Tíminn - 11.02.1947, Side 1

RITSTJÓRI:
ÞÓRARINN ÞÓRARINSSON
ÚTGEPANDI:
PRAMSÓKNARFLOKKURINN
Sfmaí' 2353 og 4373
PRENTSMIÐJAN EDDA h.f.
31. árj*.
Rcykjavík, laugardaglim 8. fclir. 1947
) RITSTJÓRASKRIFSTOFUR:
EDDUHÚoI. Llndargötu 9 Á (
\
Símar 2353 og 4373
AFGREIÐSLA, INNHEIMTA
OG AUGLÝSINGASKRIFSTOFA: ;
EDDUHÚSI, Lindargötu 9A \
Síml 2323 (
27. blafí
ERLENT YFIRLIT:
BANDARÍKI EVRÚPU
TILLAGA CHURCHILLS MÆTIR HARÐRI MÖTSPYRNU
Fyrir nokkru síðan var skýrt frá því í útvarpsfréttum, að
stofnuð hefði verið í London samtök manna, er vilja vinna að
því, að komið verði upp Bandaríkjum Evrópu. Forseti þessara
nýju samtaka var kjörinn Winston Churchills, en ritari þeirra
var kjörinn Sandy, tengdasonur hans. Stofnendurnir voru ýms-
ir áhrifaménn úr fiokki íhaldsmanna, Yerkamannaflokknum og
frjálslynda flokknum. Nokkru síðar var tilkynnt, að verkamanna-
l'lokkurinn hefði bannað þingmönnum sínum að taka þátt í
þcssum samtökum.
Verið að koma fyrir nýju vélunum í Flóabúið
og mjólkurstöðina í Reykjavík
.lflKK^TlRLÖIVMX F1ÚГ 06 MEISTARINM
KJARVAL.
ÞaÖ er eðlilegt, aö Winston
Churchill sé forseti þessara riýju
samtaka, þar sem hann er upp-
hafsmaður þeírrar hugmyndar,
sem hér um ræðir. Tillaga hans
er sú, aö öll Evrópuríkin, að
Rússlandi og Bretlandi undan-
CHURCHILL.
skildum, stofni með sér mjög
náið bandalag, Bandaríki Ev-
rópu. Hann hefir ennfremur lát-
iö svo ummælt, að eðlilegt væri,
ERLENDAR FRETTIR
Friðarsamningarnir við banda-
menn Þjóðverja voru undirrit-
aðir í París í gær. Fyrst voru
undirritaðir samningarnir við
Ítalíu, en síðan við Búlgaríu,
Finnland, Rúmeníu og Ung-
verjaland. ítalir mótmæltu
samningunum áður en þeir
undirrituðu þá,
Þingkosningar fóru fram í
Sóvétríkjunum í fyrradag. í
kjöri voru aðeins kommúnistar
og utanflokkamenn. Þátttaka
var mjög mikil.
í Bretlandi var ekki unnið í
gær í verksmiðjum, sem nota
raforku. Stafaði þetta af kola-
skortinym, sem samgönguvand-
ræðin hafa valdið. Raforka til
heimilisnota hefir enn verið
takmörkuð. Fannkoma og kuld-
ar Tialda enn áfram í Bretlandi
og eru horfur taldar hinar í-
skyggilegustu, ef slíku heldur á-
fram.
Óaldarflokkur Gyðinga i
Palestinu hefir boðað aukinn
skæruhernað gegn Bretum og
heitið á liðsinni allra Gyðinga.
Formaður demókrataflokksins
í Bg,ndaríkjunum hefir lýst yfir
því, að Trumann verði forsetar
efni flokksins i næstu kosning-
um.
Marshall hefir sagt í blaða-
viðtali, að Bandarikin muni
ekki draga úr hernaðarmætti
sínum fyrr en alþjóðlegt öryggi
hafi verið tryggt. Hann sagði
ennfremur, að ekki væri tíma-
bært að ræða um afvopnun fyrr
en gengið hefði verið frá friðar-
samningunum til fullnustu.
Fleiri útlendingar sóttu um
landvistarleyfi i Bandarikjunum
á síðastl. ári en nokkuru sinni
áður. Talið er, að 12 milj. ítala
myndu flytja þangað og ein
milj. Grikkja, ef þeir fengju
landvlstarleyfi.
að Þjóðverjar og Frakkar veröi
forustuþjóðir þessára ríkjasam-
taka, og það sé eitt frumskil-
yrði þeirra, að þessar tvær þjóð-
ir sættist heilum sáttum. í ræð-
um sínum hefir Churchill ekki
farið dult með þá skoðun, að
eitt hlutverk þessa nýja banda-
lags sé að standa vörð um vest-
ræna stjórnarhætti og menn-
ingu gegn hinu austræna
stjórnarfari, sem sé gegnsýrt af
kommúnisma.
