Tíminn - 12.12.1947, Blaðsíða 3

231. blaS
TÍMINN, föstudaginn 12. des. 1947
. ......... ..........~ .. .....—
3
Dánarmiiming:
Sveinfríður Sigmundsdóttir
á SæSséli
Fædd 2. júlí 1862. Giftist
7. okt. 1884. Missti mann
sinn í des. 1886. Giftist í
annaS sinn 25. okt. 1895.
Hans riaut hún í 30 ár.
Sveinfríður ól allan aldur
sinn á Ingjaldssandi, sem er
lítill, en fagur og gagnsamur
dalur við mynni Önundar-
fjarðar að vestan. Hafa þar
lengi verið sex byggð ból, en
nú eru tvö í eyði, en eitt ný-
býli komið í skarðið.
Sveiníríöur fæddist og ólst
upp í Hrauni. Giftist að Vill-
ingadal, en flutti þaðan aft-
ur að Hrauni, eftir hið svip-
lega fráfall manns síns. Hann
fórst í snjóflóði við fjárgæzlu
og tveir menn aðrir fórust
einnig í snjóflóði í sama
fjallinu við að leita hans, sá
þriðji særðist, en einn slapp
ómeiddur, en drukknaði vor-
ið eftir. Var það bróðir bónd-
ans. Allir voru þessir menn
heimilisfastir að Villingadal
og frændur. Varð það mikið
skarð í frændliði í litla daln-
um fagra, og ekki að und.ra
þótt Sveinfríði finndist
skuggi hvíla yfir Villingadal
æ síðan.
Frá Hrauni fluttist Svein-
fríður með seinni manni sín-
um að Sæbóli. Sú jörð er á
sjávarbakkanum og er fög-
ur svo af ber. Ljómi kvöld-
sólarinnar lýsir fram til mið-
nættis um sólstöður og sól
rís um óttuskeið.
Þar þótti Sveinfríði gott að
vera.
Ekki var ævibrautin samt
rósum einum stráð, eða kjör-
in svo rúm, sem hæfði slíkri
höfðingssál.
Lítið jarðnæði höfðu þau
á Sæbóli lengi vel og fyrstu
árin gátu - þau ekki fóðrað
kú. En Jón Bjarnason var
fiskimaður og var alla jafn-
an á þilskipum og hæstur
dráttarmaður á skipi.
Sveinfríður varð því löng-
um ein að annast bú og börn.
Voru vorhretin stundum erf-
ið á tvennan hátt, og minnt-
ist Sveinfríður oft maígarðs-
ins fræga 1897. Vel fóru þau
hjón með skepnur sínar, af
hyggindum og ástúð, og
gerðu þær því gott gagn.
Sveinfríður var svo gjaf-
mild og hjartahlý, að fáa
átti hún þar jafningja. Öll-
um vildi hún gefa og öllum
gaf hún. Oft var þröngt í
litlu stofunni hennar og eng-
ir komu þar án góðgerða. —
Þar var engum gleymt og
enginn eftirskilinn.
Eitt vorið átti hún 12 ær
tvílembar, sem var mikið í
þá daga, því ærnar hennar
munu varla hafa verið mik-
ið yfir 20 alls. Ekkert lamb
missti hún, en þó voru ærn-
ar hennar með einu lambi á
fráfærunum. Nágrannarnir
misstu lömb, en á daljörð-
unum var ekki um tvilembur.
Öll lömbin gaf hún. „Ég átti
nóg fyrir það“.
Eitt sinn var drengur af
einum frambæjanna af
Sandinum við Sæbóls-
sjó með hest, að bíða eftir
föður sínum, sem var í kaup-
staðarferð. Þoka var á og úr-
svalt um kvöldið.
Sveinfríður varð drengsins
vör og kom niður að sjó, er
hún hafði lokið dagsönnum
sínum, og beið þar hjá
drengnum, unz vonlaust var
að báturinn kæmi um nótt-
ina.
Bauð hún drengnum að
vera hjá sér um nóttina, en
drengurinn var einelskur og
fannst honum ekki hugs-
andi til að sofna í öðru rúmi
en pabba. Vildi hann því
heim, en Sveinfríður fylgdi
honum frameftir, svo honum
leiddist ekki í þokunni.
Svona var hún.
