Tíminn - 21.11.1947, Blaðsíða 1

\9
fRitstjóri:
I Þórarinn Þórarinsson
' Fréttaritstjóri:
!fl Jón Helgason
Útgefandi
¦ Framsóknarflokkurinn

! Ritstjórnarsímar:
j 4373 og 2353
Afgreiðsla og auglýsinga-
slmi 2323
Prentsmiðjan Edda
31. árg.
Reykjavík, föstuðaginn 21. nóv. 1947
214. blað
^^mnm
Allir mjólkurf lutn-
ingar tfl Húsavíkur
stöðvast
„Við ermra sve a$i
segja á kafi í saijó"
í Húsavík og í Þingeyjar-
sýslu er nú mikil fannkynngi
eins og annars staðar á Norð-
austurlandi um þessar mund-
ir. — Við erum svo að segja á
kafi í snjó, sagði fréttaritari
Tírnans á Húsavík, er blaðið
átti tal við hann í morgun.
Allar bifreiðaferðir um sýsl-
una hafa teppzt í bili og þar
með allir mjólkurflutningar
til mjólkursamlagsins í
Húsavík. Samlagið tók til
starfa i haust eins og kunn-
ugt er, og hefir vinnsla mjólk-
urinnar gengið mjög vel. Meiri
mjólk hefir borizt til sarn-
lagsins en búizt var við í
fyrstu.
í Húsavík hefir verið nokk-
ur þorskafli þegar gefið hefir
á sjó. —
Ekkert tjón svo talizt geti
varð í Þingeyjarsýslu í stór-
hríðinni á dögunum. Veður er
nú batnandi fyrir norðan, þó
nokkur stormur en hríðar-
laust og frostlitið.
Byggðahverfin í £æðingn:
Húsbruni í Sand-
gerði
Á miðvikudaginn var brann
íbúðarhúsið á Flankastöðum
í Sandgerði til kaldra kola
ásamt heyhlöðu og geymslu.
Vindur var allhvass, og
varð íbúðarhúsið alelda á
skammri stundu. Nokkru var
bjargað af innanstokksmun-
um á neðri hæð, en allt brann
inni á efri hæðinni og var
innbú þar óvátryggt. Slökkvi-
liðið af Keflavíkurflugvelli
kom þarna að, en ekki fyrr en
um seinan.
Síldveiði undan
Kjalarnesi í dag
S&oi>i3iiu* á Hvalfu*3$í
í gær fóru flestir síldarbát-
arnir aftur á veiðar, þeir sem
beðið höfðu i höfn, meðan
hvassviðrið stóð. Flestir bát-
anna ætluðu beina leið inn í
Hvalfjörð, en þegar þángað
kom, var þar talsverður
stormur og ekki fært veiðiveð-
ur, þrátt fyrir að logn og kyrrt
veður var í Reykjavík. Urðu
bátarnir því að snúa aftur úr
Hvalfirði, þó að þeir yrðu var-
ir við mikla síld, sem þeir
fundu með bergmálsdýptar-
mælum.
Akranesbátarnir fóru heim
aftur, en Reykjavíkurbátarn-
ir urðu varir við síld á heim-
leiðinni undan Kjalarnesi, og
þar f engu þeir nokkrir allgóða
veiði í gærdag.
í morgun voru um 15 skip
að veiðum út af Kjalarnesi, og
virtust hafa komizt þar í tals-
verða síld.
Kornrækt hafin í stórurn stíl á
Hvolsvelli að vori
Eff vej teksí, á korisyrkjan afS ver«Sa ffastasr
íiSSasr í fowækí landsiras í foyggðaltverff-
SSS3SI1M ifiýju
Nú virðist hinn gamli draumuf um skipuleg byggðar-
hverfi á beim stöðum, er bezt henta til nútímabúskapar,
iera í þann veginn að rætast. í haust var hafinn undir-
búningur að byggðahverfi í Ölfusi, og á vori komanda er í
ráðum að byrja forræktun lands á Hvolsvelli í Rangár-
vallasýslu handa öðru byggðahverfi. Á bar að taka upp
pá nýbreyíni að undirbúa grasrækíina með kornrækt og
ía með því úr því skorið, hvort ekki er unnt að rækta hér
á arðbæran hátt korn í stórum stíl með nútímavéltækni.
