Tíminn - 19.03.1947, Blaðsíða 3

54. blaS
TÍMIIMV. miðvikndagimi 19. marz 1947
3
C^inn
(J3irl?ib (
>einn
(Baldvin Baldvinsson á Ófeigsstöðum).
Svo löng er þá orSin mín ævi,
— mín útgerí^ 4 tímans sævi,
að erjur og rót
sem um 'aldamót
Fór að vonum frænkunni,
fjörugri konu og gáfaðri
yfir honum undrandi:
„Eru þeir svona í Kinninni?"
(Sbr. vísu frú Valgerðar í Múla).
Þér geislandi gáfnabjarmi
og glettni lékU á hvarmi.
Sem léttfleyg ör
þér lágu á vör
hér urðu, þá deilt var um stjórnarbót, jafnt leikandi glettni og meinleg svör,
nú sögunnar eign er orðin
— sá eigin minninga forðinn.
Hve hissa stóð Heigull og Vani
við herópið: Skiljið við Dani.
Þá litið var enn
á Landvarnarmenn
sem Ieikfífl og skýglópa í senn.
Sú æska erfði þó landið.
Við öll hjuggum síðast bandið.
Með metnað ég minnist þess tíma,
er magnaðist sjálfstæðis glíma.
Þá kynnist ég við
það kappalið,
sem kaus heldur stríð en mútufrið.
Þá urðu með okkur kynni,
sem aldrei hverfa úr minni.
Þann hátt höfðu foringjar fornir
þá fram voru gunnfánar bornir:
sá manna þar,
sem mestur var,
bar merkið í brjósti fylkingar.
Og hæft hefði þínum herðum
það hlutverk í sigurferðum.
það ættar einkenhið sanna
þeirra Illugastaðamanna.
Varst markviss á málþingum skæðum
og mjúkur í gamanræðum.
Og fyndnin var
svo frá þaö bar
og fundvís á tvíræðar líkingar.
Hjá glaðsinna öld var sá gestur
gleðinnar fulltrúi beztur.
Nú horfin er helftin aldar
og hetjurnar moldu faldar.
Það harðsnúna lið,
sem hlífðist ei við,
en heimtaði skilnað og fullveldið,
sem þorði að segja hið sanna,
er svall dýpst í hugum manna.
Hann gengur til hvíldar glaður
hinn gamli Landvarnarmaður.
Hann öruggur veit,
að efnd voru heit
og unnið af dyggð fyrir hérað og sveit,
þar varinn hinn veiki bróðir,
þá voru hér Iéttastir sjóðir.
Að sigraði sjálfstæðis andi,
að sól skín of frjálsu landi,
það lifðir þú
og að lögð er nú
til ljómandi framtíðar hástrengd brú.
En skarð er hjá Birkibeinum,
í brjóstvörn er færra — einum.
Sigurður Jónsson á Arnarvatni.
Meir um ormaiyf
Björn Sigurðsson læknir skrif-
aði um ormalyf í Tímann. Þar
virðist mér hann blanda saman
byrjunarreynslunni af Dungals-
lyfinu og raunverulegu gildi
þess. — Að áliti hans, aðhyllast
langsamlega flestir bændur
skoðanir hans og með þessu
trompi hyggst hann að geta
sannað mál sitt.
Það spillir ekki, þó mínar
skoðanir fái fram að koma, því
ef til vill eru þær réttari. Líka
veit ég nokkra bændur, sem eru
mér sammála, og þess vegna
bii'ti ég hér með úr bréfi frá
bónda úr Dalasýslu: „Þegar
farið var að selja tetráklórkol-
efni þá bar talsvert á ormaveiki
hjá mér. Notaði ég lyfið einu
sinni, og sum árin tvisvar, í féð.
Ég var ánægður með árangur-
inn, því ormarnir virtust hverfa.
En nokkrum árum seinna fór
mæðiveikin að breiðast hér út
og ýms óhreysti að koma fram
í fénu, og t. d. hér fórst y5 hluti
af ánum veturinn 1940—’41.
Síðan hefi ég ekki gefið ám
þetta lyf, en lömbum einu sinni
á vetri, nema í fyrravetur, að-
eins nokkrum hluta þeirra. Þá
bar á deyfð og lasleika í þeim er
á leið, en hin lömbin virtust vel
frísk. — Síðan ég hætti að gefa
þetta lyf, hefir heilsa fjáfins
sífelit farið batnandi, svo aö
tvö síðustu ár hafa engin van-
höld átt sér stað vegna sjúk-
dóma.“
Læknirinn þarf því ekki að
móðgast vegna skoðana minna
í ormalyfs- og pestarmálum.
