu réttmæta kröfu til.
Enn fremur að flóar og firðir
og þó einkum Faxaflói og Breiði-
UPPIVÖÐSLUSEGGIR
Á FERLI
Tók flöskuna og barffi
eigandann.
Laugardagskvöld síðastliðið
réðist maður nokkur að tveimur
mönnum, er voru á gangi á
Skólavörðustígnum. Svipti hann
vínflösku úr vasa annars þeirra
og jafnaði síðan eitthVað um
hann uppi við húsvegg. Skildi
síðaij. með Vegfarendum þessum
að sinni, án þess að fleira bæri
til tíðinda.
Berserkurinn vinnur ný her-
virki.
Á- sunnudagskvöldið var sá,
(Framhald á 4. siöu)
Þátttaka íslendinga í skíöa-
mótum erlendis
Skíðalaiidsmótið verður liáð hér syðra.
Skíðaíþróttin hefir átt sífellt auknum vinsældum að fagna hér
á landi aff undanförnu, enda er húji holl og skemmtileg vetrar-
íþrótt. Þegar vel viffrar fyrir skíðamenn sækja mörg hundruð
manns úr Reykjavík um hverja helgi til fjallanna og iffka þar
skíffaferðir í tómstundum sínum. Er óhætt að fullyrða, að þeim
tíma er vel variff, og betur en ef honum væri eytt í daunillum
danssölum höfuðborgarinnar, þrungnum af reykjarmekki. Um
þessar mundir er skíðasamband íslands, sem stofnaff var f fyrra-
sumar, að undirbúa þátttökö íslenzkra skiðamanna í skíðamót-
um erlendis.
fjörður yrðu algerlega friðaöir
fyrir veiðum útlendinga. En
samningurinn frá 1901 varð
þjóðinni sár vonbrigði og raun-
ar nauöungarsamningur. Með
honum afsalaði stjórn Dana
fyrir hönd íslands. svo stórfelld-
um verðmætum, án þess að þar
kæmi nokkuð í móti, að erfitt
er að meta þá fjármuni. Sam-
kvæmt þessum samningi urðu
flestöll fiskimið landsins, þau
er verðmætust eru, utan við
landhelgf íslands — og voru
gerð að alþjóðaeign. Telst fróö-
um mönnum svo til, að um 9/10
nothœfra fiskislóða viö íslands
(Framhald á 4. síðu
Bókaflokkurinn Nýir
pennar byrjaður að
koma út
Víkingsútgáfari hefir hafiö
útgáfu á bókaflokki, sem nefn-
ist Nýir pennar. Eiga í bóka-
flokki þessijm að birtast skáld-
verk ungra höfunda og manna,
sem gefa út bækur i nýrri grein
bókmennta.
Tvær fyrstu bækurnar eru nú
komnar út. Eru þaö skáldsagan
Heiöur œttarinnar eftir Jón
Bförnsson og Skýjarof, ljóðabók
eftir Yngva Jóhannesson.
Jón Björnsson er ættaöur frá
Holti á Síðu, en hefir dvalið
langdvölum erlendis og skrifaö
þrjár stórar skáldsögur á danska
tungu. Eru það þessi saga, er
nú kemur út í íslenzkum bún-
ingi, Máttur moldarinnar (Jord-
ens Magt) og Jón Gerreksson
Skálholtsbiskup (Kongens Ven).
Hinar tvær siðarnefndu hafa
ekki verið þýddar á íslenzku
enn.
Yngvi Jóhannesson er kunri-
astur af þýðingu sinni á Bók-
inni um veglnn, sem út kom
fyrir mörgum árum. Hann er
sonur séra Jóhannesar heitins
Lynge og bróðir Jakobs Jóh.
Smára.
Skíðasambandiö var stofnað
23. júní 1946 og tók við sérmál-
um skíðaíþróttarinnar af í-
þróttasambandi íslands 1. októ-
ber sama ár. Stofnendur og
meðlimir sambandsins eru í-
þróttabandalag Hafnarfjarðar,
íþróttasamband Strandasýslu,
Skíðaráð Akureyrar, Skíðaráð
ísafjarðar, Skíðaráð Reykjavík-
ur og Skiðaráð Siglufjarðar.
Stjórn skíðasambandsins skipa
Steinþór Sigurðsson formaður,
Einar Kristjánsson, Einar Páls-
son, Hermann Stefánsson og Ól-
afur Þorsteinsson. Sambandið
hefir nú verið tekið í Alþjóða-
skíðasambandið.
íslenzkir skíðamenn á mót
erlendis.
. Svissneska skiðasambandið
hefir boðið íslendingum þátt-
töku í alþjóðlegu skiðamóti, sem
fram fer í St. Moritz í Sviss,
dagana 6.—9. febrúar næstkom-
andi. Mót þetta er haldið á
sama stað og árstíma og vetrar-
ólympíuleikarnir 1948, og verður
(Framhald á 4. siöu)
Bergur settur aft-
ur í embætti sitt
í gær var endir bundinn á
málarekstur þann, sem * hafinn
var í haust gegn Bergi Jónssyni
sakadómara vegna „ótilhlýffi-
legra símtala'* viff dómsmála-
ráffherrann. Varð hann á þann
veg, sem vænta mátti, aff Berg-
ur Jónsson var aftur scttur Inn
í embætti sitt.
Mun dómsmálaráðherrann
hafa verið búinn aff komast aff
raun um, aff ekki var stætt á
öffru.