Nú fyrir nokkru skrifaði
Bjarni Ásgeirsson landbúnað-
arráðherra Pálma Einarssyni
landnámsstjóra og óskaði
þess, að hann gerði áætlun
um kornrækt í stórum stíl á
Hvolsvelli eða öðrum stað i
Rangárvallasýslu, þar sem
land þarfnaðist ekki fram-
ræslu, áður en ræktun hæf ist.
Brást landnámsstjóri fljótt
við og samdi slíka áætlun. AÖ
henni fenginni skrifaði land-
búnaðarráðherra h'ýbýlá-
stjórn og óskaði þess, að hún
beitti sér fyrir því, að fengnir
yrðu tvö hundruð hektarar
lands til byggðahverfis á
Hvolsvelli og byrjuð þar þeg-
a.r næsta vor kornrækt á
fimmtíu hekturum lands sem
i'orrækt að framtíðarrækt-
un. Eiga þarna að rísa upp
fimm býli.
Upphaf þess, að íslend-
ingar framleiði sjálfir
fóðurkorn sitt.
Tíðindamaður Timans sneri
sér í gær til Bjarna Ásgeirs-
sonar landbúnaðarráðherra
og spurði hann um þessa fyr-
irhuguðu kornrækt. Lét hann
meðal annars svo ummælt:
— Þessi tilraun er hugsuð
sem upphaf þess, að íslend-
ingar hefji sjálfir framleiðslu
þess fóðurkorns, sem þeir
þarfnast, og jafnvel einnig
korns til manneldis að ein-
jhverju leyti, og geri þannig
|búskapinn f]ölbreyttari og
þjóðina meira sjálfbjarga en
i verið hefir um öflun matvæla.
Á næstu árum mun nýbýla-
stjórn hefja stórf elldar rækt-
unarframkvæmdir í Ölfusi og
viðar, og gefist þessi korn-
ræktartilraun vel, ætlast ég
til, að byrjuð verði forrækt á
þeim stöðum með kornyrkju,
þegar landið hefir verið ræst
fram.
Nýtízku vélar verða
notaðar.
Við þessa kornyrkju á að
nota afkastamiklar kornslátt-
ar- og þreskivélar, er breskja
kornið jafnóðum og það er
slegið. Festi Jóhannes Bj arna-
son vélaverkfi'æðingur kaup á
einni slíkri vél vestan hafs
fyrir nokkrum árum, og hefir
Klemens Kristj ánsson á
Sámsstöðum notaö hana á
ökrunum þar með góðum ár-
angri. Er ráðgert að nota
þessa vél einiiig á hinum nýju
ökrum á Hvolsvelli, ásamt
öðrum vélakosti, sem þörf er á.
Kornþurrkunarstöð
í Hveragerði.
Meö tilliti til tíðarfars á
Suðurlandi verður nauðsyn-
legt að koma upp kornþurrk-
unarstöð á hentugum stað,
svo fremi ssm framhald verð-
ur á kornyrkjunni. Verður þá
álitlegast að nota jarðhitann
til þess að þvirrka kornið. Yrði
kornþurrkunarstöðin senni-
lega bezt sett í Hveragerði, og
þangað yrði kornið þá flutt,
jafnóöum og það er þreskt.
Framleiðsluverð íslenzks
korns lægra en kaupverð
erlends.
Áætlun landná,msstjóra um
kornræktina á Ilvolsvelii var
miðuð við það, að teknir væru
fyrst til kornræktar fimmtíu
hektarar lands, og yrði rækt-
að korn í landinu í tvö ár, áð-
ur en grasrækt hæfist. Telur
hann, að stofnkostnaðurinn
yrði 205.250 krónur, miðað við
núgildandi verðlag. Eru þar
meötaldar kornyrkjuvélar, er
kaupa þyrfti fyrir um 75 þús-
und krónur. En ekki þj'rfti þó
að verja til þeirra kaupa nema
um 50 þúsund krónum í er-
lendum gjaldeyri. Árlegan
kostnað við þessa ræktun á-
lítur hann myndi verða um
110 þúsund krónur, en af þeim
kostnaði þykir sanngjarnt, að
nokkur hluti leggist á fram-
tíðarræktun landsins, sem
njóta mun góðs af forrækt-
inni, Er henni ætlað að bera
fimmtán þúsund krónur,
samkvæmt áætluninni, —
með öðrum orðum helming
kostnaðar við að brjóta land-
ið. —
Árstekjurnar af kornrækt-
inni þyrftu því að vera 95 þús.
krónur eða 1900 krónur á
hektara. Yrði þá framleiðslu-
verð ¦ hverrar tunnu korns,
| byggs og hafra, 86 krónur. En
erlent korn, sömu tegundar,
er nú að minnsta kosti 100
—110 krönur tunnan, og mun
meir'a, þegar það er komiö til
bænúa austa.fi fjalls. Hér er
þess þö enn að gæta, að frum-
rækt lands er allt að því helrn-
BJARNI ASGEIRSSON
landbúnaðarráSherra.
