Tíminn - 11.02.1947, Blaðsíða 1

RITSTJÓRI:
ÞÓRARINN ÞÓRARINSSON
ÚTGEFANDI:
PRAMSÓKNARFLOKKURINN
Símai' 2á53 og 4373
PRENTSMIÖJAN EDDA h.f.
f
RITST JÓRASKRIFSTOFDR:
EDDUHÚdl. Llndargötu 9 Á
> Símar 2353 og 4373 ¦
AFGREIÐSLA, INNHEIMTA
OG AÚGLÝSINGASKRIFSTOFA:
EDDUHÚSI, Llndargötu 9A
Sími 2323
31. árg.
Reykjavík, laugardaginn 8. febr. 1947
27. blað
ERLENT YFIRLIT:
BANDARÍKIEVRÚPU
TJLLAGA CHURCHILLS MÆTIR HARÐRI MGTSPYRNU
Fyrir nokkru síðan var iskýrt frá því í útvarpsfréttum, að
stofnuð hefði verið í London samtök manna, er vilja vinna að
því, að komið verði upp Bandaríkjum Evrópu. Forseti þessara
nýju samtaka var kjörinn Winston Churchills, en ritari þeirra
var kjörinn Sandy, tengdasonur hans. Stofnendurnir voru ýms-
ir áhrifaménn úr fiokki íhaldsmanna, Verkamannaflokknum og
frjálslynda flokknum. Nokkru síðar var tilkynnt, að verkamanna-
flokkurinn hefði bannað þingmönnum sínum að taka þátt í
þessum samtökum.
Verið að koma fyrir nýju vélunum í Flðabúið
og mjólkurstöðina í Reykjavík
„HltJÓSTlJRLÖNDIN FRÍÐ" OG MEISTARINW
KJARVAL.
Það er eðlilegt, að Winston
Churchill sé forseti þessara riýju
samtaka, þar sem hann er upp-
hafsmaður þeírrar hugmyndar,
sem hér um ræöir. Tillaga hans
er sú, að öll Evrópuríkin, að
Rússlandi og Bretlandi undan-
CHURCHILL.
< skildum, stofni með -sér mjög
náið bandalag, Bandaríki Ev-
rópu. Hann hefir ennfremur lát-
ið svo ummælt, að eðlilegt væri,
ERLENDAR FRETTIR
Friðarsamningarnir við banda-
menn Þjóðverja voru undirrit-
aðir í París í gær. Fyrst voru
imdirritaðir samningarnir við
ítalíu, 'en siðan við Búlgaríu,
Finnland, Rúmeníu og Ung-
verjaland. ítalir mótmæltu
samningunum áður en þeir
.undirrituðu þá,
Þingkosningar fóru fram i
Sóvétríkjunum í fyrradag. í
kjöri voru aðeins kommúnistar
og utanflokkamenn. Þátttaka
var mjög mikil.
í Bretlandi var ekki unnið í
gær í verksmiðjum, sem nota
raforku. Stafaði þetta af kola-
skortinym, sem samgönguvand-
ræðin hafa valdið. Raforka til
heimilisnota hefir enn verið
takmörkuð. Fannkoma og kuld-
arlialda enn áfram í Bretlandi
og eru horfur taldar hinar í-
skyggilegustu, ef slíku heldur á-
fram.
Óaldarflokkur Gyðinga I
Palestínu hefir boðað aukinn
Ækæruhernað gegn Bretum og
heitið á liðsinni allra Gyðinga.
Formaður demdkrataflokksins
í fi^ndaríkjunum hefir lýst yfir
því, að Trumann verði forsetar
efni flokksins í næstu kosning-
um.
Marshall hefir sagtí.blaða-
viðtali, að Bandaríkin muni
ekki draga úr hernaðarmætti
sínum fyrr en alþjóðlegt öryggi
hafi verið tryggt. Hann sagði
ennfremur, að ekki væri tíma-
bært að ræða um afvopnun fyrr
en gengið hefði verið frá friðar-
samningunum til fullnustu.
Fleiri útlendingar sóttu um
landvistarleyfi i Bandaríkjunum
á slðastl. ári en nokkuru sinni
áður. Taliö er, að 12 milj. ítala
myndu flytja þangað og ein
milj. Grikkja, ef þeir fengju
landvistarleyfl.
að Þjóðverjar og Frakkar verði
forustuþjóðir þessara ríkjasam-
taka, og það sé eitt frumskil-
yrði þeirra, að þessar tvær þjóð-
ir sættist heilum sáttum. í ræð-
um sínum hefir Churchill ekki
farið dult með þá skoðun, að
eitt hlutverk þessa nýja banda-
lags sé að standa vörð um vest-
ræna stjórnarhætti og menn-
ingu gegn hinu austræna
stjórnarfari, sem sé gegnsýrt af
kommúnisma.