Það er grundvallarregla í lækn-
isfræðinni, að valda ekki neinu
tjóni með lyfjum, og þessari
reglu fylgja góðir læknar. Þess-
vegna ber að hafa hugfast, að
gamla ormalyfið er sterkverk-
andi lyf, sem mikil áhrif hefir
á skepnuna. Of mikil notkun
þess getur haft heilsuspillandi
áhrif. Á íslandi hefir fé líklega
verið gefið tiltölulega meir sam-
tals af tetraklórkolefni, en i
nokkru öðru landi.
Ég hygg, að vísindalega séð
megi telja tetraklórkolefni úr
elt ormalyf, vegna þess, að betri
og hættuminni lyf eru komin í
staðinn. En Björn Sigurðsson
læknir er ekki dýralæknir, og
þess vegna gáir hann ekki að
því, að margt í grein hans er
orðið úrelt á sviði dýralækn
inga.
Löng svelta á fé í sambandi
við ormalyfsinngjafir er óhag-
kvæm. Ýmsir fleiri ókostir
fylgja tetraklórkolefnisnotkun
og sérstaka leikni þarf til þess
að gefa það rétt inn. Þá þarf
að vera til móteitur, ef kindur
veikjast. Allt þetta bras er
nauðsynlegt og samt hefir
rannsóknarstofan mildað lyfið
með leynilegum blöndunarað-
aðferðum. Læknirinn misskilur
og heldur, að ég vilji eigna mér
ormalyfið Fenothiasin. Þetta
gæti rannsóknarstofan gert og
þá mundi hún eiga fleiri út-
lend ormalyf en Dungalslyf.
Það þarf á réttum tíma að
skrifa í blöð bænda um nytsöm
dýralyf, sem búið er að þraut-
reyna í heiminum. Það hefir
dregizt í þrjú ár, að nauðsyn
legar upplýsingar kæmu frá
rannsóknarstofunni til bænda
um nýtt ormalyf, sem þeir munu
hafa mikinn hag af að nota.
Almenna notkun lyfsins þurfti
að innleiða miklu fyrr og hætta
við gamla lyfið. Þá held ég, að
féð yrði hraustara, eins og
reynslan virðist ætla að sýna.
Egilsstöðum, 8. febr. 1947.
Bragi Steingrímsson,
dýralæknir.
Gunnar Widegren:
Ráðskonan á Grund
mér kemur ekki við, svo að ég þagði eins og steinn.
Og skrokkurinn á henni er hvítur og mjúkur eins og
á nýgotnum grís, og hún skrifar svo fallega, að maður
gæti haldið, að hún væri alltaf að skrifa forskrift.
— Æ-æ-æ, stundi ég uppi í glugganum. Þ'að er
merki um það, að nú væri nóg komið. Maja spratt upp
og sagði:
— Berið þér nú litla borðið inn, Hildigerður. Ég ætla
að skreppa upp til Önnu og vita, hvernig henni líður.
Við föðmuðum hvor aðra, þegar hún hafði lokað á
eftir sér dyrunum, og hlógum okkur máttlausar. Loks
sagði ég:
— Ég bít þig á barkann hérna bak við hurðina, ef ég
fæ ekki mat tafarlaust.
Maja hljóp niður eftir mat, sem hentaði tannpinu-
sjúklingi, og ég hámaði í mig. En meðan þessu fór fram
hafði bíllinn náðzt upp úr skurðinum, svo að stutt
varð um kveðjur. Maja lofaði samt að skrifa móður
minni og segja henni allt af létta og biðja hana að
senda mér eitthvað af nærfötunum, er væru merkt
A. A. Og þau skal Hildigerður fá áð sjá, þegar þau
koma.
Þar með lauk eiginlega þessum viðburðaríka degi.
Daginn eftir tókum við húsbóndinn okkur til og
sóttum spínat út í garð. Þá spurði húsbóndinn:
.— Anna lítur víst Lundkvist á vörubílnum hýru
auga?
— Getur vel verið, sagði ég.
— Já — lítill fugl hvíslaði því í eyra mér, að dá-
lítil ástarsaga væri að gerast hérna í námunda við
mig, sagði hann.
— Getur vel verið — ef ég fæ að vera hér kyrr, sagði
ég, og lézt vera til í allt.
