Tíminn - 08.02.1947, Side 1

Tíminn - 08.02.1947, Side 1
RITSTJÓRI: ÞÓRARINN ÞÓRARINSSON ÚTGEFANDI: FRAMSÓKNARFLOKKURINN Símar 2353 og 4373 n PRENTSMIÐJAN EDDA h.f. 31. árg. Heykjavík, laugardagiiin 8. febr. 1947 1 RITST JÓR ASKRIFSTOFim: l EDDUHÚSI. Llndargötu 9 A í Símar 2353 og 4373 * ) AFGREIÐSLA, INNHEIMTA OG AUGLÝSINGASKRIFSTOFA: EDDUHÚSI, Llndargötu 9A Sími .2323 27. lilað Jugoslavneskur ERLENT YFIRLIT: Landfundur við Suðurskautið Eru heræfingar Baudaríkjamanua |»ar í sambaudi við átökiu um uorðurskauts- löndin Fyrir fáuni dögum var skýrt frá því í útvarpsfréttum, að suð- urheimsskautsleiðangur Byrds flotaforingja hefði fundið nýtt land. Nánara var ekki skýrt frá þessum landafundi, en vera má, að Byrd hafi hér fundið land það, sem þýzkir flugmenn fundu 1942, er þeir voru á þessum slóðum við veðurathugunarstörf. Þeir sögðu, að land þetta væri íslaust og gróður virtist þar allmikill. x Fyrst í staö vildu ýmsir draga þennan landfund -Þjóðverja í efa. Nokkuð var samt það, að Þjóðverjar gá'fu út í Leipzig bók með flugmyndum frá þessu ný- fundna landi og skýrðu jafn- framt frá því, að þeir hefðu lagt eignarhald sitt á það. Enginn þýzkur maður hafði samt stigið þar fæti, en þess eru dæmi áður, að menn hafi eignað sér heims- skautslönd með því að fljúga yfir þau og varpa niður fána hlutaðeigandj -þjóðar. Fregnin- af áðurnefndum land- fundi Þjóðverja barst Bretum fljótt til eyrna og skömmu síð- ar sendu þeir leiðangur til suð- urskautsins undir forustu J. W. S. Marr yfirforingja. Sá leiðang- ur er nú búinn að vera þar í þrjú ár, en ekkert hefir verið sagt op- inberlega frá árangri af ferð- um hans og athugunum. Br&tar hafa haldið því vandlega leyndu. Strax eftir að styrjöldinni lauk, hófst undirbúningur margra suðurskautsleiðangra. Mörg ríki hafa gert tilkall til yfirráða á landssvæðunum við suðurskautið, eins og t. d. Ástr- alía, Nýja-Sjáland, Chili, Arg- entína, Bretland og Noregur. Ólíkar ástæður valda þessum iandakröfum, t. d. munu kröfur . Norðmanna rekja rætur til hval- jveiða þeirra. Yfirleitt hafa þó Danski Rauði Krossinn rekur hjáip-, þessar kröfur stafað meira af arstarfsemi víða um lönd. M. a. hefir j metnaði en hagsmunum, þar hann um nokkurt skeið undanfarið sem lönd þessi hafa verið talin starfraíkt bgrklavarnastöð í Samber í ; óbýggileg Og lítilsvirði. Áður- .lúgósiavíu. Litia stúikan, sem sést hér j nefndur landfundur Þjóðverja .......hefir hins vegar breytt þessu á- liti, og jarðfræðingar hafa gizk- að á, aö lönd þessi séu furðu rík af úranútm, sem atomsprengjan hefir gert að mjög eftirsóttu efni. Þetta hefir lei!“t til þess, að keppnin er meiri um þessi lönd eftir styrjöldina en áður, og fyrrnefndar þjóðir hafa nú lagt aukið kapp á að undirbúa leiðangra þansa.