Tíminn - 08.03.1947, Blaðsíða 3
47. blað
TÍMINN, laagardagiiut 8, rnarz 1947
3
DAMRMINNING:
Eggert Stefánsson
hcildsali á Akureyri
í dag verður til moldar taor-
inn Eggert Stefánsson heildsali
á Akureyri. Hann andaðist að-
faranótt hins 26. f. m., á 62 ald-
ursári, f. 21. des. 1885.
Eggert var af merkri ætt,
voru foreldrar hans síra Stefán
Jónsson, prestur á Þóroddsstað
í Suður-Þingeyjarsýslu og kona
hans, Anna Kristj ánslóttir frá
Laxamýri, en séra Jón afi
Eggerts, var sonar sonur Sveins
Pálssonar, hins kunna læknis og
náttúrufræðings.
Eggert missti föður sinn barn
að aldri og ólzt eftir það upp
með, móður sinni. Innan við tví-
tugt fluttist hann til Akureyrar
og fékkst þar við verzlunarstörf
í nokkur ár.
Þegar landssíminn tók til
starfa fyrir rúmum 40 árum,
lærði Eggert simritun og var
eftir það í mörg ár símritari og
fulltrúi símstjórans á Akureyri
Eftir að hann lét af þeim
störfum gerðist hann heildsali
á Akureyri og rak þá atvinnu til
dauðadags.
Kona Eggerts var Yrza, -f.
Níelssen. Meðal barna þeirra
eru sr. Stefán á Staðar-%Hrauni
og Lárus, er lært hefir björgun-
arstörf í Ameríku og fæst nú
við þau störf hér.
Enginn stormur stóð um
Eggert sál. í lífinu og ekki tók
hann mikinn þátt í opinberum
rnábím, þó hann hefði áhuga á
þeim.
En hann var bezti drengur og
vinsæll, ástríkur sorjur móður
sinnar, góður bróðic og um-
hyggjusamuf og kærleilfsríkur
faðir barna sinna. Veit ég að
sár harmur er að þeim kveðinn
við fráfall hans.
B. St.
Á víbavang i
(Framhald af 2. slöu)
múnista í Kron“. Jónas Jónsson ,
barðist sjálfur fyrir þeirri
framkvæmd, sem hann orðar nú
svo. Sé hér um að ræða sök við
Helga Lárusson, er J. J. því einn
af helztu sakamönnunum.
Leitað eftir lægstu hvötum.
Hér verður ekki rakinn
sparðatíningur J. J. í þessari
skrá, en óspart er þar talað til
þess, sem verst er í eðli manna,
hégómagirni, v.aldagræðgi, fé-
girndar og hofmóðs. Ef menn
lesa skrána með rökréttri hugs-
un, virðist höfundurinn ætlast
til þess, að allir sem kosnir eru
til einhvers trúnaðar, sitji þar
ævilangt, en auk þess sé stöðugt
hópum nýrra manna bætt við.
Þannig er það reiknað flokks-
forystunni til syndar ef ein-
hverntíma hefir skipt verið
um miðstjórnarmann ,en auk
þess er hún sökuð um að hópur
manna, 'sem aldrei hefir þar
setið, hafi verið felldir frá mið-
stjórn. Er ekki gott að sjá
hvernig J. J. hefði farið að því
að rúma alla í miðstjórn, en
skipulagsgáfan hefir aldrei ver
ið hans sterka hlið.
Hitt er gamall háttur rógbera
að leita til lægstu hvata manna.
í mesta lagi 10 af hundraði
kunnu að lesa og skrifa. Þeir
tóku við ríki með lénsherra-
skipun. Með miklu átaki reyndu
þeir að koma þessu ríki jafn-
hliða öðrum Evrópulöndum, sem
það að mörgu leyti var hundruð
ára á eftir. Fyrsta verkefnið
var þá að hefja fólkið til
mennskra lífskjara frá lægingu
og eymd, sem var óþekkt á Vest-
urlöndum. Þar hafði ekki verið
neinn áhugi á kjörum og lífi
þessara miljóna, sem voru svo
ósegjanlega fátækar. Það eina,
sem menn- þekktu til Rússlands,
stafaði frá kynnum við yfirstétt-
arfólk, sem ferðaðist úr landi
og nokkrum skáldsögum, sem
lesnar voru með listarnautn og
lagðar frá sér með andvarpi. En
nýju mennirnir í Rússlandi létu
sér ekki nægja að andvarpa, og
það sem þeir kappkosta í dag,
og væntanlega miklu lengur, er
fyrst og fremst að gefa þjóðinni
takmark og stefnu. Það líður á
löngu þar til í Rússlandi verð-
ur athafnafrelsi í okkar skiln-
ingi og fólk lifir þar samkvæmt
frelsishugsjónum okkar. En við
skulum reyna að skilja, að sam-
anburöur á okkur og Rússum
verður aldrei réttur. Grundvöll-
ur tilveru okkar er svo frá-
brugðinn, að þar eru engar hlið-
stæður.
