Tíminn - 01.04.1947, Blaðsíða 3
63. blað
briðjjndaRÍnn 1. apríl 1947
3
MIMINGARORÐ:
Einar Oddur Kristjánsson
g'ullsmiður á ísafirðl.
Einar Odídur Kristján&son
gullsmiður á ísafirði fórst, eins
og kunnugt er, í flugslysinu við
Búðardal hinn 13. þessa mán.
Hann var sonur Kristjáns
bónda Árnasonar (Björnssonar
frá Hvammkoti) og Stefaníu
Stefánsdóttur, er lengstum
bjuggu að Skjalþingsstöðum í
Vopnafirði, fæddur þar 26. des.
1891. Upp úr fermingaraldri tók
hann að nema gullsmíði hjá
frænda sínum Birrii Árnasyni
og Baldvini syni hans. Hann
flutti til ísafjarðar árið 1916, og
átti þar heima síðan.
Árið 1918 kvæntist hann Hrefnu
Bjarnadóttur (skipstjóra Krist-
jánssonar frá ísafirði), myndar-
arkonu. Eignuðust þau þrjú
börn, sem öll eru á lífi upp-
komin: Garðar, stýrimaður,
Stefánía, skrifstofustúlka í
Reykjavík og Hjördís, í for-
eldrahúsum.
Einar Oddur stundaði iðn sína
jafnan, var góður og smekkvís
gullsmiður, en var þó hneigðari
fyrir ýms viðskiptastörf og af-
skipti af félagsmálum. Hann
hafði lengi verið umboðsmað-
ur Brunabótafélags íslands í
ísafjarðarkaupstað. — Hann
var í fasteignamatsnefnd og
síðari árin formaður húsa-
leigunefndar ísafjarðar. Hann
stóð framarlega í ýmsum félög-
um bæjarins. Starfaði hann
löngum mikið í Templararegl-
unni, vp,r jafnan einbeittur og
óhvikuli bíndindismaður, og
sóknharður formælandi banns
og bindindis. Þá tók hann lengi
mikinn þátt í málum iðnaðar-
manna, og var lengi í stjórn
Iðnaðarmannafélags ísafjarð-
ar. Hann var eindreginn sam-
vinnumaður og tók með áhuga
þátt í kaupfélagsmálum á ísa-
firði.
Hann tók sér fyrir hendur að
rækta æðarvarp á Skipeyri hér
innan við bæinn, fékk land hjá
ísafjarðarkaupstað, girti það,
bjó til hreiður og hafði um
þriggja ára skeið lagt mikla
vinnu og talsvert fé í þessa til-
raun, sem hann hafði trú á að
mætti takast. — Var hann von-
góður um árangur nú á s. 1.
sumri, þótt hann vissi að um
arðsvon væri ekki að ræða
næstu árin.
Almenn mál lét Einar Oddur
sig meira skipta en títt er um
menn, sem eigi standa þar í
fremstu röðum. Hugsaði hann
mikið um bæjarmálefni ísa-
fjarðar og lagði þar ótæpt til
mála í viðtölum. Á landsmálum
hafði hann einnig mikinn á-
huga, og kynnti sér það, sem
fram fór á því sviði. Var honum
yfirleitt síður tamt að binda sig
fast við flokka, en vildi hafa
svigrúm til aðfinninga hjá
stjórnmálamönnum, er honum
þóttu misgerðir fremja. Síðari
árin fylgdi hann þó Framsókn-
arflokknum eindregið að málum.
Einar Oddur var hispurslaus
í dómum um menn og málefni
í viðræðum og á málfundum.
Var hann jafnán ósmeykur við
að láta álit sitt í ljós, og hugs-
aði aldrei um það, hvort hann
var í meirahluta eða minni, en
sagði skoðun sína afdráttarlaust.
Hann var maður vinsæll, þótt
hann legði ekki stund á að tala
eins og öllum líkaði, og átti
marga kunnin^ja, er virtu á-
huga hans og ósíngirni í viðhorfi
til' almennra mála.
Einar Oddur fór glaður og
hraustur heiman frá sér í heið-
skýru og kyrru veðri og hugði
gott til að lyfta sér upp. Tæp-
um tveimur klukkustundum síð-
ar var hann horfinn í faðm
Hvammsf j arðar.