ð. Flestir þeirra eru svo vel á veg komnir, að þeir geta hafist handa á þessu ári, og er meðal þeirra norsk-sænsk- ur leiðangur undir forustu Ahl- manns prófessor, sem er góð- kunriur hér á landi. Jaí*iframt framannefndum á m.vndinni, hefir verið l>ar til aðstoð ar. Hún er í serbneskum þjóðbúningi. ERLENDAR FRÉTTIR Robertson, einn aV aðalmönn- úm brezku herstjórnarinnar í Þýzkalandi, hefir ásakað Rússa fyrir ósæmilegan áróður gegn hernámsstj órnum Breta og Bandaríkjamanna. Segir hann rússnesku blöð'in ásaka þær fyr- ir ýmsar ráðstafanir, sem þær séii nauðbeygðar til að gera vegna samninga Rússa og vest- urveldanna, einkum þó Pots- damsamningsins. jþjóðum hefir ný þjóð bæzt i Forustumenn Viet Nam ríkis-1 leikinn, er lætur sig þessi mál in.s hafa boðið Frökkum að mestu skiptá. Það eru Banda- hefja samninga um vopnahlé. Marshall utanríkisráðherra liefir lagt fram ýmsar tiUögur um aukna aðstoö til handa bág- stöddum þjóðum og flóttamönn- um. Fulltrúadeild Bandaríkjaþings hefir samþykkt þá stjórnar- skrárbreytingu með 285:121 atkv!, að enginn maður megi gegna forsetaembættinu lengur en tvö kjörtímabil. Republikan- ar fluttu tillöguna. Rússar hafa enn ekki fengist til að skila Bandaríkjamönnum 95 flutningaskipum, er þeir fengu lánuð á stríðsárunum. Hafa Bandaríkjamenn þó gengið fast eftir því, en Rússar engu svarað þeim kröfum þeirra. Brezka stjjírnin hefir bannað allan útflutning á kolum. Miklir kuldar eru enn í Bret- landi og spá veðurfræðingar því, að þeim muni halda áfram nokkra hríð enn. ríkjamenn. Þeir urðu fyrstir til að undirbúa leiðangur bangað undir forustu hins fræga heims- skautakönnuðar, By?ds flota- foringja. Sá leiðangur hóf för sina á seinasta hausti og hefif nú dvalið þar um skeið. Frá honum hefir komið tilkynning um landfundinn, er upphaflega var sagt frá. Það hefir vakið sérstaka at- hygli á leiðangri Byrds, hve fjölmennyr hann er. Hann telur 4000—5000 manns og eru flestir þeirra hermenn. Það hefir ekki heldur farið dult, að þeír eiga að stund* heræfingar jöfnum höndum. Ýmsir blaðamenn hafa bent á, að aðstæður séu að ýmsu leyti svipaðar á þessum slóðum og í norðurskautslöndunum, sem þykja líkleg til að verða helzti orrustuvöllurinn í næstu styrj- öld. T. d. hefir New York Hsrald Tribune gert samanburð á stað- háttum þarna og við Berings- sund, þar sem er stytzt milli Alaska og Síberíu. Líklegt, aö sumargotssíld sé viö Suðurland á hverj um vetri LESTII\ LEGGLR AF STAÐ TIL RÚSSLANDS \ -B Brýn þörf á hafrann- NÓknarskipi. Viðtal við Árna Friðriksson fiski- fræðing Árni Friðriksson fiskifræði- ingur er nýlega kominn úr Englandsför, en þar sat hann fund, nefndar, sem fjallaði ' um takmörkun fiskveiða í Norðursjó. Tíðindamaður blaðsins hitti Árna að máli í gær og spurði hann frétta úr förinni og af ýmsu varðandi rannsóknir hans á Kolla- fjarðarsíld og fleira. Fer hér á eftir frásögn Árna af ýmsu, sem á góma bar. * Margt að skoða. í húsi Atvinnudeildar háskól- ans suður á Melunum er fiskí- rannsóknardeildin á efstu hæð. Þar eru daglega unnin störf, sem fróðlegt er að kynnast, og Finnar eru ein þeirra þjóða, sem ekki eiga sjö dagana sæla. Fólkið lifir við hin verstu kjör, og vöntun er á flestum hlutum. Flest nýtilegt, sem framleitt er, verður að flytja af landinu, og drjúgur hluti af því fer beina leið austur um Iandamærin til Rússlands upp i hinar sligandi