— Hefir sá þegnskapur, sem
rússneska þjóðin sýndi á stríðs-
árunum, orðið til þess, að af-
skipti ríkisvaldsins eru minni?
— Um ástandið nú get ég sagt
það, að frjálsræði einstaklings-
ins er það mikið, að hver og
einn hefir aðstöðu til að fylgja
þróun landsins, gagnrýna og
andmæla ójöfnuði.
— Eitt af undirstöðuatriðum
vestríens lýðræðis, er viður-
kenning mannréttindanna. Er
það svo fyrir Rússum almennt?
— Að nokkru leyti er þessu
svarað með því, hvernig snúizt
var við í máli höfundarins, sem
skrifaði svo að hættulegt var
„þjóðinni, flokknum og stjórn-
inni'. Rikið skipar annan sess i
vitund Rússa en Vesturlanda-
bú>-. Við eigum kröfur gagn-
vart ríkinu. Rússinn finpur sig
fyrst og fremst hafa skyldur við
það. Sú tilfinning byggist eink
um á vitund þess, að velferð
ríkisins tryggir velferð hins ein
staka manns, það er, að fram-
farir nást aðeins með félagsá-
tökum, og það er æskulýð Rúss-
lands nú almennt ljóst. Því
finnst Rússum það sjálfsagt, að
rikið geti tekið fljótt, ákveðið og
fast í taumana, ef nauðsyn þess
krefur.
— Hver eru nú helztu vanda-
mál í Rússlandi?
— Lfskjör þjóðarinnar. Þau
ráða öllu. Það er hægt að seinka
uppbyggingu landsins en hún
verður ekki stöðvuð. Spurningin
er því sú meðal annarra þjóða,
hvort þær vilja flýta fyrir eða
tefja það, að lífskjör almennings
í Rússlandi verði góð. Eftir því
svari fer það líka, hvort fram-
lengja eigi það ástand, aðstríðs-
hræðslan sé fast hlutskipti frá
degi til dags. Hingað til hefir
verið reynt eftir mætti að tefja
fyrir Rússum, með því að neita
þeim um lán, en nú virðast vera
veðrabrigði í vændum. í Rúss-
landi var litið á fráfall Roose- |
velts, sem hið mesta afhroð.;
Þar sáu menn fyrsta stjórn- j
málaforingjann, sem með góð- j
vild og skilningi nálgaðist land
þeirra. Nú horfa allir til utan- ,
ríkisráðherrafundarins i marz.
Þar verða örlög Þzkalands ráð- '
in, en sennilega líka höfð til
meðferðar ennþá þýðingarmeiri
mál, sambúð Rússlands og
Bandaríkjanna.
(Framhald á 4. síöu)
Gunnar Widegren:
Ráðskonan á Grund
að hann ætlaði að láta eina hænuna leggjast á og
að hann ætlaði að útvega sér fáeinar gæsir. Svo virt-
um við fyrir okkur grísina og kúna, sem var úti á beit,
og loks lögðum við leið okkar meðfram kartöflugarð-
inum niður á bátabryggjuna. Þar handsamaði ha,nn
fallega geddu í polli og hafði með sér heim. Hann
sagði, að hana skyldi ég steikja til kvöldverðar. Þegar
gott væri veður, ættum við að matast úti á svölunum,
en inni í skrifstofunni hans, þegar eitthvað væri að
veðri, nema á sunnudögum — þá skyldi matazt í stáss-
stofunni. En er lengra kæmi fram á sumarið, ættum
við að borða úti á grasflötinni í garðinum.
— E-há — nú veit Anna, hvernig ég vil að því sé
háttað.
