Tíminn - 22.05.1947, Blaðsíða 1

RITSTJÓRI:
ÞÓRARINN ÞÓRARINSSON
ÚTGKPANDI:
FRAMSÓKKARFLOKKURINN
Slmar 2353 og 4373
PRENTSMIÐJAN EDDA hj.
I-ITSTJÓRASKRDj'STOFUR: (
EDDUHÚSI. Lindargötu 9 A (
\
öimar 2363 og 4373 )
AFGREIÐSLA, INNHEIMTA
OG AUGLÝSINGASKRIFSTOFA: \
EDDUHÚSI, Lindargöw 9 A \
Siml 2323 <
31. árg.
Reykjavík, fimmtudaginn 22. maí 1947
92. blað
Eignakönnunin:
Naf nskráning á innstæö
um í lánsstofnunum
Fjórði kaflinn í eignakönnunarfrumvarpi ríkisstjórnarjnnar
íjallar um nafnskráningu á innstæðum í lánsstofnunum. Þar eð
marga mun fýsa að kynnast þessum ákvæðum, verða þau birt
hér á eftir.
Yfirlýsingar um innstæðu.
Hver sá, sem á framtalsdegi á
innstæðu á einum eða fleiri
reikningum í banka, sparisjóði
eða annarri lánsstofnun, þar
með taldar innlánsdeildir sam-
vinnufélag, skal afhenda hlut-
aðeigandi lánsstofnun yfirlýs-
ingu til staðfestingar eignar-
heimild sinni á innstæðunni og
sýna samtímis vegabréf eða
nafnskírteini sitt. Þetta tekur
þó ekki til inneigna lánsstofn-
aria hverrar hjá annarri. ¦
Ef innstæðueigandi-er heim-
ilisfastur utan þess kaupstað-
ar eða hrepps, þar sem viðkom-
andi lánsstofnun er, getuf hann
afhent innstæðuyfirlýsingu til
formanns skattanefndar eða
skattótjóra, þar tsem hann á
heimili, en þeir senda hlutað-
eigandi lánsstofnun yfirlýsing-
arnar.
í 'innstæðuyfirlýsingu skal
greina heiti - lánsstofnunar,
númer innstæðureiknings eða
sparisjóðsbókar eða þau merki,
jsem hún er einkennd með, fullt
nafn innstæðueiganda, stöðu
hans og heimilisfang. Ef inn-
stæðueigandi er gift kona, skal
greina nafn og heimili eigin-
manns hennar, og sé eigandi
barn, innan 16 ára aldurs, skal
greint nafn og heimili föður eða
framfærslumanns. Ef fleiri en
einn eru eigendur að innstæðu,
skal greina nafn stöðu og heim-
ilisfang hvors eða hvers eiganda
um sig, og skýra frá, hvernig
eigna^hlutföll eru þeirra á milli.
Ef sami aðili á fleiri en einn
innstæðureikning í sömu láns-
ERLENDAR FRETTIR
Verkföllum fer nú fjölgandi í
Frakklandi og er bersýnilegt, að
kommúnistar róa þar undir í
þeirri von að geta steypt stjórn-
inni. Ramadier hefir látið svo
ummælt, að tvísýnt sé um fram-
tíð fjórða lýðveldisins, ef stjórn-
in verði að gefast upp í barátt-
unni ,gegn aukinni dýrtíð og
verSbólgu. Afleiðingin muni lika
verða auknar lántökur erlend-
is, en með hverri nýrri lántöku
séu Frakkar raunverulega að
framselja hluta af sjálfstæði
sínu. ,- • '
Mountbatten varakonungur
Indlands dvelur nú í London til
að ræða við stjórnina um,
hvernig valdaafsali Breta í
Indlandi skuli háttað. Líklegt
þykir, að Indlandi verði skipt í
tvö ríki, og ráði Hindúar öðru,
en Múhameðstrúarmenn hinu.
Miklar óeirðir hafa orðið víða í
Indlandi seinustu vikurnar.