Sveinfríður átti 3 börn með
fyrri manni sínum, Jóni Jóns
syni frá Villingadal: Jónu,
Sigmund og Guðmund (frá
Mosdal) tvíbura, er voru
12 vikna gamlir er faðir
þeirra fórst. Með síðari
manni sínum, Jóni Bjarna-
syni frá Arnarnesi átti hún
og 3 börn: Rósamundu, Hall-
dór og Jón.
Halldór dó í föðurhúsum
1916. Jóna, dó frá 3 ungum
börnum 1924. Sigurður mað-
ur hennar drukknaði á tog-
aranum Leifi heppna 7.—8.
febrúar 1925.
Missir manna sinna og
barna bar Sveinfríður án
þess að mæla æðruorö. Eftir
lát manns síns dvaldi hún
hjá Rósamundu og Einari
Guðmundsyni manni hennar
á Sæbóli, unz þau fluttust
til Dýrafjarðar 1929, en þá
tók Jón sonur hennar jörð-
ina og hjá honum og Hall-
dóru Guðmundsdóttur konu
hans, dvaldi Sveinfríður til
æviloka. Naut hún þar frá-
bærrar urnhyggju og ástúðar.
Var ævikvöid hennar frið-
sælt og fagurt.
Sveinfríður var bókelsk og
las mikið góðra bóka. Hún
kunni margt þjóðsagna og
sagna og var vel heima í rit-
um vormanna endurreisnar-
tímabils þjóðar sinnar. Var
unun aö hlusta á frásagnir
hennar. Hún var trúkona
einlæg, og öruggur málsvari
trúar og siðgæðis.
Nú er hún horfin á vit
ástvina sinna. 21. marz síð-
astliðinn andaðist hún. —
Hafði hún ferlisvist, gat les-
iö og unnið í höndum fram
á síðustu stund.
Blessuð sé minning hennar.
Jóhannes Davlðsson.
Bergur Jónsson
héraðsdómslögmaffur
Málflutningsskrifstofa Lauga
veg 65, simi 5833. Heima:
Hafnarfirði, sími 9234
Frímerki
Allar tegundir af notuðum
íslenzkum frhnerkjum kaupi
ég hærra verði en áður hefir
þekkst.
WILLIAM F. PÁLSSON
Halldórsstöðum, Laxárdal,
S.-Þing.
Einkalíf
Napóieons
♦
Octave Aubré: Einkalíf
Napoleons. Magnús Magn-
ússon íslenzkaði: Útgef-
andi: Prentsmiðja Austur-
lands h.f., Seyðisfirði.
Stærö: 400 blaðsíður.
Meðal þeirra bóka, sem nú
eru á bókamarkaðinum, er
Einkalíf Napóleons eftir
franska rithöfundinn Octave
Aubré/ en hann má telja
snjallastan þeirra rithöfunda,
er skráð hafa ævisögur
frægra manna á þann hátt
að fylgja vel sögulegum heim
ildum, en hafa þá skáldsögu-
stíl á frásögninni. Einkum
eru það þó bækur hans um
Napoleon, er aflað hafa hon-
um frægðar.
Aubré skrifaði upphaflega
mikið og glæsilegt ritverk um
Napoleon, en síðar bætti
hann við riti þvj, sem hér
ræðir um. Segir hann í for-
málanum, að tvennt hafi
vakað fyrir sér með þessu
nýja riti: „Annað var það,
að leitast við að sýna skap-
gerðareinkenni Napoleons og
sálarlíf, frjálst og óbundið á
hinum duttlungafulla ævi-
ferli hans. En hitt, að sýna
einnig, hversu mikið tilfinn-
ingarnar hjá þessvm manni,
sem var allt í senn, sonur,
bróðir, eiginmaður, faðir og
elskhugi, orkuðu á hinn
pólitíska feril hans. Sagna-
ritarar fortíðarinnar hafa
ekki ávalt gætt þeís að taka
nægilegt tillit til einkalífs-
ins hjá hinum sögulégu per-
sónum, sem upp úr gnæfa.
Nú á tímum erum vér.riæm-
ari fyrir hinu mannlega og
vér leitum hjá manninum að
hvötunum og ástæðunum til
athafna hans. Með því verð-
ur sagan fullkomnari, en um
leið áhrifameiri, því að hún
færist nær oss.“
Það er óhætt að mæla með
þessaæíi bók sem skemmti-
lestri. Að því leyti tekur hún
fram flestu af því erlenda
skáldsagnamoði, sem hér er
á boðstólum. En það er líka
hægt að mæla með henni við
þá, sem vilja kynnast nánar
einum hinum merkasta
manni og einu hinu merki-
legasta tímabili veraldaivsög-
unnar.