Meðal kunnra áhrifamanna,
sem hafa lýst sig meðmælta
hugmyndinni um Bandaríki Ev-
rópu er Smuts hershöfðingi, for-
sætisráðherra Suður-Afriku.
Hinir eru þó miklu fleiri, sem
hafa tekiö tillögu Churchills
mjög fálega eða andmælt henni.
Yfirleitt virðist hún eiga litlu
fylgi að fagna í þeim löndum,
sem hún snertir mest, nema ef
vera kynni í Þýzkalandi. Þjóö-
irnar, sem Þjóðverjar hafa und-
irokað, telja hana aðeins við-
leitni til að endurreisa yfir-
drottnun Þýzkalands, er brátt
myndi verða sterkasta rikið i
þéssum samtökum. Þá er og al-
mennt óttast, að slík ríkjasam-
steypa yrði frekar til að efla
tortryggni og ófriðarhug en það
gagnstæða.
Sá, sem hefir ritað einna
skarplegast gegn þessari hug-
mynd Churchills, er Wallace,
fyrrum varafórseti Bandaríkj-
ánna og hefir ein af þessum
greinum hans birzt nýlega í út-
breiddasta blaði .enskra sam-
vinnumanna „Reynolds News.“
Wallace leiðir þar rök að því,
að þessi tillaga virðist einn þátt
ur í styrjaldarfyrirætlunum
Churchills gegn Sovétríkjunum.
Churchill hafi fyrst sett fram
hugmyndina um hernaðar-
bandalag Breta og Bandaríkja-
manna í Fultpnræðu sinni í
marz í fyrra, og síðar hafi
hann komið með hugmyndina
um Bandaríki Evrópu. Fyrirætl-
un hans sé bersýnilega sú, að
Frakkar, Þjóðverjar og aðrar
meginlandsþjóðir Evrópu eigi
aó leggja fram mannaflann í
væntanlegum átökum við Sovét-
ríkin, en Bandaríkin og Bret-
land, sem verði i sérbandalagi,
eiga að leggja tii hergögnin og
atómsprengj urnar. - Niðurstaða
Wallace er sú, að ekki sé hægt
að leysa hin alþjóðlegu vanda-
mál og skapa varanlegan frið
með stofnun fleiri eða færri
ríkjasamtaka. Mál þess verði aö
leysa með alþjóðlegu samkomu
lagi. Markið sé að skapa einn
heim og allsherjarfrið, en stefna
Churchills leiði til þess að skapa
tvo heima og styrjöld. Þess vegna
megi menn ekki ganga til liðs
við stefnu Churchills, þótt þeim
misiíki margt við stefnu Rússa,
eins og hún sé um þessar mund-
ir. Henni verði sizt breytt til
bóta með aðgeröum, sem auki
á tortryggni og .viðsjár.
Frjálslyndir Amerikumenn
hafa yfirleitt tekið svipaða af
stöðu og Wallace. Sennilega er
afstaða brezka verkamanna
flokksins nokkuð svipuð, þar
sem hann hefir bannað þing
mönnum sinum að vera í áður-
nefndum samtökum.
Meðal þekktra stjórnmála
manna á Norðurlöndum, er rætt
(Framhald á 4. síðu)
QIS>r.jað að nola nýjja gcrilsucyðing'arvél, sem
sett var til bráðabirgða í g’ömlu mjjólkur-
stöðina.
Viðtal við Árna ISenediktsson, forstjóra
mjólkursainsölunnar.
Danskir séifræðingar eru konmir hingað tij. lands til þess að
setja saman hinar nýju vélar, sem verið hafa að koma í mjólk-
urstöðina í Reykjavík og mjólkurbú Flóamanna síðustu mánuði.
Þegar því verki er lokið, verða þessar tvær stofnanir að öllu leyti
búnar nýjum vélakosti. Eru vonir til, að nýja mjólkurstöðin
geti tekið tii starfa i sumar eða haust, þótt enn séu að vísu ó-
komnar til landsins sumar þeirra véla og vélahiuta, sem til
hennar þarf.