skaðabótagreiðslur, er Finnar eru tilneyddir að inna af höndum. En ekki hefir valdamönnum rússneska stórveldisins þótt nóg að Finnum þrengt, því að ný- lega knúðu þeir þá til þess að svara út inneignum Þjóðverja í Finnlandi. Hafa Rússar meðal annars tekið af þeim lönd í grenndívið Petsamó og eina brynvarða herskipið, sem Finnar áttu upp í þessar greiðslur. — Á þessari mynd sést hlaðin lest vera að leggja af stað úr járnbrautarstöðinni í Helsingslors með skaðabótagreiðslur til hinna gírugu Rússa. — Það er þungbært að vera sigruð smáþjóð undir handarjaðri slíks granna. 10 0Ö0 menn sóttu tónlistar- sýninguna Fuamlialtlssýiiiii^ í Trípólis-leikhiisinu að þrem vikum liöuum Tónlistarsýningunni í Listamannaskálanum lauk nú í vikunni, og sóttu hana alls um 10000 manns. Mun hún því hafa verið með fjölsóttustu sýningum, sem hér hafa verið haldnar. Er nú í ráði, að framhaldssýning verði i Tripóiileikhúsinu að þrem vikum liðnum. Á sunnudagskvöldið verður veizla haldin i Sjálísíæðishús- inu á vegum tónlistarsýningar- j innar. Hest hóf þetta klukkan níu. Munu ýrnsir þekktir tónlistar- ; menn skemmta í hófinu, meðal þeirra Lanzky-Otto og Birgir Halldórsson. Eðvarð Sigurgeirs- son/ ljósmyndari á Akureyri, mun sýna íslenzka litkvikmynd, sem hann hefir tekið. Framhaldssýning í Trípólisleikhúsinu, Að þrem vikum liðnum mun verða framhald á tónlistarsýn- ingunni, að því sinni í Trípólis- leikhúsinu. Mun sýningin þar verða á vegum Tónlistarfélags- ins, og á hún að standa viku til tíu daga. Verður sýningin þá nokkuð au>:in frá því, sem var, þar r/S þá verður bætt við sýn- ingarefni, sem ekki kom í tæka tíð til þess, að hægt væri að sýna það í Listamannaskálan- um, meðal annars frá Tékkó- slóvakíu. Hví var Færeyingum gleymt. Tímanum hafa á undanförn- um dögum borizt allmargar um- kvartanir um að Færeyingum og færeyskri tónlist var alger- lega gleymt á sýningunni og fáni Færeyinga sást hvergi beg- ar fánar annarra Norðurlanda- þjóða blöktu þar á stöng. Ekki var þeirra heldur að neinu getið í ræðum þeim, sem útvarpað var frá sýningunni á Norðurlanda- deginum. 5’yamkvæmdastjóri sýningar- innar hefir skýrt Tímanum svo frá, að örðugleikar hafi verið á að nota færeyskan fána, þar eð hann sé ekki viðurkenndur nema sem siglingafáni, og óhægt að ná sambandi við Færeyinga, þar sem þeir hafa hér engan full- trúa. Jón Leifs, er manna mest gekkst fyrir tónlistarsýningunni, skýrði blaðinu svo f’’á, að rætt hefði verið um að hafa sér- stakt þjóðlagakvöld, og hefðu færeyskir þjóðdansar þá verið þar sjálfkjörnír, en það hefði farizt fyrir, vegna þess, að sýn- ingin stóð ekki lengur en þetta að sinni. Enn tími til yfirbótar. Eir#s og frá hefir verið skýrt, á framhaldssýning að verða í Trípólisleikhúsinu eftir þrjár vikur. Það1 er því úpkifærl til þess að bæta nokkuð fyrir það áberandi og óviðeigandi tóm- læti, sem Færeyingum hefir ver- ið sýnt í þessu sambandi, og orðið hefir mörgum þneykslun- arefni. Má ekki vænta þeas/að þeir, sem sýningunni stjórna, noti þá stund, sem #r til stefnju, til þess að ná sambandi við