Tíminn - 05.02.1947, Blaðsíða 3

24. blaS
TÍMIIVIV, miðvÍkndaglMM 5. febr. 1947
Áttræð:
Guðrún Jónsdóttir
frá Ytri-Veðrará
Síðastliðinn sunnudag, 2. fe-
brúar, var Guðrún Jónsdóttir
frá Ytri-Veðrará í Önundarfirði
áttræð. Hún dvelur nú í Reykja-
vik hjá dótturdóttur sinni
Guðrún er dóttir Jóns Hall-
dórssonar bónda á Veðrará og
Ingibjargar Jónsdóttur konu
hans. Jón Halldórsson var bróð-
ir Torfa Halldórssonar á Flat-
eyri
Guðrún giftist árið 1891 Jóni
búfræðingi Guðmundss. Hann
var úr Dalasýslu. Bjuggu þau
nokkur ár á Kroppsstöðum en
síðan lengi á Veðrará ytri í Ön-
undarfirði
Fjögur börn þeirra komust
úr bernsku: Oddur, sem gerð-
ist farmaður og lézt ungur,'
Jóna, átti fyrst Franklín bú-
fræðing Guðmundsson frá Mýr-
um í Dýrafirði, en að honum
látnum Jón Guðmund Guð-
mundsson frá Görðum, Sigrún,
kona Hjörleifs Guðmundssonar
frá Görðum, og eru þau á Sól-
völlum í Önundarfirði og Guð-
mundur, verzlunannaður hjá
Kaupfélagi Önfirðinga á Flat-
eyri.
Guðrún frá Veðrará er kona
gerðarleg og tilkomumikil. Er
jafnan tómlegra og tilkomu-
minna eftir, þegar slíkar kon-
ur hverfa þaðan, sem við höf-
um vanizt þeim. Hún er föst í
lund og föst í skoðunum, heil í
hug og verkum og vinur vina
sinna.
Um slikar konur er stundum
sagt, að þær séu af góðum málmi
gerðar. Á það vel við um Guð-
rúnu, að því leyti, sem rétt er að
tala um málm í sambandi við
lifandi kveneðli og hið frjóa
lífsafl heitra og sterkra tilfinn-
inga og kennda, sem í brjóst-
unum býr. H. Kr.
Guðl. Halldórsdóttir
frá I»verá.
Höfum hljótt og hlustum
á hæstu lífsins rök.
í heilagri þögninni
heyrast vængja tök.
Og sendiboðinn sveif
yfir sólnanna geim,
hann lagði þig við brjóstið
og lyfti þér heim.
Þjáning var þín ævi
um æskunar skeið,
af því varð um efnisheiminn
örðug þín leið.
En þú áttir aflið,
sem allra græðir mein,
guðdómlega sál,
sem var geislandi, hrein.
Mannsandi, sem lærir
gegnum lífið þroska að ná,
er göfugasti geislinn,
sem guðsríki á.
Hærra til ljóssins,
stig eftir stig,
nú stefnir þú í eilífðinni,
Kristur leiði þig.
Margrét Pétursdóttir,
Stóru-Borg.
Leiðrétting
í grein minni „Álit Ameríku-
manna á ormalyfinu" hefir orð-
ið misprentun. .
Þar átti að standa: Að tetra-
klórkolefni hafi valdið víðtœk-
um og stórkostlegum lifrar-
skemmdum og jafnvel dauða,
þegar ásigkomulag skepnunnar
var með sérstökum hætti. —
Tetraklóretylen hefir ekki vald-
ið slíkum eitrunum.
Tetraklórkolefni er mikið not-
að á íslandi, þess vegna þurfa
bændur að vita nákvæmlega
hverju tjóni það getur valdið.
Virðingarfyllst,
Bragi Steingrímsson,
dýralceknir.
ekki, — hvort sem þeir hafa
verið svo þreyttir af hjúskapn-
um, að þeir hafa ekki getað
það eða hvað.
Svo kemur þá röðin að
körlunum.
1. . .Drykkjuskapur. Hneigð
karlmanna til sterkra drykkja
hefir alltaf spillt einingu í
hjónabandi, og það var þessi
galli, sem safnaði flestum at-
kvæðum aö sér við þessa at-
hugun.