— Hvað? sagði hann — vera hér kyrr? Ég hélt, að
allt væri klappað og klárt ykkar á milli.
— Okkar á milli? sagði ég og þóttist vera meira for-
viða heldur en þótt ég hefði heyrt andlátsfregn
sjálfrar mín. — Mér, sem finnst svo mikill hjónasvip-
ur með honum og Hildigerði, að ég hefi einsett mér
að koma þeim í hnapphelduna áður en sumarið er úti!
Ég leit sákleysislega á hann, og þeirri sjón, sem ég
sá, gleymi ég aldrei: Rauðkálshausinn úfinn eins og
hanarass í vindi, munnurinn galopinn, augun upp-
sperrt af undrun og áfergju. Ég rétti úr mér eins og
ekkert hefði í skorizt og spurði ósköp rólega:
— Getur húsbóndinn látið sér lynda aborra og
spínat-jafning í hádegismat? Það eru fáeinir aborrar
eftir niðri í lóninu.
— Jú, sagði hann og varð ennþá álkulegri en áður.
En ég sigldi inn í eldhúsið með matrónulegum virðu-
leik og körfur í báðum höndum, fullar af spínati, sem
átti að sjóða niður.
Bless!
Anna Andersson.
FJÓRDI KAFLI.
Hjartans engillinn minn!
Bráðum er komin Jónsmessa og farið að togna úr
deginum, segir Hildigerður. Allt, sem lifir og dreg-
ur andann hér á Grund, þrífst og dafnar, nema sjálf-
ur húsbóndinn — hann er óðum að fá á sig manns-
mynd. Hann viktar sig einu sinni í viku, skrifar út-
komuna í dagatalið á skrifborðinu sínu og talar um
það eitt við morgunverðarborðið, hve ört hann megr-
ist. Ég' vikta mig lika einu sinni i viku og krota þyngd-
araukann á blað. Enn vantar þó tólf pund til, að ég
hafi náð minni fyrri þyngd, en þau skulu sannarlegá
koma. En þess bið ég himnaföðurinn sífelldlega, að
þau deilist jafnt utan á kroppinn á mér.
Vel á minnzt — ég stelst til þess að vikta mig á
vog húsbóndanns, en jafnvel þetta saklausa uppátæki
mitt hefir orðið orsök hinna æsilegustu atburða. Og
nú skal ég segja þér, í hvílíkum ævintýrum ung stúlka
getur lent hérna úti í smálenzku sveitunum.
Það var einn morgun eftir árbítinn, að húsbóndinn
kunngerði, að hann ætlaði að róa út á vatn og leita að
aborramiði, sem skóarinn í Kjarrhólum vísaði honum
á. Gott, hugsaði ég — nú skal ég grípa tækifærlð. Það
var dálítið, sem ég ætlaði að gera — ég hafði einmitt
einsett mér að sitja um hentugt tækifæri.
Eins og þú getur skilið hefi ég alltaf orðið að vikta
mig eins og' ég kom fyrir og siðan dregið frá áætlaða
þyngd umbúðanna. Nú hafði mér dottið í hug að rekja
utan af mér umbúðirnar og vikta þær í eitt skipti
fyrir öll — það er að segja fara úr fötunum og vikta
þau. Þá gat ég dregið þyngd fatanna frá heildar-
þyngdinni, það sem eftir var sumars. En hyggin og for-
sjál manneskja eins og þú hefði auðvitað hlaupið upp
i herbergið sitt, haft fataskipti og farið svo niður með
haminn og lagt hann óttalaust á vogina. En þær voru
hvorugar svo út undir sig, Anna Andersson né Alfa
Rósengren.
Sendisveinar
Vantar elim til tvo sendlsvelna
nú þegar
Samband ísl. samvinnuf élaga
TILKYNNING
frá Tryggingastofnun ríkisins
Þeir, sem telja sig öðlast rétt til bóta samkvæmt lögum
um almannatryggingar, eru hér með áminntir um að
senda umsóknir tafarlaust, er þeir uppfylla skilyrði til
bótanna.
Eftir lok marzmánaðar verður lfeyrir ekki reiknaður
lengra aftur í tímann en frá fyrsta degi þess mánaðar,
sem Tryggingarstofnunin eða umboðsmaður hennar fær
umsóknina, nemt alveg sérstaklega standi á.
Reykjavík, 14. marz 1947.
Ti*yggingastofiiuii ríkisius.
L.v. Bjarki
hleður vörur til Akureyrar í dag
Vörumóttaka við skipshlið til
kl. 5.
