Tíminn - 08.11.1947, Blaðsíða 6
TÍMINN, laugardaginn 8. nóv. 1947
204. blaff
GAMLA BIO
Við fpeisíiiBgn gaet
. þín
Framúrskarandi vel leikin kvik-
mynd. Leikin af:
' Beríhe Quistgaaga
og
Joliannes Meyer.
Sýnd kl. 7 og 9.
Börn fá ekki aðgang'.
t víkillg
Sýnd kl. 3 og 5.
NYJA BIO
TRIPOLI-BIO
Mymllii af líoriaia
Gray
(Thé picture of Dorian Gray)
Amerísk störmynd gerð eftir
hinni heimsfrægu skáldsögu eft-
ir OSCAR WILDE.
Aðalhlutverkin leika:
George Sanders
Hurd Ilatfield
Donna Reed
Angelia Lansbury.
Sýnd kl. 5, 7 og 9.
Bönnuð börnum innan 16 ára.
Sími 1182.
Clagidia og Dayíð
.Skemmtílég 'og vel' 'leikin imynd,
eftir þýzka leikstjórann Walter
Lang. Aðalhlutverk: Robert
Young, Dorothy McGurie. Mary
Astor. Aaukamynd: Kennarar í
verkfalii. — (March of Time).
Sýnd kl. 5, 7 og 9.
Nótí í Paradís
Hin íburðarmikla ævintýramynd
í eðlilegum litum, með: Merle
Oberon og Thuram Bcy. Sýnd
kl. 3. Sala hefst kl. 11 f. h.
TJARNARBIO
Ðanðinii og
stúlkan
Woman to Woman)
Áhrifamikil ensk stórmynd
Douglass Montgomery
Joyce Howard
Adele Dixon.
Balletmúsík eftir Schubert,
Choþin, Moussorosky.
Sýning kl. 3, 5, 7 og 9.
Sala hefst. kl. 11.
„Ég heíi ætíð
elskað þig“
Fögur og hrífandi litmynd
Sýnd kl. 9.
Rósin
. frá Texas. Aðalhlutverk: Roy
Rogérs, konungur kúrekanna og
undrahesturinn Trigger. Sýnd
kl. 3, 5 og 7. Aðgöngumiðasala
byrjar kl. 11 f. h.
Tíminn |
fæst í lausasölu í Reykjavíkj
á þessum stöðum: |
Fjólu, Vesturgötu
Sælgætisbúinni, Vesturgötu |
1G \
Bókabúð Eimreiðarinnar, |
Aðalstræti
Tóbaksbúðinni, Kolasundi I
Söluturninum
Bókabúð Kron, Alþýffuhús-1
inu.
Sælgætisgerffinni, Laugaveg j)
45 (
Bókabúðinni Laugaveg 10 j
Erlent yfirlit
Framh. af bls. 5.
blómagarðinum. Ég hefi engan
mann þekkt, sem hefir meiri
ást á blómum og yfirleitt öllum
jarðargróðri en Eden. Oft hvíld-
um við okkur frá störfum með því
að hreinsa burtu illgresi. Við lögð-
um frá okkur skjalamöppurnar og
byrjunum sinn á hvorum endanum
á sama beðinu. Þegar við höfðum
mæzt eftir að vera búnir að
hreinsa allt beðið, tókum við að
rýna í skjölin aftur, skrifuðum
niður nokki-ar athuganir og byrj-
uðum svo aftur að sækja okkur
hvíld óg styrk til hins síunga gróð-
ur jaröarinnar.