2. Hugsunarleysi. Of lítil eftir-
tekt. „Því eldri sem þeir verða,
þvi minna ber á riddaralegri
framkomu við konuna, — aldrei
hugsað um að hjálpa henni eins
og áður var.“ „Þeir eru hirðu-
lausir um búning sinn.“ „Aldrei
láta þeir sér koma i hug, að það
verður aukastarf fyrir koriuna,
ef þeir þerra óhreinindi í
þurrkuna, ef þeir vaða inn á
blautum eða forugum skóm,
kasta blaði á gólfið og fötum
sinum í reiðuleysi.“ „Þeir eru
skeytingarlausir um smámuni,
— það er það versta við þá.“
3. Sjálfselska. „Þegar þeir eru
heilbrigðir á að þjóna þeim
eins og konungum, en verði þeir
lasnir á að annast þá eins og
brjóstabörn.“ „Maðurinn minn
kemur of seint til matar, én
hann segist halda hús, ef það
kemur fyrir, að stendur á matn-
um hjá mér.“ „Hann gerir alltaf
það, sem honum sjálfum gott
þykir, — hugsar aldrei um
aðra.“
4. Ráöríki. „Alltaf erú það
þeir, sem ákveða ferðina. Þeim
finnst, að þeir einir hafi vit á
öllum hlutum." >rMaður verður
leiður og þreyttur á þessu eilifa
sjálfshóli og skipunartón."
5. Bækur og slíkar lystisemdir
hafa öldum saman orðið eigin-
mönnunum til ámælis, en þær
eru ekki hátt á blaði nú, þar
sem konur bera fram vandkvæði
sín. Slíkt lendir í fimmta flokki,
sem undirdeild undir fyrirsögn-
inni: Aörar konur.
6. Nizka og smásálarskapur.
Konurnar segja: „Þá grunar
ekki hvað húshaldið kostar nú
á dögum.“ „Þeir nota peninga
til eigin þarfa, en nöldra og
suða yfir hverjum einum eyri,
sem konan þarf að nota.“
7. Þverrandi áhugi á heimil-
inu. Konurnar vilja ekki vera
einar um ábyrgðina. „Maðurinn
lætur konunni það algjörlega
eftir að ala upp börnin.“ Mað-
urinn minn mokar aldrei snjó
frá dyrum eöa lagar neitt i hús-
inu eða við það, og ég verð að
skrifa öll bréf vegna heimilis-
ins.“
8. „Þegar þeir hafa komíið
hringnum á kvenmannsfingur
heimta þeir allt með sjálf
skyldu.“ „Þeir eru svo uppteknir
af viðskiptum og framkvæmd-
um, að þeir virða konuna ekki
viðlits.“ Konan getur ánægð
þrælað og stritað á heimilinu,
aðeins ef eiginmaðurinn vildi af
og til gera henni eitthvað til
gleði, vera alúðlegur og hlýr,
segja einhver viðurkenningar-
orð, ganga út með konunni og
vera hjá henni.“ „Þeir hætta
alltof fljótt að ganga á biðils-
buxunum."
9. það er ekki aöeins að þeir
hætti að veita konum sínum at-
(Framhald á 4. siðu)
ALICE T. HOBART:
Yang og yin.
hafði hún látið Peter taka af fótum sér, því að reyrðir fætur voru
henni til trafala.
Samband hennar við ættfólkið hafði aldrei rofnað alveg. Gam-
all Kínverji kom við og við á fund hennar og skýrði henni frá
öllu, sem gerðist.. Stundum færði hann henni líka gjafir — ang-
andi blóm og liljulauka, sem áttu að springa út um nýársleytið.
Samtöl Sen S Mó við gamla þjóninn voru orðin ærið löng. Þau
ræddu um margt — þjónaliðið, frændur og mágkonur, harðstjórn
ættmóöurinnar og hinn blessaða einkason, Ló Shí. Nú nálgaðist
sá tími, að Sen S Mó settist sjálf í ættmóðursætið, ef bóndi henn-
ar hefði lifað. Og það hefði ekki virzt óglæsilegt, því að auður
ættarinnar var sífellt að aukást, ef trúa mátti orðum gamla
þjónsins.