Brezka stjórnin hefir nú fall-
izt á tillögur Bandaríkjamanna
um efnahagslega sameiningu
hernámssvæðanna. Þykir líklegt,
að það muni greiða fyrir ráð-
stöfunum til að bæta úr mat-
vælaskortinum.
Marshall hefir tilkSynnt, að
Bandaríkjastjórn hafi í athug-
un, að veita fleiri þjóðum svip-
uð lán og Tyrkjum og Grikkjum,
ef sjálfstæði þeirra stafi hætta
af erlendri ihlutun. Líklegt
þykir, að ítölum og Kínverjum
verði veitt slík lán, en þó senni-
lega ekki fyrr en síðar á árinu.
stofnun, "skal greina sérstaklega
hverja innstæðu um sig.
Framtalsnefnd lætur gera
eyðublöð undir innstæðuyfir-
lýsingar, og skulu • þau liggja
frammi í öllum lánsstofnunum
svo og hjá skattstjórum og for-
mönnum skattanefnda. Undir-
skriftum innstæðuyfirlýsinga
skal hagað með sama hætti sem
undirskriftum framtala. Séu
fleiri en einn eigendur að inn-
stæðu, er nægilegt, að einn sam-
eigendanna undirriti yfirlýs-
inguna.
Ef ekki er kunnugt um eig-
anda einhverrar innstæðu,
hvílir yfirlýsingarskyldan á
þeim, er hefir viðtökuskírteinið
í vörzlum sínum.
Móttaka innstæðuyfirlýsinga.
Yfirlýsingar um innstæðu
skulu afhentar hlutaðeigandi
lánsstofnunum ejða skattyfir-
völdum innan tveggja mánaða
frá framtalsdegi. Einstaklingar
og félög, sem heimilisfang eiga
erlendis, skulu hafa frest til að
skila innstæðuyfirlýsingum sex
mánuði frá framtalsdegi. Fram-
talsnefnd getur veitt lengri
frest ef sérstakar ástæður eru
fyrir hendi.
Sá, sem tekur við innstæðu-
yfirlýsingu, gefur kvittun fyrir
viðtöku hennar. Þegar yfirlýs-
ingin hefir verið borin saman
við reikninga viðkomandi láns-
stofnunar og þar hefir farið
fram skráning, eftir því sem
framtalsnefnd ákveður nánar,
skal innstæðueiganda gefin við-
urkenning fyrir því, að yfirlýs-
ingarskyldu sé fullnægt, enda
hafi yfirlýsing hans reynzt rétt.
Lánsstofnun varðveitir yfir-
lýsingarnar og geymir á skipu-
legan hátt, þar til framtals-
nefnd tekur frekari ákvörðun
um meðferð þeirra.
(Framhald a 4. síðu)
Verkamenn and-
vígir verkfalls-
bröltinu
Eitt verkalýðsfélagið enn hefir
neitað aS verSa viS þeirri áskor-
un frá stjórn Alþýðusambands-
ins að segja upp kaupsamning- |
um. Er það verkalýðsfélagið á
Flateyri, sem tók þessa ákvörð- /
un á félagsfundi. Sömu afstöSu
haía áður tekið verkamannafé-
lögin á ísafirSi, EskifirSi og í
Vík í Mýrdal.
Það sýnlr þó gleggst, hve
lítið fylgi verkfallsbrölt sósíal-
ista hefir, að einir 200 menn
sækja Dagsbrúnarfundinn, þeg-
ar kaupkröfurnar eru ákveðnar,
og um helmingur þeirra situr
hjá við atkvæðagreiðsluna. 1
Dagsbrún eru um 3000 félags-
menn.