Jóhannes S. Kjarval opnaði um helgina málverkasýningu í Listamanna-
skálanum. Eru nú liðin tvö ár siðan liann hefir efnt til sýningar. Mun
þessa atburðar hafa verið beðið af mikilli eftirvæntingu af öllum, sem
legurð unna og grun höfðu um, hvað í vændum var. — Á sýningunni eru
fjörutíu málverk og 16’ teikningar. Flestar eru myndir þessar úr hraun-
um landsins — Þingvallahrauni, nágrenni Reykjavíkur, Norðurárdal, af
Snæfellsnesi. Það eru „hrjósturlöndin fríð“, sem hér birtast, eins og þau
hafa opinberazt skyggnu auga listamannsins. Um 900 manns munu hafa
sóit sýninguna á sunnudaginn og einnig mikill fjöldi fólks í gær. Þótt
ekki þurfi því að livetja fólk til þess að sækja sýninguna, vill Tíminn
eindregið ráðleggja bæjarbúum og ferðafólki, sem hingað kann að koma
meðan sýningin stendurf að verja stuttri stund til þess að njóta hinnar
glæstu Iistar Kjarváls. — Myndin hér að ofan ér tekin í nágrenni Reykja-
víkuv. Meistarinn er þar að festa sýnir sínar á léreftið.
Sjö manns slasast viö árekst-
ur á Suðurlandsbraut
Efiílsljóriiin liggair onn í ö»j>viii.
Á sunnudagskvöldió varð bifreiðaslys á Suðurlandsbraut. Tvær
hifreiðar rákust á. Sjö menn slösuðust meira eða minna við á-
reksturinn, þar af sex stúlkur, og annar bifreiðarstjórinn mjög
iiættulega. Var hann ekki enn kominn til meðvitundar í gær-
kvöldi.
Slysið vildi til með þeim hætti,
að fólksbifreiðin R 2265 ók aust-
ur Suðurlandsbraut. í bifreið-
inni voru, auk bifreiðarstjórans, i
Sigurðar Jónssonar, sex stúlkur,
sem vinna í elliheimilinu Grund
í Reykjavík. Þegar fólksbifreið-
in var komin á mót$ við Grens-
ásveg, ók hún fram á flutninga-
bifreið, sem dregin var af ann-
arri. Skipti það engum togum,
Eldleiftur sjást úr
Mývatnssveit
I»ó ckkl líkur til þcss
að cldiii' sé uppi.
Siðastliðið laugardagskvöld
sáust leiftur mikil í suðri frá
bæjuin í Mývatnssveit. Átti tið-
indamaður Tímans í gær tal við
séra Magnús Má Lárusson á
Skútustöðum. Kvað hann leift-
ur þessi hafa sézt við og við
hátt á þriðja klukkutima. Var
þá sunnanátt, talsverð gola, en
himininn heiður þar nyrðra.
Ekki telur þó séra Magnús
Már, að þessi leiftur hafi stafað
frá eldgosi, heldur hafi einung-
is verið um eldingar og snæljós
að ræða. Sé ekki fátítt, að slíkra
fyrlrbæra verði vart.
Á sunnudagsmorguninn var
að fólksbifreiöin lenti undir
pall aftari bifreiðarinnar og
kastaðist út í skurð. Bifreiðin
valt þó ekki um koll, en við 'á-
reksturinn slösuðust ailir, sem
í henni voru, enda var höggiö,
sem hún hlaut viö áreksturinn,
þungt og mikið. Lagðist mæla-
borðið alveg aftur í fremra sæt-
ið og sat bifreiðastjórinn þar
fastur. Varð honum ekki náð
burtu, fyrr en vélarhús bifreið-
arinnar hafði verið losað frá.
Var hann þá meðvitundarlaus.
Var hann ekki ■ enn kominn ti!
meðvitundar í gærkvöldi.
Stúlkurnar meiddust allar, en
misjafnlega mikið. Ein þeirra
fékk snert af heilahristingi, og
allar skárust þær, bæði á höfði
og annars staðar. Meiðsli engrar
þeirra eru þó talin mjög alvar-
leg.
Fer hér á. eftir frásögn Árha
Benediktssonar, forstjóra Mjólk-
ursamsölunnar, er fréttamaður
Tímans átti tal við i gær.
Vélarnar koma hver af
annarri.
— Það er verið að endurnýja
allan vélakost Fíóabúsins og
mjólkurstöðvarinnar hérna, —
sagði Árni. Vélar hafa verið að
koma smám saman i haust og
í vetur og er nú allt komió til
Flóabúsins. Megnið af vélum
mjólkurstöðvarinnar er einnig
komið, en þó vantar enn ýmis-
legt, þar á meðal stærstu vélina
—- flösku-uppþvotta- og.áfyll-
ingarvél. En við vonum, að hún
komi f vetur eöa vor, og svo og
aðrar vélar og vélahlutar, sem
enn vanta.
