Tíminn - 18.11.1947, Blaðsíða 7

211. blað
TÍMINN, þriðjudaginn 18. nóv. 1947
7
fiefir nú byrjað kennslu
♦
♦
♦
i
0
. sigunga
Aðras’ fflámsgrciiiar cni:
Enska
ísl&nzh réttritun
Ileihnintfiir
. Méhfaersla
Múreihnintfar
Shipulatf otf starfshættir
scmininnufélazsa
Fundarstjjóm m§ fundárreglur
SkólÍMM starfffia* allt áa*52l. Veitiiœi
£ásleí|a allar iipplýsmgár.

i S. /. S.
Reykjavík
«>»♦»«>'
IlvaSíjaróarsílciiai
(Framhald af 1. slðu)
að sjá. Síldin var nokkuð
djúpt undir yfirborðinu og
erfitt að ná henni í grunnar
nætur, sem flestir bátanna
hafa .Margir bátar fengu þó
feikilega stór köst og náðu
mikilli sild, en aðrir sprengdu
næturnar í síldarmergðinni.
Um 100 skip munu nú
stunda herpinótaveiðarnar í
Hvalfirði og bætast daglega
við ný skip í veiðiflotann þar.
Allir Akranesbátarnir komu
inn í gærkvöldi og nótt og
búið að landa þar í morgun
um 5 þúsund málum. Er þar
með allt orðið þar yfirfullt
af síld aftur og ekki hægt að
taka á móti meira fyrst um
sinn.
Mestan afla af Akranes-
bátunum hafði Farsæll 970
mál, Vaiur var með 871 mál
og Aðalbjörg með 787. Öll
þessi skip voru með fullfermi.
Þrír Akranesbáta?: komu aft-
ur í gær með sprengdar næt-
ur. Enginn bátanna var far-
inn aftur út um hádegi í dag
vegna storms, sem hamlar
veiðum.
Til Reykjavíkur komu þó
ekki nema þrjú skip í gær,
en þau voru öll með full-
fermi. .Voru það Narfi með
900 mál, Björn Jónvson með
800 mál og Freyja með 700
mál. Mörg skip, sem fengu
síld í gær, eru ennþá inn á
Hvalfirði, og koma ekki til
hafnar fyrr en þau eru búin
að fá fullfermi, eryia bíða nú
fyrir um 20 .skip losunar í
Reykjavíkurhöfn.
FlmiMtMgni*:
Einn af kunnustu bændum í Ár-
nessýslu, Lýður Guðmundsson,
hreppstjóri í Sandvík í Flóa, er
fimmtugur í dag.
SK1PAUTG6KD
RIKISINS
„Skaftf ellingur”
til Vestmannaeyja í dag.
Vörumóttaka fram til há-
degis.
Tekið á móti flutningi til
Hornaíjarðar, Djúpavogs,'
Breiðdalsvíkur og Stöðvar-
fjarðar í dag. ;
„ESJA”
Hraðferð vestur um land
til Akureyrar undir helgina.
Tekið á móti vörum til Pat-
reksfjarðar, Bíldudals, ísa-
fjarðar, Siglufjarðar og Ak-
ureyrar í dag.
Pantaðir farseðlar óskast
sóttir á morgun.
Sökum þess að Súðin fer í,
síldarflutninga fellur áður:
auglýst strandferð hennar,
niður. Esja verður látin taka í
Súðarvörurnar á þær hafnir,!
sem hún hefir viðkomu á.!
Vörur þær, sem áttu að send- j
ast með Súðinni til Súganda- :
fjarðar, Bolungarvíkur og j
Tálknafjarðar verða sendar
meö m/b. „Finnbjörn“ í dag,
og er því vörusendendum
bent á að vátryggja vörurn-
ar með því skipi.
Aðrar vörur, sem sendast
áttu með Súðinni verða
sendar með öðrum skipum
eins fljótt og ástæður leyfa.
Bókmennfavidburður:
ivisaga
n
er komin út á vegum Prentsmiðju
Austurlands h.f. Seyðisfirð,i, í þýð-
ingu Guðmundar sál. Hannessonar
prófessors o g Sigurjóns Jónssonar
fyrrv. héraðslæknis, sem einnig ritar
kafla um síðari hluta ævi Franklíns,
eftir að sjálfævisögunni sleppir.
í formála fyrir bókinni segir Sigur-
jón Jónsson:
„Ekki mun vera um það deilt, að
Benjamín Franklin var einn af mikil-
hæfustu mönnum, er uppi voru á 18.