„Látlaus, réttsýnn
hugprúður.“
Það er ekki ofsagt, að Anthony
Eden varð. mér sérstaklega hug-
leikinn. Hann var látlaus, réttsýnn
og hugprúður. Skoðanir okkar
voru hinar sömu. Hann var ákveð-
inn í því að binda land sitt aldrei
með leynilegum samningum og
lofa aldrei því, sem ekki var lík-
legt að hægt væri að efna. Utan-
ríkisstefna hans var grundvöllluð
á því, að framar öllu öðru bæri að
viðurkenna hið siðferðilega rétt-
Iæti. —
Þannig segist Vinant frá. Yfir-
leitt virðist það sameiginlegm-
dómur jafnt pólitískra andstæð-
inga sem meðhaldsmanna Edens,
að hann sé mannkostamaður. En
eigi er samt yíst, að það nægi hon-
um til að komast í æðsta stjórnar-
sæti Bretlands. Jafnaðarmenn
hafa líka á að skipa mörgum við-
urkenndum hæfileikmönnum, eins
og Bevin, Cripps, Morrison og
Dalton, og trúleiki og samvizku-
semi Attlees nýtur viðurkenningar,
þótt skörungsskapur hans sé dreg-
inn í efa. Verði Bretar farnir að
rétta úr kreppunni, þegar næst
verður kosið, hafa jafnaðarmenn
óneitanlega sterka kosningaað-
stöðu.
Merkileg skáldsaga
Framh. af hls. 3.
Konráff Vilhjálmsson er í
framíör sem þýffandi. — Mál
hans verffur jafnan látlans-
ara og alþýðlegra, svo aff nú
má heita að ekki gæti lengur
aðfenginna orffa úr fornu
máli eða útlendu. En ekki er
þetta þó góð setning: „Hann
sezt ofurlítið niffur eftir aff
hafa baðað sig og horfir á
sígandi sólarlagiö“. En skýzt
þótt skýrir séu. Og þetta er
undantekning.
Þessi saga hefir selzt af-
burða vel annars staðar á
Norðurlöndum og verffskuld-
ar aff hljóta sömu viðtökur
hér.
Þó að þetta sé sveitalífs-
saga, er hún þó fyrst og
fremst saga af lifandi fólki
með mannlegar tilfinningar
og kenndir, hugsjónir og
veikleika, í baráttu fyrir lífi
sínu. Og þar gilda sömu lög
í Svíþjóff og á íslandi.
H. Kr.
A. J. Cronin.:
un.gu.r eg yar
„Nú veiztu, hVernig allt er 'í pottinn búið,“ sagði hún
lágum rómi við ömmu mína.
Amma laut höfffi og gaut til mín augunum.
„Viltu ekki hlaupa út og leika þér, Róbert minn,“ sagði
hún. „Við Tibbie þurfum að spjalla dálítið saman.“
Ég þakka Tibbie kurteislega fyrir góðgerðirnar og rangl-
affi svo út. Ég staðnæmdist við vatnstunnuna fyrir framan
smiðjuna, þar stóð ég hugsi í sömu sporum, unz amma hafði
lokið spjalli sínu við vinkonu sína. Gamla konan var und-
arlega fámælt á heimleiðinni, en hún hélt fast um hönd-
ina á mér, eins og hún vildi vernda mig gegn einhverri
yfirvofandi hættu. Og þegar heim kom fór hún með mig
beina leið upp í herbergi sitt, lokaði hurðinni tryggilega
og fór úr kápunni, áður en hún hæfist handa um frekari
aðgerðir.
„Róbert!“ sagöi hún svo. „Viltu biðjast fyrir með mér?“
„Já, amma,“ svaraði ég af óeðlilegri ákefð.
Hún tók í hönd mér, eins varlega og hún héldi á blæðandi
hjarta mínu í lófa sér, og gaf mér til kynna, að ég skyldi
krjúpa. Sjálf lagðist hún þyngslalega á hnén við hlið mér
og hóf bænina. Það var tekið að skyggja í herberginu. Bænin,
sem var þrungin trúnaðartrausti á handleiðslu guðs, snerist
um sálarheill mína. Mér var orðið ákaflega órótt innan
brjósts, og það fóru krampakippir um andlitið, en samt
sem áður var eins og mér hlýnaöi um hjartaræturnar við
að hlusta á hin hógværu bænarorð gömlu konunnar. Og
augu mín fylltust tárum, þegar hún fól mig á hendur himna-
kónginum, eftir að hafa beðið hann að fyrirgefa mér for-
heröingu mína og syndir, en gæða sig þolinmæði, sem aldrei
brygðist. Þegar bæninni var lokið, reis hún brosandi á fætur,
dró niður gluggatjöldin og kveikti gasljósin.