PALMI EINARSSON
landnámsstjóri.
KLEMENZ KRISTJANSSON,
brautryðjandi í kornrækt á íslandi.
ingi dýrari en ræktun lands,
sem urið hefir verið árum
saman.
Fóðurkorn handa
2—3 sýslum.
Pálmi Einarsson landnáms-
stjóri lét svo ummælt í viðtali
við tíðindamann Tímans, að
úr tvö hundruð hekturum
lands myndi fást nægt fóður-
korn handa tveimur til þrem-
ur sýslum, miðað við núver-
andi notkun, svo fremi sem
kornyrkjan heppnast. Myndi
það verða mjög mikils vert,
ekki aðeins vegna þess gjald-
eyrissparnaðar ,er það hefði í
för með sér, heldur og vegna
þeirra erfiðlejka, sem nú eru á
öflun fóðurkorns og munu
veröa fyrst um sinn, eí að lík-
um lætur.
Fari hins vegar svo, að til-
(Framhald á 7. si3u)
Brúðkaup Elísabeiar
Aðeins 2500
slösuðust
ILögreglau þakkar
stillílega fframkoiaiii ¦
Brúðkaup Elísabetar Eng-
landsprinse&su og Mount-
battens hertoga fór fram með
^eysilegri viðhöfn í gær.
Hrifning Lundúnabúa var
takmarkalaus. Erkibiskupinn
af Kantaraborg, Geoffrey
Fisher, gaf brúðhjónin saman
í Westminster Abbey.
Athöfnin var öll kvik-
mynduð og henni útvarpað
og endurvarpað víða um
heim. Eftir víg.sluna héldu
bruðhjönin til Buckingham-
hallar og þar voru brúðhjón-
in ausin rósablöðum að gömi-
um, enskum £ið.
Síffar í gær lögðu brúð-
hjónin af stað í brúðkaups-
íör sína frá Waterloostöðinni.
Var förinni heitið til W_inch-
ester og Romsey í Suður-
Englandi, en þar munu þau
dvelja hjá Mountbatten lá-
varði, landstjóra Indlands
nokkra hveitibrauðsdaga.
Hann er náfrændi brúðgum-
ans.
Brúðhjónalestin var öll
blómum .skreytt. Talið er, að
allt að tveim milj. manna
hafi verið saman komið
framan vjð konungshöllina
og dómkirkjuna, þegar flest
var. Margir höfðu meira að
segja unnið það til að standa
þar alla nóttina til þess að
vera vissir um að missa ekki
aí' neinu. I(iósmyndarar og
kvikmyn,datöku.menn voru
bar á sífelldum þönum og
næstu daga og vikur munu
myndir af brúðkaupinu sjást
í flestum blöðum og kvik-
myndahúsum heimsins.
Lundúnalögreglan hefir
fært Lundúnabúum þakkir
sínar fyrir prúömannlega og
stillilega framkomu við
brúðkaupið. Aðeins um það
þil 2500 manns meiddust í
troðningunum og er þ&ð tal-
ið mjög íítið. Flest slysatil-
fellin voru yfirlið. Mann-
fjöldinn kallaði brúðhjónin
fjórum sinnum fram á svalir
konungshallarinnar eftir
heimkomuna úr kirkjunni.
Skósmiði vantar
leður
Lcðurleysi er nú orðið svo
tilfinnanlegt hjá skósmiðum
bæjarins, að flestir þeirra
hafa orðið að hætta störfum
af þessum sökum. Bæjarbúar
verða líka varir við leðurleys-
ið, því aö þeir geta ekki feng-
ið skó sína sólaða. '
Skósmiðir hafa nú haldið
mótmælafund og samþykkt á-
skorun til viðskiptanefndar
um að veita þeim margum-
bsðin leyfi til kaupa á sóla-
leðri, sem liggja mun hér á
hafnarbakkanum i Reykjavik.