GUNNAR GUÐJÓNSSON,
skipamiðlari.
M.s. „Grebbestroom”
Frá Amsterdam 22. þ. m.
,Frá Antwerpen 25. þ. m.
Frá Hull 27. þ. m.
EINARSSON, ZOÉGA & Co. hf.
Hamarshúsinu,
Símar: 6697 & 7797.
Á öðru ári friðarins
Enn valsa vopnaðir erlendir
nermenn í hjarta höfuðborgar-
innar. — Það er kvöld. Menn
Dyrpast á Hressingarskálann til
að njóta friðsæls þyss kaffihúss.
ins. Allt í einu dettur ysinn nið-
ur. Öllum verður órótt. Tveir
amerískir lögregluþjónar ganga
milli borðanna. Þeir eru girtir
skammbyssubelti, með kylfur í
hendi, en hvítan hjálm á höfði
og ganga eins og Gestapómenn
— stekkur ekki bros. — Það
gerir þeim ekki heldur, sem
sitja við borðin.
Þetta er daglegur viðburður.
En úti í Austurstræti slangra
tveir drukknir dátar á stúlku-
veiðum.
Á Keflavíkurflugvellinum er
auglýst að, æskilegt sé, að her-
menn séu í borgarabúningi, þeg-
ar þeir fari til Reykjavíkur..
Rolex
Rolex-verksmiðjurnar eru
brautryðjendur í gerð ná-
kvæmra armbandsúra og
eiga einkaleyfi á sérstakri
gerð vatnsþéttra úrkassa.
Þær hafa unnið sér heims-
nafn fyrir nákvæmni og
frágang úra sinna.
Höfum ávallt gott úrval af
Rolex-úrum
Einkaumboð á íslandi.
Sendum gegn póstkröfu.
Rökþrot HeiradeÍlinga
Þeim varð svarafátt, piltun-
um, sem skrifa fyrir Helmdall,
þegar rök voru færð fyrir ósann-
indum þeirra. Þeir vikja nokkr-
um orðum að þessari síðu og
segja, að efni hennar sé „bjána-
legt“. Engin rök eru færð fyrir
þeirri fullyrðingu. Upphrópanir
og rökþrot einkenna þeirra
skrif. Þegar sannleikurinn er
sagöur, kalla þeir það „bjána-
legt“. Þeir bera ekki meira traust
til dómgreindar lesenda. Það er
ekki gæfumerki að byggja mál-
stað á vanrökum og kasta fram
fánýtum fullyrðingum.
Ritstjóri íslendings á Akur-
eyri þóttist verða hissa á því, að
nokkrir ungir Framsóknarmenn
skyldu vera til. Heimdellingar
tóku undir. Raunin er sú, að
þeir eru farnir að sjá fyrir ört
vaxandi fylgi æskunnar við rót-
tæka umbótastefnu Framsókn-
arflokksins. Þeir vita, að ótak-
markað einstaklingsframtak á
ekki við hugsjónir æskunnar.
Til kaupenda Tímans
í Reykjavík
Oft veldur miklum leiðindum,
hve erfitt er víða í bænum að
koma blaðinu með skilum til
kaupendanna. Það eru vinsam-
leg tilmæli til þeirra, sem verða
fyrir vanskilum, að þreytast
ekki á að láta afgreiðsluna vita
um þau, þar til þau hafa. verið
löguð og jafnfratm að leiðbeina
börnunum, sem bera út blaðið,
hvar bezt sé að láta það. Þeir
kaupendur,sem búa utan við að-
albæinn og fá blaðið í pósti,
gerðu Tímanum mikinn greiða,
ef þeir borguðu andvirði blaðs-
ins á afgreiðslunni. — Þó að
kaupendafjöldi Tímans í Rvik
hafi tvöfaldazt nú á rúmlega
einu ári, þá væru kærkomnir
fleiri áskrifendur í bænum.
Sími afgreiðslunnar er 2323.
Þeir nota stór orð, en dylja
sannleikann. Það ber ekki vott
mikils lífsmarks andlega.
Ef Island á ekki að verða
land, þar sem einstakir auðmenn
ráða yfir örsnauðum almenn-
ingi, þá verður æskan að skipa
sér gegn flokknum, sem vinnur
að því að vernda sérhagsmuni
stórgróðamanna, Sjálfstæðis-
flokknum. Hún skipar sér ekki
í flokk þeirra, sem vilja rúss-
neskt skipulag. Hún fylkir sér
um Framsóknarflokkinn.