„Þessi föt, sem þú ert í Róbert — þú getur bókstaflega
ekki verið þekktur fyrir að ganga í þeim. Ég veit ekki, hvað
haldið yrði um þig í skólanum.“ Hún sagði mér að koma
nær sér og þreifaði með fyrirlitningarsvip á þunnu efninu
i fötum mínum. „Ég sauma handa þér ný föt á morgun —
sauma þau í saumavélinni minni,“ hélt hún áfram. „Réttu
mér kvarðann minn — hann er þarna í skúffunni.“
Hún mældi mig allan frá hvirfli til ilja og krássaði ósköpin
öll af tölum á mórauðan umbúðapappír, sem hún fann innan
í gömlu kvennablaði. Svo opnaði hún skápinn. „Ég á að eiga
einhvers staðar gott millipils," tautaði hún við sjálfa sig.
„Það verður ágætt á hann.“
Hún var enn aö rísla í skápnum, þegar barið var óþyrmi-
lega að dyrum.
„Robbi!“ Rödd afa hljómaði framan af ganginum. „Þú
átt að fara að hátta!“
Amma var ótrúlega fljót út úr skápnum.
„Ég skal sjá um, að Róbert hátti,“ sagði hún.
„En hann sefur hjá mér.“
„Nei — hann sefur hjá mér.“
Það varð andartaksþögn. Svo heyrðum við aftur rödd afa
fyrir framan hurðina.
„Náttskyrtan hans er inni hjá mér.“
„Ég skal sjá honum fyrir náttskyrtu.“
Aftur þögn — hin óhugnanlega þögn sigraðs manns. Svo
heyrði ég fótatak afa fjarlægjast dyrnar. Nú varð ég fyrst
alvarlega óttasleginn, og það hlýtur amma að hafa lesið út
úr náfölu andliti mínu, því að umhyggjusvipurinn á henni
jókst um allan helming. Hún háttaði mig, hellti vatni í
þvottaskálina og lét mig þvo mér. Að því búnu spennti hún
utan um mig flónelslífstykki af sér og hjálpaöi mér upp í
íúmið. Sjálf hlammaði hún sér þungt á rúmstokkinn, eins
og einhver ósýnileg byrði hvíldi á henni.
„Vesalings drengurinn minn,“ sagði hún andvarpandi.
„Þú skalt ekki láta þér bregða, þegar þú heyrir það, sem ég
a'tla að segja þér .... Afi þinn hefir aldrei á neinn vígvöll
komið. Hann hefir aldrei á ævi sinni farið lengra en tíu
mílur út fyrir takmörk Wintonamtsins.“
Hvað var þetta, sem hún sagði? Ég glennti upp augun og
starði á hana, fullur af tortryggni.
„Mér er ekki lagið að tala illa um aðra,“ hélt hún áfram.
„En það er ófrávíkjanleg skylda mín að segja þér sannleik-
ann, því að framtíð þín kann aö vera i veði .... “ Hún talaði
og talaði — ég reyndi ekki einu sinni að hlusta á orð hennar.
En samt sem áður var eins og einstaka setning negldist
miskunnarlaust í huga minn. „.... Honum varð aldrei neitt
fast við hendi .... hann hefir verið rekinn frá öllum störf-
um, sem honum hafa verið falin .... Hann var hjá toll-
stjórninni .... hann hraktist á vergang að kalla ....