Meðal kunnra áhrifamanna,
sem hafa lýst sig meðmælta
hugmyndinni um Bandariki- Ev-
rópu er Smuts hershöfðingi, for-
sætisráðherra Suður-Afríku.
Hinir eru þó miklu fleiri, sem
hafa tekið tillögu Churchills
mjög fálega eða andmælt henni.
Yfirleitt virðist hún eiga litlu
fylgi að fagna í þeim löndum,
sem hún snertir mest, nem'a ef
vera kynni í Þýzkalandi. ÞjóÖ-
irnar, sem Þjóðverjar hafa und-
irokað, telja hana aðeins við-
leitni til að endurreisa yfir-
drottnun Þýzkalands, er brátt
myndi verða sterkasta ríkið 1
þéssum samtökum. Þá er og al'-
mennt óttast, að slík ríkjasam-
steypa yrði frekar til að efla
tortryggni og ófriðarhug en það
gagnstæða.
Sá, sem hefir ritað einna
skarplegast gegn þessari hug-
mynd ChurchiUs, er Wallace,
fyrrum varafórseti Bandaríkj-
ánna og hefír ein af þessum
greinum hans birzt nýlega i út-
breiddasta blaði .enskra sam-
vinnumanna „Reynolds News."
Wallace leiðir þar rök. að því,
að þessi tillaga virðist einn þátt-
ur í styrjaldarfyrirætlunum
Churchills gegn Sovétríkjunum.
Churchill hafi fyrst sett fram
hugmyndina um hernaðar-
bandalag Breta og Bandaríkja-
manna í Fultqnræðu sinni i
marz í fyrra, og síðar hafi
hann komið með hugmyndina
um Bandaríki Evrópu. Fyrirætl-
un hans sé bersýnilega sú, að
Frakkar, Þjóðverjar og aðrar
meginlandsþjóðir Evrópu eigi
að leggja fram mannaflann í
væntanlegum átökum við Sovét-
ríkin, en Bandaríkin og Bret-
land, sem verði i sérbandalagi,
eiga að leggja til hergögnin og
atómsprengjurnar. - Niðurstaöa
Wallace er sú, að ekki sé hægt
að leysa hin alþjóðlegu vanda-
mál og skapa varanlegan frið
með stofnun fleiri eða færri
ríkjasamtaka. Mál þess verði að
leysa með alþjóðlegu samkomu-
lagi. Markið sé að skapa einn
heim og allsherjarfrið, en stefna
Churchills leiði til þess að skapa
tvo heima og styrjöld. Þess vegna
megi menn ekki ganga til liðs
víð stefnu Churchills, þótt þeim
mislíki margt við stefnu Rússa,
eins og hún sé um þessar mund-
ir. Henni verði sízt breytt til
bóta með aðgerðum, sem auki
á tortryggni og.viðsjár.
Frjálslyndir Ameríkumenn
hafa yfirleitt tekið svipaða af-
stöðu og Wallace. Sennilega er
afstaða brezka verkamanna-
flokksins nokkuð svipuð, þar
sem hann hefir bannað þing-
mönnum sínum að vera í áður-
nefndum samtökum.
Meðal þekktra stjórnmála-
manna á Norðurlöndum, er rætt
(Framhald á 4. síöu)
°Ryrjað að nota nýja gerilsneyoingarvél, sem
setí var til bráðahirgoa í gömlu mjjólkur- •
stöoina.
Viðtal vio' Árna licnediktsson, forstjjóra
mjólkursamsölunnar.
Danskir sérfræðingar eru komnir hingað til lands til þess að
setja saman hinar nýju vélar, sem verið hafa að koma í mjólk-
urstöðina í Reykjavík og mjólkurbú Flóamanna síðustu mánuði.
Þegar því verki er lokið, verða þessar tvær stofnanir að öllu leyti
búnar nýjum vélakosti. Eru vonir til, að nýja mjólkurstöðin
geti tekið til starfa í sumar eða haust, þótt enn séu að vísu ó-
komnar til landsins sumar þeirra véla og vélahluta, sem til
hennar þarf.