rétta, fær- eyska aðila, svo að unnt veröi að bæta myndarlega úr þessari misfellu. Fullkomin tal- og mið- unarstöð tekur til starfa á Akranesi Afli heldur að glæðast Innan skamms tekur til starf a ný og fullkomin talstöð á Akra- nesi, sem verður til mikils hag- ræðis opf öryggis fyrir bátaflota Akurnesinga og alla Faxaflóa- bátana yfirleitt. Sendistöð þessari, sem jafn- framt verður miðunai’stöð, er ætlað að vera opinni allan sól- arhringinn, og geta bátar því haft sam^and við hana, hvenær sem þeir imrfa á að halda. Stöð þessi er með svipuðu sniði og talstöðvarnar á Gróttu og í Vest- mannaeyjum. Nýlega hafa verið sett ljós- merki um 5 sjómilur vestur af Akranesi, og eiga allir bátar frá Faxaflóastöðvunum að halda samtímis frá þessum ijósmerkj- um. Afli Akranesbátanna hefir heldur verið að glæðast undan- farna daga. Síðastliðinn þriðju- dag bárust á land af 21 bát 109 smálestir af fiski og í fyrradag 90 smálestir af jafnmörgum bátum. Allur ailinn hefir hingað tíl verið látinn í frystiþús, nema það, sem hefir farið í niðursuðu- verksmiðjuna. Enn góður síldarafli Togbátarnir eru að vciðum í Hvalfirði Góður síldarafli er enn á ytri höfninni í Reykjavík, þótt fáir bátar væru þar að veiðum í gær. Kemur það til af því, að mestur hluti síldveiðibátanna liggur nú inni á Reykjavíkurhöfn og bíða eftir þvi að geta losað afla sinn í skip til flutnings norður. í gær var farið að íerma Fell af síld, sem flytja átti til Siglu- (FramhalA á 4. síðu) Arni Friðriksson. varða mjög sjávarútveginn. For- st^ðumaður þessarar deildar er Árni Friðriksson fiskifræðingur, sem mörg undanfarin ár hefir verið lífið og sálin í öllum rann- sóknum, sem lotið hafa að sjáv- arútveginum. Þarna vinna nokkrar stúlkur og karlmenn við að sundurgreina og safna saman ýmsu úr lagarríkinu kringum ísland og færa nákvæmar spjaldskrár. í gær var hægt að skoða hjá Árna hreistur af síidinni, sem veiddist á ytri höfninni i Reykjavík í fyrradag og ná- kvæma spjaldskrá og linurit yfir sildina, sem sýnir, að hún er mun minni en Norðurlandssíld- in. Allt, sem að gagni má koma, til að fylgjast með lifnaðavhátt- um þessa þýðingarmikla fisks er skráð í deildinni hjá Árna. Hreistrið af Kollafjarðarsíldinni er þarna undir glerplötum og rétt hjá er hreistur af sild, sem veiddist á ytri höfninni. Vantar hafrannsóknarskip. — Þetta er nú okkar starf, segir Árni um leið og hann er búinn að sýna tíðindamannin- um það helzta, sem hægt er að sjá á stuttum tíma. — Já, þetta er þýðingarmikil starfsemi fyrir þjóðarbúskapinn, og borgar sig áreiðanlega að hafa slík rann- sóknarstörf í góðu lagi. — En vantar ykkur ekki haf- rannsóknarskip til að geta leyst þessi störf, sem hér er verið að vinna, sem bezt af hendi, — Jú, segir Árni, okkar meira en vantar það. Það er óhætt að segja, að við íslendingar getum eiginlega ekki þrifist sem menn- ingaiVijóð og fiskiþjóð til lengd- ar, nema við eignumst sllkt skip. Sem menningarþjóð getum við ekki komizt hjá að txka þátt 1 (Framhald á 4. síðu)

x

Tíminn

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.