„Því er hvíslað," sagði hann — „þv^ er hvíslað, að ættmóð-
irin hafi ávaxtað auðinn hyggilega. Ai yah, ég er a^eins óverðug-
ur maður og veit ekkert. En það er hvíslað." Hann laut alveg
að henni. „Ópíumið hefir gefið miklar tekjur í seinni tíð ....
Ai yah — ég er aðeins lítilfjörlegur þjónn og veit ekkert. Sen-
ættin er rik og nýtur mikils álits.“
v Þegar þjónninn fór, stakk Sen S Mó fáeinum skildingum í lófa
hans og bað hann að koma aftur, þegar hann hefði einhver tíð-
indi að segja.
Peter hafði veitt þessum gamla manni athygli. En þegar hann
spurði Sen S Mó, hvaða maður þetta væri, sem kæmi til hennar,
svaraði hún uðeins: „Hann er þjónn ættfólks míns.“ Meira
fékkst hún ekki til að segja.
Peter andvarpaði. Var ógerningur að öðlast trúnað, þessara
Kinverja? Jafnvel Mei Ing, sem hafði verið alin upp á vestræna
vísu, dró sig inn í skel, þegar hvíta fólkið ætlaði að tala við hana.
Henni bárust stundum einhverjar sendingar. Væri hún spurð
um þetta, svaraði hún:
„Móðir mín sendir mér þetta.“
„Þú átt við Stellu.“
„Ég á við móður mína,“ sagði hún og leit á myndina af Stellu,
sem stóö á borðinu hjá henni.
XXXII.
SPÁMAÐURINN Búddha sagði: „Heimskingjar einir sóa
sæði líkama síns — varðveitt sæði eykur orku andans.“
En þegar nóttin er heit og dimm, getur fólk ekki ævin-
lega sofið. Hljóð næturinnar eru dulmögnuð, og blóðið sýður í
æðunum. Þau, sem saman hvila, færast ósjálfrátt nær hvort
öðru. Og svo gleymast gamlar ákvarðanir, himinn og jörð hverfa
í móðu og mistur, en eldlegur vagn brunar með elskendurna út
í myrkrið og tómið.
Alllöngu eftir eina slíka nótt varð Peter þess áskynja, að
Díana var vanfær að þriðja barninu. Það gladdi hann. Hann
vissi ekki, hvort hún fagiiaði því. Hann óttaðist aðeins sjúk-
dómana, sem ætíð herjuðu Kína.
Dag einn sátu þau Díana saman inni i stofunni. Þá var hurð-
inni allt í einu hrundið upp, og Sen S Mó kom inn, óvenjulega
gustmikil. Díana og Peter færðu sig ósjálfrátt fjær hvort öðru —
þau voru farin að draga dám að skoðunum Kínverja á því, hvað
væri velsæmi.
„Fei I Sheng,“ sagði hún og sneri sér til Peters. „Má Sen S
Mó fara brott í fáa daga.“
„Auðvitað, Sen S Mó,“ sagði Peter.
Peter var lengi fram eftir í sjúkrahúsinu þetta kvöld. Starf-
ið hafði þyngzt stórlega síðan Stella fór. Og ekki bætti úr skák,
þegar Sen S Mó fór. Hún var or'ðin hans hægri hönd.
Hann háttaði strax og hann kom heim og sofnaði fljótt. En
hann var ekki fyrr dottinn út af en þrifið var í öxlina á honum.
„Það er óskað læknis í húsi Sens borgmeistara,“ var sagt.
Þetta var rödd Wang Ma.
í húsi Sens! Átti leið hans að liggja þangaö aftur eftir öll
þessi ár? En nú beið hans ekki neinn burðarstóll, heldur aðeins
beygður og hræddur þjónn. Peter fann strax, að eitthvað ótta-
legt hafði borið að höndum. Kínverjar láta ekki tilfinningar
sínar eða kenndir í ljós, fyrr en þeir riða á barmi örvænting-
arinnar.
Peter varð þess fljótt var, að þjónninn stefndi ekki í áttina
til bústaðar Sens. En hann hélt samt áfram, án þess að mögla.