Jóhannes S. Kjarval opnaði um helgina málverkasýningu í Listamanna-
skálanum. Eru nú Hðin tvö ár síðan hann hefir efnt til sýriingar. Mun
þessa atburðar hafa verið beáið af mikilli cftirvæntingu af öllum, sem
fegurð unna og grun höfðu um, hvað í vændum var. — A sýningunni eru
f jörutiu málverk og 16' teikningar. Flestar eru myndir þcssar úr hraun-
um landsins — Þingvallahrauni, nágrenni Beykjavíkur, Norðurárdal, af
Snæfellsnesi. Það eru „hrjósturlöndin fríð", sem hér birtast, eins og þau
hafa opinberazt skyggnu auga listamannsins. Um 900 manns munu hafa
sótt sýninguna á sunnudaginn og einnig miklll fjöldi fólks í gær. Þótt
ekki þurfi því að hvetja f'ólk til þess að sækja sýninguna, vill Tíminn
eindregið ráðleggja bæjarbúum og ferðafólki, sem hingað kann að koma
meðan sýningin stendurf að verja stuttri stund til þess að njóta'hinnar
glæstu listar Kjarváis. — Myndin hér að ofan ér tekin í nágrenni Reykja-
Víkur. Meistarinn ér þar að' festa sýnir sínar á léreftiff.
Sjö manns slasast viö arekst-
ur á Suðurlandsbraut
Bílstjóriun li$$^ur enn í öugviti.
Á sunnudagskvöldið, varð bifreiðaslys á Suðurlandsbraut. Tvær
tnfreiðar rákust á. Sjö menn slösuðust meira eða minna við á-
reksturinn, þar af sex stúlkur, og annar bifreiðarstjórinn mjög
hættulega. Var hann ekki enn, kominn til meðvitundar í gær-
kvöldi.
Slysið vildi tii með þeim hætti,
að fólksbifrefðin R 2265 ók aust-
ur Suðurlandsbraut. í bifreið-
inni voru, auk bifreiðarstjórans,
Sigurðar Jónssonar, sex stúlkur,
sem vinna í elliheimilinu Grund
í Reykjavík. Þegar fólksbifreið-
in var komin á móts. við Grens-
ásveg, ók hún íram á flutninga-
bifreið, sem dregin var af ann-
arri. Skipti það engum togum,
Eldleiftur sjást úr
Mývatnssveit
I»ó ekki líkur til þess
ao' eldiir sé uppi.
Síðastliðið laugardagskvöld
sáust leiftur mikil í suðri frá
bæjum í Mývatnssveit. Átti tið-
indamaður Tímans í gær tal við
séra Magniis Má Lárusson á
Skútustöðum. Kvað hann leift-
ur þessi hafa sézt við og við
hátt á þriðja klukkutíma. Var
þá sunnanátt, talsverð gola, en
himininn heiður þar nyrðra.
Ekki telur þó séra Magnús
Már, að þessi leiftur hafi stafa'ö
frá eldgosi, heldur hafi einung-
is verið um eldingar og snæljós
að ræða. Sé ekki fátítt, að slikra
fyrirbæra verði vart.
Á sunnudagsmorguninn var
að fólksbifreiðin lenti undir
pall aftari bifreiðarinnar og
kastaðist út í skurð. Bifreiðin
valt þó ekki u'm koll, en við 'á-
reksturinn slösuðust allir, sem
í henni voru, enda var höggið,
sem hún hlaut við áreksturinn,
þungt og mikjð. Lagðist mæla-
borðið alveg aftur í fremra sæt-
íð og sat bifreiðastjórinn þar
fastur. Varð honum ekki náð
burtu, fyrr en vélarhús bifreið-
arinnar hafði verið losað frá.
Var hann þá meðvitundarlaus.
Var hann ekki enn kominn til
meðvitundar í gærkvöldi.
Stúlkurnar meiddust allar, en
misjafnlega mikið. Ein þeirra
fékk snert af heilahristingi, og
allar skárust þær, bæði á höfði
og annars staðar. Meiðsli engrar
þeirra eru þó talin mjög alvar-
leg.
Fer hér á, eftir frásögn Árna
Benediktssonar, forstjóra Mjólk-
ursamsölunnar, er fréttamaður
Timans átti tal við í gær.
Vélarnar koma hveraf
annarri.
— Það er verið að endumýja
allan vélakost Flóabúsins og
mjólkurstöðvarinnar héi-na, —
sagði Árni. Vélar hafa verið að
koma smám saman i haust og
i vetur og er nú allt komið til
Flöabúsins. .Megnið af vélum
mjólkurstöðvarinnar er einnig
komið, en þó vantar enn ýmis-
legt, þar á meðal stærstu vélina
— flösku-uppþvotta- og.áfyll-
ingarvél. En við vonum, að hún
komi í' vetur eða vor, og svo og
aðrar vélar og vélahlutar, sem
enn vanta.