öld, og einn hinna fjöihæfustu
manna, sem nokkur tíma hafa uppi
verið. 'Hann hófst úr fátækt og um-
komuleysi til æðstu mannvirðinga og
komst i góð efni og átti allt sitt gengi
einvörðungu að þakka atorku sinni
og sparsemi, ósérplægni og áhuga á
aimenningsheill. Hann var vandaður
maður og vammlaus í dagfari sínu
og einkalífi, á borð við þá, sem þar
eru í fremstu röð, en í hinu bar hann
af flestum fyrr og síðar, að hann var
það líka í allri opinberri framkomu
sinni. Þar „vann hann það ei fyrir
vinskap manns að víkja af götu sannleikans“, og aldrei gerði hann stjórnmála-
starfsemi sína sér að féþúfu. Fer tœpast hjá þvi, að íslendingur, sevi kynnir sér
sögu Franklíns og œvistarf, minnist Jóns Sigurssonar, þvi að um svo margt
svipar þeim saman. Sami er óþreytandi áhuginn á því að efla almenningsheill
á sem flestum sviðum, sama er vammleysið, jafnt í stjórnmálaþátttöku sem
einkalífi, og að öðrum þræði eru báðir sístarfaiidi að fræðaiðkunum og vís-
inda, hvenær sem tóm gefst til. Og það er tœpast lilviljun að Jón Sigurðsson
varð fyrstur til að snúa œvisögu Franklins á íslenzku. Hann hefir fundið and-
legan skyldleika meö sér og Franklín, enda sjálfsagt snemma tekið hann sér
til fyrirmyndar. Ævisögu þessari sneri Jón úr dönsku; gaf Bókmenntafélagið
hana út 1839 ásamt ævisögu Óberlíns prests, og hét bókin „Tvær ævisögur
útlendra merkismanna", var ævisaga Fraklíns meginhiuti bókarinnar. Þessi
þýðing Jóns var gefin út i annað sinn 1910 á vegum Þjóðvinafélagsins. For-
seti þess þá, Tryggvi Gunnarsson, er l essu mun liafa ráðið, og ritaði formála
fyrir þeirri útgáfu, var maður, sem um áhuga og ósérplœgni var likt farið og
Franklín og hafði, eins og hann, hafist til mannvirðinga úr alþýöustétt. —
Báðar þessar útgáfur munu nú ófáanlegar.
Þriðji maður, sem tekið liefir sér fyrir hendur að kynna Benjamín Frank-
lín islenzkum lesendum, er Guðmundur Hannesson prófessor'. Mun þeim er
honum voru kunnugir, ekki blandast liugur um, að hann hafi líka um
margt fundið andlegan skyldleika við Franklin. Einkanlega var það fjölhæfn
in, sem þeim svipaði í, og fjöldi áhugamálasviSanna, og hefðu báðir getað
sagt það með sanni að þeir teldu sér ekkert mannlegt óviðkomandi. Og hefðu
ekkert mannlegt óviðkomandi. Og hjá báðum var sú spurning efst á baugi
um hvað eina, sem fyrir augun bar eða í hugann kom, hversu það mætti
nota í þágu almennings“.
Sjálféævisaga Benjamíns Franklíns hefir veriö talin til merkustu öóka,
sem ritaðar hafa verið. Munu flesíir líta svipaö á hana og sænski rithöfund-
urinn Stellan Arvidson, en hann ritar um hana á þessa leið:
„Þessi sjáifœvisaga á ekki sinn líka í heimsöókmenntunum. Það verður tæp-
ast sagt, að Fraknklín hafi átt þar nokkurn fyrirrennara. Ágústínus hafði
ritað um afturhvarf sitt, Benvenuto Cellini um glæfraleg listamannsævintýri
sín og frakkneskt hirðfólk um styrjaldir og ástarævintýri. Hinar ástríðu-
þrungnu og volgurlegu „Játningar“ Rousseaus voru ekki komnar út, þegar
Franklín byrjaði á sjálfsævisögu sinni, og Casanova var þá ekki enn farinn
að rita ástabrallssögur sínar. Franklín ólst upp og lærði iðnað á tímum, sem
heilbrigð skynsemi setti mót á, og hann ritaði fyrir meöalstéttina, en við hana
hafði alit til þessa verið lögð lítil rækt í bókmenntunum. Sjálfsævisaga hans
er afrek sjálsmmenntaðs manns. Ilún er rituð á hversdagslegu máli og segir
frá hversdaglegum atburðum. Ilún lýsir því, hvernig iðjusemi og sparsemi
leiðir til þrifnaðar og þroska. Þaö er „þriðja stéttin" — borgarastéttin. —
sem hér fer að láta til sín taka í bókmenntunum, — og ekki laust við ,aö
kenni nokkurs sjálfsþótta. Það er hinn ungi Vesturheimur, þar sem farið er
að bóla á fyrstu frjóöngum auðvaldsins, þótt hugsunarhátturinn sé enn
nokkuð smáborgaralegur, „veruleikans álfa“, jarobundin og hugsjónaauðug
í senn“.
Sá á enga kvöl, sem þarf að velja bók til að gefa vinum
sínum, ungum eða gömlum.
Fæst hjá öllum bóksöium