Danskir sérfræðingar ganga
frá vélunum, sem komnar eru.
Þrír danskir sérfræðingar,
einn verkfræðingur og tveir
aðstoðarmenn hans, eru komnir
hingað til lands til þess að koma
vélunum þar fyrir, sem þær eiga
aó verða, og ganga frá þeim.
Settu þeir fyrst niður nýja ger-
ilsneyðingarvél í gömlu mjólkur
stöðina, er verður notuð þar til
bráðabirgða, þar til nýja stöð-
in getur tekið til starfa.
Var byrjað að nota þessa nýju
.gerilsneyöingarvél á laugardag-
inn var. Áður voru í gömlu
mjólkurstöðinni tvær ger-
ilsneyðingarvélar, sem orðnar
eru mjög slltnar. Þær hafa nú
lokið hlutverki sínu.
hinar nýju vélar þess. Eins og
ég tók fram áðan verður allur
vélakostur Fióabúsins endur-
nýjaður, og er allt komið, sem
til þarf.
Fara austur að Selfossi
í vikunni.
Þessir dönsku menn fara aust-
ur í mjólkurbú Flóamanna núna
í vikunni til þess að setja saman
veður skírt og jöklasýn frá
Skútustöðum. Sást hvergi votta
fyrir mekki yíir Vatnajökli.
í gær v^r flogið yfir Kverk-
fjöll og Grímsvötn. í þeirri för
voru nokkrir kunnir náttúru-
fræðingar, sem fýsti að svlpast
að eldsummerkjum þarna á há-
lendinu. Veður var gott og
skyggni ágætt. Hvergi sáust
nein merki um eldsumbrot, ekk-
ert öskufall né nein merki um-
brota.
Arni Benediktssori.
Það er vitanlega mikil vinna
aö ganga frá svo miklum véla-
kosti, sem hér er um að ræðá,
en innan mjög skamms tima
munu þó bændur á Suðurlandi
sjá mjólkurbú sitt búið hinum
nýjustu og fullkomnustu vélum,
sem nú eru fáanlegar.
Mjólkurstöðin í Reykjavík von-
andi tiibúin i sumar eða haust.
Þegar búið verður að ganga
frá vélunum eystra, mun verða
byrjað að koma fyrir vélakosti
mjólkurstöðvarinnar nýju. Eru
(Framhald á 4. síðu)
Kosið í stjórn síldar-
verksraiðjanna
Kosning fimm manna í stjórn
sildarverksmiðja ríkisins og jafn
margra varamanna, allra til
þriggja ára, fór fram á fundi í
sameinuðu þingi.
Aðalmenn voru kjörnir Ey-
steinn Jónsson ráðherra, Er-
lendur Þorsteinsson, fram-
kvæmdastjóri á Siglufirði, Þór-
oddur Guðmundsson á Siglu-
firöi, Sveinn Benediktsson fram-
kvæmdastjóri og Júlíus Hav-
steen sýslumaður.
Varamenn voru kjörnir Jón
Kjartansson, skrifstofustjóri á
Siglufirði, Finnur Jónsson al-
þingismaður, Haraldur Guð-
mundsson, skipstjóri á ísafirði,
Jón Þórðarson, framkvæmda-
stjóri á Siglufirði og Elías Þor-
steinsson, útgerðarm. í Kefla-
vík. — Stjórnin kýs sér sjálf
formann.
Glæsileg sarakoma
Framsóknarmanna
í Reykjavík
Ráðherrar Framsókn-
arflokksins hylltir.
Framsóknarfélögin í Reykja-
vik boðuðu til skemmtisam-
komu í samkomusal Mjólkur-
stöðvarinnar síðastliðið föstu-
dagskvöld. Þátttakendur voru
svo margir sem húsrúm frekast
leyfði, og var þó ekki nema
vika liðin frá síðustu skemmtl-
samkomu Framsóknarmanna.
Byrjað var með því að spila
í hina einkar vinsælu Framsókn-
‘ arvist. Að henni lokinni fluttu
[ ráðherrarnir ^ Eysteinn Jónss/on
jog Bjarni Ásgeirsson snjallar
! ræðtv"- Var þeim forkunnar vel
! tekið og nokkru seinna voru
| þeir hylltir af öllum samkomu-
gestujn með miklum fögnuði.
Þátttakendur samkomunnar
skemmtu sér hið bezta fram til
íklukkan þrjú um nóttina við
'söng, spil, samræður og dans.
j Allur blær samkomunnar var
1 með sérstökum ágætum.