Tíminn - 25.07.1947, Blaðsíða 1

RITSTJÓRI:
ÞÓRARINN ÞÓRARINSSON
(JTGEFANDI:
FRAMSÓKNARFLOKKURINN
Símar 2353 og 4373
PRENTSMIÐJAN EDDA h.f.
: „rrSTJÓRASKRIFSTOFUR:
EDDUHÚSI. Llndargðtu 9 A
Slmar 2353 og 4373
AFGREIÐSLA, INNHEIMTA
OG AUGLÝSINGASKRIFSTOFA:
EDDUHÚSI, Lindargöta 9A
Slml
31. árg.
Reykjjavík, föstudagiim 25. jjtilí 1947
134. blaö
Norsku fulltrúarnir, sem
sóttu Snorrahátíðina
Samkvæmt upplýsingum framkvæmdastjóra íslenzku Snorra-
nefndarinnar, Guðlaugs Rósenkranz yfirkennara, fara hér á eftir
nöfn norsku gestanna, er mættu á Snorrahátíðina í Reykholti.
Nokkrir þeirra eru þegar farnir heimleiðis, eins og áðherrarnir og
þingforsetarnir, er fóru héðan með tundurspillunum í fyrrakvöld,
en flestir fara þeir heimleiðis með Lyru á laugardaginn.
Utgerðarmenn mjög ánægðir yfir viðskipt-
......... um við Olíufélagið
Gestirnir voru þessir:
Hans konunglega tign Olav,
krónprins Noregs.
Káre Fostervold, kirkju- og
menntamálaráðherra og frú
hans.
Jens Chr. Hauge, landvarna-
málaráðherra og frú hans.
Jakob Lothe, forseti Lög-
þingsins.
Olav Oksvik, forseti Óðals-
þingsins og frú hans.
Johan Egeberg Melleby, fyrr-
verandi ráðherra og formaður
norsku Snorranefndarinnar og
frú hans.
Hákon Shetelig prófessor,
Bergen, varaformaður norsku
Snorranefndárinnar.
Auk þeirra mættu þessir fjór-
ir meðlimir norsku Snorra-
nefndarinnar:
Severin Eskeland rektor,
Rommeveit, Stord, og frú hans.
Asbjörn Stensaker rektor,
Bergen, og frú hans.
WilheJvi Dietrichen landbún-
aðarskólastjóri, Ski.
Hákon Hamre cand. philol.,
Bergen og frú hans.
Anders Skásheim forstjóri,
og er hann ritari nefndarinnar.
Francis Bull, prófessor, full-
trúi háskólans í Oslo, og frú
hans.
Vogt stórþingsmaður og frú
hans.
Ragnvald Roscher-Nielsen
generalmajor, Bergen og frú
hans. |
Peter J. E. Jacobsen, komm-
andör, yfirmaður flotadeildar-
innar.
T. Diesen, oberstlöjtnant,
fulltrúi norska flughersins.
R. K. Andresen, oflogskaptein,
yfirmaður á tundurspillinum
„Oslo.“
Kjeholt orlogskaptein.
A. Stansberg, major, fulltrúi
norska flughersins.
B. Thurman Nielsen, fulltrúi
norska flughersins.
Skjong kapteinlöjtnant, yfir-
maður á tundurspillinum
„Trondheim.“
Evju, kapteinlöjtnant, yfir-
maður á tundurspillinum „Stav-
anger.“
Aðrir gestir, sem voru fulltrú-
ar bæjar- og sveitafélaga og
ýmissa félagasamtaka:
Arnfinn Vik, forseti bæjar-
stjórnarinnar í Oslo.
Anton Andresen, Oslo, og frú
hans.
P. Mentsen, ritari Arbeidernes
Faglige Landsorganisation.
Rasmus Rasmussen forstjóri
Norsk Nærings- og Nydelses-
middelarbeiderforbund.
Frank Hansen, ritari Norsk
Jern og Metallarbeiderforbund.