Það er vissulega ekki hægt
að hugsa sér meira gerræðis-
verk en það, ef sósíalistar efndu
til verkfalls eftlr slikar undir-
tektir verkamanna. Hins vegar
væri þeim það ekki of gott, því
að það gæti ekki endað nema á
einn veg. En hins vegar væri
það of dýrt fyrir verkalýðinn
að missa atvinnu í skemmri eða
lengri tíma til þess eins aS
þóknast sósíalistum. Þess vegna
þarf hann strax að taka rösk-
lega í taumana og hindra þessa
græfrastarfsemi sósíalistafor-
kólfanna í tæka tíð.
þetta eru konungsgersemar vertíðarafli Vestmannaeyjabáta
| , neðan við meðallag
j Hásetahlutur á aflahæsta bátnum, Voninni,
***M
um 15 þús. kr.
/
Fyrir nokkru síðan var húsgagnasýning haldin í Kaupmannahöfn. Mátti
þíir sjá marga fagra og haganlega gripi. Hér birtist mynd af skápum, sem
ekki eru af lakara taginu. Þeir voru smíðaðir í húsgagnaverksmiðju í
Silkiborg og gefnir hinum þremur dætrum konungshjónanna.
Mjólkursamlag Kaupfél. Þíngey-
inga tekur til starfa í sumar
Frá aðalfundi kaupfélagsins
Kaupfélag Þingeyinga er nú að Ijúka við að koma upp mjólkur-
samlagi fyrir félagsmenn sína og hefir ennfremur í hyggju að
reisa brauðgerð. Aðalfundur Kaupfélags Þingeylnga var haldinn
fyrir skömmu síðan og fara hér á eftir fréttir af honum.
Aðalfund Kaupfélags Þing-
eyinga sátu 72 fulltrúar, auk fé-
lagsstjórnar, framkvæmdastjóra
og endurskoðenda sem eru sjálf-
kjörnir á fundinn.
Félagsmönnum kaupfélagsins
hafði á árinu fjölgað um 60.
Vörusalan á seinasta ári nam
5 millj. og 443 þús. króna. Hafði
hún vaxið um nærfellt milljón
krónur, eða 980 þús. krónur.
Sjóðir félagsmanna eru nú 1
milljón og 279 þús. krónur og
höfðu þeir vaxið á árinu um 226
þús. krónur.
Félagið skuldar ekkert út á
við. Innstæður viðskiptamanna
þess i reikningum og Innláns-
deild og Stofnsjóður eru skuldir
þess inn á við. Þegar þær skuld-
ir éru dregnar frá eignum fé-
lagsins, telst það eiga nálega
eina miljón króna sem hreina
eign.
Samþykkt var. á aðalfundin-1
um að endurgreiða félagsmönn-
um 6% af verði ágóðaskyldra
vara, keyptum 1946. Af því
gengur heimingurinn i Stofn-
sjóð, en hinn helminguíinn er
borgaður út.
Aðalfundurinn heimilaði
stjórn félagsins að hefja bygg-
ingu verzlunarhúss á lóð félags-
ins i Húsavík. Verður það hús
jafnframt skrifstofuhús fyrir fé-
lagsstarfsemina. Auk þess á-
kvað fundurinn að félagið
stofnaði brauðgerðarhús í félagi
við Sigtrygg Pétursson bakara.
Leggur félagið fram % af kostn-
aðinum.
Þá ákvað félagsfundurinn að
heimila stjórninni að kaupa
hlutabréf fyrir 200 þús. krónur
í hraðfrystihúsi, sem stendur á
lóð félagsins fyrir ofan Hafnar-
bryggjuna.
Til hópferða húsmæðra á
landbúnaðarsýninguna í Reykja
vík, samþykkti fundurinn að
veita 10 þús. króna styrk.
Mjólkursamlag Kaupfélags
Þingeyinga tekur til starfa í
sumar og hefir Haraldur Gísla-
son frá Selfossi verið ráðinn til
að veita því forstöðu.
Úr stjórn félagsins að þessu
sinni átti að ganga Karl Krist-
jánsson, en var endurkosinn.
Varamenn í félagsstjórn voru
endurkosnir: Úlfur Indriðason
og Kristján Jónsson (Fremsta-
felli).