Danskir sérfræðingar ganga
frá vélunum, sem komnar eru.
Þrír danskir sérfræðingar,
einn verkfræðingur og tveir
aðstoðarmenn hans, eru komnir
hingað til lands til þess að koma
vélunum þar fyrir, sem þær eiga
að verða, og ganga frá þeim.
Settu þeir fyrst niður nýja ger-
ilsneyðingarvél í gömlu mjólkur
stöðina, er verður notuð þar til
bráðabirgða, þar til nýja stöð-
in getur tekið til starfa.
Var byrjað að nota þessa nýju
.gerilsneyðingarvél á laugardag-
inn var. Áður voru i gömlu
mjólkurstöðinni tvær ger-
ilsneyðingarvélar, sem orðnar
eru mjög slitnar. Þær hafa nú
lokið hlutverki sínu.
Fara austur að Selfossi
í vikunni.
Þessir dönsku menn fara aust-
ur í mjólkurbú Flóamanna núna
í vikunni til þess að setja saman
hinar nýju vélar þess. Eíns og
ég tók fram áðan verður allur
vélakostur Flóabúsins endur-
nýjaöur, og er allt komið, sem
til þarf.
veður skírt og jöklasýn frá
Skútustöðum. Sást hvergi votta
fyrir mekki yfir Vatnajökli.
í gær var flogið yfir Kverk-
fjöll og Grímsvötn. í þeirri för
voru nokkrir kunnir náttúru-
fræðingar, sem fýsti að svlpast
að eldsummerkjum þarna á há-
lendinu. Veður var gott og
skyggni ágætt. Hvergi sáust
nein merki um eldsumbrot, ekk-
ert öskufall né nein merki um-
brota.
Árni Benediktsson.
Það er vitanlega mikil vinna
að ganga frá svo miklum véla-
kosti, sem hér er um að ræða,
en innan m'jög skamms tíma
munu þó bændur á Suðurlandi
sjá mjólkurbú sitt búið hinum
nýjustu og fullkomnustu vélum,
sem nú eru fáanlegar.
Mjólkurstöðin í Reykjavík von-
andi tilbúin í sumar eða haust.
Þegar búið verður að ganga
frá vélunum eystra, mun verða
byrjað að koma fyrir vélakosti
mjólkurstöðvarinnar nýju. Eru
(Framhald á 4. slðu)
Kosið í stjórn síldar-
verksmiðjanna
Kosning fimm manna i stjórn
síldarverksmiðja ríkisins og jafn
margra varamanna, allra til
þriggja ára, fór fram á fundi í
sameinuðu þingi.
Aðalmenn voru kjörnir Ey-
steinn Jónsson ráðherra, Er-
lendur Þorsteinsson, fram-
kvæmdastjóri á Siglufirði, Þór-
oddur Guðmundsson á Siglu-
firði, Sveinn Benediktsson fram-
kvæmdastjóri og Júlíus Hav-
steen sýslumaður.
Varamenn voru kjörnir Jón
Kjartansson, skrifstofustjóri á
Siglufirði, Finnur Jónsson al-
þingismaður, Haraldur Guð-
mundsson, skipstjóri á ísafirði,
Jón Þórðarson, framkvæmda-
stjóri á Siglufirði og Elías Þor-
steinsson, útgerðarm. í Kefla-
-vik. — Stjórnin^kýs sér sjálf
formann.
Glæsileg samkoma
Framsóknarmanna
í Reykjavík
RálSkerrar Framsókn-
arflokksins hylltir.
Framsóknarfélögin í Reykj a-
vík boðuðu til skemmtisam-
komu í samkomusal Mjólkur-
stöðvarinnar síðastliðið föstu-
dagskvöld. Þátttakendur voru
svo margir sem húsrúm frekast
leyfði, og var þó ekki nema
vika liðin frá síðustu skemmti-
samkomu Fram^sóknarmanna.
Byrjað var með þvi að spila
fhina einkar vinsælu Framsókn-
larvisí. Að henni lokinni fluttu
' ráöherrarnir Eysteinn Jónsf/on
jog BJarni Ásgeirsson snjallar
'ræðu/:. Var þeim forkunnar vel
tekið og nokkru seinna voru
I þeir hylltir af öllum samkomu-
gestujn með miklum fögnuði.
Þátttakendur samkomunnar
skemmtu sér hið bezta fram til
klukkan þrjú um nóttina við
söng, s'pil, samræöur og dans.
Allur blær samkomunnar var
með sérstökum agætum.
\