Kunningj um Einars Odds
Kristjánssonar er mikill sjónar-
sviptir að þessum orðglaða og
hressilega manni, sem virtist
eiga óteljandi erindum ólokið
við lífið og samferðamennina,
en hefir nú kvatt svo hastarlega
og öllum að óvörum.
ísafirði, 25. marz 1947.
Kr. J.
Nansen. Hvorugur þeirra var
bindindismaður. En þegar gera
þurfti sitt ýtrasta í nístandi
kulda norðursins, hafði hvorug-
ur þeirra áfengi um hönd og
Nansen lýsir reynslu sinni með
þessum orðum: „líéttast er að
fordæma áfenga drykki i heims-
skautaferðum.“
Þegar nýjustu vísindi og
fyllsta reynsla er lagt saman
verður því niðurstaðan þessi:
Þurfi að verjast kulda, ber að
varast áfengi. Það gefur ekki
hita, heldur tekur hita líkam-
ans. Það, að mönnum finnst sér
hitna, er sjálfsblekking.
Áfengi og vöðvastarf.
Þar var gamla skoðunin sú,
að i hóflegum skömmtum væri
áfengi gagnlegt,^— áð minnsta
kosti skaðlaust. Bændurnir í
Stange skrifuðu Stórþingu 1815:
„ — vinnandi fólk getur ekki
gert verk sín án þess að fá dag-
lega brennivínsglas.“
Gagnstætt þessu segir í starfs-
reglum, sem þrjú stærstu fyrir-
tæki í Þrándheimi settu 1940.
„Það er stranglega bannað að
hafa meðferðis eða neyta á-
fengra drykkja á vinnusta’ð eða
í vinnutíma. Brot gegn þessu
varða brottrekstri.“ — Þetta ef
sjónarmið samtiðarinnar.
Hér má nefna ýmsar greinar
íþrótta, sem mikillar líkam-
legrar áreynslu krefjast. Vís-
indamönnum og íþróttamönn-
um kemur saman um það, að á-
fengisnautn minnki afrekin.
Heimsfrægur íþróttamaður,
Ivar Ballángrud, sagði fyrir
nokkrum árum: „Fyrir mitt
leyti vil ég fyrst og fremst taka
það fram, að ég hefi alltaf ver-
ið bindindismaður, og hefði ég
ekki verið það, held ég að ég
hefði aldrei komist það, sem ég
hefi náð. Það er augljóst að
áfengi verður að vera fordæmt
meðal íþróttamanna. Það er.
ekki hægt að neyta áfengis og
halda jáfnframt sæti í fremstu
röð íþróttamanna. — Burt með
áfengið.“
Þetta voru orð manns, sem
hvað eftir annað hefir staðið
nærri heimsmetum, og er á sínu
sviði einn hinna allra fremstu,
sem uppi hafa verið. Og flestir
stallbræður hans segja hið
sama.
Mestum skaða
veldur áfengi við þau störf,
sem krefjast skjótrar hugs-
unar, viðbragðsflýtis, öryggis og
nákvæmni.
Hér hafa verið gerðar marg-
ar vísindalegar athuganir, og
niðurstaðan er sérstaklega at-.
hyglisverð, þegar um áfengis-
neyzlu í smáum stíl er að ræða.
Flestir vita, að mikil neyzla er
slæm, en halda þó að lítið eitt
sé meinlaust eða jafnvel gagn-
legt.
ÍFramhald á 4. síOu)
Gunnar Widegren:
Ráðskonan á Grund
Faðir okkar og tengdafaðir
Ágnst Þórarinssou,
andaðist á heimili sínu í Stykkishólmi aðfaranótt 27. þ. m.,
Börn og tengdabörn.
lega og svelgdi munnvatn sitt tíðar en hans var venja.
Hann hlakkaði auðsjáanlega til þess að njóta hinna
gómsætu jarðarberja úr garði sínum.
— Anna ber á borð portvín til hátíðabrigða, sagði
hann og leit til mín.