Morgunverður klukkan átta, aukabiti klukkan 12,
miðdegisverður klukkan 3, kaffi klukkan 5, kvöldmat-
ur klukkan 8, sagði hann — og þessi maður, hann
kvað vera að tala um að megra sig!
Grænmeti, egg og fisk á að nota eins mikið og unnt
er — nú, það er kannske ekki sem vitlausast. Þetta
var næsta skipun hans, — og svo er hér hún Hildi-
gerður, sagði hann.
Hildigerður stóð á miðju eldhúsgólfinú og gleypti mig^
með augunum. Hún var auðsjáanlega skilgetin dóttir
hinnar sænsku moldar, rjóð og sælleg, þrungin hreysti
og höfug af frjósemd. Hárið var ljóst, þykkt og óstýri-
látt, kinnarnar eins og á fljúgandi engli, sem þenur
lúður á altaristöflu, augun stór og kringlótt og hend-
urnar þykkar og gríðarlega kjötmiklar. Hún talar, þeg-
ar hún hvíslar, en hrópar, þegar hún talar.
Hún kom strax á móti mér, rétti mér rauða salt-
kjötshendina og hrópaði:
— Sælinú og velkomin, þó ég verði víst að fara, fyrst
hún er komin.
— Sæl, Hildigerður, og þakka þér fyrir, sagði ég og
hristi hönd hennar eins og ég gat, til lítilfjörlegs end-
urgjalds vinahótum hennar.
En rauðhærði drekinn sagði:
— Jæja, já — ég held, að ég þurfi ykkur nú báðar
tvær. Það verður of mikið að gera handa einni, og
það er bezt, að Anna fáist við matseldina og húsverk-
in, þá getur Hildigerður unnið erfiðisverkin, lagað til
í garðinum og hirt kúna og gert hitt og þetta af því
tagi.
— En hvað húsbóndinn er vænn ■ og Anna falleg,
sagði Hilligerður og roðnaði af hrifningu.
-— E-há, sagði þessi ágæti húsbóndi, og svo vona
ég, að ykkur semji vel.
— Mikil afdæmis ósköp, sagði Hildigerður og faðm-
aði mig að sér, svo að við lá, að bæði lungun púnkt-
eruðu, ef ég má bregða fyrir mig bílstjóramáli. Það
var auðfundið á faðmlaginu, að okkur hlaut að semja
vel. Ef til vill hefir húsbóndinn fundið það líka, þótt
honum tækist að forða sér undan, þegar Hildigerður
slengdi sleggjunum utan um mig, því að hann flýtti
sér út, án frekari ráðstafana.
Ég fór með gedduna út á eldhúströppurnar og slægði
hana, og heimiliskötturinn kom og kynnti sig og fékk
það af innvolsinu, sem hann vildi. Meðan ég var að
þessu kom Hildigerður líka út á tröppurnar með kar-
töflurnar, sem orðið höfðu eftir, þegar miðdegisverð-
urinn var etinn, og nú átti að brúna. Þessi annar há-
talari Grundarheimilisins — því að auk hennar er
hér útvarp — brýndi nú raustina og slöngvaði fyrstu
spurningunni út í ljósvakann:
— Hvurs vegna eru skyrturnar þínar merktar A. R.,
úr því þú heitir Anna Andersson?
Hanariú! Við þessu hafði enginn séð. Öll mín nær-
föt voru vel og greinilega merkt A. R. Ég kingdi munn-
vatni mínu, skaut tungunni út í kinnina og bar loks
fram spurningu til þess að ávinna mér umhugsunar-
frest:
— Hvernig veiztu það?
— Ég opnaði auðvitað töskuna þína og gáði að því,
manneskja, hvein í hátalaranum.
En nú hafði ég líka svarið á reiöum höndum.
— Já, það er ekki eins skrítið og ætla mætti, skil-
urðu? Það réðist svo skyndilega, að ég færi hingað, að
mér vannst ekki tími til þess að þvo nærfötin mín,
svo að ég' varð að fá lánuð föt hjá frúnni, sem útveg-
aði mér stöðuna. Þetta eru gömul nærföt, sem dóttir
hennar var hætt að nota.
Og þetta var líka, kerli mín, heilagur sannleikur.