Endurskoðandi var einnig
endurkosinn, Jón Gauti Péturs-
son. ;
Vertíðinni í Vestmannaeyjum er nú að mestu lokið, en þó halda
togbátar ennþá áfram veiðum. En afli þeirra hefir verið rýr að
undanförnu. Nokkrir dragnótabátar munu halda áfram veiðum
fram undir síldarvertíð.
Um lokin höfðu' borizt á land
í Vestmannaeyjum samtals um
13 þús. lestir af fiski. Af aflan-
um hefir verið frytt um 5200
lestir, saltað um 7200 lestir og
flutt út ísvarið um 800 lestir.
Lifraraflinn var um lokin orð-
inn 850 smál., en hann var- á
sama tíma í fyrra 1142 smál.
Aflinn hefir því verið allmiklu
minni í vetur en árið áður. Yf-
irleitt má því segja, að afli hafi
verið lítill á vertíðinni.
Framan af vertíð voru góðar
gæftir og mjög góður afli. Ver-
tíð í Eyjum hófst þó í seinna
lagi vegna vinnudeilu, og byrj-
uðu róðrar ekki fyrr en 5. febrú-
ar. Meðan aflinn var mestur og
gæftir beztar höfðu netabátar
ekki hafið veiðar, en línubátar
öfluðu þá ágætlega. En venju-
lega er það netaveiðin, sem
mestu veldur um það, hvort
vertíðin i Eyjum verður góð eða
ekki. . *
Segja má, að netaveiðin hafi
að miklu leyti brugðizt að þessu
sinni. Bæði voru gæftir litlar og
lítill afli, þegar gaf. Kenna
sumir Heklugpsinu um, og víst
er um það, að fyrst eftir bað
dró greinilega úr veiðinni. -
Botnvörpubátar öfluðu hins veg
ar sæmilega síðari hluta vetrar-
ins.
Aílahæstu bátarnir eru Von-
in, sem er togbátur. Hefir hann
af'að rúmar 400 smál. fisks og
31 smál. lifur. Skipstjóri er
Guðmundur Vigfússon. Mun há-
"etahlutur á þeim bát nema um
Þórhallur Sigtryggsson
kaupfélagsstjóri.
Fulltrúar á næsta aðalfund
Samb. ísl. samvinnufélaga voru
kosnir: Þórhallur Sigtryggsson,
Björn Sigtryggsson og Karl
Kristjánsson.
Fundarmenn skemmtu sér við
söng og ræðuhóld að fundi
loknum. Þórhallur Sigtryggsson
kaupfélagsstjóri var hylltur af
fundarmönnum í tilefni af 10
ára starfsafmæli.
Aldursforseta Kaupfélags
Þingeyinga, Páli Þórarinssyni
var sent heillaóskaskeyti. En
hann er nú níræður orðinn og
hefir verið félagsmaður í kaup-
félaginu allt frá stofnun þess,
eða i 65 ár.
Ekið á símastaur
Um klukkan eitt í fyrri nótt
varð fólk .við Rauðarárstíg vart
við það, að bifreið var ekið með
allmiklum hraða á símastaur
við götuna, brotnaði hann við
áreksturinn. Var hringt til lög-
reglunnar og henni gert aðvart
um atburð jjennan. Þegar hún
kom á staðinn var bifreiðar-
stjórinn horfinn. Fannst hann
þó skömmu seinna eftir nokkra
leit, og hafði þá verið á næstu
grösum. Var hann tafarlaust
fluttur á Landsspítalann, þar
sem rannsókn fór fram á blóði
hans. Leiddi hún í ljós, að mað-
urinn var undir áhrifum víns.
Brezki skipstjóriim
segist hafa viBst til
.Englands
Skozki tpgarinn Ben Heilem,
sem strauk með íslenzkan varð-
mann, er hann var tekinn í
landhelgi síðastl. laugardag,
kom til Englands i fyrrakvöld.