Odd Helland, ritari Norsk
Sjömannsforbund.
Oscar Syvertsen,, vélsetjari,
Norsk Centralforening for Bok-
trykkere.
Olav Askeland forstjóri Norsk
Transportarbeiderforbund.
Joh. Askeland búnaðarfulltrúi
Stavanger. Fulltrúi Rogaland
Fylke.
Olav Bjercke yfirréttarmála-
færslumaður, Oslo.
Ágot Brandal frú, Oslo.
(Framhald á 4. síðu)
Hvalfjarðarstöðin leysti úr brýnni
þörf útgerðarinnar
Olíufélagið h.f. bauð í fyrradag blaðamönnum og fleiri gestum
upp að olíustöð sinni í Hvalfirði, í tilefni af því, að þá var verið
að losa þar stærsta olíuflutningaskip, sem flutt hefir olíu til ís-
lendinga. Eru það tæpar 15 þús. smál. af olíu, sem skipið
kom með.
■ ?

' - '
Mynd þessi var tekin af forseta Is-
lands og Ólafi ríkisarfa í veizlu ríkis-
stjórnarinnar að Hótel Borg síðastl.
laugardag.
(Ljósm.: G. Þórðarson).
Myndir þessar voru teknar í Hvalfirði í f.vrradag, er verið var að losa þar
hjá Olíuféiaginu, stærsta olíuskip, sem flutt hefir olíu til íslendinga. Á
efri myndinni er talið frá vinstri verkstjóri Olíufélagsins í Hvalfirði, Sig-
urður Jónasson forstjóri Olíufélagsins og Vilhjálmur Þór formaður fé-
iagsstjórnar OHufélagsins, að ræða við skipstjórann á olíuskipinu. Neðri
myndin er af olíuskipinu fyrir framan bryggju Olíufélagsins í Hvalfirði.
(Ljósm.: Guðni Þórðarson).
Samningunum viö Dani
verður lokið á þessu ári
Dsmir liúasl við kröfu frai tslcmliiig'uin 11111
cmliirlieimt liandritannsi
í dönskum blööum er skýrt frá því um þessar mundir, að
samningum Dana og íslendinga vegna sambandsslitanna ljúki
væntanlega á þessu ári. M. a. er þetta haft eftir Halfdan Henrik-
stn í viðtali, sem birtist við hann í Berlingske Tidende 22. þ. m.
„íslendingar hafa sýnt allan veikleika,
sem fylgir óvæntri auðsöfnun"
Síldveiðin
Lítil sem engin síld hefir
borizt til Siglufjarðar og Skaga-
strandar s.l. sólarhring.
En til Raufarhafnar hefir
borizt allmikil síld, sem veiðst
hefir að mestu við Langanes:
Þoka er þó nokkur þar nyrðra
og tefur það veiðarnar, en ann-
ars telja sjómenn, að allmikil
tsíld sé við Langanes. Einnig
hefir nokkur síld borizt til síld-
arverksmiðjanna við Eyjafjörð.
En til sildarverksmiðjanna í
Djúpavík og Ingólfsfirði hefir
engin síld borizt s.l. sólarhring
og eru nú þær verksmiðjur
orðnar algerlega síldarlausar.
Fá skip hafa fengið mikinn
afla eða mest 700 mál og veidd-
ist sú sild austan við Langanes.
Mcrkasta blað Brctlands skrifar 11111 fjár-
málastjórn Íslendinga scinustii árin
Um seinustu helgi birtist grein um fjárhagsmál íslands í enska
stórblaðinu „Manchester Guardian“ undir fyrirsögninni: ísland
eftir stríðið. Grein þessi hefir vakið mikla athygli erlendis og
liefir m. a. birzt útdráttur úr henni í danska blaðinu „Berlingske
Tidende.11 Rétt þykir að birta hér nokkur ummæli úr greininni,
því að hún mun allgott sýnishorn um álit hlutlausra útlendinga
á fjármálastjórn íslendinga seinustu árin. En höfuðniðurstaða
greinarinnar er sú, að íslendingar hafi haldið þannig á fjármál-
um sínum, að þeirra bíði nú alvarleg viðskiptakreppa, þótt þeir
hafi verið ein auðugasta þjóð Evrópu í stríðslokin.