Loks komu þeir að síki, þar sem krökt var af litlum skútum.
Þjónninn læddist upp að hrörlegri búðarholu, ríslaði um stund
við gluggahlerann og hvíslaði einhverju í gegnum rifu á hon-
um. Innan lítillar stundar var opnað. Sen S Mó birtist í gætt-
inni.
Peter varð agndofa af undrun. „Þú — hvaö ert þú að gera
hér?“
Hún þokaði sér til hliðar, svo að hann kæmist inn.
„Við þörfnust hjálpar þinnar,“ sagði hún.
Peter var dimmt fyrir augum fyrst í stað. Það logaði aðeins á
einu kerti í harðlokuðu herberginu. Sen S Mó kveikti fleiri ljós.
Á óhreinu gólfinu kraup kínverskur unglingur, en meðfram
veggjunum höfðu hillur verið myndaðar með þykkum borðum,
er lögð voru á/ bita. Peter varð fyrst litið á drenginn, síðan upp
á hillurnar. Þar lágu margir hreyfingarlausir menn í röðum.
Hann sá undir eins, að þeir voru allir dánir.
Augu Petfers staðnæmdust við einn manninn — hann sá
undir eins, að þetta var lærdómsmaðurinn Sen. Og við hlið hans
lá gamla konan, sem hann hafði séð í bústað Sens, nóttina,
sem hann kom til Ló Shí. Harkan skein enn úr svip hennar, þótt
hún væri dáin.
„Getur læknirinn hjálpað okkur?“ spurði Sen S Mó lágt. „Ló
Shí vill ekki deyja, fyrr en einhver hefir lofað að sjá um útför
ættfólks hans. En þá veröur hann líka að deyja.“
„Sen Ló Shi!“ Peter leit aftur á unglinginn. Hann átti bágt

„LUMA“
rafmagnsperur
eru góðar og ódýrar.
Þær eru nó fyrirliggjandi hjá flestum
kaupfélögum landsins
Einkaumboð:
Samband ísl. samvinnufélaga
INNILEGA þakka ég börnum mínum og tengdabörnum
fyrir heimsóknir og gjafir á 80 ára afmæli mínu. Einn-
ig þakka ég vinum mínum, nær og fjær, fyrir heillaskeyti
á afmælisdaginn minn.
Óska ykkur öllum gleðilegs árs og þakka hið liðna.
Höfn, 28. janúar 1947.
EINAR ÞORVARÐARSON.
::
::
::
♦♦
u
a
♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦<
Tiikynning
um greiðslu leyfisgjalda af
gjaldeyrisleyfum
30. janúar s. 1. voru samþykkt lög á alþingi um að
leyfisgjald, y2%, skyldi greitt af öllum gjaldeyrisleyf-
um, öðrum en leyfum fyrir námskostnaði.
Samkvæmt þessu ber ekki aðeins að greiða leyfis-
gjald af gjaldeyris- og innflutningsleyfum, eins og
verið hefir, heldur einnig af leyfum, sem veita rétt til
yfirfærslu vegna annarra hluta en vörukaupa. t. d.
fyrir ferðakostnaði, dvalarkostnaði, vinnulaunum,
skipaleigu, greiðslu á skuldum o. fl. þ. h., þó að und-
anskyldum námskostnaði.
v
Leyfisgjöld þessi ber að greiða Viðskiptaráði við af-
hendingu leyfanna, frá deginum í dag að telja, á sama
hátt og leyfisgjöld af gjaldeyris- og innflutningsleyf-
um.
3. febrúar 1947.
Viðskiptaráðið.
\ú byrjar útungunartíminn.
Fuglakynbótabúið HREIÐUR
hefir valin útungunaregg og unga til sölu
— hvíta ftali og brúna ítali —
afkvæmi tölusettra hæna með skrásett afurðamagn, svo
sem venja er til á kynbótabúum.
Útungunaregg kosta ... kr. 2.00
Daggamlir ungar kosta . — 4.50
Við þetta verð bætist kostnaður vegna umbúða og flutn-
ingsgjald, samkvæmt reikningi.
Skriflegar pantanir senlist sem fyrst til
Pósthólf 1023 — Reykjavík.