— Hvað veldur þeim íburði? spurði bróðir húsbónd-
ans. En Lára þagði og kjamsaði í sig piparrætur með
rjóma út á og sleikti á sér tanngarðinn í gríð og ergi.
— Það er dálítið, sem kemur óvænt, sagði húsbónd-
inn — dálítið, sem kemur óvænt. Og svo deplaði hann
augunum framan í mig. Er Anna ekki á sama máli?
— Það verða víst orð að sönnu, sagði ég og spurði
um leið, hvort ég ætti að hella víninú í kúluflöskuna,
minnug athugasemda Láru í hitt skiptið, þegar port-
vín var framreitt.
— Nei, sagði Lára, sem nú hafði lokið vísitazíu sinni
um tanngarðinn. Portvín á ekki að kæla.
Húsbóndinn leit upp í loftið, kingdi munnvatni sinu
og sagði:
— Hellið því í kúluflösku eins og vant er, og notið
minni flöskuna.
— Já, húsbóndi, sagði ég og flýtti mér út.
Þegar ég hafði hellt víninu á kúluflöskuna og
skenkt í glösin, skundaði ég inn með það, sem örlögin
höfðu ætlazt til, að kæmi á óvænt þann daginn —
skál með soðnum plómum.
— Plómur! sagði húsbóndinn og starði skelfdur á
skálina. Plómur — á ég að borða plómur — plómur?
Hvár eru jarÖEfrberin, sem við Anna skoðuðum í
morgún?
— Það er mér ókunnugt um, svaraði ég. Þau voru
horfin, þegar ég ætlaði-að fara að tína þau, og plóm-
ur voru hið eina, sem ég hafði handbært í svipinn.
Mér þykir þetta leiðinlegt. En ég get ekki við þessu
gert.
— Hver getur hafa komizt í garðinn? sagði húsbónd-
inn og varð æði sauðarlegur á svipinn.
— Það er vitaskuld frúin, hvein í Hildigerði, sem
komið hafði inn til þess að sækja óhreinu diskana. Ég
sá hána snudda lengi bograndi úti í garði og troða
einhverju upp í túlann á sér.
— Það gétur verið, að ég hafi stungið tveimur eða
þremur ögnum upp í mig um leið og ég gekk þarna
um, sagði Lára, undarlega hógvær og dálítið flóttaleg,
og hló við.
— Tveimur eða þremur um leið og hún gekk þarna
um! hrópaði Hildigerður, sótrauð af smálenzkri heift
og ódrepandi sannleiksást — tveimur eða þremur um
leið og hún gekk þarna um! Hún skreið þarna á hján-
um í fullan hálftíma. Ég gætti sjálf á klukkuna!
— E-há og einmitt, sagði húsbóndinn. Það er víst
magans fengur, sem í magann er komið. Nú fer Hildi-
gerður út og biður þess, að skapið kyrrist. Við borð-
um svo plómur dag.
En ég hneigði mig og sagði:
— Finni ég fáein ber í fyrramálið, skulu þau hér á
borðið.
— Ég efa ekki, að Anna 'reynir að gera sitt bezta,
sagði maður Láru.
— Það gera nú reyndar fleiri, bætti húsbóndinn við.
— Já — að minnsta kosti þú, þegar þú ert að
kenna vinnukonunum þínum að haga sér dónalega
við gesti þína, sagði Lára grimmdarlega.
Síðan voru plómurnar etnar — þó með lítilli matar-
gleði.
— Þakka þér fyrir þennan góða mat, sem við feng-
um — þrátt fyrir öll óhöpp, sagði bróðir húsbóndans.
f
Ættum við ekki að gera við löngu lóðina og leggja
hana í kvöld, ef hann skyldi slá yfir þoku með nótt-
inni?
— Alveg sjálfsagt, sagði húsbóndinn, og afla okkur
matar með heiðarlegum hætti.
En þessi sneið komst aldrei til rétts viðtákanda, því
að Lára hafði strunsað upp í gestaherbergið með þeim
innilega móðgunarsvip, sem sá einn getur sett upp,
er beittur hefir verið herfilegri rangsleitni að rauna-
lausu. Hún skellti hurðinni svo rösklega á eftir sér,
að það var engu líkara en skrugga hefði riðið yfir
húsið.