í upphafi greinarinnar er því
lýst, að íbúatala Reykjavíkur
hafi vaxið úr 35.000 í 50.000, ný
úthverfi hafi þotið þar upp, og
jafnframt hafi ýms véltækjni
haldið innreið sína í landið.
Greinarhöfundur víkur siðan
að fjármálastjórn íslendinga og
segir að þeir hafi á því sviði
sýnt alla veikleika, sem fylgi
skyndilegri og óvæntri auðsöfn-
un. Þessu til sönnunar bendir
blaðið á, að árið 1939 hafi inn-
flutningurinn numið 2,4 milj.
stpd., en útflutningurinn 2.7
mlij. Árið 1947 varð útflutning-
urinn 10.5 milj. punda eða fjór-
um sinnum meiri en fyrir stríð-
ið, en samt varð verzlunarhall-
(Framhald á 4. síðu)
■* Ha,lfdan Henriksen lands-
þingsmaður, fyrrum verzlunar-
málaráðherra, hefir tekið að sér
að vera formaður dönsku
nefndarinnar, samkvæmt beiðni
Danastjórnar. Mohr, sem nú er
sendiherra Dana í Rómaborg,
var formaður dönsku nefndar-
innar er viðræður fóru fram í
Danmörku haustið 1945 og hér í
fyrrahaust, en er hann var
gerður sendiherra, gat hann
ekki sinnt þessum störfum
framar.
Hendriksen segir í viðtalinu
við Berlingske Tidende, að ætl-
unin sé að ljúka samningunum
á þessu ári. Eftir sé að útkljá
ýmis mál, meðal annars fisfc-
veiðaréttindi Dana hér við land
og íslendinga við Grænland.
Færeyingar bíði þess með eftir-
væntingu, hvernig samningun-
um um réttindi Dana hér við
land ljúki.
Þeirri spurningu blaðsins,
hvort einnig verði rætt um
handritamálið, svarar Henrik-
sen js&nnig, að það snerti ekki
beint sambandssamninginn..
Hins vegar snerti það mál sam-
búð landanna og hann búist því
við, að fulltrúar íslendinga
muni bera fram óskir um end-
urheimt handritanna.
(Framhald á 4. síðu)
Hvalfjarðarstöðin verður
íslenzk eign.
Eins og kunnugt er hafa ís-
lendingar nú fyrir nokkru tekið
vúJð rekstri olíustöðvarinnar í
Hvalfirði og hefir Olíufélagið
h.f. fest kaup á mestum hluta
eignanna, en Hvalveiðifélagið
hefir keypt fjóra geyma og
fengið afnotarétt af bryggju.
Upphaflega var olíustöðin
reist af Bandamönnum, og átti
hún sinn þátt í því, ^.ð Banda-
menn unnu orrustuna um At-
lantshafið og gátu flutt ógrynni
vopna og vista til norðurhafna
Rússlands. Þegar styrjöldinni
lauk, stóðu þessi mannvirki
eftis í fullu gildi, en Bandaríkja-
menn, sem kostað höfðu miklu
til þessara mannvirkja, höfðu
ekki lengur not fyrir þau á
þessum stað. Var íslendingum
boðið að kaupa mannvirkin, og
kom það sér vel, þar sem ella
hefði horft til mikilla vandræða
vegna stóraukinnar olíu- og
bensínnotkunar landsmanna.
Það var svo Oliufélagið h.f., er
festi kaup á eignunum, en það
félag er stofnað að frumkvæði
Sambands ísl. samvinnufélaga,
í þeim tilgangí að gera olíukaup
landsmanna sem hagkvæmust
og koma þeim algerlega í ís-
lenzkar hendur. Ýms kaupfélög
og olíusamlög útvegsmanna
gerðust aðilar í hinum nýja fé-
lagsskap. Er vel, að félagi, sem
er alíslenzkt, skyldi hlotnast
kauparéttur að Hvalfjarðar-
stöðinni.