Þýðinguna hefir Magnús
Magnússon ritstjóri gert og
hefir hún tekizt vel eins og
vænta mátti. Frá útgefand-
ans hálfu virðist frágangur-
inn hinn vandaðasti.
Þ. Þ.
Afgreiðsla fjár-
laganna
Fjárhagsnefnd neðri deild-
ar flytur svohljóðandi frv.
um bráðabrigðagreiðslur á
árinu 1948:
Þar til samþykkt hafa verið
og staðfest fjárlög fyrir árið
1948, ríkisstjórninni heim-
ilt að greiða úr ríkissjóöi til
bráðabirgða í samræmi við
ákvæði fjárlaga fy?ir 1947 öll
venjuleg rekstrarútgjöld rík-
isins og önnur gjöld, er talizt
geta til venjulegra fastra
greiðslna þess, þótt ákveðin
séu eða heimiluð til eins árs
í senn.
Lög þessi öðlast gildi 1. jan.
1948.
í greinargerð frv. segir svo:
Þökkum innilega auðsýnda samúð og hluttekningu
við andlát og jarðarför, föður okkar
Jóiis Sigurðssonar Bárðdal,
Frakkastíg 22.
Ilólmfríffur Jónsdóttir.
Rósa J. Bárffdal.
I
•• I
1
;i
í
\ Betty Macdonald:
8
Fjöreggið mitt
„§kemraíilcffasta hók ár$ins“
hefir verið viðkvæðiið um þessa bók hjá ritdómurum
og lesendum, hvar sem hún hefir verið gefin út.
Sænskir gagnrýnendur jafna höfundi hennar við
Woodhouse og Mark Twain fyrir fyndni og stílgáfu.
Hér segir frá ungum kvenstúdent, sem giftist snögg-
lega þrítugum manni, nýkomnum úr stríðsþjónustu.
Hún er af ráðsettu fólki í aðra ættina, én spilagosa
í hina, og hefir erft lundarlag beggja. Ungu hjónin
kaupa sér eyðibýli í afskekktri fjallasveit og setja á
stofn hænsnabú, því að maöurinn vill vera sjálfs sín
húsbóndi. Og nú hefst baráttan fyrir lífinu. Náttúran
er í senn gjöful og harðbýl, sólbjört og daúðadöpur,
hænsnin heimsk og kröfuhörð, nágrannarnir kostuleg-
ir og nærgöngulir, bóndinn harðstjóri í aðra rönd-
ina, en indæll í hina. Þarna á Betty litla að berjast
fyrir gæfu sinni og tilveru — fjöregginu sínu. Og
gæfan er öll undir því komin, að hænurnar fái sitt —
og verpi vel. Starfslánið er fjöregg tilverunnar.
Þetta er uppistaða sögunnar. En í hana er ofið svo
litríkum og meinfyndnum atvikum og æviintýrum
hins daglega lifs, að sagan verður jöfnum höndum
sprenghlægileg og alvarleg. Höfundurinn kann þá
list, að segja hispurslaust frá án þess að glata virð-
ingu sinni.'
Þetta er skemmtisaga í orðsins beztu merkingu.
Snælandsátgáfan
mmitttinttiæxiuttititttiitiiixttiititnuitmiiinxtitntiitintiiiiiiiiuiiiiiiivitfö
á :♦
1 JÖLAEPLIN 1
Geymið ekki til síðasta dags að koma
með stofnauka nr. 16 í einhverja mat-
vörubuð vora.
Komið strax með stofnaukana og tak-
H ið ávísunina á jólaeplin.
Frv. er flutt eftir beiðni
f j ármálaráðherra. Einstakir
nefndarmenn hafa áskilið
sér óbundið atkvæði. Frv.
fylgdi þessi greinargerð:
Þar sem fyrirsjáanlegt er,
að fjárlög verða ekki af-
greidd frá þinginu á þessu
ári, þykir nauðsynlegt að
veita ríkisstjórninni heimild
til bráðabirgðagreiðslna úr
ríkissjóði á árinu 1948, þar
til fjárlög hafa verið sam-
þykkt og staðfest, og er frv.
þetta borið fram í þeim til-
garigi. " •