Vesalings konan veslaðist upp af sorg og gremju .... og svo
þessi dæmalausi drykkjuskapur .... andlitiö á honum ber
nú vitni um það .... að minnsta kosti nefið .... og hvers
Fjárskiptin
Framh. af bls. 4.
með því, _m. a„ að skírskota
til félag^þroaka m^hna og
réttlætiakenrfdar. Þeir játuðu
aö vísu, tveir a. m. k„ að hér
væri um hreina uppreisn
gegn ríkisvaldinu að ræða,
enda þótt sr. Gunnar sé horf-
inn frá þeirri játningu viku
síðar, sbr. grein hans í Tím-
anum. En þeir kváðust ekki
öðru trúa, en að ráðherra
mundi guggna fyrir uppreins-
armönnum og fyrirskipa alls-
herjar fjárförgun milli Hér-
aðvatna og Blöndu, ef vel og
fast væri á máli haldið. —
Þessi var hugsunin, þótt
orðalagið væri annaö. Og í
trausti þess, að ráðherrann
guggnaði og hreyktist á áður
gefinni opinberri yfirlýsingu,
vildu þeir félagar þegar láta
til skara skríða um almenna
fjárförgun.
En mörgum þótti trú þeirra
félaga vera veigalítil rök, og
hvergi nærri hrökkva til að
réttlæta „uppreisn“. — Mér
skilst, að landbúnaðarráð-
herra eigi óhægt um vik með
að ganga í gegn tillögum
sauðf j ársj úkdómanef ndar,
hafi hún ekki gerzt sek um
afglöp í starfi. Menn geta
verið óánægðir með ýmsar á-
kvarðanir nefndarinnar og
skammað hana og átaliö af
innsta hjartans grunni. Enda
he'fir það ekki verið sparað.
En — þetta er nú einu sinni
opinber stofnun, skipuð af
ráðherra til þriggja ára, sam-
kvæmt lögum frá 9. maí 1947,
eftir tillögum íándbúnaðar-
nefndar Alþiingis. Vitaskuld
verða þeir menn einir fyrir
vali, er trúnaðar njóta og
trausts hjá þeim fulltrúúm
þjóðarinnar, er sæti eiga í
landbúnaðanefndum þings-
ins. Þar með er auðvitað ekki
sagt, að þeim mönnum, er
sæti taka í sauðfjársjúk-
dómanefnd, geti ekki skjöpl-
ast, og þaðan af síður, að
ekki megi um ýmsar ákvarð-
anir deila, þær er nefndin
tekur. Hvenær og með hverj-
um hætti mundi sú nefnd
verða skipuð, að allir gætu
orðið á eitt sáttir um að-
gerðir hennar?
Hitt ætti svo ekki að þurfa
að valda deilum, að nauð-
syn ber til að í landinu sé
ábyrgð stofnun, er hafi með
höndum yfirstjórn og um-
sjón þessara mála. Ella
mundi að sjálfsögðu allt
lenda í óleysanlegri flækju
og hinni mestu ringuh'eið.’
Þarf slikt eigi frekari skýr-
inga við. Þá ætti hverjum
manni að liggja í augum uppi
hversu fráleitt það væri, ef
hópur manna, þótt álitlegir
kynni að vera, gæti, hvenær
sem honum réði svo við að
horfa, geta gert „uppreisn“
gegn ákvörðunum þessarar
stofnunar og haft þær að
engu. — Ég er andvígur fjár-
skiptum yfirleitt. Og ég er
ákaflega andvígur bví, að
framkvæmd séu fjárskipti
vestan Héraðsvatna, meðan
garnaveiki . leikur lausum
hala austan þeirra. Slíkt
mundi ég telja óráð hið
mesta. Ég mun þó að sjálf-
sögðu beygja mig fyrir þeim
ákvörðunum, sem teknar
kunna að verða í þessum mál-
um lögum samkvæmt, en
ekki freista þess að skera upp
herör og fylkja liði til „upp-
reisnar“, enda þótt væntan-
legar ákvarðanir kunni að
brjóta í bág við það, sem ég
— og margir aðrir — mundi
telja bezt henta. —
Gísli Magnússon.