Hvalfjarðarstöðin skoðuð.
í fyrradag bauð Olíufélagið
blaðamönnum og fulltrúum út-
vegsmanna upp í Hvalfjörð eins
og áður er sagt, til að sýna þeim
stöðina. Þátti mönnum fróð-
legt að kynnast hinum miklu
mannvirkjum, sem þar er að
sjá.
Olíustöðin er eins og kunnugt
er, skammt noröan við Þyrilsnes
í landi Sandsj arðanna.
Þegar komið var upp eftir,
var fyrst gengið niður á olíu-
bryggjuna, sem ein er feikna
mikið mannvirki. Lýstu þeir Vil-
hjálmur Þór, sem er formaður
stjórnar Olíufélagsins, og Sig-
urður Jónasson, framkvæmda-
stjóri Olíufélagsins því fyrir
gestunum, hvernig stöðin er
starfrækt og hvernig olíuupp-
skipunin fer fram. Meðfram
bryggj unni beggja vegna liggja
leiðslur fyrir olíur og bensín.
Tvær gildustu leiðslurnar eru
einangraðar og eru þær báðar
fyrir svokallaða brenrisluolíu
(Fuel oil). Er sú olía hituð, þeg-
ar henni er dælt. Auk þess eru
leiðslur fyrir bensin og aðrar
tegundir olíu, og leiðsla fyrir
gufu.
Þegar komið var niður á
bryggjusporðinn, lá geysistórt
olíuflutningaskip, þar fyrir
framan nokkurn spöl frá bryggj -
unni og sneri skutnum að landi.
Olíuskipin eru ekki látin leggj-
, ast alveg upp að bryggjunum
I heldur er þeim fest við friúrn-
j ingar, að aftan og festar skips-
l ins að framan. Olíunni er svo
I dælt með dælum skipsins, eftir
fljótandi olíuleiðslum upp í
jleiðslurnar á bryggjunni, en síð-
an taka kraftmiklar dælustöðv-
ar, sem eru uppi á landi við og
dæla olíunni upp í sjálfa geym-
ana, sem standa nokkur hundr-
uð metra frá og nokkuð hátt.
Alls eru olíugeymarnir, sem
Olíufélagið á, 33 að tölu. Tekur
hver þeirra um 10 þúsund tunn-
, ur, eða um 1450 smál, af
l brennsluolíu. Auk þess á félagið
átta stóra bensíngeyma, sem
I taka 35 þúsund tunnur af bens-
| íni hver, eða um 4000 smál. Er
: það jafnmikið og farmar stærstu
jskipa, sem fram að þessu hafa
| flutt olíur hingað til lands.
(Framhald á 4. síðu)
Norðmenn unnu landsleik-
inn með 4:2
Fyrsti landsleikurinn milli íslcndinga og Norðmanna fór
fram á íþróttavellinum í gærkvöldi. Veður var stillt og
gott og fjöldi fólks horfði á leikinn.
Fyrri hálfleikur var allfjörugur með köflum og skiptust
á upphlaup hjá liðunum og lauk hálfleiknum með jafn-
tefli 2:2. Skoraði Albert Guðmundsson bæði mörkin af
hálfu íslendinga. Fyrra markið skoraði hann með löngu,
óverjandi skoti og er það ein fallegasta markspyrna, sem
sést hefir hér á vellinum í sumar.
Seinni hálfleikur var tæplega eins hraður og lá knött-
urinn þó meira á íslendingum, og skoruðu Norðmenn 2
mörk í þeim hálfleik, en íslendingar ekkert. Lauk því leikn-
um með sigri Norðmanna 4:2.
Dómari var L. E. Gibbs og dæmdi hann vel.