íslenzki ræðismaðurinn fór
um borð í skipið, þegar það kom
að landi og gaf skipstjórinn þá
skýringu á framferði sínu, að
hann hefði í myrkri orðið við-
skila við varðbátinn og því hald-
ið til Englands.
En hér er um hina herfileg-
ustu firru að ræða, þar sem
þetta skeði snemma morguns og
auk þess vissi íslenzki varðmað-
urinn, sem var um borð í tog-
aranum allan tímann, vel hvar
Vestmanneyjar voru, en þangað
hafði brezka skipstjóranum ver-
ið skipað að halda.
Skipið verður sent til íslands
á næstunni og skipstjórinn lát-
inn standa fyrir máli sínu hér.
Hver myndast í gróð-
urhúsi í Hveragerði
Annars allt að kyrrast
Lítið hefir kveðið að jarð-
skjálftum i Hveragerði siðustu
dægrin. Dálítilla jarðhræringa
varð þó vart í gær.
Ný hveraaugu eru þó enn að
myndast, og önnur, sem áður
hafa myndazt, að stækka.
15 þús. kr. Næstur er Ársæll með
29 smál. lifur. Lundinn er með
28 og hálfa smál. lifur, Ver með
28 og hálfa smál. lifur, Erlingur
II með 27 og hálfa smál. lifur
og Lagarfoss með 26 og hálfa'
smál. lifur.
Meðalróðrafjöldi var í febrú-
ar 18 róðrar, 21 róður í marz,
17 róðrar í apríl og 4 í maí til
vertíðarloka.
Þrátt fyrir það, að vertiðin-i
Vestmannaeyjum hefir að þessu
sinni orðið fyrir neðan meðal-
lag,, eru aflahlutir sj ómanna þó
óvíða hærri yfirleitt. Kemur þar
einkum tvennt til. Óvíða eru
jafngóð skilyrði til sjósóknar og
í Vestmannaeyjum og fiskurinn,
sem þar kemur á land, er yfir-
leitt vænni en í öðrum ver-
stöðvum. Auk þess eru hluta-
skipti sjómanna í Vestmanna-
eyjum með meira samvinnu-
sniði en í öðrum verstöðvum og
bera sjómenn raunverulega
meira úr býtum með þvi fyrir-
komulagi.
Nýlögumrækt-
unarsjóðíslands
Fjárráð sjóðsins stór v
aukin og útlánsvextir
hans lækkaðir
í gær afgreiddi neðri deild
sem lög frá Alþingji frv. um
Ræktunarsjóð íslands. Sam-
kvæmt því eru fjárráð sjóðsins
stórlega aukin og vextir af lán-
um, sem hann veitir, verða
lækkaðir um helming.
Það var eitt af skilyrðum
Framsóknarflokksins fyrir þátt-
töku í ríkisstjórninni að þetta
frumvarp næði fram að ganga.
Efni þessara nýju laga mun sfff-
ar rakið nánar sér í blaðinu.
-\
Voru búnir að læra það
sem í bókunum stóð
í tilefni af frásögn lögregl-
unnar af bókabrennu gagn-
fræðaskólanemenda hefir blað-
inu borizt eftirfarandi frá nem-
endunum:
„Við nemendur 4. bekkjar
Gagnfræðaskóla Reykvíkinga
viljum taka fram eftirfarandi í
tilefni af bókabrennufregn
þeirri, er nýlega hefir birzt 1
ýmsum dagblöðum bæjarins:
Við 4. bekkingar, er í vor luk-
um stúdentsprófi í eðlisfræði og
dönsku, stóðum einir að bóka-
brennu þessari. Bækur þær, er
(Framhald á 4. síðu)
Hveraauga hefir komið upp
skammt frá útvegg í gróðurhús-
inu í þorpinu, en talið er, að
auðvelt muni að veita því útrás
utan veggjar.
Yfirleitt yirðist nú allt vera
að kyrrast mjög, svo að vænta
má, að jarðhræringar þessar séu
um garð gengnar að" mestu
leyti.