— Nú er hún í essinu sínu, bíbölvuð, tautaði Hildi-
gerður.
í næstu andrá kom húsbóndinn fram og hélt yfir •
lienni dálitla áminningarræðu. En það var bara eins
og að skvetta olíu á eld eða vatni á gæs.
— Ha? æpti Hildigerður og sveiflaði hnífnum og
uppþvottatuskunni, sem hún hélt á, fyrir framan nef-
ið á húsbóndanum. Á ég kannske að horfa þegjandi
upp á það, að hún æði stelandi og eyðandi yfir allt,
sem fyrir henni verður, eins og egypzk engisprettu-
hjörð? Við Anna höfum aldrei stundlegan frið fyrir
henni — við erum á hlaupum 'frá morgni til kvölds
við að tína upp skærin og silkivinzlin, sem hún
dritar frá sér, og stjana við endann á henni og þessu
huntdkvikindi, sem fylgir henni. Og hún hefir borið
þjófnað á Önnu, og tvo kjúklinga höfum við misst
hennar vegna, og mig hefir hún slegið utan undir. Já
Hjartanlega þakka ég öllum þeim, er sýndu mér samúð
og vinarhug við andlát og jarðarför konunnar minnar,
Margrétar Þorgrímsdóttnr,
eða heiðruðu minningu hennar á einhvern hátt.
Pétur Gunnarsson, Miðfjarðarnesi.
1. apríl 1947
verður skrifstofa kirkjugarðanna í Reykjavík flutt
í hið nýja skrifstofuhús fyrir ofan útfararkapelluna
i Fossvogi.
Fyrst um sinn verður skrifstofan opin alla virka
daga kl. 10—12 og 14—15 , á laugardögum þó aðeins
kl. 10—12. Sími skrifstofunnar er 7712.
Kirkjugarðsstjórnin í Reykjavík
K. Zimsen.
:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::
Kirkjugaröurinn í Fossvogi
Frá og með 1. apríl 1947 verður ganghliðinu á aust-
urgirðingunni lokað kl 17 alla virka daga vikunnar
nema á laugarlögum kl. 12. Á sunnudögum verður
hliðið ekki opnað. Jafnframt þessu verður opnað
ganghlið á norðurgirðingunni og gengið um það frá
kapellulóðinni. Verður það hlið opið alla daga vik-
unnar og umgangur um kirkjugarðinn frjáls eftir
sömu reglum og gilt hafa.
Kirkjugarðsstjórnin í Reykjavík
K. Zimsen.
:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::
Auglýsing frá Viðskiptaráöi
um yfirfærslu á vinnulaunum
Viðskiptaráðið hefir ákveðið að veita framvegis
þeim erlendu mönnum, sem hér dvelja og fengið
hafa atvinnuleyfi hér á landi/leyfi til yfirfærslu á
vinnulaunum, svo sem hér segir:
15 af hundraði af sannanlegum tekjum umsækjanda,
þó aldrei hærri upphæð en 300 íslenzkar krónur á
mánuði.
Reykjavík 28. marz, 1947.
Viðskiptaráðið.
HOW YOU WILL
BENEFIT BY READING
1
the world's daily newspoper—
THE CHRISTIAN SCIENCE MONITOR. You wi,r ,ind yourse„ on* c
the best-informed persons in your community on world offoirs when
you read this world-wide doify newspoper regulorly. You will goln
fresh, new viewpoints, o fuller, richer understonding of todo/s vitol
news—PLUS help from its exclusive feotures on homemoking, educo-
tlon, business, theater, music, rodio, sports.
Subtcribo now ,o
thls spccial "get-
acquaintcd" cffer
—5 wceks ,or?|
(O. S. íunds)
listen to "The Christian
Science Monitcr Views the
News" every Thursday
night over the American
Broadcasting Comoany
The Christian Science Publishing Society PB-5
One, Norwoy Street, Boston 15, Mass., U. S. A.
I Enclosed is $1, for which please send me The Christion
I Science Monitor for 5 weeks (30 issues).
Name_______......................................
Street.
lCity...
Zone.___State__
UTBREIÐIÐ TIMANN