Eða hér um bil það, að minnsta kosti. En ég skrifaði
það bak við eyraö, aö ég yröi að setja nýja stafi í nær-
fötin mín og læsa öllum mínum hirzlum, því að ég
á sitthvað í fórum mínum, sem eiginlega má kalla
kjarnorkusprengjur, eins og högum mínum er nú hátt-
að. Það gæti verið óþægilegt, ef Hildigerður kæmist
í það.
En hátalarinn hafði nú einu sinni náð fullum hljóm-
styrk, og niður í honum varð ekki þaggað með einu
handtaki, eins og þeim, sem keyptir eru í einkasölunni.
— Hvurs vegna eru þetta ekki alminlegar skyrtur og
buxur, heldur skyrtur og buxur, sem eru samfastar?
Bændur!
Gangið frá pöntunum yftar til kaupfé-
laganna nú.
Vorannir nálgast.
Samband ísl. samvinnuf álaga j
Bílstjórar, bifreiðaeigendur,
Eigum fýrirliggjandi hin ágætu BANNER battery-hleðslu-
tæki með hleðslustilli. Þessi tæki hlaða 2—6—12 volt.
Einnig PACY bifreiðakertin 14 og 18 m/m fyrir enska
og ameríska bíla.
Ennfremur kertaþráður, ljósaleiðslur og einangrunar-
bönd. — Sendum gegn póstkröfu um allt land.
Bílabúðin, Vesturgötu 16, Reykjjavik,
Sími 6765.
::
::
♦♦
♦♦
::
♦♦
♦♦
♦♦
♦♦
♦♦
::
♦♦
::
♦♦
♦♦
::
i!
Váltiirukekningafélag íslands.
Skemmtun
í Sjálfstæðishúsinu við Austurvöll mánudaginn 10. marz
kl. 20,30 til ágóða fyrir heilsuhælissjóð Náttúrulækninga-
félags íslands.
Til skeinmtunar verður:
1. Ræða: Úlfar Þórðarson, læknir.
2. íslenzk kvikmynd: Vigfús Sigurgeirsson.
3. Einleikur á píanó: Lanzky-Otto.
4. Búktal: Baldur Georgs.
5. Ávarp: Jónas Kristjánsson, læknir.
6. Dans.
Aðgöngumiðar fást í Verzlun Matthildar Björnsdóttur,
Laugavegi 34 A, í Verzl. Álafoss, Þingholtsstræti 2 og í
Verzl. Selfoss, Vesturgötu 42.
Öilum heimill aðgangur.
Váttúrulækningafélag fslands. H
!f 11
|
8
a
8
Vegna þess, að klukkunni var ekki flýtt í marzmánuði
verður að breyta ferðaáætlun skipa til Borgarness í eftir-
farandi form:
Frá Rv. Frá Bn.
Mánudagur 10. marz .*.... kl. 6 kl. 11
Þriðjuadgur 11. marz kl. 8,30 kl. 18,30
Mánudagur 17. marz kl. 12 kl. 17,30
Þriðjulagur 18. marz ..... kl. 11 kl. 18,30
Mánudagur 24. marz kl. 6 kl. 10
Þriðjudagur 25. marz kl. 7,30 kb 17
Föstudagur 28. marz kl. 10 kl. 13
Að öðru leyti helzt áætlunin óbreytt.
H.f. Skallagrímur
Sími 6420.
Auglýsing
um útflutning á gjafabögglum
Með tilvísun til auglýsingar ráðuneytisins, dagsettri 11.
desember síðastliðinn, auglýsist hér með, að sú breyting
hefir verið gerð á reglunum um veitingu útflutningsleyfa
fyrir gjafabögglum, að eftirleiðis verða slík útflutningsleyfi
einnig veitt fyrir lítils háttar magni af nýjum fatnaði og
vefnaðarvörum (aðallega efni í nauðsynlegan íverufatnað)
til íslendinga þeirra, er dvelja erlendis við nám, til lækn-
inga eða annarra svipaðra nauðsynlegra erinda.
Jafnframt verður þá hætt að veita slík útflutningsleyfi
fyrir notuðum fatnaði, nema þeim, er ferðafólk venjulega
hefir með sér á ferðalaginu. Öll útflutningsleyfi fyrir gjafa-
bögglum eru afgreidd í Austurstræti 7 í Reykjavík.
7. marz 1947.
VitSskiptamálaráðimeytifl.